Αρχική Μέτρα για τη διαφύλαξη και την ανάδειξη της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, την προστασία και ενίσχυση του ελληνόφωνου τραγουδιού και της ορχηστρικής μουσικής απόδοσης του ελληνόφωνου τραγουδιού ΜΕΡΟΣ Α΄ Μέτρα για τη διαφύλαξη και την ανάδειξη της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, την προστασία και ενίσχυση του ελληνόφωνου τραγουδιού και της ορχηστρικής μουσικής απόδοσης του ελληνόφωνου τραγουδιού και την προστασία και διάχυση της ελληνικής γλώσσας, στο πλαίσιο της διαφύλαξης και ανάδειξης της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄ ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ Άρθρο 1 ΣκοπόςΣχόλιο του χρήστη ΕΝΩΣΗ ΔΙΚΑΙΟΥΧΩΝ ΕΡΓΩΝ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΕΔΕΜ | 13 Μαρτίου 2024, 17:46
ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΗΣ ΕΔΕΜ ΣΤΗ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ Α. Η Αναγκαιότητα της Νομοθετικής Πρωτοβουλίας Η ανάληψη νομοθετικής πρωτοβουλίας για την ενίσχυση της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς και του Ελληνόφωνου Τραγουδιού αποτελεί μια θετική και αναγκαία πρωτοβουλία. H αυξανόμενη χρήση ψηφιακών μέσων και η είσοδος στην αγορά πολυεθνικών παρόχων που προωθούν επιθετικά για εμπορικούς σκοπούς κυρίως το Αγγλο-αμερικάνικο ρεπερτόριο ή μουσικές λίστες χωρίς την καταβολή πνευματικών δικαιωμάτων επιβάλλουν την λήψη μέτρων προστασίας και στήριξης της εθνικής μουσικής δημιουργίας. Η προστασία αυτή επιβάλλεται και για λόγους διατήρησης της γλώσσας και της πολιτισμικής ταυτότητας κάθε χώρας, της οικονομικής στήριξης της εγχώριας μουσικής βιομηχανίας, της προαγωγής της μουσικής ποικιλομορφίας αλλά και της κοινωνικής συνοχής. Β. Ρυθμίσεις σε Άλλες Ευρωπαϊκές Χώρες Η νομοθετική ενίσχυση του εθνικού ρεπερτορίου που στοχεύει τόσο στην ενίσχυση των δημιουργών και της δημιουργίας όσο και στην προστασία της γλώσσας ως θεμελιώδες στοιχείο της εθνικής ταυτότητας, δεν είναι καινοφανής. Τουλάχιστον έξι ευρωπαϊκές χώρες έχουν υιοθετήσει ανάλογες ρυθμίσεις, οι οποίες αφορούν κυρίως τη θέσπιση υποχρεωτικού ελάχιστου ποσοστού μετάδοσης τραγουδιών του εθνικού ρεπερτορίου στα ραδιόφωνα. Ειδικότερα, • στη Γαλλία προβλέπεται ότι οι ιδιωτικοί ραδιοφωνικοί σταθμοί υποχρεούνται να περιλαμβάνουν στο πρόγραμμά τους τουλάχιστον σαράντα τοις εκατό (40%) τραγούδια στη γαλλική γλώσσα, εκ των οποίων το ήμισυ να προέρχεται από νέα ή αναδυόμενα ταλέντα. • Στην Ισπανία ειδικός καταλανικός νόμος προβλέπει ότι οι ραδιοφωνικοί και τηλεοπτικοί παραγωγοί υποχρεούνται να εξασφαλίζουν ότι τα μουσικά προγράμματα θα παρέχουν επαρκή προβολή σε τραγούδια που εκτελούνται από Καταλανούς καλλιτέχνες, οι οποίοι πρέπει να αντιπροσωπεύουν ποσοστό είκοσι πέντε τοις εκατό (25 %) τουλάχιστον του μεταδοθέντος μουσικού ρεπερτορίου. • Στην Ουγγαρία προβλέπεται