Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων

Το Τυποποιημένο Έντυπο Υπεύθυνης Δήλωσης (εφεξής ΤΕΥΔ) εκδίδεται κατ’ εξουσιοδότηση της παρ. 4 του άρθρου 79 του ν. 4412/2016 (147/Α) “Δημόσιες Συμβάσεις Έργων, Προμηθειών και Υπηρεσιών (προσαρμογή στις Οδηγίες 2014/24/ΕΕ και 2014/25/ΕΕ)[1]” και αποτελεί Υπεύθυνη Δήλωση των οικονομικών φορέων που παρέχει προκαταρκτική απόδειξη προς αντικατάσταση των πιστοποιητικών που εκδίδουν δημόσιες αρχές ή τρίτα μέρη. Πρόκειται δηλαδή για Υπεύθυνη Δήλωση του οικονομικού φορέα ότι δεν βρίσκεται σε μια από τις καταστάσεις λόγω της οποίας αποκλείεται ή μπορεί να αποκλεισθεί, ότι πληροί τα σχετικά κριτήρια επιλογής και ότι, κατά περίπτωση, τηρεί τους αντικειμενικούς κανόνες και τα κριτήρια που έχουν καθοριστεί για τον περιορισμό του αριθμού των πληρούντων τα κριτήρια επιλογής υποψηφίων που θα κληθούν να συμμετάσχουν, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4412/2016 και, εφόσον η εκτιμώμενη αξία της υπό ανάθεση σύμβασης υπερβαίνει το 1.000.000 € εκτός ΦΠΑ, ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις εφαρμογής της παρ. 4 του άρθρου 8 του ν. 3310/2005 (Α 30).

Στόχος του ΤΕΥΔ είναι η μείωση του διοικητικού φόρτου που απορρέει από την απαίτηση προσκόμισης σημαντικού αριθμού πιστοποιητικών ή άλλων εγγράφων που σχετίζονται με τα κριτήρια αποκλεισμού και τα κριτήρια επιλογής.

Κατά την προετοιμασία των εγγράφων της σύμβασης, για μια δεδομένη διαδικασία σύναψης δημόσιας σύμβασης, οι αναθέτουσες αρχές και οι αναθέτοντες φορείς πρέπει να δηλώνουν στην προκήρυξη διαγωνισμού, στα έγγραφα της σύμβασης που αναφέρονται στην προκήρυξη διαγωνισμού ή στις προσκλήσεις εκδήλωσης ενδιαφέροντος, ποιες πληροφορίες θα ζητηθούν από τους οικονομικούς φορείς, συμπεριλαμβανομένης ρητής δήλωσης σχετικά με το αν οι πληροφορίες που ορίζονται στα μέρη ΙΙ και ΙΙΙ[2] πρέπει ή δεν πρέπει να παρέχονται για υπεργολάβους στις ικανότητες των οποίων δεν στηρίζεται ο οικονομικός φορέας. Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με το άρθρο 58, η αναθέτουσα αρχή στα έγγραφα της σύμβασης ζητάει από τον προσφέροντα να αναφέρει στην προσφορά του το τμήμα της σύμβασης που προτίθεται να αναθέσει σε τρίτους καθώς και τους υπεργολάβους που προτείνει. Περαιτέρω, σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 131, οι αναθέτουσες αρχές και οι αναθέτοντες φορείς μπορούν να επαληθεύσουν τη συνδρομή των λόγων αποκλεισμού για τους υπεργολάβους, ενώ σύμφωνα με την  παρ. 6 του αυτού άρθρου 131, εφόσον ο προσφέρων προτίθεται να αναθέσει υπό μορφή υπεργολαβίας σε τρίτους ποσοστό της σύμβασης που υπερβαίνει το 30%, απαιτείται οι αναθέτουσες αρχές και οι αναθέτοντες φορείς να επαληθεύσουν τη συνδρομή λόγων αποκλεισμού και επομένως σύμφωνα και με την παρ. 7 πρέπει να υποβληθούν αντίστοιχα ΤΕΥΔ.

