• Σχόλιο του χρήστη 'ΙΩΑΝΝΗΣ ΨΑΡΟΜΗΛΙΓΚΟΣ' | 25 Αυγούστου 2024, 21:47

    Το στοίχημα μιας ευνομούμενης Πολιτείας δεν θα έπρεπε να είναι πότε θα ολοκληρωθεί το Κτηματολόγιο, αλλά πότε επιτέλους θα αποκτήσει η χώρα ΣΩΣΤΟ Κτηματολόγιο και όχι ένα Υποθηκοφυλακείο με χάρτες. Χάρτες μάλιστα της κακιάς ώρας, οι οποίοι- πόρρω απέχοντες του να απεικονίζουν, με σχετική έστω ακρίβεια, τις κτηματογραφηθείσες ιδιοκτησίες- δεν αποτελούν τίποτα άλλο παρά τροχοπέδη των μεταβιβάσεων. Και εξηγούμαι αμέσως, αναφερόμενος στις Κυκλάδες, μιας κι εκεί ζω και εργάζομαι από το 1993: • Οι κτηματογραφήσεις των νησιών μας ήταν πιλοτικές, με αποτέλεσμα να εμφανίζουν πληθώρα σοβαρών σφαλμάτων, ιδίως ως προς τα γεωμετρικά στοιχεία των ακινήτων, που παρεμβάλλουν απροσπέλαστα πολλές φορές εμπόδια στην ομαλή και ταχεία διεκπεραίωση των συναλλαγών. Κυριολεκτικά δεν υπάρχει ούτε ΕΝΑ (1) ακίνητο χωρίς λιγότερο ή περισσότερο σοβαρά σφάλματα στην καταχώρισή του στο Κτηματολόγιο, που συνήθως καθιστούν ΑΔΥΝΑΤΗ τη μεταβίβασή του χωρίς διόρθωση της οικείας κτηματολογικής εγγραφής. Όχι μόνο γιατί οι τότε προδιαγραφές ήταν τελείως διαφορετικές, εντελώς ασύμβατες με τις σημερινές απαιτήσεις, όχι μόνο γιατί οι ανάδοχοι εργάστηκαν με τον… γνωστό σε όλους τρόπο, αλλά κυρίως γιατί και τότε κάποιοι βιάζονταν να υλοποιήσουν το «μεγαλύτερο μεγάλο έργο», με αποτέλεσμα οι δηλώσεις να υποβάλλονται εική και ως έτυχε, χωρίς δικαιολογητικά, χωρίς τοπογραφικά, συνταγμένες από όποιον να’ ναι, χωρίς καν δασικούς χάρτες ή πρόβλεψη για το πώς θα δηλωθούν τα εδραζόμενα στα πλείστα όσα τοπικά έθιμα των νησιών μας εγγραπτέα δικαιώματα των πολιτών (ανώγεια/ κατώγεια, «σύρματα», καμάρες κ.λπ.). • Αντιστρόφως ανάλογος του πλήθους των σφαλμάτων είναι στα νησιά μας ο αριθμός των επαγγελματιών που πρέπει να συμπράξουν για την επίτευξη των σχετικών διορθώσεων, δηλαδή δικηγόρων, μηχανικών, συμβολαιογράφων και λογιστών, ο αριθμός των οποίων κάθε άλλο παρά επαρκεί για την κάλυψη των ιδιαίτερα αυξημένων αναγκών. Πράγματι, στις περισσότερες περιπτώσεις απαιτείται η συνδρομή όλων των ανωτέρω επαγγελματιών για την άσκηση των σχετικών δικογράφων, όπως λ.χ. όταν απαιτείται η εκπόνηση διαγραμμάτων γεωμετρικών μεταβολών, η σύνταξη πράξεων αποδοχών κληρονομιών ή διορθωτικών συμβολαίων, η σύνταξη ή διόρθωση δηλώσεων στοιχείων ακινήτων για την έκδοση των απαραίτητων για την κατάρτιση συμβολαίων πιστοποιητικών ΕΝΦΙΑ κ.λπ. Μάλιστα, δεν πρέπει να παροράται η κατά τα τελευταία έτη επιβάρυνση τόσο των μηχανικών όσο και των συμβολαιογράφων με περαιτέρω γραφειοκρατικές διατυπώσεις (ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίου, ΚΗΔ, ΠΕΑ κ.λπ.), που καταλήγουν σε ακόμη μεγαλύτερη καθυστέρηση της διεκπεραίωσης των υποθέσεων των πολιτών. • Οι απανωτές κρίσεις της τελευταίας δεκαπενταετίας, πρώτα η οικονομική, ακολούθως η πανδημική, εσχάτως δε η ενεργειακή, έχουν επιβαρύνει αφόρητα τους πολίτες, με αποτέλεσμα πολλοί εξ αυτών να αδυνατούν να ανταπεξέλθουν στο κόστος επίτευξης των σχετικών διορθώσεων. Εξάλλου, οι ίδιες αυτές κρίσεις ταλαιπώρησαν ιδιαίτερα και εξακολουθούν να ταλαιπωρούν τη λειτουργία των δημοσίων υπηρεσιών, με αποτέλεσμα σημαντικές καθυστερήσεις στην έκδοση πιστοποιητικών, βεβαιώσεων και λοιπών δικαιολογητικών, τα οποία τυγχάνουν απαραίτητα για την σύνταξη των ανωτέρω συμβολαίων και των αναγκαίων δικογράφων αλλά και τη διεξαγωγή των σχετικών δικών. Αλλά και πέραν των