ΕΠΙΛΟΓΗ 16: Κρίνετε σκόπιμο, στις ανοικτές διαδικασίες και σε ό,τι αφορά στη δυνατότητα που παρέχεται από τις οδηγίες να εξετάζονται οι προσφορές των συμμετεχόντων πριν από την επαλήθευση τόσο της μη ύπαρξης λόγων αποκλεισμού όσο και της πλήρωσης των κριτηρίων επιλογής :
(α) να αποκλεισθεί η χρήση της ως άνω αναφερόμενης δυνατότητας στην πράξη ενσωμάτωσης των Οδηγιών, ήτοι να μην επιτρέπεται – σε καμία περίπτωση – στις αναθέτουσες αρχές/στους αναθέτοντες φορείς να εξετάζουν τις προσφορές των συμμετεχόντων, πριν από την επαλήθευση της ανυπαρξίας λόγων αποκλεισμού και της πλήρωσης των κριτηρίων επιλογής ή
(β) να περιοριστεί η χρήση της εν λόγω δυνατότητας σε ορισμένα είδη συμβάσεων ή σε ειδικές περιπτώσεις ή
(γ) να επαφίεται στη διακριτική ευχέρεια της αναθέτουσας αρχής/του αναθέτοντος φορέα να αποφασίζει, κατά περίπτωση, εάν θα εξετάσει τις προσφορές των συμμετεχόντων πριν από την επαλήθευση της μη ύπαρξης λόγων αποκλεισμού και της πλήρωσης των κριτηρίων επιλογής, εκτιμώντας κάθε φορά το είδος της υπό ανάθεση σύμβασης και τις ειδικές περιστάσεις και απαιτήσεις αυτής;
Παρακαλείσθε να παραθέσετε σχετική τεκμηρίωση ως προς τη σκοπιμότητα, τη χρησιμότητα και την αποτελεσματικότητα της επιλογής σας για τις αναθέτουσες αρχές/τους αναθέτοντες φορείς κατά τη διαδικασία ανάθεσης των συμβάσεων τους.
Διευκρινίσεις: Η δυνατότητα εξέτασης των προσφορών από τις αναθέτουσες αρχές/τους αναθέτοντες φορείς στις ανοικτές διαδικασίες, πριν από την επαλήθευση της μη ύπαρξης λόγων αποκλεισμού και της πλήρωσης των κριτηρίων επιλογής στο πρόσωπο των οικονομικών φορέων, είναι νέα στο παράγωγο δίκαιο δημοσίων συμβάσεων της Ένωσης. Αν και φαίνεται λογικό να επαληθεύεται καταρχάς ότι δεν συντρέχουν λόγοι αποκλεισμού και ότι πληρούνται τα κριτήρια επιλογής, ενδεχομένως για λόγους οργανωτικούς ή επιχειρησιακούς να είναι σκόπιμη η αντιστροφή.
Κατά την απάντησή σας στην ΕΠΙΛΟΓΗ 16, παρακαλείσθε να λάβετε υπόψη και τα ακόλουθα: : Σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 59 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ (το οποίο εφαρμόζεται και στην Οδηγία 2014/25/ΕΕ ), κατά την υποβολή υποβολή προσφορών, οι αναθέτουσες αρχές/αναθέτοντες φορείς είναι υποχρεωμένοι να αποδέχονται, ως προκαταρκτική απόδειξη, το Ευρωπαϊκό Ενιαίο Έγγραφο Προμήθειας (ΕΕΕΠ), το οποίο αποτελείται από επικαιροποιημένη υπεύθυνη δήλωση, προς αντικατάσταση των πιστοποιητικών που εκδίδουν δημόσιες αρχές ή τρίτα μέρη, σχετικά με το ότι ο εν λόγω οικονομικός φορέας: α) δεν βρίσκεται σε μία από τις καταστάσεις του άρθρου 57 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ (λόγοι αποκλεισμού) , β) πληροί τα κριτήρια επιλογής που έχουν τεθεί στη διακήρυξη (αρ. 58 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ, πχ. καταλληλότητα για την άσκηση της επαγγελματικής δραστηριότητας, οικονομική και χρηματοοικονομική επάρκεια, τεχνική και επαγγελματική ικανότητα) και γ) κατά περίπτωση, τηρεί τους αντικειμενικούς κανόνες και κριτήρια που έχουν καθοριστεί σύμφωνα με το άρθρο 65 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ (περιορισμός του αριθμού των πληρούντων τα κριτήρια επιλογής υποψηφίων που θα κληθούν να συμμετάσχουν).
