Αρχική Σχέδιο της κύριας έκθεσης της Ολλανδικής εταιρίας HVA με αντικείμενο τη βελτίωση της διαχείρισης υδάτων, αγροτικών καλλιεργειών και αντιπλημμυρικής προστασίας στην Περιφέρεια ΘεσσαλίαςMASTER PLAN WATER MANAGEMENT IN THESSALY IN THE WAKE OF STORM DANIEL How to Address Thessaly’s Water-Related Agricultural ChallengesΣχόλιο του χρήστη Dr.Αριστείδης -Χρήστος Σφέικος | 27 Μαρτίου 2024, 19:06
Αρχίζω με τη γενική διαπίστωση ότι διαβάζοντας την πλήρη πρόταση, αντιλαμβάνεται ο αναγνώστης ότι πρόκειται για σοβαρό επιστημονικά καταρτισμένο συνολικό και ολιστικό σχέδιο αντιμετώπισης του προβλήματος των πλημμυρών και του υδατικού ελλείμματος στη λεκάνη της Θεσσαλίας. Επιμένω στην πλήρη πρόταση (δηλ αγγλικό κείμενο) μιας και θεωρώ ότι το ελληνικό κείμενο είναι κάτι λιγότερο από μια προσεγγιστική απόδοση. Μάλιστα ορισμένα σημεία (επάνδρωση, μέτρα και στόχοι) έχουν ερμηνευθεί κατά το δοκούν των συντακτών. Άλλωστε από ένα οργανισμό με τις δυνατότητες, την πολυσχιδή εμπειρία και πολυκλαδική τεχνογνωσία της ΗΒΑ δεν θα περίμενε κανείς κάτι λιγότερο. Εντοπίζω και επισημαίνω τα παρακάτω χαρακτηριστικά που απουσίαζαν μέχρι σήμερα και ορθά επισημαίνονται στο σχέδιο. Απουσία συνολικής διοίκησης και κερματισμός αρμοδιοτήτων χωρίς δυνατότητα διοικητικής εφαρμογής των οδηγιών και αποφάσεων . Έλλειψη συντονισμού και προγραμματισμού στην κατασκευή έργων (αντιπλημμυρικών ή εξοικονόμησης νερού μέχρι και συγκοινωνιακά) ενώ μερικές φορές τα έργα που κατασκευάσθηκαν, μεγάλωσαν το πρόβλημα επικινδυνότητας σε φαινόμενα πλημμυρών παρά το μείωσαν. Η δημιουργία ενιαίου φορέα –οργανισμού με την συνολική ευθύνη όπως περιγράφεται και προτείνεται είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Αρκεί να εμπλουτισθεί η στελέχωση με κατάλληλες επιστημονικές και τεχνικές ειδικότητες που θα αντιλαμβάνονται το συνολικό έργο και τις αλληλεπιδράσεις των επιμέρους δραστηριοτήτων. Οιανδήποτε έκπτωση σε αρμοδιότητες, ικανότητες ανθρώπινου δυναμικού και ποιότητα κατασκευής, θα επιφέρει δυσλειτουργία και αποτυχία. Προσεκτική και επιλεκτική επιλογή του ανθρώπινου δυναμικού που θα υλοποιήσει το σχέδιο. Ίσως η συμβολή της εταιρίας σε αυτό το τομέα να είναι ιδιαίτερη. Το προσωπικό κάθε επιστημονικού κλάδου, βαθμίδας καθηκόντων και θέσης πρέπει να αξιολογηθεί και να κριθεί η κατάρτιση του και η ικανότητα του στην εφαρμογή του σχεδίου πριν την ένταξη στο οργανόγραμμα του φορέα υλοποίησης. Αν το προσωπικό δεν ενστερνισθεί το τελικό σχέδιο αντιμετώπισης και αδυνατεί να το υποστηρίξει επιστημονικά αυτό δεν μπορεί να πετύχει. Το σχέδιο το υιοθετούν και το εφαρμόζουν απαρέγκλιτα τα στελέχη της διοίκησης. Τα παραπάνω μέχρι σήμερα απουσιάζουν. Το