Αρχική Οργανισμός Ανάπτυξης και Διαχείρισης Πολιτιστικών Πόρων (Ο.Δ.Α.Π.),«Μουσείο-Ελαιοτριβείο Βρανά» στο Δήμο Λέσβου και λοιπές ρυθμίσεις του Υπουργείου Πολιτισμού και ΑθλητισμούΜΕΡΟΣ Β ΙΔΡΥΣΗ ΝΟΜΙΚΟΥ ΠΡΟΣΩΠΟΥ ΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΕΠΩΝΥΜΙΑ «ΜΟΥΣΕΙΟ – ΕΛΑΙΟΤΡΙΒΕΙΟ ΒΡΑΝΑ» ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΛΕΣΒΟΥ Άρθρο 39 Σύσταση, νομική μορφή, έδρα, περιουσίαΣχόλιο του χρήστη Μαρίνος Ορφανός | 12 Νοεμβρίου 2020, 11:26
  • Σχόλιο του χρήστη 'Μαρίνος Ορφανός' | 12 Νοεμβρίου 2020, 11:26

    Η έναρξη της διαβούλευσης για την ίδρυση Ν.Π.Ι.Δ. με την επωνυμία «Μουσείο – Ελαιοτριβείο Βρανά», που ουσιαστικά σηματοδοτεί την επισφράγιση της δωρεάς του εμβληματικού ελαιοτριβείου της Γέρας που διέσωσε, ανέδειξε και μετέτρεψε σε Μουσείο η εταιρία «Αρχιπέλαγος» στο κράτος, αποτελεί από μόνη της μία πολυσήμαντη είδηση για τη Λέσβο. Δεν είναι μόνο ότι η επικείμενη ανάληψη της ευθύνης της λειτουργίας του από το κράτος και το ίδιο το Υπουργείο Πολιτισμού, επιβραβεύει τους σκοπούς της εταιρίας που από το 1997 με δικές της ενέργειες όχι απλά έσωσε από την κατάρρευση ένα από τα πρώτα μεγάλα ατμοκίνητα εργοστάσια της πρώιμης βιομηχανικής περιόδου του Αιγαίου, αλλά σταδιακά το μετέτρεψε σε ένα ζωντανό μέρος συνάντησης των Λέσβιων και στον πιο χαρακτηριστικό χώρο που φιλοξενεί σήμερα δράσεις και εκδηλώσεις πολιτισμού στο νησί της Λέσβου. Το Ελαιοτριβείο Βρανά, που συνδέεται εξ αίματος με τον σπουδαίο Οδυσσέα Ελύτη, ο παππούς του οποίου το έχτισε στα 1887 και για δεκαετίες αποτέλεσε την «ατμομηχανή» της παραγωγής του «χρυσού» της Λέσβου, το λάδι, εάν δεν υπήρχε η ευαισθησία ανθρώπων όπως ο σημερινός Πρόεδρος της εταιρίας «Αρχιπέλαγος» Νίκος Σηφουνάκης και η λάμψη σπουδαίων προσωπικοτήτων του πολιτισμού και της ίδιας της ιστορίας της χώρας όπως τα ιδρυτικά μέλη αυτής της προσπάθειας, ο αείμνηστος Νίκος Κούνδουρος ή ο κορυφαίος εν ζωή ποιητής Λευτέρης Παπαδόπουλος, θα είχε εξαφανιστεί δια παντός. Τόσο ως κτήριο που κάποτε αποτέλεσε ένα από τα μεγαλύτερα οικονομικά κέντρα του Βορείου Αιγαίου, όσο και ως ιστορία. Αφού θα είχε εξαφανιστεί παντελώς από τα μάτια μας όχι μόνο η αριστουργηματική αρχιτεκτονική του αλλά ακόμα και η ελάχιστη αφορμή για να διηγηθεί κανείς μέσα από τους μαρμαροπέτρινους τοίχους την ιστορία της οικογένειας Αλεπουδέλλη και της οικογένειας Βρανά. Διαβάζοντας τώρα τα άρθρα που αφορούν στα διαδικαστικά που αφορούν στην ολοκλήρωση της δωρεάς, σαν Λέσβιος και σαν δημοσιογράφος που έχω ζήσει και καταγράψει βήμα - βήμα την εξέλιξη της αναβίωσης του «Βρανά», νιώθω ιδιαίτερη ικανοποίηση για το ότι εκπληρώνεται η συνέχεια της απρόσκοπτης λειτουργίας του στο διηνεκές, αλλά και το ότι δικαιώνονται οι κόποι του ιστορικού Προέδρου Νίκου Κούνδουρου που έφυγε από τη ζωή, πριν δει την μετάβαση του Μουσείου σε κρατικό πια, θεματικό μουσείο της βιομηχανικής ιστορίας του τόπου μας. Εξάλλου ο ίδιος ο αείμνηστος μεγάλος δημιουργός πάντοτε έλεγε: «Το Μουσείο μας, πρέπει να συνεχίσει να ζει και να λειτουργεί, όχι γιατί είναι δικό μας Μουσείο, αλλά γιατί είναι ένα μοναδικό μνημείο σε ένα παραμεθόριο νησί…». Στα διαδικαστικά άρθρα της μετάβασης του μουσείου στην ευθύνη του Υπουργείου Πολιτισμού, διαπιστώνω ωστόσο μία -αν όχι