Α. Η πολιτική στον τομέα των δημοσίων συμβάσεων και η αναθεώρηση των σχετικών οδηγιών εντάχθηκε σε συνολικό πρόγραμμα με σκοπό τον ριζικό εκσυγχρονισμό των δημοσίων συμβάσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, συμβάλλοντας στην υλοποίηση των στόχων της στρατηγικής “Ευρώπη2020” για έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη. Η μεταρρύθμιση της νομοθεσίας σχετικά με τις δημόσιες συμβάσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο αποτέλεσε μία από τις δώδεκα δράσεις προτεραιότητας της πράξης για την ενιαία αγορά που δημοσιεύθηκε τον Απρίλιο του 2011. Στο πλαίσιο αυτό, τον Δεκέμβριο του 2011, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, υπέβαλε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο πρόταση:
1. οδηγίας για τις δημόσιες συμβάσεις (στον κλασσικό τομέα) προς αντικατάσταση της οδηγίας 2004/18/ΕΚ,
2. οδηγίας για τις συμβάσεις που συνάπτονται από φορείς στους τομείς του ύδατος, της ενέργειας, των μεταφορών και των ταχυδρομικών υπηρεσιών (ΟΚΩ) προς αντικατάσταση της οδηγίας 2004/17/ΕΚ και
3. για πρώτη φορά χωριστής οδηγίας για την ανάθεση συμβάσεων παραχώρησης έργων και υπηρεσιών.
Οι τρεις προτάσεις κατέληξαν στην υιοθέτηση, τον Ιανουάριο του 2014, και στη δημοσίευση στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στις 28/3/2014, των τριών οδηγιών:
1. 2014/23/ΕΕ (L94)
2. 2014/24/ΕΕ (L94) και
3. 2014/25/ΕΕ (L94)
Η σχετική νομοθεσία τέθηκε σε ισχύ στις 17 Απριλίου 2014. Τα κράτη μέλη έχουν 24 μήνες για την ενσωμάτωση των διατάξεων των νέων οδηγιών στο εθνικό δίκαιο, ενώ ειδικά για τις διαδικασίες σύναψης συμβάσεων με ηλεκτρονικά μέσα έχουν 30 μήνες επιπλέον. Τούτο συνεπάγεται ότι η Ελλάδα υποχρεούται να εναρμονίσει τις ρυθμίσεις της εσωτερικής της έννομης τάξης με αυτές των νέων Οδηγιών της Ε.Ε. μέχρι την 18η Απριλίου 2016.
Β. Κομβικός και κεφαλαιώδους σημασίας ως προς τη διαδικασία ενσωμάτωσης στην εθνική έννομη τάξη των εν λόγω Οδηγιών είναι ο ρόλος της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων, η οποία, δυνάμει του άρθρου 2 παρ. 2 περ. (β) του ν. 4013/2011 (Α/204), έχει καταστεί αρμόδια και φέρει την ευθύνη για την εισήγηση ρυθμίσεων προς την Κυβέρνηση και τη Βουλή αναφορικά με την ενσωμάτωση του ευρωπαϊκού δικαίου στην εθνική έννομη τάξη στον τομέα των δημοσίων συμβάσεων.
Δεδομένης της πολυπλοκότητας πολλών εκ των νέων ρυθμίσεων, καθώς και της παροχής ευρείας διακριτικής ευχέρειας στα κράτη μέλη για την ενσωμάτωση ή/και τον τρόπο αυτής, καταρχήν διαπιστώθηκε η ανάγκη για ουσιαστική ενσωμάτωση η οποία να εκτείνεται, στο μέτρο του δυνατού, πέραν της απλής επανάληψης των διατάξεων των οδηγιών, με διαβούλευση και προτάσεις εκ μέρους όλων των εμπλεκόμενων φορέων.
Στο πλαίσιο αυτό, με πρωτοβουλία της Αρχής, εγκαινιάζεται μία νέα διαδικασία ανοιχτής δημόσιας διαβούλευσης, μέσω της διαδικτυακής πύλης www.opengov.gr, σε διάφορες θεματικές ενότητες, για τις οποίες οι Οδηγίες παρέχουν στα κράτη -μέλη σχετική ευχέρεια και ελευθερία επιλογής ως προς τις ρυθμίσεις που θα υιοθετήσουν τελικά στις εθνικές έννομες τάξεις. Σκοπός της ευρείας και ανοιχτής αυτής διαβούλευσης είναι η συμμετοχή όσο το δυνατόν μεγαλύτερου αριθμού δημόσιων και ιδιωτικών φορέων και η κατάθεση των απόψεων και των προτάσεών τους. Οι προτάσεις αυτές εν συνεχεία θα σταχυολογηθούν από την Αρχή, προκειμένου να υιοθετηθούν οι πλέον κατάλληλες για την Ελλάδα ρυθμίσεις, οι οποίες αφενός θα ανταποκρίνονται στις ανάγκες και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του εθνικού θεσμικού πλαισίου και αφετέρου θα συμβάλλουν σε αποδοτικότερες και πιο διαφανείς δημόσιες συμβάσεις, υπηρετώντας ταυτόχρονα την ανάγκη για μεγαλύτερη ευελιξία και απλοποίηση των διαδικασιών ανάθεσης και εκτέλεσης, αλλά και για εξοικονόμηση δημόσιων πόρων. Περαιτέρω, οι απαντήσεις θα συνδράμουν ιδιαιτέρως στην καταγραφή και προσπάθεια εξισορρόπησης των διαφόρων επιχειρημάτων και στην πληροφόρηση των αρμόδιων κυβερνητικών οργάνων για τις συνιστώμενες επιλογές/λύσεις.
Κατόπιν των ανωτέρω χαιρετίζω την πρωτοποριακή -ως προς τη διαδικασία ενσωμάτωσης μίας οδηγίας- διαδικασία δημόσιας διαβούλευσης μέσω της διαδικτυακής πύλης www. opengov.gr και σας καλώ να συμμετάσχετε ενεργά με την κατάθεση απόψεων, προτάσεων και παρατηρήσεων, οι οποίες θα συμβάλλουν καθοριστικά σε μία ουσιαστική ενσωμάτωση στο εθνικό δίκαιο των νέων Οδηγιών.
Ο Πρόεδρος
Δημήτριος Ράικος