πολιτικό κόστος αναφέρεται σαν ένας ανασχετικός παράγοντας . Η απαρέγκλιτη εφαρμογή του σχεδίου με επείγουσα και αποφασιστική πολιτική δράση και εφαρμογή είναι καθοριστική όπως σωστά επισημαίνεται . Η αναγκαιότητα καθορισμού υδρολογικού μοντέλου για την λεκάνη απορροής είναι απαραίτητη. Έπρεπε να υπάρχει, να εμπλουτίζεται και διαφοροποιείται συνεχώς με βάση στοιχεία υπαίθρου και τηλεπισκόπισης. Πρωταρχικά γεωλόγοι , γεωγράφοι και ύστερα άλλες περιβαλλοντικές ειδικότητες έχουν την απαιτούμενη κατάρτιση για την υποστήριξη αντίστοιχου σχεδίου. Οι παραπάνω ειδικότητες μπορούν να υποστηρίξουν και την ενόργανη παρακολούθηση όλων των παραμέτρων στη φάση λειτουργίας, με ταυτόχρονη υποστήριξη πεδίου α! βαθμού των σταθμών λήψης δεδομένων. Προτείνω σαν εξαιρετικά χρήσιμη την εκπαίδευση του επιστημονικού προσωπικού από Ολλανδούς επιστήμονες (ή άλλης προηγμένης σχετικής αρχής). Έτσι θα γνωρίζουμε ότι όντως κατέχουν την τέχνη και είναι σε θέση να εφαρμόζουν και εκτελούν διαδικασίες παρακολούθησης επίβλεψης κ.λ.π. . Η ορθότερη πρόταση για έλεγχο και πιθανόν περιορισμό μελλοντικών ζημιών περιλαμβάνεται στη πρόταση «άμεση απαγόρευση επέμβασης σε κατασκευές εντός την πλημμυρισμένης περιοχής» . Θεωρώ πως το σκεπτικό αντιμετώπισης των επιπτώσεων από τις πλημμύρες είναι προς τη σωστή κατεύθυνση και τα έργα θα έπρεπε να είναι ήδη δρομολογημένα. Προσθήκες και διαφοροποιήσεις μπορούν πάντα να ενσωματωθούν και να εφαρμοσθούν βελτιώσεις. Προέχει όμως η έναρξη. Η εγκατάσταση και δημιουργία συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης θα μπορούσε να παρέχει στοιχεία χρήσιμα για τη διαχείριση του φαινομένου και τον περιορισμό των απωλειών. Η ικανότητα του επιστημονικού δυναμικού που θα το παρακολουθεί, είναι αυτή που θα προσδώσει προστιθέμενη αξία στο σύστημα και θα το διατηρεί λειτουργικό. Σαφώς και πρέπει οι κάτοικοι των πλέον επιρρεπών περιοχών σε πλημμύρες να πεισθούν για μετεγκατάσταση σε γειτονικές λιγότερο επικίνδυνες περιοχές με την αντίστοιχη υποστήριξη του κράτους. Κλείνω με την αναγκαιότητα διεύρυνσης και αύξησης της παροχετευτικότητας των περιοχών που δημιουργούν συνθήκες «λαιμού μπουκαλιών» στην απορροή υδάτων της θεσσαλικής λεκάνης. Η πρόταση είναι προς τη σωστή κατεύθυνση και απαιτεί σκέψη και σχεδιασμό για την υλοποίηση της, ώστε να λειτουργήσει υποστηρικτικά στην αρχή «δίνω χώρο στα ποτάμια». Και ναι πρέπει να σταματήσουμε να ψεκάζουμε με νερό τις καλλιέργειες και το περιβάλλον κατά τους θερμούς καλοκαιρινούς μήνες που εξατμίζεται πριν ακουμπήσει το έδαφος. Η σπατάλη και αναποτελεσματικότητα δεν συμβάλλει στην αέναη χρήση. Περισσότερη διαβούλευση όταν το σχέδιο γίνει – γίνεται συγκεκριμένο.