ότι στις ραδιοφωνικές μεταδόσεις ποσοστό τριάντα πέντε τοις εκατό (35%) του συνολικού ετήσιου χρόνου μετάδοσης που προορίζεται για τη μετάδοση μουσικών έργων διατίθεται για τη μετάδοση ουγγρικών μουσικών έργων. • Στην Πορτογαλία προβλέπεται, ότι ο μουσικός προγραμματισμός των ραδιοφωνικών προγραμμάτων πρέπει να περιλαμβάνει πορτογαλική μουσική, με ελάχιστη ποσόστωση που κυμαίνεται από είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) έως σαράντα τοις εκατό (40%). • Στη Σλοβακία προβλέπεται ότι οι ιδιωτικοί ραδιοτηλεοπτικοί φορείς υποχρεούνται να διαθέτουν είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) τουλάχιστον του χρόνου μετάδοσης μουσικών έργων ανά ημερολογιακό μήνα για τα σλοβακικά μουσικά έργα, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τους δημόσιους ραδιοτηλεοπτικούς φορείς ανέρχεται σε τριάντα πέντε τοις εκατό (35%). Η ΕΔΕΜ, ήδη από την έναρξη της λειτουργίας της, είχε προβάλλει την αναγκαιότητα της προστασίας, προτείνοντας την ενίσχυση του ελληνικού ρεπερτορίου, ανεξαρτήτως γλώσσας, μέσω της θέσπισης υποχρεωτικού ποσοστού μετάδοσης ελληνικών τραγουδιών στα ραδιόφωνα κατά το πρότυπο των ανωτέρω ευρωπαϊκών κρατών. Η επιλογή αυτή δεν συμπεριλαμβάνεται στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο. Γ. Πεδίο Εφαρμογής και Ρυθμίσεις του Νομοσχεδίου 1. Ως ελληνόφωνο τραγούδι ορίζεται «το μουσικό έργο που συντίθεται από μουσική και στίχο, εφόσον το ήμισυ τουλάχιστον της διάρκειάς του καταλαμβάνεται από κείμενο στην ελληνική γλώσσα. Στην έννοια του ελληνόφωνου τραγουδιού συμπεριλαμβάνεται και η ορχηστρική μουσική απόδοση ελληνόφωνου τραγουδιού» 2. Με τις προβλεπόμενες ρυθμίσεις: • θεσπίζονται κίνητρα για την αύξηση της μετάδοσης του ελληνόφωνου τραγουδιού και της ορχηστρικής μουσικής απόδοσης ελληνόφωνου τραγουδιού στους ραδιοφωνικούς σταθμούς, ενημερωτικούς και μη, οι οποίοι παίζουν μερικώς ή αμιγώς ξενόγλωσσο ρεπερτόριο. Τα κίνητρα αφορούν την αναλογική αύξηση του επιτρεπόμενου ανώτατου χρόνου μετάδοσης διαφημιστικών μηνυμάτων. • εισάγεται υποχρεωτική ποσόστωση 45 % εκτέλεσης ελληνόφωνων τραγουδιών ή ορχηστρικής μουσικής απόδοσης ελληνόφωνου τραγουδιού σε συγκεκριμένους κοινόχρηστους χώρους των ξενοδοχειακών και σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων (χώροι εισόδου, υποδοχής αυτών και ανελκυστήρες), των εμπορικών κέντρων (χώροι στάθμευσης, διάδρομοι και λοιποί χώροι παραμονής των επισκεπτών, εξαιρουμένων των εμπορικών καταστημάτων και των λοιπών αυτοτελών επιχειρήσεων που λειτουργούν εντός αυτών) των καζίνο (χώροι υποδοχής και αναμονής των πελατών) και των μέσων μαζικής μεταφοράς (χώροι των σταθμών και αποβάθρες επιβίβασης και αποβίβασης επιβατών του μετρό και των τρένων, χώροι των σταθμών και οι αποβάθρες επιβίβασης και αποβίβασης επιβατών των ηλεκτρικών σιδηροδρόμων), καθώς και στους χώρους