Οι παράγραφοι 6, 7 και 8 του άρθρου 28Α του ν. 2121/1993 έχουν ως εξής:
«6. Σε περίπτωση που αρμόδιος φορέας που είναι εγκατεστημένος στην Ελλάδα εκτελεί τις πράξεις που προβλέπονται στις παραγράφους 2 και 5:
α) θεσπίζει και τηρεί τις δικές του πρακτικές για να εξασφαλίζει ότι:
αα) διανέμει, παρουσιάζει και καθιστά διαθέσιμα αντίγραφα έργων σε προσβάσιμο μορφότυπο μόνο σε επωφελουμένους ή σε άλλους αρμόδιους φορείς,
ββ) λαμβάνει κατάλληλα μέτρα για την αποτροπή της μη εξουσιοδοτημένης αναπαραγωγής, διανομής, παρουσίασης ή διάθεσης στο κοινό αντίγραφων έργων σε προσβάσιμο μορφότυπο,
γγ) επιδεικνύει την προσήκουσα επιμέλεια και διατηρεί αρχεία σχετικά με τη διαχείριση έργων και των αντιγράφων τους σε προσβάσιμο μορφότυπο,
δδ) δημοσιεύει και επικαιροποιεί, ενδεχομένως στον ιστότοπό του ή και μέσω άλλων διαδικτυακών ή εξωδιαδικτυακών διαύλων, πληροφορίες για τον τρόπο με τον οποίο συμμορφώνεται με τις υποχρεώσεις που καθορίζονται στις περιπτώσεις αα) έως γγ).
β) κατόπιν σχετικού αιτήματος παρέχει σε προσβάσιμη μορφή σε επωφελούμενο, άλλον αρμόδιο φορέα ή δικαιούχο:
αα) τον κατάλογο των έργων, των οποίων έχει αντίγραφα σε προσβάσιμο μορφότυπο και τους διαθέσιμους μορφοτύπους,
ββ) την επωνυμία και τα στοιχεία επικοινωνίας των αρμόδιων φορέων με τους οποίους έχει ανταλλάξει αντίγραφα έργων σε προσβάσιμο μορφότυπο σύμφωνα με τις παραγράφους 2 και 5.
7. Οι εκδότες υποχρεούνται να παρέχουν στους αρμόδιους φορείς σε ψηφιακή μορφή τα αρχεία των έργων υπό την προϋπόθεση ότι τα τηρούν σε ψηφιακή μορφή. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με την υποχρέωση αυτή, εφαρμογή έχει ιδίως το άρθρο 946 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας.
8. Στην Εθνική Βιβλιοθήκη τηρείται κατάλογος αντιγράφων έργων σε προσβάσιμο μορφότυπο, με το είδος των μορφοτύπων στους οποίους έχουν αναπαραχθεί τα έργα, καθώς και τον αρμόδιο φορέα στον οποίο αυτά τηρούνται. Οι αρμόδιοι φορείς οφείλουν εντός εύλογου χρονικού διαστήματος από την παραγωγή προσβάσιμων μορφοτύπων να ενημερώνουν την Εθνική Βιβλιοθήκη με τα απαραίτητα στοιχεία για την επικαιροποίηση του καταλόγου.»
Εθνική Ομοσπονδία Τυφλών
Άρθρο 6
Με δεδομένη την πρόοδο της τεχνολογίας, οι εκδότες δεν δικαιούνται σε καμιά περίπτωση να ισχυριστούν ότι δεν διαθέτουν τα έργα σε ψηφιακή μορφή. Η προστασία του άρθρου 946 ΚΠολΔ είναι σημαντική αλλά υποχρεώνει τον μη κερδοσκοπικό φορέα να ακολουθήσει τη δικαστική -δαπανηρή οδό για να υπερασπιστεί τους δικαιούχους απέναντι σε μία πρώτη αρνητική απάντηση του εκδότη. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσής τους προτείνουμε να προβλεφθεί μία διοικητική διαδικασία ενώπιον επιτροπής του ΟΠΙ ή άλλου δημοσίου φορέα ή η δυνατότητα ενός εξωδικαστικού μηχανισμού επίλυσης της διαφοράς. Επίσης, πρέπει να ορίζεται περιοριστική ημερομηνία για την παράδοση του έργου από τους εκδότες σε ψηφιακή μορφή στους φορείς που πρόκειται να το επεξεργαστούν προκειμένου να τα παραδώσουν σε προσβάσιμη μορφή σε άτομα με ολική ή μερική απώλεια όρασης. Οι αρμόδιοι φορείς (εξουσιοδοτημένες οντότητες κατά την Οδηγία) έχουν ακριβώς τις υποχρεώσεις που προβλέπει η Οδηγία. Ο κάθε φορέας που δρα άλλωστε σε μη κερδοσκοπική βάση – όπως οι φορείς των ατόμων με απώλεια όρασης, (Εθνική Ομοσπονδία Τυφλών, Πανελλήνιος Σύνδεσμος Τυφλών κλπ)- θεσπίζει και τηρεί τις δικές της πρακτικές για να εξασφαλίζει ότι απευθύνεται μόνο σε δικαιούχους, για να αποτρέπει τη μη εξουσιοδοτημένη αναπαραγωγή κτλ. Κάθε φορέας οφείλει να δημοσιοποιεί τον τρόπο με τον οποίο συμμορφώνεται στις υποχρεώσεις του και να απαντά σε σχετικά αιτήματα καθιστώντας τον ανοικτό σε έλεγχο και υπόλογο δημοσίως για κάθε ενδεχόμενη παράνομη ενέργειά του. Για να μπορούν όμως οι αρμόδιοι φορείς να επιτελούν το έργο τους ευκολότερα εξυπηρετώντας το σκοπό της Οδηγίας, πρέπει οι εκδότες να τους παρέχουν σε ψηφιακή μορφή τα αρχεία των έργων.