Το ΤΕΥΔ και πληροφορίες γι’ αυτό παρέχονται απευθείας σε ηλεκτρονική έκδοση του ΤΕΥΔ, η οποία παρέχεται  δωρεάν από τη Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή (www    ) σε αναθέτουσες αρχές, Κεντρικές Αρχές Αγορών (ΚΑΑ), αναθέτοντες φορείς, οικονομικούς φορείς, παρόχους ηλεκτρονικών υπηρεσιών και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη .

[1]  Όπου στο παρόν γίνεται αναφορά σε άρθρα χωρίς περαιτέρω διευκρίνιση του νομοθετικού πλαισίου, αφορούν το ν. 4412/2016, κατ’ εξουσιοδότηση του οποίου εκδίδεται το ΤΕΥΔ.

[2] Πληροφορίες σχετικά με τους λόγους αποκλεισμού.

Οι προσφορές σε ανοικτές διαδικασίες και οι αιτήσεις συμμετοχής σε κλειστές διαδικασίες, ανταγωνιστικές διαδικασίες με διαπραγμάτευση, ανταγωνιστικούς διαλόγους ή συμπράξεις καινοτομίας πρέπει να συνοδεύονται από το ΤΕΥΔ, το οποίο θα έχουν συμπληρώσει οι οικονομικοί φορείς προκειμένου να παράσχουν τις απαιτούμενες πληροφορίες. Ο προσφέρων στον οποίο πρόκειται να ανατεθεί η δημόσια σύμβαση θα πρέπει να παρέχει επικαιροποιημένα πιστοποιητικά και δικαιολογητικά.

Η αναθέτουσα αρχή ή ο αναθέτων φορέας μπορεί να ζητεί από κάθε προσφέροντα, ανά πάσα στιγμή κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, να υποβάλει όλα ή ορισμένα από τα απαιτούμενα πιστοποιητικά και δικαιολογητικά, όποτε αυτό κριθεί απαραίτητο για να διασφαλιστεί η ορθή διεξαγωγή της διαδικασίας.

Οι οικονομικοί φορείς μπορεί να αποκλείονται από τη διαδικασία σύναψης δημόσιας σύμβασης (άρθρο 73 παρ. 4 περιπτ. ζ) και υπόκεινται στις κυρώσεις που προβλέπονται από τις διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 22 του Ν. 1599/86 (ΦΕΚ 75/Α) σε περιπτώσεις σοβαρών ψευδών δηλώσεων κατά τη συμπλήρωση του ΤΕΥΔ ή, γενικότερα, κατά την παροχή των πληροφοριών που απαιτούνται για την εξακρίβωση της απουσίας των λόγων αποκλεισμού ή την πλήρωση των κριτηρίων επιλογής, ή όταν οι οικονομικοί φορείς έχουν αποκρύψει τις πληροφορίες αυτές ή δεν είναι σε θέση να προσκομίσουν τα σχετικά δικαιολογητικά εντός της ταχθείσας, από την αναθέτουσα αρχή ή τον αναθέτοντα φορέα, προθεσμίας.

Το ΤΕΥΔ παρέχεται σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή[3].

Η προαναφερθείσα υπηρεσία απευθείας ηλεκτρονικής  συμπλήρωσης του ΤΕΥΔ στη διεύθυνση ……………..  (εφόσον δημιουργηθεί) παρέχει στους οικονομικούς φορείς τη δυνατότητα να συμπληρώνουν τα ΤΕΥΔ τους ηλεκτρονικά σε όλες τις περιπτώσεις αξιοποιώντας πλήρως τις προσφερόμενες λειτουργίες. Η ανωτέρω υπηρεσία ΤΕΥΔ παρέχει στους οικονομικούς φορείς τη δυνατότητα να τυπώνουν ηλεκτρονικά συμπληρωμένο ΤΕΥΔ ως έντυπο έγγραφο, το οποίο στη συνέχεια μπορούν να διαβιβάσουν στην αναθέτουσα αρχή ή στον αναθέτοντα φορέα.

