Αρχική Αναδιάρθρωση Πολιτικής Προστασίας - Εθνικός Μηχανισμός Εναέριας Διάσωσης και ΑεροδιακομιδώνΆρθρο 19 Μεταφορά Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών στο Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής ΠροστασίαςΣχόλιο του χρήστη Γεωργία Τσιροπούλα | 27 Νοεμβρίου 2023, 08:31
Το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών (ΕΑΑ) είναι Ερευνητικό Κέντρο (ΕΚ), που σύμφωνα με τους νόμους εποπτεύεται από το Υπουργείο Ανάπτυξης και τη ΓΓΕΚ και σύμφωνα με τον πολύ πρόσφατο Οργανισμό του (ΦΕΚ 224/Α/6.12.2022) σκοπό έχει: α) την έρευνα σε τομείς, όπως του εγγύς διαστημικού χώρου και του Σύμπαντος, του περιβάλλοντος και της βιώσιμης ανάπτυξης, του εσωτερικού και της επιφάνειας της Γης χρησιμοποιώντας και αξιοποιώντας δεδομένα από επίγειες και διαστημικές παρατηρήσεις, β) την εκτέλεση ερευνητικών και αναπτυξιακών προγραμμάτων, γ) την εκπαίδευση νέων και επιστημόνων και δ) την παροχή εξειδικευμένων υπηρεσιών σε δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς και οργανισμούς. Ναι το ΕΑΑ (όπως και τα άλλα ΕΚ) θέλει και μπορεί να παρέχει υπηρεσίες. Οι υπηρεσίες αυτές είναι αποτέλεσμα των ερευνητικών δραστηριοτήτων του προσωπικού του, το οποίο με υψηλό αίσθημα ευθύνης θεωρεί ότι οφείλει να τις παρέχει προς όφελος του κοινωνικού συνόλου. Τις υπηρεσίες που παρέχονται, όχι μόνο από το ΕΑΑ αλλά και από όλα τα ΕΚ, η Πολιτεία είναι ανίκανη να τις αξιοποιήσει. Είναι ανίκανη να εντάξει στους σχεδιασμούς της προς όφελος της χώρας την επιστημονική γνώση, γιατί δεν κατανοεί πώς αυτή παράγεται. Έτσι είδαμε πρόσφατα να αμφισβητούνται π.χ. στοιχεία για την έκταση των καταστροφών από τις πυρκαγιές (που βασίζονταν σε δορυφορικές μετρήσεις) και να αγνοούνται προειδοποιήσεις για συνθήκες κατάλληλες για πυρκαγιές ή για τα πολύ μεγάλα ύψη βροχής για την περιοχή της Θεσσαλίας (που βασίζονταν σε προγνώσεις μετεωρολογικών μοντέλων). Η αμφισβήτηση αυτή εκδηλώθηκε από τους κυβερνητικούς βουλευτές που μίλησαν για «προπαγάνδα των αριθμών» ή για «πολιτικοποίηση» εκ μέρους του Αστεροσκοπείου, χωρίς όμως να αναφέρουν στοιχεία που να αμφισβητούν την εγκυρότητα των στοιχείων που έγκαιρα και δημόσια είχαν δοθεί. Σαν επιστέγασμα αυτού του «κυνηγιού μαγισσών» ήρθε η ανακοίνωση του Πρωθυπουργού κατά τη συνέντευξή του στη ΔΕΘ σχετικά με τη μετακίνηση του ΕΑΑ από τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Καινοτομίας στο νεοσύστατο Υπουργείο Πολιτικής Προστασίας. Το Υπουργείο αυτό, σύμφωνα με τον αρμόδιο Υπουργό, είναι «under construction δηλαδή το Προεδρικό Διάταγμα είναι στα δικαστήρια προκειμένου να εγκριθεί» (Δελτίο Τύπου Υπουργείου Πολιτικής Προστασίας 3/11/2023). Για να καταλάβουμε: ένα Υπουργείο που είναι «under construction», που δεν έχει οργανόγραμμα και προσωπικό και που σκοπός του είναι (ή θα έπρεπε να είναι) η πρόληψη και η αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών μέσω και του σωστού συντονισμού όλων των αρμόδιων φορέων, που έχουν την απαραίτητη τεχνογνωσία και τις