Αρχική Εκσυγχρονισμός της μουσειακής πολιτικής και ζητημάτων διαχείρισης της πολιτιστικής κληρονομιάςΆρθρο 18 Υπηρεσίες – Κάλυψη οργανικών θέσεων – Καταβολή διαχειριστικού επιδόματοςΣχόλιο του χρήστη Συντηρητές του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου | 26 Ιανουαρίου 2023, 08:11
Η απουσία Διεύθυνσης Συντήρησης υποβιβάζει τα νεοϊδρυόμενα ν.π.δ.δ. καθιστώντας τα υποδεέστερα των μεγάλων ευρωπαϊκών μουσείων. Ειδικότερα για το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο αναφέρουμε ότι η Συντήρηση, η Φυσικοχημική Έρευνα και η Αρχαιομετρία ξεκινάνε ταυτόχρονα με την ίδρυση του μουσείου στα τέλη του 19ου αιώνα, πραγματοποιούνται αδιάλειπτα πλέον των 100 χρόνων, και σε αυτές έχουν εργαστεί εξέχουσες προσωπικότητες των θετικών επιστημών όπως οι Οθ. Ρουσόπουλος, Κων. Ζέγγελης. Ως Τμήμα Συντήρησης, Φυσικών – Χημικών Ερευνών & Αρχαιομετρίας λειτουργεί από το 2003 με συνεχή πρωτοπόρα παρουσία σε καινοτόμες προσεγγίσεις της επιστήμης της Συντήρησης αξιοποιώντας τη ραγδαία τεχνολογική ανάπτυξη. Συγκεκριμένα: • Το Τμήμα αποτελείται από πέντε εργαστήρια, σε πλήρη λειτουργία, στελεχωμένα από 12 συντηρητές. Το 70% των συντηρητών του Τμήματος κατέχει τίτλο σπουδών τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ενώ το 60% έχει πραγματοποιήσει μεταπτυχιακές σπουδές σε επίπεδο master’s ή διατριβής. Η υφιστάμενη Τμηματάρχης κα Γ. Μωραΐτου είναι συντηρήτρια-διδάκτορας του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου με πληθώρα δημοσιεύσεων. • Το Τμήμα οργανώνει ή συμμετέχει σε πλήθος επικοινωνιακών δράσεων (Ανοιχτό Μουσείο, Αθέατο Μουσείο, Ημέρες Συντήρησης, Εκπαιδευτικά Προγράμματα του Τμήματος Εκθέσεων, Επικοινωνίας και Εκπαίδευσης του ΕΑΜ, κ.α.) με σκοπό την επικοινωνία τόσο του γενικού πολιτιστικού μηνύματος όσο και της ειδικότερης μαρτυρίας που απορρέει από τις συλλογές του μουσείου καθώς και του έργου της συντήρησης. • Τα εργαστήρια έχουν εντός των αρμοδιοτήτων τους την προληπτική και ενεργητική συντήρηση αρχαιοτήτων, την επιστημονική έρευνα επί νέων μεθόδων και υλικών συντήρησης, και την εκπόνηση μελετών συντήρησης και σρχαιομετρίας. • Στα εργαστήρια του Τμήματος έχει πραγματοποιηθεί η συντήρηση του μεγαλύτερου ποσοστού των ανασκαφέντων αρχαιοτήτων ανά τη χώρα ως τις αρχές της δεκαετίας του 1990, οπότε ξεκίνησε και συστηματοποιήθηκε η ίδρυση των περισσότερων περιφερειακών εργαστηρίων συντήρησης του ΥΠΠΟΑ. Ανάμεσα στις αναρίθμητες συντηρημένες αρχαιότητες βρίσκονται εξαίρετα παραδείγματα της Πολιτιστικής μας Κληρονομιάς, όπως ο Έφηβος του Μαραθώνα, ο Ποσειδώνας του Αρτεμισίου κ.