Αρχική Δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση επί του σχεδίου νόμου για τον αθλητισμόΆρθρο 18 Δικαιώματα και υποχρεώσεις αθλητών – Μεταγραφές ερασιτεχνών αθλητών – Τροποποίηση του άρθρου 33 του ν. 2725/1999Σχόλιο του χρήστη Γεώργιος Λιανός | 16 Φεβρουαρίου 2021, 13:12
Πρόκειται ενδεχομένως για τις πιο σημαντικές και καινοτόμες αλλαγές στην αθλητική νομοθεσία από την ψήφιση του (αρτιότατου για την εποχή του) ν. 2725/1999. Ως προς την παρ. 2: Η νομοθετική πρωτοβουλία είναι αναμφισβήτητα αξιέπαινη, καθώς βρίσκεται προς την σωστή κατεύθυνση της κατοχύρωσης των δικαιωμάτων εκατοντάδων ερασιτεχνών αθλητών ομαδικών αθλημάτων που πράγματι λαμβάνουν αμοιβή από τα σωματεία τους, χωρίς να θεωρούνται "αθλητές με αμοιβή" κατά την έννοια του άρθρου 85 του ν. 2725/1999. Προτείνεται πάντως, με σκοπό την αρτιότητα της προωθούμενης μεταρρύθμισης, να κατοχυρωθούν και τα αντίστοιχα δικαιώματα ερασιτεχνών αθλητών ατομικών αθλημάτων (π.χ. κολύμβησης, στίβου, ποδηλασίας κ.λπ.), οι οποίοι επίσης λαμβάνουν αμοιβή από τα σωματεία τους. Ως προς την παρ. 3: Η νομοθετική πρωτοβουλία είναι αναμφισβήτητα αξιέπαινη, καθώς βρίσκεται προς την σωστή κατεύθυνση της αξιοποίησης της πάγιας νομολογίας του ΑΣΕΑΔ (χιλιάδες πλέον αποφάσεις από το 1990 μέχρι και σήμερα) ως προς εδ. α΄ και της νομολογίας του ΔΕΕ (υποθέσεις C-325/08 Olympique Lyonnais και C-415/93 Bosman) ως προς το εδ. β΄. Παρ’ όλα αυτά, θεωρώ ότι θα πρέπει να προσεχθούν τα εξής σημεία, με σκοπό την αρτιότητα της προωθούμενης μεταρρύθμισης: 1. Η δικαιολογητική βάση της πάγιας νομολογίας του ΑΣΕΑΔ για μεταγραφή για σπουδαίο λόγο και της νομολογίας του ΔΕΕ για αποζημίωση κατάρτισης είναι διαφορετική. Στο πλαίσιο αυτό, είναι αβέβαιη η ορθότητα της νομοτεχνικής συγκατάστρωσης των δύο εδαφίων στην ίδια παράγραφο του ίδιου άρθρου. Θα ήταν ενδεχομένως νομοτεχνικά ορθότερη η μεταφορά του εδ. β΄ στο άρθρο 90 του ν. 2725/1999. 2. Η πάγια νομολογία του ΑΣΕΑΔ για μεταγραφή για σπουδαίο λόγο δεν εισάγει πλήρη και απεριόριστη ελευθερία μεταγραφής ανεξάρτητα από την ύπαρξη σπουδαίου λόγου, όπως αναφέρεται στην προτεινόμενη διάταξη, αλλά, αντιθέτως, ελευθερία μεταγραφής μόνο όταν υφίσταται σπουδαίος λόγος (ΑΣΕΑΔ 89/2020, ΑΣΕΑΔ 75/2020, ΑΣΕΑΔ 43/2020, ΑΣΕΑΔ 23/2019, ΑΣΕΑΔ 2/2018, ΑΣΕΑΔ 72/2016). Στο πλαίσιο αυτό, θα ήταν ενδεχομένως ορθότερη αντί της καθιέρωσης πλήρους και απεριόριστης ελευθερίας μεταγραφής ανεξάρτητα από την ύπαρξη σπουδαίου λόγου, η καθιέρωση ελευθερίας μεταγραφής για σπουδαίο λόγο, με ρητή συμπερίληψη αυτού στους λόγους μεταγραφής της παρ. 3 και συνακόλουθα και στους κανονισμούς μεταγραφών όλων των εθνικών αθλητικών ομοσπονδιών. 3. Δεν είναι αντιληπτό για ποιο λόγο φαίνεται να προκρίνεται δικαιοπολιτικά μόνο η πλήρης ελευθερία μεταγραφής ενηλίκων και όχι και ανηλίκων, πολλώ δε μάλλον από τη στιγμή που ο σπουδαίος λόγος μεταγραφής φαίνεται να καταφάσκεται συνηθέστερα για τους ανηλίκους σε σχέση με τους ενηλίκους. Εξάλλου, στο πλαίσιο της τριτενέργειας των ατομικών δικαιωμάτων και στις έννομες σχέσεις μεταξύ ιδιωτών, η προστασία της νεότητας και της παιδικής ηλικίας (άρθρο 21 παρ. 1 και 3 Σ) υπαγορεύει οι εθνικές αθλητικές ομοσπονδίες να αποφαίνονται επί αιτημάτων μεταγραφής ανηλίκων λαμβάνοντας υπ’ όψιν προεχόντως το συμφέρον τους (ΑΣΕΑΔ 27/2018, ΑΣΕΑΔ 50/2017, ΑΣΕΑΔ 31/2017, ΑΣΕΑΔ 2/2017). Στο πλαίσιο αυτό, προτείνεται να μη θεσμοθετηθεί διάκριση μεταξύ λόγων μεταγραφής ενηλίκων και λόγων μεταγραφής ανηλίκων. 