Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΥ' | 20 Νοεμβρίου 2023, 12:54

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Το βλέπω Θετικά/Αρνητικά:  

  Η συζήτηση για την μεταφορά του ΕΑΑ από την Γεν. Γραμμ. Έρευνας & Καινοτομίας (ΓΓΕΚ) στο Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας (ΥΚΚΠΠ) ξεκίνησε τον Αύγουστο 2021, με τις μεγάλες φωτιές στην Βόρεια Εύβοια και την Βόρεια Αττική. Οι προγνώσεις και οι μετρήσεις του meteor.gr (του ΕΑΑ) και της ΕΜΥ έδειχναν νηνεμία έως πολύ ασθενείς ανέμους, ενώ αντίθετα, η επικοινωνιακή πολιτική της κυβέρνησης μιλούσε για πολύ έντονους ανέμους. Η ίδια συζήτηση επαναλήφθηκε με την κακοκαιρία «ΕΛΠΙΣ» τον Ιανουάριο 2022, όταν λόγω της ισχυρής χιονόπτωσης αποκλείστηκε η Αττική Οδός και ολόκληρη σχεδόν η Βόρεια Αττική. Τότε η επικοινωνιακή πολιτική της κυβέρνησης ήταν ότι οι μετεωρολόγοι «έπεσαν έξω» στις προβλέψεις τους, πράγμα που εξόργισε ακόμη και τους παρουσιαστές των Δελτίων Καιρού στα τηλεοπτικά κανάλια (π.χ. Χ. Σούζη στον ΣΚΑΪ) που μαζί με την ΕΜΥ και το ΕΑΑ είχαν έγκαιρα προβλέψει την κακοκαιρία. Η συζήτηση κορυφώθηκε φέτος (2023) το καλοκαίρι με τις μεγάλες φωτιές σε πολλές περιοχές της χώρας, μεταξύ των οποίων η Ρόδος και το Δάσος της Δαδιάς, και επικεντρώθηκε στην αξιοπιστία των δορυφορικών χαρτογραφήσεων των καμένων εκτάσεων. Υπουργοί και στελέχη της κυβέρνησης έφτασαν στον σημείο να κατηγορούν το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών για πολιτικοποίηση, εννοώντας κομματικοποίηση. Η μέχρι τώρα προϊστορία, όπως σε συντομία περιγράφτηκε παραπάνω, δεν αφήνει πολλές αμφιβολίες για την σκοπιμότητα της βίαιης «απαγωγής» του ΕΑΑ από την ΓΓΕΚ στο ΥΚΚΠΠ. Η δικαιολογία ότι με την υπαγωγή του ΕΕΑ στο ΥΚΚΠΠ θα υπάρχει καλύτερος συντονισμός για την πρόγνωση και διαχείριση των φυσικών κινδύνων είναι επιεικώς, εντελώς ερασιτεχνική: 1)Τα δημόσια Ερευνητικά Κέντρα, όπως το ΕΑΑ και πολλά άλλα, λειτουργούν σε καθεστώς ακαδημαϊκής ελευθερίας και διαχειριστικής ευελιξίας (παρά την μεγάλη γραφειοκρατία που έχει επιβληθεί τα τελευταία χρόνια). Οι όποιες επιχειρησιακές δράσεις αναπτύσσονται, προκύπτουν σαν αποτέλεσμα των ερευνητικών δραστηριοτήτων και μπορούν να λειτουργήσουν μόνο σε αυτό το πλαίσιο. 2) Η μετεωρολογικές προγνώσεις αποτελούν μόνο το περίπου 5%, ή και λιγότερο, των δραστηριοτήτων του ΕΕΑ και υποστηρίζονται από 3 ερευνητές σε σύνολο 60-65 ερευνητών. Ένα 10% ακόμη του προσωπικού, που ανήκει στο Γεωδυναμικό Ινστιτούτο, λειτουργεί τα Εθνικά Δίκτυα Σεισμογράφων, Επιταχυνσιογράφων, Ειδοποίησης Τσουνάμι και το Γεωδαιτικό Δίκτυο. Το υπόλοιπο 85% του προσωπικού και των δραστηριοτήτων του ΕΑΑ δεν έχει καμία σχέση με Φυσικούς Κινδύνους. 