Αναλυτικότερες διευκρινίσεις για το ΕΕΕΠ βλ. στο αντίστοιχο με αρ. πρωτ. 1574/7.4.2015 έγγραφο διαβούλευσης της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ., το οποίο έχει κοινοποιηθεί στους ενδιαφερόμενους δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς και βρίσκεται αναρτημένο στη διαδικτυακή πύλη της ανοικτής διακυβέρνησης www.opengov.gr και στην ιστοσελίδα της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. www.eaadhsy.gr ή www.hsppa.gr.
Η χρήση του ΕΕΕΠ θα μειώσει δραστικά τον αριθμό των προς προσκόμιση δικαιολογητικών και πιστοποιητικών όσον αφορά τη μη ύπαρξη λόγων αποκλεισμού και την πλήρωση των κριτηρίων ποιοτικής επιλογής που μέχρι σήμερα ελέγχονται στο πρώτο στάδιο της ανοικτής διαδικασίας. Με τη χρήση του ΕΕΕΠ (όπως και σήμερα με τη χρήση υπεύθυνων δηλώσεων σε ορισμένες διαδικασίες ανάθεσης συμβάσεων) η μη συνδρομή λόγων αποκλεισμού και η πλήρωση κριτηρίων ποιοτικής επιλογής αποδεικνύεται και άρα ελέγχεται στο τελευταίο στάδιο (μετά και την αξιολόγηση των προσφορών) και μόνο για τον προσωρινό ανάδοχο.
Το ανωτέρω θα πρέπει να ληφθεί υπόψη, προκειμένου να εξεταστεί εν τοις πράγμασι η χρησιμότητα της ενεργοποίησης της αντιστροφής του κανόνα (εξέταση των προσφορών των συμμετεχόντων πριν από την επαλήθευση της μη ύπαρξης λόγων αποκλεισμού και της πλήρωσης των κριτηρίων επιλογής).
ΕΡΩΤΗΣΗ 17: Σε περίπτωση που στο (16) επιλεγεί το (β), προτείνετε:
α) Σε ποια είδη υπό ανάθεση συμβάσεων ή/και είδη διαδικασιών σύναψης δημοσίων συμβάσεων ή/και σε ποιες ειδικές περιπτώσεις ή/και υπό ποιες ειδικότερες προϋποθέσεις, πρέπει να παρέχεται στις αναθέτουσες αρχές/στους αναθέτοντες φορείς η εν λόγω δυνατότητα εξέτασης των προσφορών πριν από τον έλεγχο μη συνδρομής λόγων αποκλεισμού και πλήρωσης των κριτηρίων επιλογής; [πχ. έργα/προμήθειες/υπηρεσίες, περιπτώσεις απόκτησης ή/και χρήσης συμβάσεων, σύναψη συμφωνιών πλαίσιο, δικαιώματα προαίρεσης (option), κ.α.].
β) Εάν οι εν λόγω ειδικές περιπτώσεις/προϋποθέσεις, κλπ, πρέπει να καθοριστούν στην πράξη/στις πράξεις ενσωμάτωσης των Οδηγιών ή σε άλλο εφαρμοστικό μέτρο [πχ. δευτερογενές δίκαιο (πδ, κυα, υα), πρότυπα τεύχη δημοπράτησης, κ.α).