Ελληνική Ραδιοφωνία Τηλεόραση Α.Ε.(ΕΡΤ ΑΕ)

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'Πέτρος Ανδριώτης' | 19 Νοεμβρίου 2013, 02:50

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Το βλέπω Θετικά/Αρνητικά: 0  0

  2.1 Ποιοτική ψυχαγωγία. Δύσκολη η ερμηνεία της έννοιας αυτής, δεδομένου ότι για τον καθένα η ποιότητα συνδέεται με το γούστο του. Βεβαίως στην πρότασή μας για ποιοτική ψυχαγωγία δεν καλούμεθα να προβάλλουμε και να προτάξουμε το γούστο μας ως το ιδανικό. Θα μιλήσω με ένα παράδειγμα. Υπήρχε στο Δεύτερο Πρόγραμμα μια εκπομπή με τον τίτλο «Λαϊκοί Βάρδοι», την οποία παρουσίαζε ο αείμνηστος Πάνος Γεραμάνης. Η εκπομπή ήταν υψηλής ποιότητας, δεδομένου ότι ο παραγωγός και παρουσιαστής της είχε κάνει έρευνα στο λαϊκό τραγούδι, και απόσταγμα της έρευνάς του παρουσίαζε κάθε απόγευμα στο ραδιόφωνο, αναδεικνύοντας σπάνιες ηχογραφήσεις πολλές φορές, ή και συνεντεύξεις με ανθρώπους του χώρου, τόσο από το παρελθόν, όσο και από παρόν. Εγώ εκτιμούσα την ποιότητα της εκπομπής, μου άρεσε ο λόγος του Πάνου Γεραμάνη, ωστόσο σε γενικές γραμμές το λαϊκό τραγούδι δεν μου αρέσει στο σύνολο της εργογραφίας. Υπάρχουν βεβαίως και κομμάτια που τα θεωρώ πολύ σπουδαία. Το ότι το λαϊκό τραγούδι δεν είναι του γούστου μου δε σημαίνει ότι θα απαιτούσα την παύση της εκπομπής του Πάνου Γεραμάνη, δεδομένου ότι θεωρώ ότι η δουλειά του ήταν απαράμιλλης ποιότητας. Στη Δημόσια Ραδιοτηλεόραση πρέπει να παίζονται και να ακούγονται τα πάντα. Γιατί η Δημόσια Ραδιοτηλεόραση στηρίζεται από τους κατοίκους αυτής της χώρας και απευθύνεται σ’ αυτούς. Η έρευνα πάνω στον πολιτισμό και η ποιοτική απόδοση μουσικών κομματιών ή θεατρικών παραστάσεων ή ταινιών ή ντοκυμανταίρ αποτελούν το δίπτυχο της επιτυχίας. Η οργάνωση μουσικών αγώνων, ή η οργάνωση θεατρικών και κινηματογραφικών φεστιβάλ από τον κόσμο και για τον κόσμο, εκπομπές σάτιρας όπως η εκπομπή «Άκου τι έγινε», που μεταδίδεται από τον Αθήνα 984, συμβάλλουν κατά τη γνώμη μου στην ποιοτική ψυχαγωγία. Το σημαντικό σ΄ αυτή την ιστορία είναι η επιλογή των προσώπων που θα υπηρετήσουν την ποιοτική ψυχαγωγία. Διαφορετικά, όλα τα ανωτέρω αποτελούν μια απέραντη θεωρητικολογία χωρίς νόημα. 