Αρχική Δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση το σχέδιο νόμου με τίτλο: «Εκσυγχρονισμός του Ελληνικού Κτηματολογίου, νέες ψηφιακές υπηρεσίες και ενίσχυση της ψηφιακής διακυβέρνησης»ΜΕΡΟΣ Α’ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α’ ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ Άρθρο 1 ΣκοπόςΣχόλιο του χρήστη ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ στο ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ (Σ.Ε.ΚΤ.) | 16 Ιουλίου 2021, 08:51
Τοποθέτηση του Σ.Ε.ΚΤ. για το υπό διαβούλευση σχέδιο νόμου του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης με τίτλο: «Εκσυγχρονισμός του Ελληνικού Κτηματολογίου, νέες ψηφιακές υπηρεσίες και ενίσχυση της ψηφιακής διακυβέρνησης» Με το νέο νομοσχέδιο αλλά και την τροπολογία (ν.4808/2021 κεφ. Δ’) που ψηφίστηκε πριν λίγες ημέρες, το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης επιχειρεί να επιταχύνει την ολοκλήρωση της Κτηματογράφησης και να βελτιώσει την Λειτουργία του Κτηματολογίου. Για τα εργασιακά ζητήματα: Από την έναρξη λειτουργίας του Φορέα «Ελληνικό Κτηματολόγιο» ως Ν.Π.Δ.Δ., (στο εξής Φορέας) οι εργαζόμενοι κληθήκαμε να αντιμετωπίσουμε δυσεπίλυτα θέματα, τόσο διαδικαστικά όσο και πρακτικά, τα οποία προέκυψαν από την αλλαγή αυτή, ευελπιστώντας, πως στο εγγύς μέλλον θα διορθωθούν. Έτσι, το νέο Νομικό Πρόσωπο, αντιμετωπίζει τεράστιο και πρωτοφανή για το Ελληνικό Δημόσιο, όγκο εργασιών όπως: • Την διαδικασία Κτηματογράφησης σε όσες περιοχές δεν έχει ακόμα ξεκινήσει, • Την ολοκλήρωση της Κτηματογράφησης και τη μετάβαση στο καθεστώς του Λειτουργούντος Κτηματολογίου, • Την δημιουργία και λειτουργία των Κτηματολογικών Γραφείων και των Υποκαταστημάτων τους απορροφώντας παράλληλα τα υπό κατάργηση Υποθηκοφυλακεία της χώρας καθώς και το προσωπικό που υπηρετεί σε αυτά • Την ανάρτηση και εποπτεία των Δασικών Χαρτών Πέραν των ανωτέρω βασικών εργασιών, το προσωπικό καλείται να διεκπεραιώσει και άλλες παράλληλες εργασίες, όπως η χορήγηση αεροφωτογραφιών, η λειτουργία του συστήματος εντοπισμού HE.PO.S. κ.α. Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με το ίδιο ανθρώπινο δυναμικό που υπήρχε στην προγενέστερη νομική μορφή (Ε.Κ.ΧΑ. Α.Ε.) και το οποίο επιβαρύνθηκε και με τις διαδικασίες της δημόσιας διοίκησης με τις οποίες δεν ήταν (και δεν είναι) πλήρως εξοικειωμένο και καταρτισμένο. Σήμερα, τρία χρόνια μετά, η κεντρική υπηρεσία βιώνει το φαινόμενο της υποστελέχωσης αλλά και της εγκατάλειψης, αφού ο όγκος εργασιών αυξάνει εκθετικά με τις συνεχείς εισροές καταργούμενων Υποθηκοφυλακείων, ενώ τα έμπειρα και ικανά στελέχη αποχωρούν μαζικά είτε προς τον ιδιωτικό είτε προς τον δημόσιο τομέα μην αντέχοντας την πίεση και τον όγκο εργασιών και χωρίς να αναπληρώνονται με νέα. Επιπλέον στις περιφερειακές υπηρεσίες, ο όγκος