Άρθρο 65 Τροποποίηση του π.δ. 104/2014
1. Το άρθρο 14 του π.δ. 104/2014 (Α΄ 171) αντικαθίσταται ως εξής:
«Άρθρο 14 Διεύθυνση Διαχείρισης Εθνικού Αρχείου Μνημείων 1. Οι επιχειρησιακοί στόχοι της Διεύθυνσης Διαχείρισης Εθνικού Αρχείου Μνημείων είναι η συγκρότηση και διαχείριση του Εθνικού Αρχείου Μνημείων και του Αρχαιολογικού Κτηματολογίου, η τήρηση του ιστορικού αρχείου αρχαιοτήτων και αναστηλώσεων καθώς και η εκπόνηση προγραμμάτων και οριζόντιων σχεδίων δράσης στους ανωτέρω τομείς, η υλοποίηση και ο συντονισμός των εκπονούμενων σχεδίων δράσης, η παρακολούθηση της εφαρμογής τους και η αξιολόγηση των αποτελεσμάτων. 2. Η Διεύθυνση Διαχείρισης Εθνικού Αρχείου Μνημείων απαρτίζεται από τα ακόλουθα τμήματα: α) Τμήμα Διαχείρισης Εθνικού Αρχείου Μνημείων και Αρχαιολογικού Κτηματολογίου β) Τμήμα Διαχείρισης Ιστορικού Αρχείου Αρχαιοτήτων και Αναστηλώσεων 3. α) Το Τμήμα Διαχείρισης Εθνικού Αρχείου Μνημείων και Αρχαιολογικού Κτηματολογίου είναι αρμόδιο για: αα) Τη συγκρότηση, τήρηση και διαχείριση του Εθνικού Αρχείου Μνημείων και του Αρχαιολογικού Κτηματολογίου, σε συνεργασία με τις συναρμόδιες Διευθύνσεις του ΥΠ.ΠΟ.Α., την κατάρτιση των επιστημονικών προτύπων καταγραφής, τεκμηρίωσης και καταχώρισης στοιχείων σε αυτά, την κωδικοποίηση της σχετικής επιστημονικής και τεχνικής ορολογίας, καθώς και τον καθορισμό των αντίστοιχων προδιαγραφών ψηφιοποίησης και ψηφιακής διαχείρισης, με βάση τα ισχύοντα διεθνή πρότυπα και την εκάστοτε διαθέσιμη τεχνολογία. Επίσης, τη διαμόρφωση των απαιτήσεων, το λογικό, εννοιολογικό και επιστημονικό σχεδιασμό, καθώς και την επιτελική διαχείριση της λειτουργίας των εξειδικευμένων πληροφορικών συστημάτων υποστήριξης του Εθνικού Αρχείου Μνημείων και του Αρχαιολογικού Κτηματολογίου, σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης. ββ) Τη μέριμνα για την εμπέδωση, διάχυση και εφαρμογή της τεχνογνωσίας και των διεθνών καλών πρακτικών σε θέματα ψηφιοποίησης, ψηφιακής καταγραφής, τεκμηρίωσης και διαχείρισης της πολιτιστικής κληρονομιάς, καθώς και την παρακολούθηση των σχετικών οδηγιών και αποφάσεων των οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και άλλων διεθνών οργανισμών. γγ) Την τήρηση διαρκούς καταλόγου των κηρυγμένων αρχαιολογικών χώρων, ιστορικών τόπων και μνημείων της Ελλάδας στο πλαίσιο του Αρχαιολογικού Κτηματολογίου. δδ) Την τήρηση αρχείου καταγραφών, αποτυπώσεων και τεκμηριώσεων άυλων πολιτιστικών αγαθών, που κατατίθεται από την αρμόδια για τη συγκρότησή του Διεύθυνση Νεώτερου Πολιτιστικού Αποθέματος και Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς. εε) Την καταχώριση στο Εθνικό Αρχείο Μνημείων των ανά τριετία πορισμάτων επιθεώρησης της κατάστασης των ακινήτων μνημείων της Χώρας και τη σύνταξη του σχετικού επιστημονικού προτύπου καταγραφής και τεκμηρίωσης σε συνεργασία με τις αρμόδιες Υπηρεσίες της Γενικής Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς και της Γενικής