Υπουργείο Πολιτισμού

Το προτεινόμενο σχέδιο νόμου ενσωματώνει στην ελληνική νομοθεσία τις διατάξεις της Οδηγίας 2014/60/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 15ης Μαΐου 2014 σχετικά με την επιστροφή πολιτιστικών αγαθών που έχουν απομακρυνθεί παράνομα από το έδαφος κράτους-μέλους και εκπληρώνει τη σχετική νομική υποχρέωση της χώρας μας ως κράτους-μέλους της ΕΕ να θέσει σε ισχύ τις αναγκαίες νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις για να συμμορφωθεί με τις διατάξεις της εν λόγω οδηγίας (άρθρο 19 της Οδηγίας 2014/60/ΕΕ, η οποία αποτελεί αναδιατύπωση της Οδηγίας 93/7/ΕΟΚ).
Οι αλλαγές που επιφέρει η οδηγία 2014/60/ΕΕ και το παρόν σχέδιο νόμου σε σχέση με το προηγούμενο νομοθετικό πλαίσιο συνοψίζονται στα εξής: α) Διευρύνεται η έννοια του όρου «πολιτιστικό αγαθό», που εμπίπτει στο προστατευτικό πεδίο της Οδηγίας. Ειδικότερα, σύμφωνα με το αρ. 2 του προτεινόμενου σχεδίου νόμου κάθε πολιτιστικό αγαθό που ορίζεται ή έχει χαρακτηριστεί από ένα κράτος μέλος ως εθνικός θησαυρός δύναται να αποτελέσει αντικείμενο αιτήματος επιστροφής, β) Ενθαρρύνεται και ενισχύεται η συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών μέσω της χρήσης του συστήματος πληροφόρησης ΙΜΙ (μονάδα του συστήματος πληροφόρησης για την εσωτερική αγορά, η οποία θεσπίστηκε με τον Κανονισμό ΕΕ αριθ.1024/2012) για την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των εθνικών διοικητικών αρχών, γ) Παρατείνονται οι προθεσμίες έτσι ώστε τα κράτη μέλη να έχουν: αα) (6) έξι μήνες ( αντί των (2) δύο μηνών που προέβλεπε η Οδηγία 93/7/ΕΟΚ, για να πραγματοποιήσουν τον έλεγχο σχετικά με το αν το αγαθό που εντοπίστηκε σε άλλο κράτος μέλος αποτελεί εθνικό τους θησαυρό) και ββ) τρία (3) έτη αντί του (1) ενός έτους που προέβλεπε η Οδηγία 93/7/ΕΟΚ, για να κινήσουν τη διαδικασία επιστροφής.
Επισημαίνεται ότι σε συνέπεια με την προτεραιότητα που δίνει διαχρονικά ο Έλληνας νομοθέτης σε θέματα προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς, στο άρθρο 3 του προτεινόμενου σχεδίου νόμου ορίζεται ότι οι προστατευτικές του διατάξεις εφαρμόζονται και στις αιτήσεις επιστροφής πολιτιστικών αγαθών που απομακρύνθηκαν παράνομα από το έδαφος άλλων κρατών-μελών όχι μόνο μετά την 1.1.1993 (όπως ορίζει η Οδηγία) αλλά και πριν την 1η Ιανουαρίου 1993.
Η ενσωμάτωση της Οδηγίας 2014/60/ΕΕ με την ψήφιση του παρόντος σχεδίου νόμου αναμένεται να συμβάλλει τα μέγιστα στην αποτελεσματική εφαρμογή και την υλοποίηση των στόχων της προϋφιστάμενης κοινοτικής οδηγίας (Οδηγία 93/7/ΕΟΚ), παρέχοντας στις εθνικές διοικητικές αρχές το απαραίτητο νομικό οπλοστάσιο για την αντιμετώπιση και καταπολέμηση μιας από τις σοβαρότερες μορφές σύγχρονης εγκληματικής δραστηριότητας σε διεθνές επίπεδο, ήτοι της παράνομης διακίνησης πολιτιστικών αγαθών.
Καλούμε τους πολίτες και τους αρμόδιους φορείς να συμμετάσχουν στη δημόσια διαβούλευση με την κατάθεση ουσιαστικών απόψεων και προτάσεων που θα συνεισφέρουν στην περαιτέρω βελτίωση των προτεινόμενων ρυθμίσεων.
Η δημόσια διαβούλευση θα αρχίσει στις 9.11.2015 και θα περατωθεί στις 16.11.2015.
Ο Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού
Αριστείδης Μπαλτάς