εργασιών είναι τεράστιος καθώς οι υπάλληλοι εκεί καλούνται να διεκπεραιώσουν τόσο τις εργασίες του πρώην Υποθηκοφυλακείου, όσο και του Κτηματολογικού Γραφείου, ενώ το φαινόμενο της υποστελέχωσης είναι κι εκεί πολύ έντονο. Παράλληλα η υποστήριξη από την κεντρική υπηρεσία είναι δυσχερής για τους λόγους που προαναφέραμε. Και ενώ διαπιστώνεται αυτή η κατάσταση, ο φορέας έχει περισσότερες από 250 οργανικές θέσεις προς κάλυψη οι οποίες μπορούν να καλυφθούν από την κινητικότητα με έμπειρο προσωπικό, εάν ένα ευέλικτο και αποτελεσματικό υπουργείο όπως το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης εντοπίσει ουσιαστικά το πρόβλημα και ακολουθήσει το μοντέλο της Α.Α.Δ.Ε. η οποία εποπτεύεται από το ίδιο υπουργείο και έχει πολλά κοινά χαρακτηριστικά με το «Ελληνικό Κτηματολόγιο». Ένα μοντέλο που προσφέρει ελκυστικό περιβάλλον εργασίας με συγκεκριμένους στόχους ανά προφίλ θέσεως εργασίας, το οποίο υποστηρίζεται από ειδικό μισθολόγιο. Δυστυχώς όμως στο παρόν νομοσχέδιο διαπιστώνεται ότι οι προσπάθειες του προσωπικού απαξιώνονται συστηματικά, ενώ ακόμα και τα αυτονόητα ζητήματα που είναι απαραίτητα για την εύρυθμη και ομαλή λειτουργία του Φορέα και των εργαζομένων του, αποτελούν πλέον ζητούμενο. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός πως μετά από έτη αδράνειας και απουσίας, το Υπηρεσιακό Συμβούλιο λειτούργησε μόλις πριν ένα μήνα, τον Ιούνιο του 2021(!!!) με μόλις μία συνεδρίαση. Επιπλέον με την τροπολογία που ψηφίστηκε στον νόμο για τα εργασιακά πριν από λίγες ημέρες, επιχειρείται, με απόφαση Δ.Σ, χωρίς καμία δέσμευση, χωρίς κανένα αίτημα εργαζομένου, χωρίς καμία σύμφωνη γνώμη του Υπηρεσιακού Συμβουλίου, να μετακινείται ένας υπάλληλος για μόνιμη εργασία σε οποιαδήποτε πόλη της χώρας εντός Φορέα, με επίκληση μόνο τις όποιες “υπηρεσιακές ανάγκες”. Και επειδή το «Ελληνικό Κτηματολόγιο» τείνει να μετασχηματιστεί στο «χειρότερο περιβάλλον εργασίας» του Ελληνικού Δημοσίου, γεγονός που έχει διαπιστωθεί και από την διοίκηση του υπουργείου, με το σχέδιο νόμου καταργείται η δυνατότητα μετακίνησης του προσωπικού μέσω μετάταξης ή απόσπασης ή μεταφοράς σε άλλη υπηρεσία, για διάστημα 3 ετών ωθώντας έτσι κάποιους σε παραίτηση. Να σημειωθεί ότι η εξαίρεση από την κινητικότητα έχει προφανώς κριθεί ως αναποτελεσματική από το Υπουργείο Εσωτερικών και γι αυτό σήμερα, παράλληλα με το σχέδιο νόμου για το Κτηματολόγιο, έχει κατατεθεί και σχέδιο νόμου από το Υπουργείο Εσωτερικών με την ονομασία «Ενίσχυση διαφάνειας και λογοδοσίας σε θεσμικούς φορείς της Πολιτείας, αποκατάσταση ακεραιότητας Ενιαίου Συστήματος Κινητικότητας και λοιπές διατάξεις του Υπουργείου Εσωτερικών». Με το άρθρο 20 επιχειρείται η κατάργηση παρεκκλίσεων από το Ενιαίο Σύστημα Κινητικότητας. Επομένως, εφόσον ψηφιστεί η διάταξη του άρθρου 18, θα είμαστε η