Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'Γιώργος Γκάτζιος' | 19 Νοεμβρίου 2023, 17:50

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Το βλέπω Θετικά/Αρνητικά:  

  Αναρωτιέμαι αν το άρθρο 19 του υπό διαβούλευση νόμου, έχει περάσει από τον έλεγχο της νομοπαρασκευαστικής επιτροπής της Γενικής Γραμματείας Νομικών και Κοινοβουλευτικών Θεμάτων, γιατί σε αυτήν την περίπτωση διέλαθαν της προσοχής της, κρίσιμα νομοτεχνικά ζητήματα που δεν ρυθμίζονται με το υπάρχον σχέδιο νόμου. Η ποιοτική και δίκαιη νομοθέτηση προϋποθέτει διαύγεια και συμμετοχικότητα όλων των εμπλεκομένων για τους οποίους ο νομοθέτης επιδιώκει την εισαγωγή τέτοιων ρηξικέλευθων ρυθμίσεων. Εν προκειμένω το συγκεκριμένο άρθρο δεν κάνει την παραμικρή πρόβλεψη για το τι μέλλει γενέσθαι με την έρευνα, που εξ ορισμού αποτελεί το κύριο αντικείμενο κάθε ερευνητικού κέντρου και ειδικά για το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών (ΕΑΑ) καταλαμβάνει τουλάχιστον το 85-90% των δραστηριοτήτων του. Και εξηγούμαι: 1. Με το άρθρο 13Α του νόμου για την έρευνα ν.4310/14 (Α' 258), ρυθμίζονται λυσιτελώς οι όροι διεξαγωγής της έρευνας και της λειτουργίας των δημόσιων ερευνητικών φορέων που εποπτεύονται από τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Καινοτομίας (ΓΓΕΚ). Μεταξύ αυτών βρίσκεται και το ΕΑΑ. Με την παρ.1 του άρθρου 19 του παρόντος και την υπαγωγή από την ΓΓΕΚ στην Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, ουσιαστικά καταργείται το νομοθετικό πλαίσιο μέσα το οποίο το ΕΑΑ μπορεί να διεξάγει έρευνα. Μάλιστα δεν υπάρχει η παραμικρή πρόβλεψη στο παρόν νομοθέτημα για το εάν και με ποιο τρόπο το Αστεροσκοπείο θα μπορεί να διεξάγει από 01.01.2024 έρευνα! 2. Με το κεφάλαιο ΚΖ' του ν.4957/22 και τις μεταβατικές διατάξεις του άρθρου 473 αυτού του νόμου, ρυθμίζεται όλο το πλαίσιο διοικητικής & οικονομικής λειτουργίας των ΕΛΚΕ τόσο των ΑΕΙ όσο και των ερευνητικών κέντρων του άρθρου 13Α του ν.4310/14 που προανέφερα. Κι εδώ λοιπόν, με την αλλαγή εποπτείας από τη ΓΓΕΚ στη ΓΓΠΠ, ουσιαστικά καταργείται το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας του ΕΛΚΕ του ΕΑΑ, ο οποίος αυτήν τη στιγμή διαχειρίζεται το σύνολο των ερευνητικών έργων και προγραμμάτων που εκπονούνται στο Αστεροσκοπείο και απασχολεί εκατοντάδες ερευνητικού, ειδικού επιστημονικού, τεχνικού & διοικητικού προσωπικού. Και πάλι το άρθρο 19 δεν κάνει την παραμικρή πρόβλεψη τι θα απογίνει αυτό το προσωπικό, με ποιο θεσμικό πλαίσιο θα συνεχίσει τη λειτουργία του ο ΕΛΚΕ ή αν ακόμα θα μπορεί να υπάρχει από 01.01.2024. 3. Η παράγραφος 3 του εν θέματι άρθρου είναι διατυπωμένη λάθος. Το ΕΑΑ ως ΝΠΔΔ είναι φορέας της Γενικής Κυβέρνησης, εκτός Κεντρικής Διοίκησης κι επομένως δεν βαρύνει απευθείας τον τακτικό προϋπολογισμό του Υπουργείου Ανάπτυξης. Συντάσσει κι εκτελεί δικό του ετήσιο προϋπολογισμό κι από το εποπτευον Υπουργείο επιχορηγείται μόνον για τη μισθοδοσία του τακτικού προσωπικού του και την κάλυψη μέρους των λειτουργικών του αναγκών. Άρα τι εννοεί ο νομοθέτης όταν λέει ότι μέχρι 31.12.2023 όλες οι δαπάνες του ΕΑΑ θα βαρύνουν τον προϋπολογισμό του Υπουργείου Ανάπτυξης; Επιπλέον, για το οικονομικό έτος 2024 έχει ήδη συνταχθεί κι εγκριθεί από το αρμόδιο υπουργείο και το ΓΛΚ, ο προϋπολογισμός του ΕΑΑ. Ο οποίος στις προβλέψεις του έχει εγγράψει συγκεκριμένο ύψος επιχορήγησης από το Υπ.