Το ΤΕΥΔ διατίθεται (από την αναθέτουσα αρχή / αναθέτοντα φορέα) ηλεκτρονικά σε επεξεργάσιμη μορφή στο ΕΣΗΔΗΣ / στην ιστοσελίδα της αναθέτουσας αρχής ή του αναθέτοντα φορέα, προκειμένου να το συμπληρώσουν οι οικονομικοί φορείς και να το διαβιβάσουν ως έντυπο έγγραφο στην αναθέτουσας αρχή ή στον αναθέτοντα φορέα.

Όπως προαναφέρθηκε το ΤΕΥΔ συνίσταται σε Υπεύθυνη δήλωση του οικονομικού φορέα το οποίο παρέχει προκαταρκτική απόδειξη ότι δεν συντρέχουν οι σχετικοί λόγοι αποκλεισμού, πληρούνται τα σχετικά κριτήρια επιλογής (προκαταρκτική απόδειξη) και θα παρέχει τα σχετικά δικαιολογητικά στην αναθέτουσα αρχή ή στον αναθέτοντα φορέα.

Στις περιπτώσεις όπου η προς σύναψη σύμβαση υποδιαιρείται σε τμήματα και τα κριτήρια επιλογής[4] ποικίλλουν από τμήμα σε τμήμα, πρέπει να συμπληρώνεται ένα ΤΕΥΔ για κάθε τμήμα (ή ομάδα τμημάτων με τα ίδια κριτήρια επιλογής).

[3] Επίσης, θα μπορούν να δημιουργούν ένα αρχείο pdf του ΤΕΥΔ, το οποίο μπορεί να διαβιβαστεί ηλεκτρονικά ως συνημμένο έγγραφο.

[4] Αυτό μπορεί να γίνει για τον ελάχιστο απαιτούμενο κύκλο εργασιών, ο οποίος σε τέτοιες περιπτώσεις πρέπει να προσδιορίζεται σε συνάρτηση με τη μέγιστη εκτιμώμενη αξία των μεμονωμένων τμημάτων.

Στο ΤΕΥΔ ο οικονομικός φορέας προσδιορίζει περαιτέρω τη δημόσια αρχή ή το τρίτο μέρος που είναι υπεύθυνο για την έκδοση των δικαιολογητικών[5] και περιλαμβάνει επίσημη δήλωση ότι ο οικονομικός φορέας θα είναι σε θέση, κατόπιν αιτήσεως και χωρίς καθυστέρηση, να προσκομίσει τα εν λόγω δικαιολογητικά.

Οι αναθέτουσες αρχές ή οι αναθέτοντες φορείς μπορούν να επιλέξουν [6] να περιορίσουν τις απαιτούμενες πληροφορίες σχετικά με τα κριτήρια επιλογής σε μία και μόνο ερώτηση, αν δηλαδή οι οικονομικοί φορείς πληρούν όλα τα απαιτούμενα κριτήρια επιλογής (ναι ή όχι). Ενώ ενδέχεται στη συνέχεια να ζητηθούν περαιτέρω πληροφορίες και/ή τεκμηρίωση, πρέπει να λαμβάνεται μέριμνα ώστε να αποφεύγεται η υπερβολική διοικητική επιβάρυνση των οικονομικών φορέων μέσω συστηματικών αιτημάτων παροχής πιστοποιητικών ή άλλων μορφών αποδεικτικών εγγράφων για όλους τους συμμετέχοντες σε μια συγκεκριμένη διαδικασία σύναψης δημόσιας σύμβασης ή πρακτικές που εισάγουν διακρίσεις σε βάρος των οικονομικών φορέων από τους οποίους θα ζητηθεί τέτοιου είδους τεκμηρίωση.