μοναδική Υπηρεσία του Δημοσίου, στην οποία θα ισχύει η εξαίρεση του προσωπικού από την δυνατότητα απόσπασης, μετάταξης και μετακίνησης καθ οιονδήποτε τρόπο για τρία χρόνια. Επιπλέον των παραπάνω η διοίκηση του Υπουργείου, δεν ανανεώνει το σύνολο των 44 συμβάσεων έργου (ήδη με την τροπολογία ανανεώθηκαν μόνο οι 22 συμβάσεις), παρόλο που τα τελευταία τρία χρόνια εργασίας τους, όλοι οι συμβασιούχοι συνάδελφοι, κατά κοινή ομολογία, έχουν προσφέρει στο επιβαρυμένο τοπίο που έχουμε ήδη περιγράψει. Τέλος σημειώνουμε ότι δόθηκε ξανά η δυνατότητα, να ενταχτούν Υποθηκοφύλακες στον Φορέα μέσα σε διάστημα ενός μήνα, ανοίγοντας ξανά την πόρτα σε όσους δεν επιθυμούσαν την δημιουργία του δημόσιου φορέα «Ελληνικό Κτηματολόγιο» να ενταχτούν και να συνεχίσουν να πολεμούν τον φορέα από μέσα, ενώ η διοίκηση θα έχει το δικαίωμα να αποφασίζει χωρίς καμία διαδικασία και κανένα κριτήριο ποιον θα ορίσει προϊστάμενο των νέων Κτηματολογικών Γραφείων. Για την επιτάχυνση και την ολοκλήρωση της Κτηματογράφησης και την Λειτουργία του Κτηματολογίου: • Ορίζονται διαπιστευμένοι ιδιώτες μηχανικοί για το Κτηματολόγιο με άδεια από το Ελληνικό Κτηματολόγιο και εγγραφή στο Ειδικό Μητρώο που τηρεί το ίδιο. Από την ανωτέρω ρύθμιση απουσιάζει η διαδικασία με την οποία θα εγγράφονται οι διαπιστευμένοι μηχανικοί στο μητρώο, ενώ αναφέρεται ρητά ως ασυμβίβαστη η ιδιότητα του διαπιστευμένου με την ιδιότητα του μόνιμου υπαλλήλου ή υπαλλήλου με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου σε φορείς του δημόσιου τομέα κατά την έννοια της παρ. 57 του άρθρου 2 του ν. 4727/2020 (Α΄ 184). Η εγγραφή διαπιστευμένων μηχανικών στο μητρώο και με τα προσόντα που αναγράφονται, ενδέχεται να δημιουργήσει αθέμιτο ανταγωνισμό ειδικά σε μικρές κοινωνίες, γεγονός που πρέπει να επισημανθεί. Επιπλέον η ρητή εξαίρεση των μονίμων υπαλλήλων ή υπαλλήλων με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου σε φορείς του δημόσιου τομέα, από την εγγραφή στο μητρώο, στερεί από το σύνολο του δημόσιου τομέα το δικαίωμα διευθέτησης υπηρεσιακών θεμάτων των μεμονωμένων φορέων (πχ ΟΤΑ, ΝΠΔΔ) που αφορούν στο Κτηματολόγιο από τους δικούς του έμπειρους μηχανικούς και την αναγκαστική προσφυγή σε τρίτους μηχανικούς προκαλώντας καθυστερήσεις και επιβαρύνοντας με αυτόν τον τρόπο, τον προϋπολογισμό κάθε δημόσιας υπηρεσίας και των Ο.Τ.Α. και κατ επέκταση τον προϋπολογισμό του κράτους. • Το νομοσχέδιο, ανοίγει παράθυρα για όσους θα διεκδικήσουν εκτάσεις που τώρα εμφανίζονται ως «αγνώστου ιδιοκτήτη». Συγκεκριμένα στο άρθρο 13 του νομοσχεδίου θεσπίζονται εξαιρετικά ασφυκτικές προθεσμίες προκειμένου το Δημόσιο να απαντήσει στους διεκδικητές ακινήτων που εμφανίζονται ως «αγνώστου ιδιοκτήτη». Όταν κάποιος κάνει αίτηση και ζητά να διορθωθεί «πρόδηλο σφάλμα» για αυτά, η αίτηση επιδίδεται υποχρεωτικά εντός 10 ημερών από την κατάθεσή της στο Ελληνικό Δημόσιο και το Δημόσιο «τεκμαίρεται ότι συναινεί εάν δεν αποσταλεί από την αρμόδια υπηρεσία αρνητική απάντηση που απευθύνεται στον προϊστάμενο του αρμόδιου Κτηματολογικού Γραφείου εντός 60 ημερών». Ως «αγνώστου ιδιοκτήτη» μπορεί να εμφανιστεί κομμάτι διαιρεμένου ακινήτου (οικοπέδου, αγρού, οικίας κ.