αναμονής επιβατών αερολιμένων και λιμένων. • εισάγεται υποχρεωτική ποσόστωση 70 % ενσωμάτωσης ελληνόφωνων τραγουδιών ή ορχηστρικής μουσικής απόδοσης ελληνόφωνου τραγουδιού σε οπτικοακουστικές παραγωγές ελληνικών τηλεοπτικών σειρών και σε κινηματογραφικές ταινίες που χρηματοδοτούνται από τον δημόσιο τομέα. • θεσπίζεται η δημιουργία ηλεκτρονικής βάσης δεδομένων ελληνόφωνου τραγουδιού́ και ορχηστρικής μουσικής Ελλήνων δημιουργών και διαδικτυακής πλατφόρμας πρόσβασης όπου παρέχεται η δυνατότητα κατάρτισης πρωτότυπων λιστών αναπαραγωγής με χρήση τεχνητής νοημοσύνης. Δ. Παρατηρήσεις επί του Νομοσχεδίου Η βασική και επί της αρχής θέση της ΕΔΕΜ σε σχέση με τα απαιτούμενα νομοθετικά μέτρα στήριξης της ελληνικής μουσικής δημιουργίας, είναι ότι αυτά πρέπει να δημιουργήσουν το κατάλληλο πλαίσιο προστασίας, ενίσχυσης και προώθησης της ελληνικής μουσικής δημιουργίας, να είναι αποτελεσματικά, να εναρμονίζονται με το εθνικό και το ενωσιακό δίκαιο, να μη δημιουργούν αντικίνητρα χρήσης της ελληνικής μουσικής για τους χρήστες, να προστατεύουν τα πνευματικά δικαιώματα, και να συνοδεύονται από αποτελεσματικές και εφαρμόσιμες διαδικασίες ελέγχου. Στο πλαίσιο αυτό και υπό τις ανωτέρω παραδοχές, η ΕΔΕΜ έχει καταθέσει στο Υπουργείο Πολιτισμού συγκεκριμένες προτάσεις τροποποιήσεων του υπό ψήφιση νομοσχεδίου που αφορούν : α) την ενίσχυση των νέων μουσικών δημιουργιών με εισαγωγή συγκεκριμένου ποσοστού υποχρεωτικής μετάδοσης νέων ελληνικών δημιουργιών β) την ενίσχυση του πλουραλισμού των μουσικών έργων στη μετάδοσή τους από τα ραδιόφωνα και τους κοινόχρηστους χώρους στους οποίους εφαρμόζεται το υπό ψήφιση νομοσχέδιο γ) την παροχή κινήτρων και για τους ραδιοφωνικούς σταθμούς που μεταδίδουν ελληνική μουσική δ) τη διεύρυνση εφαρμογής του μέτρου της ποσόστωσης στους κοινόχρηστους χώρους των γυμναστηρίων και των χώρων του πρωινού των ξενοδοχείων και των τουριστικών καταλυμάτων ε) τη διεύρυνση της εκπροσώπησης στο Συμβούλιο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του άρθρου 5 με τη συμμετοχή εκπροσώπων του ΟΠΙ και των Οργανισμών Συλλογικής Διαχείρισης στ) τη βελτίωση και την ενεργό συμμετοχή των Οργανισμών Συλλογικής Διαχείρισης στη διαδικασία χορήγησης βεβαίωσης τήρησης των ποσοστών μετάδοσης από τα ραδιόφωνα και τους κοινόχρηστους χώρους ζ) την πλήρη κατάργηση της πρόβλεψης που αφορά τη δημιουργία της διαδικτυακής πλατφόρμας του άρθρου 13 με δυνατότητα αναπαραγωγής, ως μια ρύθμιση που δεν εξυπηρετεί κάποιο συγκεκριμένο σκοπό, ενώ εγκυμονεί κινδύνους αυθαίρετης αναπαραγωγής από τρίτους χωρίς την πληρωμή πνευματικών δικαιωμάτων. Η ΕΔΕΜ, προσβλέποντας στη θετική ανταπόκριση του Υπουργείου στις ανωτέρω προτάσεις της, χαιρετίζει τη νομοθετική πρωτοβουλία του Υπουργείου και δηλώνει ότι θα συμβάλλει ενεργά και δημιουργικά στη «νέα σελίδα» που άνοιξε για το ελληνικό τραγούδι.