Αρχική Ενιαία Αρχή Δημόσιων ΣυμβάσεωνΆρθρο 1 Ενιαία Αρχή Δημόσιων Συμβάσεων – Αντικατάσταση των τίτλων των Τμημάτων Ι και ΙΙ του Τίτλου 2 του Βιβλίου IV του ν. 4412/2016Σχόλιο του χρήστη Ε.Κ. | 10 Νοεμβρίου 2021, 08:47
  • Σχόλιο του χρήστη 'Ε.Κ.' | 10 Νοεμβρίου 2021, 08:47

    Με το παρόν νομοσχέδιο καταργείται ουσιαστικά η Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων μετά από μία δεκαετή πορεία, ένας θεσμός που κατά την άποψη μου αποτέλεσε μια από τις σημαντικότερες μεταρρυθμίσεις στον τομέα. Για την καλύτερη κατανόηση της σημασίας και του ρόλου τους φορέα αυτού στις δημόσιες συμβάσεις ως αποτυπώθηκε στις διατάξεις του ιδρυτικού της νόμου του Ν. 4013/2011, πρέπει να έχει υπόψη του τα εξής σημεία: • η σύγχρονη απαίτηση μετασχηματισμού του τομέα περιλάμβανε την μετάβαση από ένα “κλειστό” παρεμβατικού χαρακτήρα μοντέλο λειτουργίας, αναποτελεσματικό, γραφειοκρατικό, με ad hoc κανόνες που ίσχυαν ανά υπουργείο, ανά φορέα, έως και ανά είδος σύμβασης, το οποίο χαρακτηρίζονταν από μεγάλο βαθμό αδιαφάνειας και εμποδίων προκειμένου να επιτυγχάνεται μέσω αυτού σε ένα μεγάλο βαθμό η “διανομή“ των συμβάσεων, όχι απαραίτητα μέσω ανταγωνιστικών διαδικασιών, προς ένα “ανοικτό” και πιο φιλελεύθερο μοντέλο λειτουργίας, με απλούστερους κανόνες, με ελαχιστοποίηση των εμποδίων για την ομαλή και με αυξημένη προσβασιμότητα των επιχειρήσεων σε δημόσιες συμβάσεις, με διαφάνεια κατά την ανάθεση των συμβάσεων και υπό συνθήκες υγιούς ανταγωνισμού και ίσων ευκαιριών για όλους. • η τεχνολογία και τα Πληροφοριακά συστήματα ήταν τα μέσα- εργαλεία που προβλέπονταν να αναπτυχθούν (ΚΗΜΔΗΣ, ΕΣΗΔΗΣ) για να εξυπηρετήσουν το νέο μοντέλο ανάπτυξης του τομέα και την επιχειρούμενη μετάβαση. Το νέο αυτό “ανοικτό” μοντέλο λειτουργίας περιλάμβανε τα ακόλουθα στοιχεία, • ένα όσο το δυνατό απλούστερο νομοθετικό πλαίσιο για την ενιαία εφαρμογή του από όλες τις αναθέτουσες αρχές, αναθέτοντες φορείς, δίχως εξαιρέσεις και παρεκκλίσεις (ν. 4412/2016, ν.4413/2016), • έναν ανεξάρτητο και εξειδικευμένο μηχανισμό εποπτείας, συντονισμού, παρακολούθησης, ελέγχου της εφαρμογής αυτού του πλαισίου από τις αναθέτουσες αρχές/φορείς αλλά και διαρκούς βελτίωσης του (Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων, ν. 4413/2011), • την αφαίρεση σταδιακά των βαθμών επιρροής των αναθετουσών αρχών, που μπορεί να στόχευαν στην “διανομή” των συμβάσεων αδιαφανώς και δίχως κανόνες ανταγωνισμού διαδικασίες και σε στρεβλώσεις κατά την εκτέλεση των συμβάσεων, σε ανεξάρτητα όργανα έξω από την επιρροή τους (με την επίτευξη συγκεντρωτικών αγορών από εξειδικευμένες και στελεχωμένες κατάλληλα Κεντρικές αναθέτουσες αρχές, με την προτυποποίηση των συμβατικών τευχών και των τεχνικών προδιαγραφών, με την δημιουργία ενός ανεξάρτητου διοικητικού οργάνου εξέτασης των προδικαστικών προσφυγών, με τη διεξαγωγή των διαγωνισμών σε μια ενιαία ηλεκτρονική πλατφόρμα με την δέουσα ασφάλεια) • τον περιορισμό αριθμητικά των αναθετουσών αρχών (με την βελτιστοποίηση του προγραμματισμού των αναγκών και της προπαρασκευής των συμβάσεων σε ετήσια ή και πολυετή βάση, την ενίσχυση τους σε προσωπικό με την παροχή κινήτρων και διαρκή επιμόρφωση και εξειδίκευση, με την ενίσχυση των μηχανισμών παρακολούθησης και ελέγχου της ανάθεσης και εκτέλεσης των συμβάσεων και την διενέργεια με συντονισμένων ελέγχων μετά από αποτίμηση των κινδύνων κά). • Την ανάπτυξη των Τεχνολογιών Πληροφορικής για την υποστήριξη όλων των ανωτέρω. Ο βαθμός επίτευξης της μετάβασης αυτής μέχρι και σήμερα, εκφράζει την αδράνεια αν όχι και την αντίσταση, κυρίως των αρμόδιων υπουργείων που διαχειρίζονται το μεγαλύτερο όγκο συμβάσεων, να απωλέσουν τον απόλυτο έλεγχο του τομέα και να εμπιστευτούν ανεξάρτητες εξειδικευμένες δομές, που έχουν σκοπό την εξυπηρέτηση του δημόσιου συμφέροντος κατά την απόκτηση αγαθών έργων και υπηρεσιών με σύγχρονα μέσα, αποτελεσματικά και με την εφαρμογή διάφανων κανόνων από την ανάθεση της σύμβασης μέχρι την παραλαβή της. Με το παρόν νομοσχέδιο η μετάβαση αυτή διακόπτεται και επανέρχεται οριστικά (μετά την κατάργηση της ΕΑΑΔΗΣΥ) ο τομέας στο αναχρονιστικό “κλειστό” μοντέλο λειτουργίας αφού έχουν προηγηθεί κατά καιρούς διάφορες νομοθετικές παρεμβάσεις εισαγωγής εξαιρέσεων και παρεκκλίσεων από τις διατάξεις του ν. 4412/2016 (εξαιρέσεις φορέων από την εφαρμογή του ν.4412/2016 και του ν.4013/2011, επαναφορά επι μέρους κανονισμών ανάθεσης και εκτέλεσης συμβάσεων σε φορείς, παρεκκλίσεις από την χρήση του ΕΣΗΔΗΣ και του ΚΗΜΔΗΣ, κατά παρέκκλιση διαδικασίες απ ευθείας αναθέσεων ανά είδος συμβάσεων κά), για τις οποίες η ΕΑΑΔΗΣΥ διατύπωνε διαχρονικά την αρνητική γνώμη της.