Αρχική Αναδιάρθρωση Πολιτικής Προστασίας - Εθνικός Μηχανισμός Εναέριας Διάσωσης και ΑεροδιακομιδώνΆρθρο 19 Μεταφορά Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών στο Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής ΠροστασίαςΣχόλιο του χρήστη Ιωάννης Γεωργαντόπουλος (Διευθυντής Ερευνών) | 27 Νοεμβρίου 2023, 13:36
Το ΕΑΑ είναι το πρώτο ερευνητικό ίδρυμα της χώρας και λειτουργεί αδιάλειπτα από το 1842 έως σήμερα. Το ερευνητικό έργο του ΕΑΑ εκτείνεται από την Αστροφυσικη και την Κοσμολογία , τις Διαστημικές Επιστήμες μέχρι την Γεωφυσική και το Περιβάλλον. Το ΕΑΑ είναι το ερευνητικό κέντρο πoυ έχει την μεγαλύτερη συνάφεια με τις δραστηριοτητες της Ελλάδας στο Διάστημα και στην Ευρωπαική Υπηρεσία Διαστήματος (ESA). Όλες οι ανωτέρω ερευνητικές περιοχές ελάχιστα αλληλεπικαλύπτονται με τις δραστηριότητες του ΥΠΠΚΚ. Το ΕΑΑ υπάγεται μαζί με όλα τα ερευνητικά κέντρα στην ΓΓΕΚ (Γενική Γραμματεία Ερευνας και Καινοτομίας). Η ΓΓΕΚ διαθέτει την απαραίτητη τεχνογνωσία και τα εργαλεία για να εξασφαλίσει την επίβλεψη την υποστήριξη και εύρυθμη λειτουργία των ερευνητικών κέντρων. Οπως όλα τα ερευνητικά κέντρα αξιολογείται από μια διεθνή επιτροπή κριτών. Η τελευταία αξιολόγηση το 2022 ήταν εξαιρετικα θετική σχετικά με το παραγόμενο ερευνητικό έργο των Ινστιτούτων του ΕΑΑ. Το άρθρο 19 συστυχώς δεν ασχολείται με τους λόγους και το σχέδιο της υπαγωγής του ΕΑΑ στο ΥΠΠΚΚ και στο με ποιους τρόπους αυτή η υπαγωγή θα μπορούσε να αναβαθμίσει είτε τις ερευνητικές δραστηριότητες του ΕΑΑ ή του ΥΠΠΚΚ. Ειδικότερα το άρθρο 19 δεν προβλέπει πως ακριβώς θα πραγματοποιηθεί η μεταφορά του ΕΑΑ στο ΥΠΠΚΚ. Το ΕΑΑ, και όλα τα Ερευνητικά κέντρα διαφέρουν ριζικά από τους λοιπούς φορείς του Δημοσίου, τόσο από την πλευρά του ερευνητικού προσωπικού το οποίο απασχολούν, όσο και από την πλευρά του ερευνητικού έργου το οποίο επιτελούν. Οι διοικητικές και διαχειριστικές διαδικασίες που επιτρέπουν στα Ερευνητικά Κέντρα να λειτουργούν περιγράφονται σε συγκεκριμένους νόμους (4310/2014, 4957/2022) οι οποίοι θα πρέπει να προβλεφθεί πως θα ισχύουν πλέον για το ΕΑΑ μετά την απόσπασή του. Είναι βέβαιο ότι θα υπάρξουν επιζήμιες οικονομικές συνέπειες για το ΕΑΑ και τη δημόσια έρευνα γενικότερα καθώς δεν θα μπορέσουν να υλοποιηθούν τα εγκεκριμένα έργα από το Ταμείο Ανάκαμψης και θα υπάρξει σημαντικός κίνδυνος απένταξης έργων σημαντικών κτιριακών εγκαταστάσεων που βρίσκονται σε εξέλιξη. Τέλος τίθενται σε αμφιβολία μελλοντικές χρηματοδοτήσεις μέσω ΓΓΕΚ. Συμπερασματικά το άρθρο 19 είναι δυστυχώς αίολο αφου δεν βασίζεται πάνω σε καμμια μελέτη σκοπιμότητας και βιωσιμότητας. Η ασφαλέστερη και αποδοτικότερη οδός για την προστασία της έρευνας που διεξάγεται στο ΕΑΑ (και ειδικότερα της έρευνας που πιθανώς άπτεται της πολιτικής προστασίας) θα ήταν η κατάργηση του άρθρου 19 και η αντικατάσταση του με άλλο άρθρο που θα περιγράφει λεπτομερώς τις μεθόδους συνεργασίας του ΥΠΠΚΚ με το ΕΑΑ. Αν δεν καταργηθεί το άρθρο 19 θα πρέπει να αλλαγεί εκ βάθρων νομοτεχνικά και να σχεδιαστεί προσεκτικά λαμβάνοντας πλήρως υπόψιν τους νόμους 4310/2014 και 4957/2022 που διέπουν τα ερευνητικά κέντρα.