Η υποχρέωση των αναθετουσών αρχών και των αναθετόντων φορέων να λαμβάνουν τη σχετική τεκμηρίωση απευθείας μέσω πρόσβασης σε εθνική βάση δεδομένων ( www………..)  η οποία διατίθεται δωρεάν ισχύει επίσης και όταν οι πληροφορίες που ζητούνται αρχικά σχετικά με τα κριτήρια επιλογής περιορίζονται σε μια απάντηση ναι ή όχι. Συνεπώς, εφόσον ζητείται τέτοιου είδους ηλεκτρονική τεκμηρίωση, οι οικονομικοί φορείς θα παρέχουν στην αναθέτουσα αρχή ή στον αναθέτοντα φορέα τις απαραίτητες πληροφορίες για τη λήψη της σχετικής τεκμηρίωσης κατά τον έλεγχο των κριτηρίων επιλογής αντί απευθείας στο ΤΕΥΔ.

Εάν ένα απόσπασμα από το σχετικό μητρώο, για παράδειγμα ποινικό μητρώο, είναι διαθέσιμο σε ηλεκτρονική μορφή στην αναθέτουσα αρχή ή στον αναθέτοντα φορέα, ο οικονομικός φορέας μπορεί να δηλώνει πού βρίσκονται οι πληροφορίες (δηλαδή, την ονομασία του αποθετηρίου, τη διαδικτυακή διεύθυνση, τα στοιχεία του φακέλου ή του αρχείου κ.λπ.), ούτως ώστε η αναθέτουσα αρχή ή ο αναθέτων φορέας να μπορεί να ανακτήσει τις εν λόγω πληροφορίες. Αναφέροντας αυτές τις πληροφορίες ο οικονομικός φορέας συμφωνεί ότι η αναθέτουσα αρχή ή ο αναθέτων φορέας μπορεί να ανακτήσει τη σχετική τεκμηρίωση βάσει των διατάξεων του ν.2472/1997 (ΦΕΚ 50/Α) σχετικά με την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, και ιδίως ειδικών κατηγοριών δεδομένων, όπως σχετικές με παραβάσεις, ποινικές καταδίκες ή μέτρα ασφαλείας.

Σύμφωνα με το άρθρο 83 “Επίσημοι κατάλογοι εγκεκριμένων οικονομικών φορέων και πιστοποίηση από Οργανισμούς δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου” , οι οικονομικοί φορείς που είναι εγγεγραμμένοι σε επίσημους καταλόγους εγκεκριμένων οικονομικών φορέων ή διαθέτουν σχετική πιστοποίηση από οργανισμούς δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου μπορούν, όσον αφορά τις πληροφορίες που απαιτούνται σύμφωνα με τα μέρη III έως V, να υποβάλλουν στην αναθέτουσα αρχή ή στον αναθέτοντα φορέα το πιστοποιητικό εγγραφής που εκδίδεται από την αρμόδια αρχή ή το πιστοποιητικό που εκδίδεται από τον αρμόδιο οργανισμό πιστοποίησης.

Ένας οικονομικός φορέας που συμμετέχει μόνος του και ο οποίος δεν στηρίζεται στις ικανότητες άλλων φορέων, προκειμένου να ανταποκριθεί στα κριτήρια επιλογής,  συμπληρώνει ένα ΤΕΥΔ.

[5] Εκτός εάν οι αναθέτουσες αρχές ή οι αναθέτοντες φορείς έχουν δηλώσει ότι η παροχή γενικών πληροφοριών («ναι»/«όχι») σχετικά με την εκπλήρωση των κριτηρίων είναι επαρκής σε πρώτο στάδιο. Βλέπε κατωτέρω για περισσότερες επεξηγήσεις σχετικά με αυτή την επιλογή. Στην περίπτωση που

[6] Η επιλογή αυτή συστήνεται ιδιαιτέρως στους συνοπτικούς διαγωνισμούς (εφόσον το ΤΕΥΔ θα αφορά και τους συνοπτικούς διαγωνισμός ).

Ένας οικονομικός φορέας που συμμετέχει μόνος του, αλλά στηρίζεται στις ικανότητες ενός ή περισσότερων άλλων οικονομικών φορέων[7], πρέπει να διασφαλίζει ώστε οι αρμόδιες αρχές  λαμβάνουν το δικό του ΤΕΥΔ μαζί με χωριστό/ά ΤΕΥΔ, όπου παρατίθενται οι σχετικές πληροφορίες (Μέρος II Γ) για κάθε έναν από τους σχετικούς οικονομικούς φορείς στις ικανότητες των οποίων στηρίζεται.