λπ.) που κάποιοι το δήλωσαν με τίτλους, αλλά μπορεί ένας να μην κινήθηκε είτε γιατί δεν ενδιαφέρεται είτε γιατί ζει στο εξωτερικό είτε γιατί δεν είχε τα χρήματα που απαιτούνται. Η ίδια διαδικασία μπορεί να αφορά ακίνητο που διεκδικείται από το Δημόσιο ως δασικό ή κοινόχρηστο (π.χ. αιγιαλός) και αυτό γεννά τον κίνδυνο τέτοια φιλέτα να καταλήξουν στα χέρια ισχυρών «καταπατητών». Ως εκ τούτου, θα μπορούσε να έχει νόημα μόνο σε αστικές περιοχές και για ιδιοκτησίες σε κτίρια και τμήματα αυτών, αλλά δεν προστατεύει το δημόσιο συμφέρον σε περιπτώσεις αγροτικών εκτάσεων, δασικών εκτάσεων, εκτάσεων στα όρια των αιγιαλών ή σε παραποτάμια τμήματα, όπου συχνά δεν είναι σαφές ποια δημόσια υπηρεσία είναι αρμόδια ή/και οι υπηρεσίες αυτές είναι υποστελεχωμένες με ελλείψεις σε αρχεία, εργαλεία κλπ που θα τους επέτρεπαν να απαντήσουν εγκαίρως. Αυτή η διάταξη ενώ είναι χρήσιμη σε ξεκάθαρες περιπτώσεις ιδιοκτησίας, μπορεί εύκολα να χρησιμοποιηθεί από κακόβουλους καταπατητές δημόσιας γης που θα εκμεταλλευτούν τις ανεπάρκειες της δημόσιας διοίκησης. Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, η διάταξη αυτή, αν και αποσκοπεί στην επίλυση γραφειοκρατικών θεμάτων, χρήζει τεχνικής εξειδίκευσης ώστε π.χ. μέσω σχετικής Υ.Α. να καθορίζονται λεπτομέρειες και περιπτωσιολογία εφαρμογής ή εξαίρεσης της γενικής διάταξης ώστε να διασφαλίζεται η δημόσια περιουσία από τους καταπατητές. Τα στελέχη του «Ελληνικού Κτηματολογίου» διαθέτουν την τεχνογνωσία και την εμπειρία καταγραφής της περιπτωσιολογίας προκειμένου να γίνει σαφής διαχωρισμός των κοινών προβλημάτων που στοχεύει να επιλύσει η ρύθμιση, από την καταπάτηση δασικών εκτάσεων, αιγιαλών κ.ο.κ. • Συστήνεται στο ν.π.δ.δ. «Ελληνικό Κτηματολόγιο» πενταμελής επιτροπή εμπειρογνωμόνων Με το άρθρο 22 συστήνεται στο ν.π.δ.δ. «Ελληνικό Κτηματολόγιο» πενταμελής επιτροπή εμπειρογνωμόνων με αντικείμενο την επίλυση σύνθετων νομικών ζητημάτων κτηματολογικού δικαίου και την παρακολούθηση της ομαλής λειτουργίας των κτηματολογικών γραφείων του Φορέα. Δεδομένης της ύπαρξης της επιτροπής επίλυσης αμφισβητήσεων του άρθρου 21, δεν προκύπτει η χρησιμότητα της επιτροπής του άρθρου 22 και αν ακόμη αυτή πρέπει να δημιουργηθεί θα πρέπει να περιορίζεται στην επίλυση σύνθετων νομικών ζητημάτων και μόνο. Δεν υπάρχει λόγος δημιουργίας επιτροπής εμπειρογνωμόνων η οποία θα παρεμβαίνει «αυτεπάγγελτα» στην λειτουργία των Κτηματολογικών Γραφείων και των υποκαταστημάτων