σχετικές υποδομές (όπως αυτοί αναλυτικά αναφέρονται στην ανακοίνωση της ΕΕΕ) θεσμοθετεί με το άρθρο 19 του ν/σ την απορρόφηση ενός μόνο από αυτούς τους αρμόδιους φορείς, του ΕΑΑ, του αρχαιότερου ΕΚ της νεότερης Ελλάδας, το οποίο έχει τελείως διαφορετικούς σκοπούς από το εν λόγω Υπουργείο. Η θεσμοθέτηση μάλιστα αυτή γίνεται με απίστευτη προχειρότητα, χωρίς καμία τεκμηρίωση, χωρίς κανένα διάλογο με τους εμπλεκόμενους φορείς (συμπεριλαμβανομένου του ΕΣΕΤΕΚ), χωρίς καμία πρόβλεψη για το υπηρετούν προσωπικό, χωρίς καμία αναφορά στην καταστρατηγούμενη υπάρχουσα νομοθεσία και ενάντια στην εκφρασμένη αντίδραση ολόκληρης της ερευνητικής/πανεπιστημιακής κοινότητας -ελληνικής και διεθνούς, όπως τεκμαίρεται και από την συγκέντρωση υπογραφών, που βρίσκεται σε εξέλιξη, και τα αντίστοιχα σχόλια, που αναδεικνύουν το παράλογο του επιχειρούμενου εγχειρήματος. Δεν αμφιβάλλει πλέον κανείς ότι η επιχειρούμενη αποκοπή του ΕΑΑ από τον υπόλοιπο ερευνητικό ιστό και η υπαγωγή του σε ένα άσχετο με τους σκοπούς του Υπουργείο εντάσσεται σε μία πρακτική ελέγχου και φίμωσης. Άλλωστε το είπε ο ίδιος ο Πρωθυπουργός στις 22 Νοεμβρίου 2023 από το βήμα της Βουλής: «Αναζητούμε την επιστημονική γνώση, αλλά τη θέλουμε ενσωματωμένη στο Υπουργείο», «Αλλά εγώ θέλω όλους τους ειδικούς στο ίδιο δωμάτιο, να ακούω τις προβλέψεις τους, έτσι ώστε όλοι να είναι υπόλογοι!!». Είναι φανερό από αυτά που ειπώθηκαν διά στόματος Πρωθυπουργού: α) ότι δεν υπάρχει καμία διάθεση να αναζητηθεί η επιστημονική γνώση που παρέχεται από μεγάλο αριθμό αρμόδιων φορέων και που θα έπρεπε μέσω του συντονισμού τους να αξιοποιηθεί από την Πολιτεία, β) ότι αγνοείται ότι στο ΕΑΑ υπηρετούν σήμερα περισσότερα από 400 άτομα ως ερευνητικό, επιστημονικό, διοικητικό και τεχνικό προσωπικό και ως συμβασιούχοι σε πλήθος χρηματοδοτούμενων ερευνητικών προγραμμάτων και σε τομείς που οι περισσότεροι δεν έχουν καμία σχέση με την Πολιτική Προστασία (πόσοι άραγε από αυτούς πιστεύεται ότι πρέπει να κλειστούν στο ίδιο δωμάτιο (και με ποιους) για να πουν τις προβλέψεις τους); γ) ότι υπόλογοι δεν μπορούν να είναι όσοι εκφράζουν την επιστημονική τους άποψη, που βασίζεται σε αντικειμενικές μετρήσεις και επιστημονικά κριτήρια, αλλά εκείνοι που είναι επιφορτισμένοι με τη λήψη αποφάσεων και αδυνατούν να τις λάβουν. Το 1632 ο Γαλιλαίος, ο πατέρας των Σύγχρονων Επιστημών, οδηγήθηκε ενώπιον της Ιεράς Εξέτασης λόγω της υποστήριξής του στο ηλιοκεντρικό σύστημα. Καταδικάστηκε να αποκηρύξει τη άποψή του αυτή που βασιζόταν σε επιστημονικά ευρήματα και σε εγκλεισμό στο σπίτι του ως το τέλος της ζωής του. 400 χρόνια από την αρχή της Επιστημονικής Επανάστασης και του Διαφωτισμού και από τον εγκλεισμό του Γαλιλαίου στο σπίτι του και τη γνωστή ρήση του «και όμως γυρίζει», υπάρχει περίπτωση να πιστεύει κανείς σήμερα ότι η επιστημονική άποψη μπορεί να φιμωθεί, αν κλείσεις τους επιστήμονες σε ένα δωμάτιο; Δρ Γεωργία Τσιροπούλα Διευθύντρια Ερευνών ΙΑΑΔΕΤ Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών