Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'Γιώργος Μελαδάκης' | 6 Σεπτεμβρίου 2024, 18:13

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Ως προς την πρόωρη περαίωση της κτηματογράφησης όπως περιγράφεται στο παρόν άρθρο από εμπειρία αρκετών ετών εργασίας σε μελέτες Κτηματολογίου θα πρέπει να σημειωθούν τα εξής . Με τα σημερινά δεδομένα ακόμα και οι πιο ώριμες σε ποσοστό συλλογής δικαιωμάτων μελέτες που βρίσκονται εν εξελίξει , παρουσιάζουν τεράστιες ελλείψεις ώστε να θεωρούνται έστω και ικανώς περαιωμένες με όγκο σφαλμάτων τα οποία θα μπορούσαν να διορθωθούν με τη βοήθεια διαπιστευμένων μηχανικών. Το Νομοσχέδιο δεν λαμβάνει υπ’όψιν τη φύση των μελετών αυτών σε επίπεδο Νομού όπου καλύπτονται εκατομμύρια στρέμματα γης και το μεγαλύτερο ποσοστό επιφάνειας της χώρας. Ο όγκος των δεδομένων ο οποίος δεν έχει ενσωματωθεί στις μελέτες αυτές είναι τέτοιος που δεν επιτρέπει την περαίωσή του έργου και τη μετάθεση των διορθώσεων αυτών σε καθεστώς Λειτουργούντος Κτηματολογίου καθώς εκατοντάδες χιλιάδες ακίνητα θα βρεθούν αυτομάτως εκτός συναλλαγής για τους λόγους που παρατίθενται: Ως προς τις δασικές εκτάσεις και τις διορθώσεις σύμφωνα με τις αντιρρήσεις κατά του αναρτημένου δασικού χάρτη που αποτελεί τον κύριο όγκο διορθώσεων. Σύμφωνα με τα σημερινά διαθέσιμα στοιχεία εκκρεμεί η έκδοση περίπου 350.000-400.000 αποφάσεων επί αντιρρήσεων κατά του δασικού χάρτη καθώς και αρκετές δεκάδες χιλιάδες πρόδηλα σφάλματα το οποίο μεταφράζεται σε κάποια εκατομμύρια στρέμματα γης σύμφωνα και με τα δημοσιεύματα στον τύπο στοιχείων των Διευθύνσεων Δασών προηγούμενων μηνών. Από εμπειρία στο κτηματολόγιο και στην ενσωμάτωση των αποφάσεων αυτών στο Κτηματολόγιο ,όπου έχουν αρχίσει να εκδίδονται, η μεγάλη πλειοψηφία των αντιρρήσεων γίνονται δεκτές ή εν μέρει δεκτές λόγω εκτεταμένων σφαλμάτων στους δασικούς χάρτες. Συνεπώς αν τηρηθεί το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης μελετών που προτείνεται, το Ελληνικό Δημόσιο θα βρίσκεται δικαιούχος κυριότητας κάποιων εκατομμυρίων στρεμμάτων γης τα οποία σύμφωνα με τις αποφάσεις που εκδίδονται σταδιακά θα πρέπει να αλλάξουν ιδιοκτήτη και να αποδοθούν σε φυσικά και νομικά πρόσωπα και να εκτοπιστεί το δικαίωμα του Ελληνικού Δημοσίου. Η διαδικασία αυτή είναι απίθανο να μπορέσει να ολοκληρωθεί σε καθεστώς Λειτουργούντος Κτηματολογίου όπου κάθε πολίτης θα προβαίνει σε διορθώσεις για τα γεωτεμάχια κυριότητάς του. Είναι μη παραγωγικό διορθώσεις τέτοιας κλίμακας εκατομμυρίων στρεμμάτων σύμφωνα με τα στοιχεία των Διευθύνσεων Δασών να βαρύνουν ατομικά πολίτες και νομικά πρόσωπα. Δεν υπάρχει υπηρεσία του Ελληνικού Δημοσίου (ούτε φαίνεται εφικτό να μπορεί να δημιουργηθεί κάποια νέα) η οποία να μπορεί να διαχειριστεί τέτοιο όγκο διορθώσεων μετά από μεμονωμένες αιτήσεις πολιτών/μηχανικών/δικηγόρων σε καθεστώς Λειτουργούντος Κτηματολογίου. Οι διορθώσεις αυτές θα πρέπει να γίνουν μαζικά με προδιαγραφές ενσωμάτωσης των στοιχείων των Διευθύνσεων Δασών στο Κτηματολόγιο υπηρεσιακά, με ενδεχόμενη αυτοματοποιημένη ενημέρωση των πολιτών πως η αντίρρηση του δασικού χάρτη που