Αρχική Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2017/1564Άρθρο 1 Αντικείμενο και πεδίο εφαρμογής (άρθρο 1 της Οδηγίας (ΕΕ) 2017/1564)Σχόλιο του χρήστη ΕΝΩΣΗ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ | 29 Νοεμβρίου 2019, 13:01
  • Σχόλιο του χρήστη 'ΕΝΩΣΗ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ' | 29 Νοεμβρίου 2019, 13:01

    Ως προς το υπό ψήφιση νομοσχέδιο με τίτλο «Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2017/1564 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 13ης Σεπτεμβρίου 2017 σχετικά με ορισμένες επιτρεπόμενες χρήσεις ορισμένων προστατευόμενων έργων και άλλων αντικειμένων προστασίας δυνάμει δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και συγγενικών δικαιωμάτων προς όφελος των τυφλών, των αμβλυώπων και των ατόμων με άλλα προβλήματα ανάγνωσης εντύπων και για την τροποποίηση της Οδηγίας 2001/29/ΕΚ για την εναρμόνιση ορισμένων πτυχών του δικαιώματος του δημιουργού και συγγενικών δικαιωμάτων στην κοινωνία της πληροφορίας» αναφέρουμε τα εξής: Είναι γνωστό ότι Έλληνες συγγραφείς και εκδότες διαχρονικά υποστηρίζουν εμπράκτως την διευκόλυνση της πρόσβασης σε δημοσιευμένα έργα ατόμων με πρόβλημα ανάγνωσης εντύπων (εντυποανάπηροι). Ποτέ δεν έχουν αρνηθεί την άδειά τους για την προσαρμογή των εντύπων τους σε μορφότυπο που καθιστά εφικτή την πρόσβαση σε εντυποανάπηρα άτομα και πάντα διευκολύνουν πρακτικά τη δημιουργία αντιγράφων σε κατάλληλο μορφότυπο. Κατά συνέπεια, δεν είναι κατ’ αρχήν αρνητικοί στην υιοθέτηση θεσμικού πλαισίου που διασφαλίζει τη δυνατότητα δημιουργίας αντιγράφων σε μορφότυπο κατάλληλο για την πρόσβαση εντυποαναπήρων. Έχουν όμως σοβαρές αντιρρήσεις με το προτεινόμενο θεσμικό πλαίσιο, καθόσον αυτό: α) δημιουργεί μεγάλους κινδύνους για την προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων και των συγγενικών με αυτά, αφού αυξάνει τους κινδύνους δημιουργίας και διακίνησης παράνομων αντιγράφων, δηλαδή της πειρατείας βιβλίων. β. διευρύνει αδικαιολόγητα το αντικείμενο της εξαίρεσης πέραν των προβλεπόμενων στην ως άνω οδηγία 2017/1564 συμπεριλαμβάνοντας τους κωφάλαλους, οι οποίοι δεν κατανοούμε πως εξισώνονται με τους εντυποανάπηρους, και θεσπίζοντας υποχρεώσεις σε βάρος των εκδοτών χωρίς να προβλέπονται από την ως άνω οδηγία. γ. Μεταθέτει τελικά την άσκηση κοινωνικής πολιτικής του Κράτους για τους αναπήρους στον κλάδο των συγγραφέων και εκδοτών, κλάδος που σήμερα βρίσκεται σε δύσκολη οικονομική κατάσταση προσπαθώντας, παρά ταύτα, με κόπο να παράγει και να συμβάλλει στον πολιτισμό κι ενώ η οδηγία ρητά προβλέπει την καταβολή αμοιβής στους δικαιούχους. Ειδικότερα, επισημαίνουμε τα ακόλουθα ζητήματα τα οποία θα πρέπει να βελτιωθούν: Α) Το σχέδιο νόμου προβλέπει ότι οι επωφελούμενοι φορείς, δηλαδή όσοι φορείς έχουν τη δυνατότητα σύμφωνα με τον νόμο να προβαίνουν στη δημιουργία αντιγράφων προς όφελος των εντυποανάπηρων, οφείλουν να λαμβάνουν κατάλληλα μέτρα για να αποτρέψουν την παράνομη αναπαραγωγή, διανομή και διάθεση των έργων. Το σχέδιο νόμου όχι μόνον δεν εξειδικεύει τα μέτρα, αλλά επιπλέον επαφίεται στη βούληση του κάθε επωφελούμενου μέρους να επιλέξει εκείνο τα μέτρα που θεωρεί κατάλληλα για την αποτροπή της παράνομης αναπαραγωγής. Τα μέτρα αυτά πρέπει να αφορούν τόσο την πιστοποίηση των επωφελούμενων και την ασφαλή χορήγηση κωδικών, τη χρήση υδατογραφημάτων όσο και άλλων τεχνολογικών μέτρων που να αποτρέπουν τη δυνατότητα παράνομης αντιγραφής. Με τις ατέλειες της διάταξης αυτής το κράτος κατ’ αποτέλεσμα αφήνει απροστάτευτους τους εκδότες και τους συγγραφείς και δημιουργεί ένα περιβάλλον που ευνοεί την πειρατεία. Πρόταση: Θεωρούμε ότι το νομοσχέδιο θα πρέπει να προβλέψει την υιοθέτηση σχετικών μέτρων και να τα καταστήσει υποχρεωτικά για όλους τους αναγνωρισμένους φορείς. Β) Ενώ το σχέδιο προβλέπει ορισμένες υποχρεώσεις για τους επωφελούμενους φορείς, δεν προβλέπει τη δυνατότητα των δικαιούχων συγγραφέων και εκδοτών να ζητούν και να λαμβάνουν σχετικές πληροφορίες κατά τακτά χρονικά διαστήματα αναφορικά ιδίως με τον αριθμό και τους τίτλους των βιβλίων που διατίθενται σε εντυποανάπηρους σε μορφή αναγνώσιμη από αυτούς. Συνεπώς δημιουργείται μεγάλος κίνδυνος αυθαιρεσιών από πλευράς των φορέων σε βάρος των εκδοτών και των συγγραφέων. Πρόταση: Οι αρμόδιοι φορείς να έχουν υποχρέωση λογοδοσίας έναντι των δικαιούχων συγγραφέων και εκδοτών για τα έργα/αντίγραφα που αναπαράγονται ή διατίθενται στο πλαίσιο της εξαίρεσης για τους εντυποανάπηρους. Γ) Το σχέδιο νόμου επεκτείνει την ισχύ της εξαίρεσης και σε κωφάλαλους, κάτι που αφενός δεν προβλέπεται στην οδηγία αλλά κυρίως δεν έχει νόημα, αφού οι κωφάλαλοι δεν έχουν πρόβλημα όρασης. Πρόταση: Να καταργηθεί η ισχύς της συγκεκριμένης ρύθμισης για τους κωφαλάλους. Δ) Το σχέδιο νόμου προβλέπει υποχρέωση των εκδοτών να παρέχουν αντίγραφο των βιβλίων τους σε ψηφιακή μορφή, χωρίς να προβλέπει ότι για να πραγματοποιηθεί αυτή η παροχή θα πρέπει εντός των αρμοδίων φορέων να υφίσταται σχετικό αίτημα από επωφελούμενους εντυποανάπηρους, δηλαδή, να στηρίζεται σε υπαρκτές ανάγκες επωφελούμενου. Διαφορετικά δεν υφίσταται καμία διασφάλιση ή εγγύηση ότι αυτά θα διατεθούν πράγματι σε εντυποανάπηρους και δημιουργούνται κίνδυνοι αυθαίρετης αναπαραγωγής και παράνομης διάθεσης. Πρόταση: Να προβλεφθεί ότι οι αρμόδιοι φορείς για να ζητήσουν την παροχή των έργων από τους εκδότες πρέπει να αποδεικνύουν ότι υφίσταται σχετικό αίτημα από τους εντυποανάπηρους τους οποίους εξυπηρετούν. Ε) Το σχέδιο νόμου προβλέπει ρητά ότι δεν οφείλεται αμοιβή στους θιγόμενους δικαιούχους, ενώ σε αντίφαση με τον γενικό κανόνα προβλέπει αποζημίωση και όχι αμοιβή στην περίπτωση των εκπαιδευτικών βιβλίων με έναν όμως εντελώς ασαφή τρόπο. Αν δεν προβλεφθεί η καταβολή της εύλογης αμοιβής , η οποία ρητά προβλέπεται από την οδηγία, μετατίθεται με τον τρόπο αυτό η άσκηση κοινωνικής πολιτικής από το Κράτος στους συγγραφείς και εκδότες. Ο κλάδος των συγγραφέων και εκδοτών είναι ίσως ο μοναδικός κλάδος που καλείται να αναλάβει μόνος του να προμηθεύσει τα προϊόντα του δωρεάν, χωρίς κανένα αντάλλαγμα στους εντυποανάπηρους για να απαλλαχθεί έτσι το Κράτος από τη σχετική υποχρέωση κοινωνικής πολιτικής. Πρόταση: Να προβλεφθεί η καταβολή της εύλογης αμοιβής για τα έργα που παρέχονται από τους εκδότες και σχετικά με την αποζημίωση που αόριστα έχει προβλεφθεί για τα πανεπιστημιακά συγγράμματα να προβλεφθεί ότι αυτή θα αντιστοιχεί στο αντίτιμο το οποίο καταβάλει το Δημόσιο για την αγορά του αντίστοιχου βιβλίου σε φυσική μορφή για τη δωρεάν διάθεσή του στους φοιτητές. Οι όροι και οι λεπτομέρειες σχετικά με την καταβολή της αμοιβής να ορισθούν υποχρεωτικά με απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού. ΣΤ. Η ισχύς του εν λόγω θεσμικού πλαισίου δεν μπορεί να αρχίσει πριν εκδοθούν οι κατά τα ανωτέρω σχετικές αποφάσεις του Υπουργού Πολιτισμού που αφορούν το περιεχόμενο των μέτρων για την προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων και την καταβολή της αμοιβής /αποζημίωσης.