Αρχική Εκσυγχρονισμός της μουσειακής πολιτικής και ζητημάτων διαχείρισης της πολιτιστικής κληρονομιάςΆρθρο 72 Σύνθεση των Τοπικών Συμβουλίων Μνημείων – Τροποποίηση άρθρου 49 Κώδικα νομοθεσίας για την προστασία των αρχαιοτήτων και εν γένει της πολιτιστικής κληρονομιάςΣχόλιο του χρήστη Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων | 28 Ιανουαρίου 2023, 14:09
  • Σχόλιο του χρήστη 'Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων' | 28 Ιανουαρίου 2023, 14:09

    Η Αρχαιολογική Υπηρεσία εφαρμόζοντας το Σύνταγμα και τους νόμους δίνει καθημερινές μάχες για την προστασία αρχαιολογικών χώρων, μνημείων και πολλαπλώς προστατευόμενων ενεργών οικισμών. Εγείρει πολλά ερωτηματικά η κατ’ εξαίρεσιν σύνθεση των μελών του Τοπικού Συμβουλίου Μνημείων Νοτίου Αιγαίου, έναντι των άλλων συμβουλίων της χώρας, την στιγμή που στα συμβούλια αυτά δεν εξετάζονται θέματα οικοδομικών αδειών και πολεοδομικού ενδιαφέροντος αλλά ο βαθμός που η προτεινόμενη οικοδομική δραστηριότητα επηρεάζει τα μνημεία, τους αρχαιολογικούς χώρους και το περιβάλλον τους. Το Συμβούλιο αυτό έχει αποκλειστική χωρική αρμοδιότητα τις Κυκλάδες, την περιοχή της χώρας μας που αποτελεί την πιο αναγνωρισμένη στο εξωτερικό εικόνα της, λόγω του πολιτισμού που καλλιεργήθηκε διαχρονικά σε αυτό το μοναδικό φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον των νησιών. Αυτή η μοναδικότητα κατέστησε τις Κυκλάδες εδώ και δεκαετίες δημοφιλή τουριστικό προορισμό και δυστυχώς ως εκ τούτου περιοχή όπου η αυξανόμενη οικοδομική δραστηριότητα αποδεδειγμένα αλλοιώνει τα τελευταία χρόνια το πολιτιστικό και φυσικό τοπίο, εγκυμονώντας κινδύνους για την αειφόρο ανάπτυξη, ακόμη και αυτήν του τουρισμού, καθώς πλέον είναι διεθνώς επιστημονικά αποδεκτό ότι η αλλοίωση του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος προς όφελος του πρόσκαιρου κέρδους έχουν επιπτώσεις επιβράδυνσης της τουριστικής δραστηριότητας μακροπρόθεσμα. Στο άρθρο 72Α η προσθήκη μελών από το ΥΠΕΝ και την οικεία Περιφέρεια αποκλειστικά και μόνο στο Τοπικό Συμβούλιο Μνημείων Νοτίου Αιγαίου (από όλα τα Τοπικά Συμβούλια της ΄χωρας!) είναι προφανές ότι συνδέεται με την πολύ μεγάλη οικοδομική πίεση (ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια κ.λπ.) στις ιδιαίτερα τουριστικές περιοχές των Κυκλάδων και αποκλειστικό στόχο έχει το ψαλίδισμα των αρμοδιοτήτων του ΥΠΠΟΑ στους εκτεταμένους αρχαιολογικούς χώρους των Κυκλάδων. Η διατύπωση «Ζητήματα οικοδομικών αδειών και πολεοδομικού ενδιαφέροντος συζητούνται και αποφασίζονται απαραιτήτως με την παρουσία των δύο (2) μελών του πρώτου εδαφίου, σε ιδιαίτερη συνεδρίαση του Τοπικού Συμβουλίου Μνημείων Νοτίου Αιγαίου που συγκαλείται, επιπλέον των τακτικών συνεδριάσεών του, αποκλειστικά για τα ζητήματα αυτά από τον Πρόεδρο του Τοπικού Συμβουλίου Νοτίου Αιγαίου (Κυκλάδων) άπαξ μηνιαίως» είναι απολύτως προσχηματική, καθώς το 90% των θεμάτων που εξετάζει το Τοπικό Συμβούλιο Νοτίου Αιγαίου είναι ζητήματα οικοδομικών αδειών και πολεοδομικού ενδιαφέροντος. Επιπλεον, ο ορισμός των «θεμάτων οικοδομικών αδειών και πολεοδομικού ενδιαφέροντος» είναι ελλιπής διότι, όπως είναι γραμμένο στο σχέδιο νόμου, θα πρέπει να αποφασίζει ο/η πρόεδρος ΤΣΜΝΑ ποια θέματα θα εισάγονται στην ειδική μηνιαία συνεδρίαση. Στην πραγματικότητα δεν μπορεί να υπάρξει τέτοιος διαχωρισμός, καθώς η προστασία είναι ενιαία και η κάθε οικοδομική δραστηριότητα επηρεάζει το περιβάλλον των μνημείων και των πολλαπλώς προστατευόμενων οικισμών. Επισημαίνεται δε ότι εφόσον υπερψηφισθεί το άρθρο αυτό, ουσιαστικά θα επιφέρει μεγάλες καθυστερήσεις στην εξέταση των αιτήσεων των πολιτών, καθώς αυτή τη στιγμή το αρμόδιο Συμβούλιο συνεδριάζει τουλάχιστον κάθε 15 μέρες (και πιο συχνά), ενώ με το νέο νομοθέτημα θα μπορεί να συνεδριάζει μόνο μια φορά το μήνα. Αν η πρόθεση των συνακτών του σχεδίου νόμου ήταν όντως η προστασία του ευαίσθητου περιβάλλοντος των Κυκλάδων, και όχι η εξυπηρέτηση ιδιωτικών συμφερόντων, τότε από τους “άλλους φορείς” εκτός ΥΠΠΟΑ δεν θα απουσίαζε η Γενική Γραμματεία Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής του Υπ. Ναυτιλίας (πρώην υπουργείο Αιγαίου), που έχει πολύ περισσότερες αρμοδιότητες για την προστασία του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος των νησιών των Κυκλάδων. Σε κάθε περίπτωση, θα όφειλε να προβλέπεται ότι όσοι ορίζονται μέλη του ΤΣΜΝΑ δεν αρκεί να είναι μηχανικοί που υπηρετούν σε άλλους φορείς, αλλά με αρχιτέκτονες ή πολιτικούς μηχανικούς αυξημένων προσόντων, που τεκμηριωμένα βάσει σπουδών θα ειναι εξειδικευμενοι σε θέματα προστασίας μνημείων ώστε να υπάρχει κοινό γνωστικό υπόβαθρο στην διεπιστημονική εξέταση των θεμάτων. Τέλος, επισημαίνεται ότι η αντισυνταγματικότητα της συγκεκριμένης διάταξης, καθώς, εάν ψηφιστεί, δεν θα έχουν όλοι οι πολίτες της χώρας που επιθυμούν να οικοδομήσουν εντός κηρυγμένων αρχαιολογικών χώρων την ίδια αντιμετώπιση από το Κράτος.