υπέβαλλαν ενσωματώθηκε στο Κτηματολόγιο και εκεί πλέον αν διαφωνεί κάποιος να προβαίνει ατομικά σε αίτημα διόρθωσης. Ο κύριος όγκος διορθώσεων όμως πρέπει να γίνει μαζικά και αυτοματοποιημένα από το Κτηματολογικό γραφείο, όπως γίνεται στα πλαίσια των μελετών κτηματογράφησης. Πρέπει να σημειωθεί πως η ενσωμάτωση των αποφάσεων των επιτροπών εξέτασης αντιρρήσεων κατά του δασικού χάρτη δεν σημαίνει αλλαγή του ιδιοκτήτη στο κτηματολογικό φύλλο για ένα γεωτεμάχιο, πλην ελαχίστων περιπτώσεων. Στη συντριπτική πλειοψηφία σημαίνει πιο σύνθετες χωρικές μεταβολές στο γεωτεμάχιο του οποίου το δασικό τμήμα είχε αφαιρεθεί από την κυριότητα του ιδιώτη/νομικού προσώπου στα κτηματολογικά διαγράμματα. Σημειώνεται πως οι αντιρρήσεις κατά του δασικού χάρτη δεν υποβάλλονταν απαραίτητα με εξαρτημένο τοπογραφικό διάγραμμα συνεπώς τα όρια και το εμβαδόν που αποχαρακτηρίζονται από μία απόφαση επιτροπής δεν είναι αυτά τα οποία θα πρέπει να λάβει κατά κυριότητα ο αιτών του οποίου η αίτηση έγινε δεκτή ή εν μέρει δεκτή και αποχαρακτηρίστηκε από δασικής μορφής μία έκταση ή τμήμα αυτής. Η απόφαση για τα τελικά όρια του γεωτεμαχίου το οποίο θα αποδοθεί κατά κυριότητα σε ένα πρόσωπο θα πρέπει να συνδυαστικά να παρθεί σύμφωνα και με τις δηλώσεις των ομόρων ιδιοκτητών και των πιθανόν δικών τους αντιρρήσεών κατά του δασικού χάρτη, πράγμα το οποίο σημαίνει πως η διαδικασία δεν μπορεί να γίνεται με ασφάλεια ιδιωτικά από κάθε ενδιαφερόμενο , αλλά μόνο υπηρεσιακά με συνεργασία Διεύθυνσης Δασών και Κτηματολογικού Γραφείου. Συμπερασματικά ακόμα και σε περιοχές όπου έχει εκδοθεί ένας όγκος αποφάσεων αντιρρήσεων κατά του δασικού χάρτη, αυτές δεν έχουν ενσωματωθεί στις Κτηματολογικές βάσεις και διαγράμματα παρά μόνο μετά από μεμονωμένες αιτήσεις πολιτών. Αυτό ισχύει ακόμα και στις μελέτες που στο παρόν Νομοσχέδιο θεωρούνται προς περαίωση και πως έχουν ολοκληρωθεί. Σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να θεωρηθεί πως έχει περαιωθεί μία μελέτη τεράστιας έκτασης με ορεινά και ημιορεινά τμήματα όπως είναι οι τελευταίες μελέτες Κτηματογράφησης σε επίπεδο Νομού όταν σε κάθε Νομό εκκρεμεί να ενσωματωθεί ο τεράστιος όγκος της πληροφορίας των διορθώσεων του Δασικού Χάρτη που δεν έχει ενσωματωθεί σε καμία μελέτη ανεξαιρέτως. Να σημειωθεί βέβαια πως πλην των αποφάσεων επιτροπών κατά των αναρτημένων δασικών χαρτών εκκρεμεί και άλλος ένας τεράστιος όγκος αντιρρήσεων ο οποίος θα έρθει σε δεύτερη φάση όταν αναρτηθούν και όλες εκείνες οι περιοχές εκτός ανάρτησης, οι οποίες εσφαλμένα και δεν αναρτήθηκαν μαζί με το υπόλοιπο της χώρας . Οι περιοχές εκτός ανάρτησης όμως δηλώνονται κανονικά κατά κυριότητα από τις Διευθύνσεις Δασών στο Κτηματολόγιο με βάση τους προσωρινούς/θεωρημένους δασικούς χάρτες όπου ουδέποτε είχαν λάβει δημοσιότητα στο ευρύ κοινό και συνεπώς οι πολίτες δεν είχαν καν το δικαίωμα και τον απαραίτητο χρόνο να αντιδράσουν και να υποβάλλουν αντιρρήσεις κατά του δασικού χαρακτήρα. Κάποιες εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα βρίσκονται εκτός ανάρτησης δασικών χαρτών λόγω των πολλών εκατοντάδων μερικώς/ατελώς