προεκτεθέντων, την αδήριτη ανάγκη παράτασης της προθεσμίας διόρθωσης των αρχικών κτηματολογικών εγγραφών επιρρωνύουν, ιδίως τούτη την εποχή, οι κάτωθι επισημάνσεις: 1. Ανάγκη διασφάλισης της δημόσιας περιουσίας, αφού οι αρμόδιες Υπηρεσίες του Δημοσίου αδυνατούν να διεκπεραιώσουν τον τεράστιο αριθμό των σχετικών υποθέσεων, λόγω και της δραματικής υποστελέχωσής τους. 2. Πρόσφατες νομοθετικές παρεμβάσεις μείζονος σημασίας στο αστικό δικονομικό δίκαιο (ενοποίηση πρώτου βαθμού δικαιοδοσίας), με αποτέλεσμα να τυγχάνει από ασαφές έως και άδηλο ακόμη το δικονομικό πλαίσιο που οι λειτουργοί της Θέμιδας θα κληθούν να υπηρετήσουν από τις 16 Σεπτεμβρίου. Υπενθυμίζω λ.χ. ότι η εκδίκαση των σχετικών υποθέσεων απαιτεί κτηματολογικό δικαστή, άλλως υπάρχει λειτουργική αναρμοδιότητα (άλλο προπατορικό αμάρτημα του θεσμού κι αυτός ο περίφημος «κτηματολογικός» δικαστής, ή εφέτης, ή διαμεσολαβητής ή ό,τι άλλο, λες και το Κτηματολόγιο είναι το ιερό δισκοπότηρο της νομικής τέχνης και επιστήμης, που λίγοι μόνο «εξειδικευμένοι» εκλεκτοί είναι ικανοί να διακονήσουν). 3. Φημολογούμενη (και μη διαψευθείσα) κατάργηση αμάχητου τεκμηρίου (δημοσίευμα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ της ΚΥΡΙΑΚΗΣ της 23ης Ιουλίου ε.έ.), εξέλιξη που θα τροποποιήσει ριζικά τον θεσμό, πυροδοτώντας πλήθος νέων ερμηνευτικών ζητημάτων, ανάλογα με το ακριβές περιεχόμενο της σχετικής νομοθετικής πρωτοβουλίας. Αυτό από μόνο του αρκεί για να καταστήσει ανεδαφική κάθε συζήτηση για οριστικοποίηση αρχικών κτηματολογικών εγγραφών. 4. Ταυτόχρονα «τρέχει» και πλήθος κτηματογραφήσεων (και στις Κυκλάδες) που έχει εξαγγελθεί ότι θα ολοκληρωθούν επίσης την 30η-11, με αποτέλεσμα να επιβαρύνεται ακόμη περισσότερο ο φόρτος εργασίας όλων των εμπλεκομένων επαγγελματιών και δημοσίων υπαλλήλων/ λειτουργών, αλλά και η οικονομική επιβάρυνση των πολιτών. 5. Συνεπεία της τρέχουσας (πάλι άρον- άρον) ψηφιοποίησης του υλικού των Υποθηκοφυλακείων, δεν υπάρχει καν πρόσβαση των ενδιαφερομένων (πολιτών, δικηγόρων, μηχανικών) στο απαραίτητο για τη σύνταξη των σχετικών δικογράφων υλικό, ήτοι αυτοί οι ίδιοι οι τίτλοι ιδιοκτησίας, ή τα ευρετήρια για την ανεύρεσή τους, ή κι αυτό ακόμη το αρχείο κτηματογράφησης! 6. Πολλά Κτηματολογικά Γραφεία αντιμετωπίζουν σοβαρά λειτουργικά προβλήματα (υποστελέχωση, δυσλειτουργία βάσης κ.λπ.), με αποτέλεσμα να καθυστερούν σημαντικά οι καταχωρίσεις και οι εκδόσεις πιστοποιητικών, αντιγράφων κ.λπ. Πολλά μπορεί να πει κανείς για έναν θεσμό που με άλλες, τόσο υψιπετείς και φιλόδοξες, προσδοκίες ξεκίνησε και τόσο άδοξα στο τέλος καταλήγει. Κλείνοντας την ασήμαντη αυτή παρέμβαση δεν μπορώ να μην θυμηθώ τον αείμνηστο Ανδρέα Γαζή, που σε μια από τις τελευταίες επιστημονικές παρεμβάσεις του («Το κτηµατολόγιο και τα κτηµατικά βιβλία», ΝοΒ 1992 (τόµος 40), 1170 επ.), αφού πρώτα συμπέρανε ότι το προσωποκεντρικό σύστημα των μεταγραφών, καίτοι χρήζει βελτιώσεων, πάντως λειτουργεί ικανοποιητικά, ώστε να μην υπάρχει ανάγκη αντικατάστασής του από εκείνο των κτηματικών βιβλίων (που- κατά την αυτολεξεί διατύπωσή του- προσκρούει σε «μεγάλες δυσχέρειες») κατέληξε: «κλείνω τις γραμμές αυτές με πολλή απαισιοδοξία». Ανάλογη απαισιοδοξία, δυστυχώς, συμμεριζόμενη και η ημετέρα ταπεινότητα, δεν μπορεί παρά να ελπίζει πως όσες περισσότερες εσφαλμένες κτηματολογικές εγγραφές διορθωθούν, συνεπεία έστω και μίας ημέρας ακόμη παράτασης, μόνο κέρδος θα είναι για την Πολιτεία.