Διεύθυνσης Αναστήλωσης, Μουσείων και Τεχνικών Έργων. στστ) Την κωδικοποίηση της αρχαιολογικής και της συναφούς προς αυτή νομοθεσίας, της σχετικής νομολογίας, των εγκυκλίων και τη δημοσίευση ενημερωμένων εκδόσεων όλων των ανωτέρω. ζζ) Τον καθορισμό των προδιαγραφών, των όρων και των προϋποθέσεων προβολής και διάθεσης μέσω του διαδικτύου και λοιπών τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών του προερχόμενου από τα ανωτέρω ψηφιακού υλικού, συμπεριλαμβανομένων των δεδομένων και μεταδεδομένων που το συνοδεύουν, την πραγματοποίηση εισηγήσεων στα αρμόδια όργανα περί της χορήγησης αδειών χρήσεως του υλικού αυτού, καθώς και εν γένει εικόνων και σχετικού με τα μνημεία της πολιτιστικής κληρονομιάς οπτικοακουστικού υλικού από τρίτους στο διαδίκτυο και σε άλλα ηλεκτρονικά μέσα. ηη) Τον προγραμματισμό και τη σχεδίαση προγραμμάτων και οριζόντιων δράσεων ψηφιοποίησης και ψηφιακής καταγραφής, τεκμηρίωσης, διαχείρισης και προβολής της πολιτιστικής κληρονομιάς, την υλοποίηση και το συντονισμό των εκπονούμενων δράσεων σε συνεργασία με τις συναρμόδιες Υπηρεσίες του Υπουργείου ή σύμπραξη με άλλους δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς, την παρακολούθηση της εφαρμογής τους και την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων τους. β) Το Τμήμα Διαχείρισης Ιστορικού Αρχείου Αρχαιοτήτων και Αναστηλώσεων είναι αρμόδιο για: αα) Την τήρηση του αρχείου των Υπηρεσιών των Αρχαιοτήτων και των Υπηρεσιών Αναστήλωσης από την σύστασή τους μέχρι σήμερα και ειδικότερα την ταξινόμηση, καταγραφή, τεκμηρίωση, ευρετηρίαση, ψηφιοποίηση, αρχειοθέτηση, συντήρηση, διαφύλαξη, αξιοποίηση και διασφάλιση της προσβασιμότητας του ανωτέρω αρχειακού υλικού σε κάθε ενδιαφερόμενο. ββ) Τον καθορισμό των προτύπων και προδιαγραφών καταγραφής, τεκμηρίωσης, ηλεκτρονικής καταχώρισης και ψηφιοποίησης του ανωτέρω αρχειακού υλικού, με βάση τα ισχύοντα διεθνή πρότυπα και τις διεθνώς αποδεκτές καλές πρακτικές. 2. Μετά το άρθρο 14 του π.δ. 104/2014 προστίθεται νέο άρθρο 14Α ως εξής: « Άρθρο 14Α Διεύθυνση τεκμηρίωσης και προστασίας πολιτιστικών αγαθών 1. Οι επιχειρησιακοί στόχοι της Διεύθυνσης Τεκμηρίωσης και Προστασίας Πολιτιστικών Αγαθών είναι η ανάσχεση και αντιμετώπιση της παράνομης διακίνησης πολιτιστικών αγαθών και η ανάκτησή τους από το Ελληνικό Δημόσιο, καθώς και η εποπτεία των ιδιωτικών αρχαιολογικών συλλογών και των αρχαιοπωλείων. Επιπλέον η εκπόνηση προγραμμάτων και οριζόντιων σχεδίων δράσης στους ανωτέρω τομείς, η υλοποίηση και ο συντονισμός των εκπονούμενων σχεδίων δράσης, η παρακολούθηση της εφαρμογής τους και η αξιολόγηση των αποτελεσμάτων. 