Όταν σε μια διαδικασία ανάθεσης συμμετέχουν οικονομικοί φορείς υπό τη μορφή ένωσης, σύμπραξης ή κοινοπραξίας πρέπει να κατατίθεται, για καθέναν συμμετέχοντα οικονομικό φορέα, χωριστό ΤΕΥΔ, στο οποίο παρατίθενται οι πληροφορίες που απαιτούνται σύμφωνα με τα μέρη ΙΙ έως V.

Σε όλες τις περιπτώσεις όπου περισσότερα από ένα φυσικά πρόσωπα είναι μέλη του διοικητικού, διευθυντικού ή εποπτικού οργάνου ενός οικονομικού φορέα ή έχουν εξουσία εκπροσώπησης, λήψης αποφάσεων ή ελέγχου σε αυτό, κάθε άτομο πρέπει να υπογράψει το ίδιο ΤΕΥΔ (πρβλ. προτελευταίο και τελευταίο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 73) , σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό και κανονιστικό πλαίσιο που διέπει τη προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

Όσον αφορά την υπογραφή (ή τις υπογραφές) του ΤΕΥΔ, επισημαίνεται ότι ενδέχεται να μην είναι απαραίτητο να υπάρχει υπογραφή στο ΤΕΥΔ όταν αυτό διαβιβάζεται ως μέρος σειράς εγγράφων, των οποίων η αυθεντικότητα και η ακεραιότητα διασφαλίζεται μέσω της απαιτούμενης υπογραφής (ή υπογραφών) του μέσου διαβίβασης[8].

Οι πληροφορίες που πρέπει να συμπληρώνονται από τις αναθέτουσες αρχές και τους αναθέτοντες φορείς παρατίθενται, για κάθε μέρος ή ενότητα, σε πλαίσιο με γκρίζο χρώμα όπου οι αναθέτουσες αρχές ή οι αναθέτοντες φορείς θα πρέπει να συμπληρώσουν τις πληροφορίες με τις οποίες θα είναι δυνατή η αδιαμφισβήτητη ταυτοποίηση της διαδικασίας σύναψης συγκεκριμένης σύμβασης.

Οι πληροφορίες που πρέπει να συμπληρώνονται από τον οικονομικό φορέα παρατίθενται, για κάθε μέρος ή ενότητα, σε πλαίσιο με λευκό χρώμα.

[7] Σύμφωνα με το άρθρο 78 παρ. 3, δεν δίδεται η δυνατότητα στήριξης στις ικανότητες άλλων φορέων  στις διαδικασίες σύναψης συμβάσεων μελετών και παροχής τεχνικών και λοιπών συναφών υπηρεσιών κάτω των ορίων.

[8] Για παράδειγμα: εάν η προσφορά και το συνοδευτικό ΤΕΥΔ σε ανοικτή διαδικασία διαβιβάζονται μέσω μηνύματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου το οποίο διαθέτει το απαιτούμενο είδος ηλεκτρονικής υπογραφής, τότε ενδέχεται να μην είναι απαραίτητο να υπάρχει πρόσθετη υπογραφή (ή υπογραφές) στο ΤΕΥΔ. Η χρήση ηλεκτρονικής υπογραφής στο ΤΕΥΔ ενδέχεται επίσης να μην είναι απαραίτητη όταν το ΤΕΥΔ εισάγεται στο ΕΣΗΔΗΣ, για τη χρήση του οποίου απαιτείται ηλεκτρονικός έλεγχος ταυτότητας.

Το ΤΕΥΔ περιλαμβάνει τις ακόλουθες ενότητες:

Μέρος I. Πληροφορίες σχετικά με την αναθέτουσα αρχή /τον αναθέτοντα φορέα και τη διαδικασία ανάθεσης.