τους, παρεμβαίνοντας έτσι στην θεσμοθετημένη με νόμο ιεραρχία του φορέα και συνεπώς αν όχι ολόκληρο το άρθρο, τουλάχιστον τα εδάφια β και γ θα πρέπει να απαλειφθούν. Αντίθετα, αντί να αναζητούνται «πυροσβεστικές» εκ των άνωθεν λύσεις αφού ανακύψουν τα προβλήματα, θα πρέπει να δοθούν λύσεις στο θέμα της υποστελέχωσης ώστε μέσα από τη θέσπιση εσωτερικών διαδικασιών λειτουργίας, καταγραφής των νομικών ζητημάτων και επικοινωνίας μεταξύ των μονάδων των φορέων για τη διάχυση της γνώσης, νομικά, και όχι μόνο, θέματα να μπορούν να επιλύονται άμεσα και με ομοιόμορφο τρόπο σε όλη την επικράτεια. Σύνοψη: Οι προτάσεις του Σ.Ε.ΚΤ. έχουν κατατεθεί κατά καιρούς προκειμένου το «Ελληνικό Κτηματολόγιο», να γίνει ένα ελκυστικό περιβάλλον εργασίας στο πλαίσιο του Δημοσίου. Ως τέτοιο, θα έχει το απαιτούμενο προσωπικό και δεν θα χρειάζεται προγραμματικές συμβάσεις, εκχώρηση εργασιών (outsourcing) και Προκρούστειες διατάξεις. Προκειμένου να γίνει αυτό απαιτείται: • να στελεχωθούν όλες ανεξαιρέτως οι υπηρεσίες του Φορέα, με μόνιμο προσωπικό και επέκταση των ήδη ενεργών συμβάσεων έργου. • να δημιουργηθεί ειδικό μισθολόγιο για το προσωπικό του Ελληνικού Κτηματολογίου, στα πρότυπα της Α.Α.Δ.Ε., μέτρο το οποίο θα συμβάλει τόσο στην συγκράτηση του προσωπικού που σήμερα αποχωρεί από τον Φορέα, όσο και στην εισροή μέσω της κινητικότητας νέου προσωπικού • να χορηγηθεί κίνητρο απόδοσης, για το διάστημα μέχρι την απορρόφηση του συνόλου των υποθηκοφυλακείων και την ολοκλήρωση της Κτηματογράφησης, με δεδομένο ότι το Ελληνικό Κτηματολόγιο είναι από τις λίγες υπηρεσίες στην δημόσια διοίκηση που έχει συγκεκριμένη στοχοθεσία που απορρέει από τον νόμο. • το προσωπικό να αντιμετωπίζεται με τον ίδιο τρόπο ανεξάρτητα αν εργάζεται σε μια κεντρική ή μια περιφερειακή μονάδα της υπηρεσίας αλλά και να αμείβεται με τους ίδιους, ενιαίους κανόνες. • να υπάρχει ενιαίος κανόνας λειτουργίας όλων των τμημάτων – διευθύνσεων - γραφείων. Τα Κτηματολογικά Γραφεία δεν είναι και δεν πρέπει να γίνουν ξανά τα μικρομάγαζα συμφερόντων, αλλά μια ενιαία υπηρεσία στην ραχοκοκαλιά του Φορέα, που θα ακολουθεί ενιαίους κανόνες λειτουργίας με ποιοτικά χαρακτηριστικά, τα οποία θα έχουν αντίκτυπο τόσο στην κοινωνία όσο και στις επαγγελματικές ομάδες, μιας και είναι “ο καθρέφτης” του Ελληνικού Κτηματολογίου και μια από τις βασικές υπηρεσίες εξυπηρέτησης πολιτών και επαγγελματιών. Κλείνοντας, ως εργαζόμενοι οφείλουμε να αναδεικνύουμε όσα πιστεύουμε ότι είναι “κακώς κείμενα” προκειμένου να έχουμε πρώτα από όλα ήσυχη την συνείδηση μας για την κοινωνία που θα παραδώσουμε στα παιδιά μας. Χρωστάμε στις επόμενες γενιές, • Απόλυτη Διαφάνεια • Κατοχύρωση της Δημόσιας Περιουσίας • Εξοικονόμηση πόρων • Ασφάλεια στις συναλλαγές • Εξυπηρέτηση και σεβασμό στον πολίτη Tο Διοικητικό Συμβούλιο του Σ.Ε.ΚΤ.