Άρθρο 7
Αναφορικά με την πρόβλεψη της αποζημίωσης, θεωρούμε ότι είναι απαραίτητο να ακολουθηθεί η ρητή αναφορά της Οδηγίας ότι πρέπει η δυνατότητα των κρατών μελών που προβλέπουν καθεστώτα αποζημίωσης να είναι περιορισμένη. Προτείνουμε η δυνατότητα αποζημίωσης στην Ελλάδα να αποφευχθεί, δεδομένου ότι αυτό ισχύει στην πλειοψηφία των κρατών και δη με πλέον εύρωστες οικονομίες και με γλώσσες που χρησιμοποιούνται και διαβάζονται από εκατομμύρια αναγνώστες. Απεναντίας, η ελληνική γλώσσα αφενός μεν απευθύνεται συγκριτικά σε πολύ μικρό κοινό και αφετέρου, αναλογικά μιλώντας, οι μελλοντικά επωφελούμενοι είναι αριθμός σχεδόν αμελητέος.
Το θέμα της αποζημίωσης των εκδοτών που προβλέπεται στο άρθρο 7 είναι πολύ κρίσιμο και θα αποτελέσει μεγάλο ανασταλτικό παράγοντα για τους μη κερδοσκοπικούς φορείς που ασχολούνται με τη μετατροπή των έργων σε προσβάσιμη μορφή για άτομα με μερική ή ολική απώλεια όρασης, δεδομένου ότι δεν επιχορηγούνται για το σκοπό αυτό και δεν διαθέτουν τα απαιτούμενα κονδύλια ώστε να πληρώσουν οποιαδήποτε αποζημίωση. Επίσης, απασχολούν υπαλλήλους, διαθέτουν και χρησιμοποιούν εξοπλισμό και εκτυπωτικά μηχανήματα προκειμένου να μετατρέψουν τα έργα σε προσβάσιμη μορφή και μάλιστα για την αμοιβή των πρώτων και το service των δευτέρων επιβαρύνονται και πάλι οι φορείς χωρίς καμία χρηματοδότηση για αυτό. Θα μπορούσαν να κερδηθούν πολύτιμες εργατοώρες εάν η παράδοση του έργου προς τους φορείς δε γίνεται σε μορφή PDF αλλά σε Word, μορφή στην οποία όλοι οι εκδοτικοί οίκοι διαθέτουν το έργο, πριν τη μετατροπή του σε PDF. Είναι παράλογη, κοστοβόρα και αλυσιτελής αυτή η διπλή μετατροπή των έργων από Word σε PDF και τούμπαλιν και δεν εξασφαλίζει καθόλου τη μη παράνομη διάθεση του έργου σε βάρος των εκδοτών. Αυτό εξασφαλίζεται αποκλειστικά και μόνο με την ευθύνη που φέρει ο κάθε αρμόδιος φορέας προς μετατροπή όταν παραλαμβάνει ένα έργο σε ψηφιακή μορφή και εξασφαλίζει με νόμιμο τρόπο ότι ο επωφελούμενος θα κάνει χρήση του αντιγράφου σε προσβάσιμη μορφή που θα παραλάβει μόνο για δικό του λογαριασμό και δε θα το διαθέσει περαιτέρω σε κανέναν υπό οιαδήποτε μορφή.
Εθνική Ομοσπονδία Τυφλών (Ε.Ο.Τ.)