Μέρος II. Πληροφορίες σχετικά με τον οικονομικό φορέα.

                Α. Πληροφορίες σχετικά με τον Οικονομικό Φορέα

                Β. Πληροφορίες σχετικά με τους νομίμους εκπροσώπους του Οικονομικού Φορέα

                Γ. Πληροφορίες σχετικά με τη στήριξη σε ικανότητες άλλων φορέων

                Δ. Πληροφορίες σχετικά με υπεργολάβους στην ικανότητα των οποίων δεν στηρίζεται ο οικονομικός φορέας

Μέρος III. Κριτήρια αποκλεισμού:

           Α: Λόγοι αποκλεισμού που σχετίζονται με ποινικές καταδίκες (η εφαρμογή τους είναι υποχρεωτική βάσει του άρθρου 73 παρ. 1. Η εφαρμογή τους είναι επίσης υποχρεωτική για τους αναθέτοντες φορείς που είναι αναθέτουσες αρχές σύμφωνα με το άρθρο 305 παράγραφος 1 δεύτερο εδάφιο, ενώ οι αναθέτοντες φορείς εκτός των αναθετουσών αρχών μπορούν να αποφασίσουν να εφαρμόσουν τα εν λόγω κριτήρια αποκλεισμού).

              Β: Λόγοι που σχετίζονται με την καταβολή φόρων ή εισφορών κοινωνικής ασφάλισης (η εφαρμογή τους είναι υποχρεωτική, βάσει του άρθρου 73 παράγραφος 2, σε περίπτωση τελεσίδικης και δεσμευτικής απόφασης. Υπό τους ίδιους όρους, η εφαρμογή τους είναι επίσης υποχρεωτική για τους αναθέτοντες φορείς που είναι αναθέτουσες αρχές σύμφωνα με το άρθρο 305 παράγραφος 1 δεύτερο εδάφιο, ενώ οι αναθέτοντες φορείς εκτός των αναθετουσών αρχών μπορούν να αποφασίσουν να εφαρμόσουν αυτούς τους λόγους αποκλεισμού. Να σημειωθεί ότι η εθνική νομοθεσία ορισμένων κρατών μελών μπορεί να καθιστά τον αποκλεισμό υποχρεωτικό επίσης και όταν η απόφαση δεν είναι τελεσίδικη και δεσμευτική).

           Γ: Λόγοι που σχετίζονται με αφερεγγυότητα, σύγκρουση συμφερόντων ή επαγγελματικό παράπτωμα και άλλοι λόγοι αποκλεισμού  (περιπτώσεις στις οποίες μπορεί να αποκλείονται οικονομικοί φορείς (άρθρο 73 παρ. 4). Για τους αναθέτοντες φορείς πρβλ άρθρο 305 παρ. 1).

           Δ: Άλλοι λόγοι αποκλεισμού που ενδέχεται να προβλέπονται από την εθνική νομοθεσία (Άρθρο 8 παρ. 4 ν. 3310/2005 (Α’ 30)

Μέρος IV. Κριτήρια ποιοτικής επιλογής[9]:

       Α Καταλληλότητα.

       Β: Οικονομική και χρηματοοικονομική επάρκεια.

       Γ: Τεχνική και επαγγελματική ικανότητα.

       Δ: Συστήματα διασφάλισης ποιότητας και πρότυπα περιβαλλοντικής διαχείρισης.

[9] Σύμφωνα με το άρθρο 305 παρ. 2, οι αναθέτοντες φορείς, είτε είναι αναθέτουσες αρχές είτε όχι, μπορούν να αποφασίσουν να εφαρμόσουν τα κριτήρια επιλογής που προβλέπονται στα άρθρα 75-77.

Μέρος V. Περιορισμός του αριθμού των πληρούντων τα κριτήρια επιλογής υποψηφίων[10].

Μέρος VI. Τελικές δηλώσεις.

[10]   Για τους αναθέτοντες φορείς, είτε είναι αναθέτουσες αρχές είτε όχι, πρβλ άρθρο 304 παρ. 2