οριοθετημένων οικισμών με κυκλικό περίγραμμα, μη οριοθετημένων καθόλου οικισμών, οικιστικών πυκνώσεων και εκτάσεων άλλων περιπτώσεων όπου τα δικαιώματα των πολιτών απερρίφθησαν ή στο Κτηματολόγιο τους αποδόθηκε το μη δασικό τμήμα της ιδιοκτησίας τους, το οποίο σημαίνει πως και αυτές οι περιπτώσεις θα πρέπει σε καθεστώς Λειτουργούντος Κτηματολογίου να προβούν σε διορθώσεις με τεράστιο αριθμό χωρικών μεταβολών και διαγραμμάτων μεταβολών. Συνεπώς με την υποθετική Λειτουργία Λειτουργούντος κτηματολογίου από τις αρχές του 2025 , τα κτηματολογικά γραφεία θα άνοιγαν με μια γιγάντια εκκρεμότητα που δυστυχώς δεν διορθώνεται με πρωτοβουλίες πολιτών. Άλλο ζήτημα οι εκκρεμείς ενστάσεις κατά της Κτηματογράφησης όπου τα δημοσιεύματα του τύπου προσδιορίζουν σε περίπου 200.000, οι οποίες προφανώς επηρεάζουν πολλαπλάσια ακίνητα καθώς οι θιγόμενοι ιδιοκτήτες από μία ένσταση (όμοροι ιδιοκτήτες) είναι κατά κανόνα πολλοί περισσότεροι του ενός, ακόμα και υπολογίζοντας πως σε κάποιες δεν θίγονται όμοροι. Υπάρχουν πάμπολλες περιπτώσεις που το Ελληνικό Δημόσιο διεκδικεί Δημόσια Κτήματα χιλιάδων στρεμμάτων με εκατοντάδες επηρεαζόμενα γεωτεμάχια (ανεξάρτητα αν έχει δίκιο ή όχι), Διευθύνσεις Δασών που υποβάλλουν ενστάσεις για τυπικούς/γραφειοκρατικούς λόγους για χιλιάδες στρέμματα αποχαρακτηρισμένης γης μη αναγνωρίζοντας νεότερες αποφάσεις που έχουν εκδοθεί από επιτροπές αντιρρήσεων κατά του δασικού χάρτη κτλ κτλ.. Συνεπώς ο αριθμός των γεωτεμαχίων για τα οποία εκκρεμεί εκδίκαση ένστασης πιθανότατα θα είναι τεράστιος . Η προηγούμενη αλλαγή με το άρθρο 6Α για την ηλεκτρονική ανάρτηση των εκθέσεων και τις στενές διορίες απόκρισης ενιστάμενων και θιγόμενων ιδιοκτητών αμιγώς ηλεκτρονικά, αν και ορθή ως έμπνευση για συγκεκριμένα τμήματα της χώρας με υψηλές αξίες γης, προφανώς και δεν ανταποκρίθηκε στις προσδοκίες για την ενεργή συμμετοχή των πολιτών σε αγροτικές περιοχές και στις περισσότερες περιπτώσεις η πλειοψηφία των ενστάσεων κρίθηκαν απαράδεκτες, ακόμα και αν είχαν θετική εισήγηση από το Γραφείο Κτηματογράφησης και οι πολίτες είχαν ορθά υποβάλλει ένσταση. Σε ορεινές περιοχές υπήρξαν ακόμα και ποσοστά άνω των 2/3 των ενστάσεων όπου διορθώσεις που γίνονταν δεκτές από τα Κτηματολογικά Γραφεία δεν έγιναν λόγω του τυπικού απαράδεκτου της διαδικασίας. Συνεπώς στις ήδη εκκρεμείς ενστάσεις θα πρέπει να προστεθούν και όλες εκείνες οι διορθώσεις που δεν έγιναν λόγω της αστοχίας του άρθρου 6Α να εφαρμόζεται σε αγροτικές/ μικρότερης αξίας γης περιοχές της χώρας. Τα χαμηλά ποσοστά συλλογής δικαιωμάτων σε πολλούς Νομούς, της τάξης του 70%-80% του προϋπολογισμού είναι εγγύηση προφανώς πως και εκεί υπάρχουν χιλιάδες εσφαλμένες εγγραφές καθώς η Κτηματογράφηση είναι αποσπασματική. Και για όσους δεν αντιλαμβάνονται τι σημαίνει ποσοστό συλλογής 70% σε μια μελέτη σε επίπεδο Νομού, αυτό μεταφράζεται συνήθως πως οι πόλεις και κωμοπόλεις με μεγαλύτερη αξία γης αγγίζουν ικανοποιητικά ποσοστά συλλογής που μπορεί να προσεγγίζουν και το 100% , οι ορεινές και ημιορεινές όμως κινούνται στο 50% μπορεί και πιο κάτω και αυτές είναι που πρακτικά έχουν και το