3) Το ΕΑΑ, όπως όλα τα δημόσια Ερευνητικά Κέντρα της ΓΓΕΚ και τα Πανεπιστήμια, έχουν τους Ειδικούς Λογαριασμούς Κονδυλίων Έρευνας (ΕΛΚΕ), μέσα από τους οποίους γίνεται η διαχείριση των ερευνητικών προγραμμάτων. Για το ΥΚΚΠΠ, το οποίο δεν έχει ακόμη ούτε οργανόγραμμα, οι ΕΛΚΕ είναι «άγνωστη λέξη». Το ΥΚΚΠΠ δεν έχει την παραμικρή δυνατότητα να διαχειριστεί ερευνητικά προγράμματα με τον τρόπο που απαιτείται για να είναι αποτελεσματικά. 4) Επομένως, το ΕΑΑ, όταν θα υπαχθεί στο ΥΚΚΠΠ, θα απωλέσει την δυνατότητα να «τρέχει» ερευνητικά προγράμματα, θα απομακρυνθεί από τον σκοπό για τον οποίο ιδρύθηκε και επομένως θα απαξιωθεί. Το αποτέλεσμα θα είναι να καταρρεύσει το τμήμα των μετεωρολογικών προγνώσεων, και, μαζί με αυτό, και το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο, με καταστροφικές επιπτώσεις για την παρακολούθηση της σεισμικής δραστηριότητας. Με την ίδια λογική, εκτός από το ΕΑΑ, θα έπρεπε να υπαχθούν και άλλα ερευνητικά κέντρα στο ΥΚΚΠΠ: 1) Το Ελληνικό Κέντρο Θαλάσσιων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ) γιατί α) διατηρεί το σύστημα παρακολούθησης θαλασσών ΠΟΣΕΙΔΩΝ, το δίκτυο παρακολούθησης ποταμών και λιμνών, την χαρτογράφηση και εντοπισμό υποθαλάσσιων ρηγμάτων και κατολισθήσεων, τις επιχειρήσεις έρευνας σε ναυτικά ατυχήματα και αεροπορικά ατυχήματα σε θαλάσσιο χώρο κλπ 2) Ο ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ και η Επιτροπή Ατομική Ενέργειας για την παρακολούθηση της ραδιενέργειας και των επιπτώσεων των πιθανών πυρηνικών ατυχημάτων 3) Το Ινστιτούτο ΠΑΣΤΕΡ και το Ίδρυμα ΦΛΕΜΙΓΚ για την αντιμετώπιση των πανδημιών και πολλά άλλα δημόσια ερευνητικά κέντρα και ινστιτούτα. Αυτό θα είχε σαν αποτέλεσμα να διαλυθεί εντελώς ο ερευνητικός ιστός της χώρας, οποίος απαρτίζεται κατά βάση από τα Ερευνητικά Κέντρα και Ινστιτούτα της ΓΓΕΚ. Η αλήθεια είναι ότι ούτως ή άλλως, δεν απολαμβάνουν την εκτίμηση της κυβέρνησης, δεδομένου ότι έχουν υποχρεωθεί να λειτουργούν με προϋπολογισμούς που έχουν παγώσει στο ύψος των προϋπολογισμών του 2018 ενώ και οι δημόσιες ερευνητικές χρηματοδοτήσεις έχουν σχεδόν μηδενιστεί. Ξαναγυρνώντας στο θέμα του ΕΑΑ, η απλούστερη και πιο αποτελεσματική πολιτική είναι να ακολουθηθεί το παράδειγμα του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού & Προστασίας (ΟΑΣΠ). Ο ΟΑΣΠ λειτουργεί διάφορες επιτροπές (Σεισμικού Κινδύνου, Σεισμοτεκτονικής, Ηφαιστειακού Κινδύνου, και άλλες), στις οποίες συμμετέχουν όλοι οι ερευνητικοί φορείς (ΕΑΑ, ΕΛΚΕΘΕ) και τα Πανεπιστήμια που έχουν σχετικό αντικείμενο. Το αντικείμενο των επιτροπών αυτών είναι η συνεχής αξιολόγηση των δεδομένων και ο συμβουλευτικός ρόλος προς το ΥΚΚΠΠ, και έχουν πρόσβαση σε όλα τα διαθέσιμα δεδομένα όλων των συμμετεχόντων φορέων. Αντί λοιπόν να καταστρέψει το ΕΑΑ, η κυβέρνηση θα μπορούσε, αν ήθελε, να σχεδιάσει ένα αντίστοιχο σώμα (επιτροπή), στο οποίο θα συμμετέχουν οι μετεωρολογικοί φορείς της χώρας, θα αξιολογούν τα δεδομένα και θα συμβουλεύουν την Πολιτεία.