α. • Λόγω της υψηλής τεχνογνωσίας και της πολύχρονης εμπειρίας του προσωπικού των εργαστηρίων του Τμήματος, πολλές Περιφερειακές Υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού εξακολουθούν να αποστέλλουν αρχαιότητες για συντήρηση, στήριξη ή ανάλυση. Παράλληλα, αποτελεί πρότυπο για τα μεγάλα εργαστήρια συντήρησης ανά την Ελλάδα. • Πλήρως εξοπλισμένα εργαστήρια ψηφιακού σχεδιασμού και κατασκευής βάσεων και συστημάτων στήριξης αρχαίων αντικειμένων λειτουργούν επίσης αδιαλείπτως. Οι εν λόγω κατασκευές, από τους εξειδικευμένους συντηρητές του Τμήματος, αποτελούν καινοτομία σε εθνικό επίπεδο, με πλήθος πλεονεκτημάτων (οικονομία χρηματικών πόρων και χρόνου, ακρίβεια σχεδιασμού, ασφάλεια κατά την έκθεση). • Το προσωπικό είναι σε θέση, με πλήρη αυτοτέλεια, να υποστηρίξει τις περιοδικές εκθέσεις που διοργανώνονται στο ΕΑΜ (προετοιμασία αρχαιοτήτων, εγκατάσταση και απεγκατάσταση αυτών, κατασκευή συστημάτων βραχυχρόνιας στήριξης αρχαιοτήτων, δημιουργία ψηφιακών εφαρμογών προβολής των αρχαιοτήτων, κ.α.). • Το Τμήμα, στο πλαίσιο της πολιτιστικής ανταλλαγής μεταξύ των κρατών, υποστηρίζει ενεργά τη συμμετοχή του ΕΑΜ με τον βραχυχρόνιο δανεισμό αρχαίων έργων των συλλογών του σε περιοδικές εκθέσεις (παροχή συνοδείας αρχαιοτήτων, κατασκευή συστημάτων βραχυχρόνιας στήριξης αρχαιοτήτων, ανάπτυξη προδιαγραφών κιβωτίων μεταφοράς αρχαιοτήτων, κ.α.). • Στις εγκαταστάσεις του Τμήματος λειτουργεί το μοναδικό Εργαστήριο Αρχαιομετρίας στην Ελλάδα που έχει τη δυνατότητα ακτινογραφικής απεικόνισης και διάγνωσης της κατάστασης διατήρησης και της τεχνολογίας των αρχαίων αντικειμένων, μέσω της εφαρμογής βιομηχανικής ραδιογραφίας ακτίνων Χ. Σημαντική προσθήκη στη δυναμική του εργαστηρίου αποτέλεσε η διάταξη ανάλυσης μέσω της μεθόδου Φθορισμομετρίας Ακτίνων Χ, μεθόδου μη επεμβατικής, προκειμένου να εξασφαλίζεται ότι κατά κανένα τρόπο δεν εξαντλείται η σωζόμενη ποσότητα του αρχαίου υλικού. • Το Τμήμα διεξάγει ετησίως πλήθος γνωματεύσεων ως προς την αυθεντικότητα αμφισβητούμενων αντικειμένων. • Στο πλαίσιο των συστηματικών μελετών που λαμβάνουν χώρα, παράγονται πλήθος ερευνητικών δημοσιεύσεων στον τομέα της Συντήρησης και της Αρχαιομετρίας σε επιστημονικά περιοδικά, καθώς και συγγραφή μονογραφιών. • Σπουδαία παρακαταθήκη αποτελεί η πραγματοποίηση και δημοσίευση συστηματικών αξιολογήσεων υλικών συντήρησης, έκθεσης και αποθήκευσης, με στόχο την αντιμετώπιση της επιτακτικής ανάγκης, να αξιολογούνται επαρκώς τα υλικά που βρίσκονται σε άμεση επαφή με τις αρχαιότητες, προκειμένου στην ασφάλεια των τελευταίων. • Το Τμήμα παρέχει διαρκή φιλοξενία και υποστήριξη μελετητών της Ελλάδας και του εξωτερικού με ταυτόχρονη μεταφορά επιστημονικής γνώσης. • Η πολιτική του Τμήματος χαρακτηρίζεται από εξωστρέφεια με συνεχείς συνεργασίες με άλλα μουσεία και ερευνητικά κέντρα της Ελλάδας και του εξωτερικού (ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος, Ίδρυμα J. P. Getty κ.α.).