μεγαλύτερο πρόβλημα με διεκδικήσεις του Ελληνικού Δημοσίου λόγω δασικών εκτάσεων, μη οριοθετημένους οικισμούς και ως εκ τούτου μη αναρτημένους δασικούς χάρτες κτλ. Συμπερασματικά το εγχείρημα περαίωσης για οποιαδήποτε μελέτη σε επίπεδο Νομού της σύμβασης ΚΤ-16 δεν φαίνεται εφικτό να πραγματοποιηθεί. Η χρήση διαπιστευμένων μηχανικών θα μπορούσε να εφαρμοστεί σε προηγούμενες μελέτες κτηματογράφησης αστικών περιοχών της χώρας ή και Νομών όπου η Κτηματογράφηση είχε κλείσει με ικανοποιητικό ποσοστό συλλογής δικαιωμάτων και δεν υπήρχαν εκτεταμένες εκτάσεις δασικού χαρακτήρα ή και εκκρεμείς ενστάσεις. Ακόμα και οι συνάδελφοι μηχανικοί να μπορούσαν να προχωρήσουν σε μεγάλο βαθμό με τη διαδικασία της διαπίστευσης, ο όγκος διορθώσεων είναι τόσο τεράστιος που το εγχείρημα δεν μπορεί να προχωρήσει από τους ίδιους τους πολίτες. Ένα διάγραμμα χωρικών μεταβολών από διαπιστευμένο μηχανικό για διόρθωση χωρικών στοιχείων δεν είναι μια απλή διαδικασία και το κόστος της δεν είναι αυτό ενός τοπογραφικού σκαριφήματος ή ενός αποσπάσματος από την υπηρεσία θέαση του κτηματολογίου σαν αυτά που προσκόμιζαν οι πολίτες με τη δήλωσή τους στο Κτηματολόγιο κατά κύριο λόγο. Η αξία μίας τέτοιας διόρθωσης ιδιωτικά με τιμές της αγοράς θα διαμορφωθεί πολύ παραπάνω από την αντικειμενική αξία κάποιων στρεμμάτων γης σε αγροτικές/ημιορεινές/ορεινές περιοχές της χώρας που αποτελούν και το μεγαλύτερο τμήμα της έκτασής της, σίγουρα εκεί που οι αξίες είναι χαμηλότερες. Συνεπώς για την πλειοψηφία των γεωτεμαχίων που θα χρήζουν διορθώσεων , το κόστος διόρθωσης πιθανότατα θα υπερβαίνει την αξία του ακινήτου και νομοτελειακά η διόρθωση αυτή δε θα γίνει ποτέ. Συνεπώς προτείνεται ένα νομοσχέδιο όπου στέλνει για περαίωση μελέτες με χαμηλά ποσοστά συμμετοχής, χωρίς ενσωμάτωση των διορθώσεων στους δασικούς χάρτες (350.000-400.000 εκκρεμείς αντιρρήσεις), χωρίς να έχει γίνει ανάρτηση δασικών χαρτών σε τεράστιες εκτάσεις της χώρας (πολλές χιλιάδες διορθώσεις κι εκεί), χωρίς εκδίκαση και ενσωμάτωση ενστάσεων (200.000 και άγνωστο πόσοι επηρεάζονται από αυτές) και χωρίς βέβαια να λογίζονται και τα κάθε λογής υπόλοιπα σφάλματα. Τέτοια έργα δεν μπορούν να περαιωθούν με τέτοιους αριθμούς εκκρεμοτήτων. Και δεν είναι δυνατόν κάποιοι εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες να έχουν εκκρεμείς διορθώσεις οι οποίες πιθανότατα ποτέ δεν θα γίνουν λόγω υψηλού κόστους. Ο όγκος των ακινήτων που θα βγουν εκτός συναλλαγής θα είναι τεράστιος και προφανώς καμία ασφάλεια των συναλλαγών δεν θα υπάρχει όταν το Νομοσχέδιο προβλέπει άνω του μισού εκατομμυρίου διορθώσεις να εκκρεμούν με την υποθετική έναρξη αρχές του 2025 Λειτουργούντος Κτηματολογίου στο υπόλοιπο της χώρας. Βελτιώσεις και επιταχύνσεις είναι εφικτές, σίγουρα όχι όμως στο γραφειοκρατικό περιβάλλον του Λειτουργούντος Κτηματολογίου. Το Νομοσχέδιο χρήζει σοβαρών αλλαγών ώστε να είναι βιώσιμο και να μην αποδειχτεί φοβερά επιζήμιο. Μακάρι η διαβούλευση να πάρει παράταση και να ζυγιστεί καλύτερα αν υπάρχει λόγος να μιλάμε για Λειτουργούν Κτηματολόγιο και περαίωση με τόσο σοβαρές ελλείψεις. Με εκτίμηση