2. Η Διεύθυνση τεκμηρίωσης και προστασίας πολιτιστικών αγαθών απαρτίζεται από τα ακόλουθα τμήματα: α) Τμήμα τεκμηρίωσης και προστασίας πολιτιστικών αγαθών β)Τμήμα εποπτείας ιδιωτικών αρχαιολογικών συλλογών και αρχαιοπωλείων 3. α) Το Τμήμα Τεκμηρίωσης και Προστασίας Πολιτιστικών Αγαθών είναι αρμόδιο για: αα) Την προστασία και την τεκμηρίωση της προέλευσης αντικειμένων από παράνομη ανασκαφή ή ανέλκυση, των κλαπέντων ή υπεξαιρεθέντων κινητών μνημείων, προερχομένων από την Ελληνική Επικράτεια, όπως αυτή ορίζεται από την κείμενη νομοθεσία. ββ) Την αναζήτηση κάθε στοιχείου που μπορεί να συμβάλει στην τεκμηρίωση απαίτησης του Ελληνικού Δημοσίου επί κινητών μνημείων, τα οποία έχουν κλαπεί ή υπεξαιρεθεί ή είναι προϊόντα παράνομης ανασκαφής ή έχουν παρανόμως ανελκυθεί ή διακινηθεί, καθώς και την εισήγηση των απαιτούμενων ενεργειών για τη διεκδίκηση και την ανάκτησή τους. γγ) Τη συγκρότηση και λειτουργία της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για θέματα Παράνομης Διακίνησης Πολιτιστικών Αγαθών. δδ) Την εισήγηση για τη χορήγηση χρηματικής αμοιβής σε όποιον συμβάλλει στην ανάκτηση μνημείων, τα οποία κατέχονται παρανόμως ή στην καταστολή των ποινικών αδικημάτων του ενάτου κεφαλαίου του ν. 3028/2002, όπως εκάστοτε ισχύει. εε) Την τήρηση και ενημέρωση των αρχείων κλαπέντων ή υπεξαιρεθέντων κινητών μνημείων, των λαθρανασκαφών ή των παράνομων ανελκύσεων, των κατασχεθέντων κινητών μνημείων, των προσώπων που εμπλέκονται στην παράνομη απόκτηση και διακίνηση κινητών μνημείων. στστ) Την τήρηση και ενημέρωση του Ειδικού Μητρώου Κατόχων Ανιχνευτών Μετάλλου, καθώς και την έκδοση βεβαιώσεων εγγραφής σε αυτό. ζζ) Την έκδοση αδειών χρήσης ανιχνευτών μετάλλου, κατόπιν σχετικής πρότασης της Περιφερειακής Υπηρεσίας ή Ειδικής Περιφερειακής Υπηρεσίας της Γενικής Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς. ηη) Την εποπτεία της συμμετοχής ελληνικών πολιτιστικών φορέων (π.χ. Μουσείων) σε εκθέσεις στην αλλοδαπή. θθ) Την παρακολούθηση της διεθνούς αγοράς πολιτιστικών αγαθών με κάθε πρόσφορο μέσο. ιαια) Την εκπροσώπηση της Ελλάδας στο Εξωτερικό για θέματα παράνομης διακίνησης πολιτιστικών αγαθών, καθώς και την κατάρτιση σχεδίων σχετικών διεθνών κειμένων. ιβιβ) Την παρακολούθηση και ενημέρωση των Κεντρικών, Περιφερειακών και Ειδικών Περιφερειακών Υπηρεσιών της Γενικής Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς σχετικά με τις τρέχουσες τιμές των κινητών μνημείων στη διεθνή και ελληνική αγορά. δ) Το Τμήμα Εποπτείας Ιδιωτικών Αρχαιολογικών Συλλογών και Αρχαιοπωλείων είναι αρμόδιο για: αα) Την εποπτεία, τον έλεγχο, την καταγραφή και φωτογράφηση των αρχαιοτήτων που βρίσκονται νομίμως σε χέρια ιδιωτών κατόχων και συλλεκτών ή διακινούνται από τα νόμιμα αρχαιοπωλεία σε όλη τη χώρα και την τήρηση σχετικού αρχείου σε συνεργασία και με την Διεύθυνση Νεώτερου Πολιτιστικού Αποθέματος και Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς. ββ) Τη χορήγηση άδειας συλλεκτών, άδειας λειτουργίας αρχαιοπωλείων, άδειας κατοχής αρχαιοτήτων σε ιδιώτες ή ΝΠΙΔ. γγ) Την τήρηση αρχείου αρχαιοπωλών, συλλεκτών και ιδιωτών κατόχων. δδ) Τη χορήγηση άδειας εξαγωγής – μόνιμης αποστολής αρχαιοτήτων συλλεκτών και ιδιωτών κατόχων εντός και εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης. εε) Την εποπτεία της εισαγωγής αρχαιοτήτων και έργων τέχνης από το εξωτερικό με γνωματεύσεις στα Τελωνεία, σε συνεργασία και με την Διεύθυνση Νεώτερου Πολιτιστικού Αποθέματος και Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