Αν. Με ποιο τρόπο οι αρμόδιες οικονομικές υπηρεσίες του ΕΑΑ θα προχωρήσουν στην εκτέλεση αυτού του προϋπολογισμού από 01.01.2024, αφού ο νέος νόμος δεν κάνει καμία αναφορά στον τρόπο δημοσιονομικής μετάβασης και προσαρμογής; 4. Αυτή τη στιγμή βρίσκονται εν εξελίξει πληθώρα ερευνητικών και αναπτυξιακών έργων στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών. Μάλιστα κάποια από αυτά, ύψους δεκάδων εκατομμυρίων συγχρηματοδοτούνται και πρόκειται άμεσα να εκταμιευθούν από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και το Ταμείο Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας. Ενδιάμεσος και υπόλογος για την υλοποίηση αυτών των έργων έχει οριστεί η Γενική Γραμματεία Έρευνας και Καινοτομίας. Τα προγράμματα αυτά έχουν αυστηρό χρονικό ορίζοντα υλοποίησης, με ασφυκτικές προσθεσμιες και συμβασιοποιημένους όρους εκτέλεσης που περιλαμβάνουν τη ΓΓΕΚ. Με τη ρύθμιση του παρόντος σχεδίου νόμου, για μεταφορά εποπτείας από τη ΓΓΕΚ στη ΓΓΠΠ, τινάζονται στον αέρα όλα τα παραπάνω, με τελικό ζημιωμένο το ελληνικό δημόσιο. 5. Η ΓΓΕΚ αυτή τη στιγμή είναι αναθέτουσα αρχή για την υλοποίηση συμβάσεων εκτέλεσης δημοσίων έργων που αφορούν στην ανέγερση νέων κτηριακών εγκαταστάσεων και λοιπών αναπτυξιακών έργων του ΕΑΑ. Και σε αυτή την περίπτωση, η μεταφορά εποπτείας θα δημιουργήσει άλυτα προβλήματα με τους αναδόχους ή θα ακυρώσει εντελώς την εκτέλεση αυτών των έργων. 6. Από τη στιγμή που απειλείται η ερευνητική ταυτότητα του ΕΑΑ και δεν διασφαλίζεται με το παρόν νομοθέτημα η συνέχιση και οι προϋποθέσεις της έρευνας σε αυτό, υπάρχει ορατός κίνδυνος οι δεκάδες καταξιωμένοι ερευνητές και άλλοι τεχνικοί επιστήμονες του κέντρου, να αποδημήσουν προς αλλά ερευνητικά κέντρα, π.χ. των ΑΕΙ, όπου φυσικά ο παρόν νόμος δεν έχει εφαρμογή, ή ακόμα χειρότερα στο εξωτερικό. Όπου στη δεύτερη περίπτωση μιλάμε για ξεκάθαρη καταστροφή και για το μεγαλύτερο brain drain που θα έχει συμβεί μεταμνημονιακά με ευθύνη της πολιτείας. Τα παραπάνω είναι ενδεικτικά μόνον η κορυφή του παγόβουνου προς το οποίο οδηγεί το παρόν νομοσχέδιο την πλεύση του παλαιότερου και ιστορικότερου ερευνητικού κέντρου του σύγχρονου ελληνικού κράτους. Μια πλεύση που συνεχίζει αδιάλειπτη από το 1842 που θεμελιώθηκε η πρώτη πέτρα του και δεν άλλαξε ρότα ούτε επί γερμανικής κατοχής. Η μόνη συνετή και λελογισμένη διόρθωση που μπορεί να κάνει ο νομοθέτης επί του συγκεκριμένου άρθρου, είναι να το αποσύρει αυτούσιο. Παρά τα όσα ανυπόστατα γράφονται στα σχόλια αυτής της διαβούλευσης και που ο οποιοσδήποτε έχει εργαστεί έστω και για 1 μέρα σε αυτόν τον φορέα, ξέρει ότι είναι κακοήθειες, ο ίδιος ο επικεφαλής του Αστεροσκοπείου έχει κρούσει επανειλημμένα την πόρτα όλων των συναρμόδιων φορέων κι έχει προτείνει μνημόνια συνεργασίας, προγραμματικές συμφωνίες κι άλλους αποτελεσματικούς μηχανισμούς συντονισμού της επιστημονικής πληροφορίας που παράγεται από τα ερευνητικά κέντρα και μπορεί να αξιοποιηθεί για την πολιτική προστασία. Προς αυτήν την κατεύθυνση οφείλει να κινηθεί και το νεοσύστατο Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και να εγκαταστήσει μια αμφίδρομη γέφυρα συνεργασίας με όλο το επιστημονικό δυναμικό της χώρας. Η έρευνα λειτουργεί σωστά μόνο μέσα από γέφυρες, όχι μέσα από κλουβιά...