4. Εν όψει της νομοτεχνικής συγκατάστρωσης των δύο εδαφίων στην ίδια παράγραφο του ίδιου άρθρου, θα πρέπει ενδεχομένως να εξεταστεί και η δικαιοπολιτική προσφορότητα θέσπισης υποχρέωσης αποζημίωσης του αθλητή προς το αθλητικό σωματείο στο οποίο ανήκει σε περίπτωση μεταγραφής του με (ρητή ή σιωπηρή) καταγγελία της σύμβασης που γίνεται από αυτόν άκαιρα (πρβλ. άρθρο 676 ΑΚ) ή χωρίς να υφίσταται σπουδαίος λόγος (πρβλ. άρθρο 673 ΑΚ). Ως προς την παρ. 7: Αντιστοίχως, η νομοθετική πρωτοβουλία είναι αναμφισβήτητα αξιέπαινη, καθώς βρίσκεται προς την σωστή κατεύθυνση της αξιοποίησης της πρόσφατης νομολογίας του ΔΕΕ (υπόθεση C-22/18 TopFit και Biffi). Εν προκειμένω, επισημαίνονται ιδίως τα εξής: 1. Καλό θα ήταν να απλοποιηθεί και συντμηθεί, στο μέτρο του δυνατού, η διατύπωση του εδ. α΄, ώστε να καθίσταται εν τέλει σαφές ότι επιτρέπεται η συμμετοχή αλλοδαπών αθλητών σε «όλους τους αγώνες», όπως και αν ονομάζονται. Ο προτεινόμενος ειδικός κανονιστικός προσδιορισμός συγκεκριμένων ονομασιών αγώνων, στους οποίους επιτρέπεται η συμμετοχή αλλοδαπών αθλητών, μπορεί να οδηγήσει σε (προφανώς ανεπιθύμητες και απευκταίες) πιθανές ερμηνευτικές απόπειρες διοργανωτών να αποκλείσουν από τους αγώνες τους αλλοδαπούς αθλητές, επειδή π.χ. δεν πρόκειται για «διασυλλογικό πρωτάθλημα», αλλά για κάποιο άλλο τύπο αγώνων. 2. Η κατοχύρωση δικαιώματος συμμετοχής αλλοδαπών αθλητών σε αγώνες δεν είναι από μόνη της αρκετή. Με σκοπό την αρτιότητα της προωθούμενης μεταρρύθμισης θα πρέπει να υπάρξει μέριμνα για πλήρη νομοθετική κατοχύρωση όλων των αγωνιστικών δικαιωμάτων αλλοδαπών αθλητών, π.χ. και των δικαιωμάτων τους να αποκτούν και μετάλλια και συναφή προνόμια διακριθέντων αθλητών (πρβλ. ΓνωμΝΣΚ 367/2013) ή, ενδεχομένως, ακόμα και την ιδιότητα του Πρωταθλητή. Σε διαφορετική περίπτωση, θα είναι δυνατόν να καταλήγουμε σε (προφανώς ανεπιθύμητα και απευκταία) πιθανά φαινόμενα καταστρατήγησης του σκοπού του νομοθέτη με αποδοχή συμμετοχής αλλοδαπών αθλητών σε αγώνες μόνο ως «εκτός συναγωνισμού» ή «εκτός κατάταξης» (βλ. προς την κατεύθυνση αυτή και υπόθεση C-22/18 TopFit και Biffi). 3. Με την ευκαιρία της πολύ σωστής αυτής νομοθετικής πρωτοβουλίας, θα ήταν ευχής έργον να αναληφθεί πρωτοβουλία της χώρας μας για εναρμόνιση του σχετικού νομοθετικού καθεστώτος σε όλη την Ευρώπη ή και σε όλο τον κόσμο. Θα ήταν πράγματι ανεπιεικές, ιδίως στο πλαίσιο τυχόν αντίθετων διατάξεων διεθνών αθλητικών ομοσπονδιών ή εθνικών αθλητικών ομοσπονδιών άλλων χωρών, π.χ. να έχουν δικαίωμα συμμετοχής μόνο Γάλλοι ή Γερμανοί ή Ιταλοί αθλητές στην Ελλάδα και όχι αντιστοίχως και Έλληνες αθλητές στη Γαλλία ή στη Γερμανία ή στην Ιταλία. Γεώργιος Λιανός Δικηγόρος, Διδάκτωρ Νομικής Αθηνών Νομικός Σύμβουλος πολλών αθλητικών φορέων