3. Η περίπτωση 4 της παραγράφου Γ του άρθρου 69 του π.δ. 104/2004 αντικαθίσταται ως εξής:
«4. Διεύθυνση διαχείρισης Εθνικού Αρχείου Μνημείων Προΐσταται υπάλληλος του κλάδου/ειδικότητας ΠΕ αρχαιολόγων (ειδ. Προϊστορικών-κλασικών ή Βυζαντινών-Μεταβυζαντινών ή Πολιτιστικής Διαχείρισης). α) Τμήμα Διαχείρισης Εθνικού Αρχείου Μνημείων και Αρχαιολογικού Κτηματολογίου προΐσταται υπάλληλος του κλάδου/ ειδικότητος ΠΕ Αρχαιολόγων (ειδ. Προϊστορικών – Κλασικών ή Βυζαντινών – Μεταβυζαντινών ή Πολιτιστικής Διαχείρισης). β) Τμήμα Διαχείρισης Ιστορικού Αρχείου Αρχαιοτήτων και Αναστηλώσεων Προΐσταται υπάλληλος του κλάδου/ ειδικότητος ΠΕ Αρχαιολόγων (ειδ. Προϊστορικών – Κλασικών ή Βυζαντινών – Μεταβυζαντινών) ή ΠΕ Ιστορικών (ειδ. Νεώτερης και Σύγχρονης Ιστορίας). 4. Μετά την περίπτωση 4 της παραγράφου Γ του άρθρου 69 του π.δ. προστίθεται περίπτωση 4 Α ως εξής: «4Α. Διεύθυνση τεκμηρίωσης και προστασίας των πολιτιστικών αγαθών Προΐσταται υπάλληλος του κλάδου/ ειδικότητος ΠΕ Αρχαιολόγων (ειδ. Προϊστορικών – Κλασικών ή Βυζαντινών – Μεταβυζαντινών ή πολιτιστικής διαχείρισης ). Α)Τμήμα Τεκμηρίωσης Προστασίας Πολιτιστικών Αγαθών. Προΐσταται υπάλληλος του κλάδου/ ειδικότητος ΠΕ Αρχαιολόγων (ειδ. Προϊστορικών – Κλασικών ή Βυζαντινών – Μεταβυζαντινών). β) Τμήμα Εποπτείας Ιδιωτικών Αρχαιολογικών Συλλογών και Αρχαιοπωλείων. Προΐσταται υπάλληλος του κλάδου/ ειδικότητος ΠΕ Αρχαιολόγων (ειδ. Προϊστορικών – Κλασικών ή Βυζαντινών – Μεταβυζαντινών, ή Ιστορικών Τέχνης)
Στις αρμοδιότητες της νέας Διεύθυνσης Τεκμηρίωσης και Προστασίας Πολιτιστικών Αγαθών θα μπορούσε να προστεθεί και η έγκριση χορήγησης αμοιβής σε ιδιώτες για παράδοση ή υπόδειξη κινητών ή ακίνητων μνημείων στο Δημόσιο (αρμοδιότητα που τώρα ανήκει στην Διεύθυνση Μουσείων / Τμήμα Αρχαιολογικών Μουσείων και Συλλογών του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού). Ο λόγος είναι διότι υπάρχει σοβαρά το ενδεχόμενο ιδιώτες που έχουν εμπλακεί σε λαθρανασκαφές ή κλοπές πολιτιστικών αγαθών να επιχειρήσουν να παραδώσουν ένα αντικείμενο που για κάποιο λόγο δεν μπορούν να το διαθέσουν στην αγορά για την αμοιβή. Ελλοχεύει επομένως ο κίνδυνος να αμοιφθούν για αυτή τους τη δραστηριότητα, εάν δεν υπάρξει έλεγχος του σχετικού αρχείου κλαπέντων αντικειμένων που τηρείται σήμερα στο Τμήμα Τεκμηρίωσης και Προστασίας Πολιτιστικών Αγαθών. Και ο κίνδυνος αυτός είναι υπαρκτός, εάν οι σχετικές αρμοδιότητες είναι διασπασμένες σε δύο υπηρεσίες: παραδόσεις – Διεύθυνση Μουσείων / αρχαιοκαπηλία – αρχείο κλαπέντων – Διεύθυνση Τεκμηρίωσης. Με άλλα λόγια ο έλεγχος θα διευκολυνθεί, εάν οι αρμοδιότητες συγκεντρωθούν στην ίδια υπηρεσία.