αστοχία- σίγουρα κατάφωρη αδικία, στο σημείο όπου προβλέπεται η επιλογή του Προέδρου του Μουσείου στο εξής, να υποδεικνύεται από το Υπουργείο. Ξέχωρα του ότι αυτό είναι κατά την ταπεινή μου γνώμη αναχρονιστική λογική που δεν έχει γίνει ξανά ούτε στη Λέσβο, ούτε απ΄ όσο γνωρίζω στην Ελλάδα, θεωρώ ότι αποτελεί σε κάθε περίπτωση μία ασέβεια του κράτους στον θεματοφύλακα της σύγχρονης διαδρομής του «Βρανά», τον σημερινό Πρόεδρο του Μουσείου Νίκο Σηφουνάκη. Το αντεπιχείρημά μου σε αυτή την επιλογή, εξειδικεύεται στο τι συνέβη σε μία αντίστοιχη μεγάλη δωρεά Μουσείου της Λέσβου στο κράτος και αναφέρομαι στο «Terriade». Ο ιδρυτής και μεγάλος δωρητής του Μουσείου «Terriade» στη Μυτιλήνη, διατήρησε το δικαίωμα να ορίζει ο ίδιος –αν όχι να είναι ο ίδιος- τον Πρόεδρο του Δ.Σ., με το νόμο Ανδρέα Ανδριανόπουλου το 1981. Ως εκ τούτου, το να στερεί η εισήγηση για τη λειτουργία του νέου Δ.Σ. το ίδιο από το Νίκο Σηφουνάκη, θεωρώ ότι είναι προβληματικό και στερεί μεταξύ άλλων την ελάχιστη απαιτούμενη αναγνώριση της προσφοράς του σημερινού Προέδρου της εταιρίας «Αρχιπέλαγος». Θα ήθελα όμως να πιάσω και μία άλλη διάσταση, πιο πολιτική ίσως, της σημασίας να μείνει το τιμόνι του «Βρανά», τιμητικά αλλά και πρακτικά στον σημερινό του Πρόεδρο. Η απόσταση που χωρίζει το Νίκο Σηφουνάκη από το να του αναγνωρίσει η ιστορία την προσφορά του στον τόπο, υπηρετώντας επί δεκαετίες ως Νομάρχης, Βουλευτής, Ευρωβουλευτής και Υπουργός, για τα (μικρο)πολιτικά ήθη της χώρας μας, είναι ακόμα μικρή αν και σε κάθε περίπτωση αναφερόμαστε σε έναν πολιτικό που διατέλεσε Πρόεδρος της Επιτροπής Παιδείας του Ευρωκοινοβουλίου, διαδεχόμενος τον πρωθυπουργό της Γαλλίας Μισέλ Ροκάρ. Από εκεί και έπειτα, η αλήθεια για πολλά μεταξύ των οποίων φέρουν την υπογραφή του ιδίου και έγιναν στη Λέσβο από τη δεκαετία του 1990, είναι αναμφισβήτητη. Η λειτουργία του εξάλλου ως ιδρυτής της εταιρίας «Αρχιπέλαγος», αναγνωρίζεται από όλους ως την μικρογραφία της ευαισθησίας και κυρίως των πολιτικών και νομοθετικών του πρωτοβουλιών για τη διάσωση συνολικά της Αρχιτεκτονικής και της Πολιτισμικής παράδοσης της Λέσβου. Η υπογραφή του Νίκου Σηφουνάκη μεταξύ πολλών άλλων που δεν είναι της παρούσης, στην ανάδειξη, κατοχύρωση και προστασία των παραδοσιακών οικισμών της Λέσβου, είναι μία ενδεικτική και σχετικότατη επί του θέματος, πολιτική του παρακαταθήκη. Όπως πολιτική του παρακαταθήκη είναι και το ότι δεκάδες άλλα πολιτιστικά μνημεία ή μουσεία του νησιού όπως εκείνο της Φυσικής Ιστορίας του Σιγρίου, στέκουν σήμερα όρθια χάρη στην «ιερή του τρέλα», να εξιστορούν την ιδιαίτερη παράδοση μας και να καθορίζουν την εξωστρέφειά μας. Ένας άνθρωπος σαν το Νίκο Σηφουνάκη που είδε ως ξένος τον τόπο μας με πιο καθαρή ματιά από εμάς τους ντόπιους για να εκτιμήσει την πολυεπίπεδη αξία της ιδιαίτερης λεσβιακής Αρχιτεκτονικής, το ελάχιστο που του αξίζει από την αμερόληπτη Πολιτεία ως αναγνώριση, είναι να συνεχίσει στο τιμόνι του δημιουργήματός του, στο Ν.Π.Ι.Δ. του Μουσείου Βρανά. Ενώ είναι περιττό να επιχειρηματολογήσει κανείς για την αναγκαιότητα να βελτιωθεί το θεσμικό πλαίσιο για να συνεχίσει στο νέο Δ.Σ. και ο «Πρόεδρος των Προέδρων» Λευτέρης Παπαδόπουλος. Μαρίνος Ορφανός Δημοσιογράφος – Ειδικός Σύμβουλος Επικοινωνίας του Δήμου Δυτικής Λέσβου