2.2 Ο Ελληνικός Πολιτισμός είναι ένα τεράστιο κεφάλαιο, για το οποίο όσα και να γράψουμε είναι απειροελάχιστα. Τι εννοούμε πολιτισμό; Τον πολιτισμό του παρελθόντος; Το σύγχρονο πολιτισμό; Τις τέχνες (τα εικαστικά); Την ποίηση; Την αρχιτεκτονική ή τις παραδοσιακές συνταγές μαγειρικής που αποτελούν δείγμα πολιτισμού και συνηθειών ενός λαού γενικότερα; Θα επικεντρωθώ στο κομμάτι της μουσικής, που είναι ο χώρος τον οποίο υπηρετώ εδώ και χρόνια. Στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου γίνεται μια πολύ σημαντική έρευνα τα τελευταία χρόνια από το Εργαστήριο Ελληνικής Μουσικής, πάνω στη Νεοελληνική Μουσική που γράφτηκε κυρίως στα Επτάνησα τους τελευταίους αιώνες. Πολλά αρχεία εντός της Κέρκυρας έχουν ανοιχτεί, πολλά κείμενα περί τη μουσική σταδιακά αποκαθίστανται και ψηφιοποιούνται, πολλές παρτιτούρες κορυφαίων συνθετών όπως του Μάντζαρου και του Σαμάρα έχουν βρεθεί και ψηφιοποιηθεί ή βρίσκονται υπό ψηφιοποίηση. Πέραν της ανάδειξης όλων αυτών μέσα από ντοκυμανταίρ θεωρώ ότι υπάρχει μια πολύ μεγάλη ανάγκη: η ανάγκη να παιχτούν και να παρουσιαστούν τα έργα. Σημαντικό ρόλο πάνω σ’ αυτό μπορούν να παίξουν τα Μουσικά Σύνολα της Δημόσιας Ραδιοτηλεόρασης. Ιστορικά, τα μουσικά σύνολα και οι ορχήστρες των ραδιοφωνιών της Ευρώπης έλαβαν χώρα από τη στιγμή που εφευρέθηκε το ραδιόφωνο, και που υπήρχε ανάγκη, αφενός να καλύπτεται ο ραδιοφωνικός χρόνος με μουσική, αφετέρου να ηχογραφηθούν κορυφαία έργα. Στη Δυτική Ευρώπη οι ορχήστρες και οι χορωδίες των ραδιοφωνιών ηχογράφησαν τα έργα σπουδαίων συνθετών. Στην Ελλάδα, από τους πρώτους που ηχογράφησαν στους ραδιοθαλάμους ήταν λαϊκοί μουσικοί, οι οποίοι ερμήνευσαν τα δημοτικά τραγούδια. Με αυτό τον τρόπο διασώθηκαν πολλά δημοτικά τραγούδια, τα οποία δε θα διασώζονταν αν δεν υπήρχε το κίνητρο του ραδιοφώνου. Πολλοί αγνοούσαν την ύπαρξη των μουσικών συνόλων της ΕΡΤ και του ρόλου τους. Άλλοι πάλι θεωρούν ότι τα μουσικά σύνολα στοιχίζουν οικονομικά χωρίς να αποδίδουν οικονομικά, και την ύπαρξή τους περιττή, δεδομένου ότι πολλά από τα έργα τα οποία εκτελούνται είτε έχουν ηχογραφηθεί και εκτελεστεί, είτε ότι μια Κρατική Ορχήστρα μπορεί να κάνει τη δουλειά των μουσικών συνόλων. Θα συμφωνήσω μ’ αυτούς που λένε ότι η ορχήστρα είναι εξαιρετικά δαπανηρή (από πολλά επίσημα χείλη τόσο εντός όσο και εκτός Ελλάδος έχουν ακουστεί τέτοιες αποφάνσεις). Η σκληρή πραγματικότητα μας δείχνει ότι το κοινό της συμφωνικής μουσικής ολοένα και μειώνεται από τη μια, ενώ από την άλλη ο μέσος όρος των ηλικιών που παρακολουθούν συναυλίες συμφωνικής μουσικής ολοένα και αυξάνει. Τι κάνουμε λοιπόν; Καταργούμε τα μουσικά σύνολα; Όχι. Στη νέα Δημόσια Ραδιοτηλεόραση θεωρώ ότι θα πρέπει να προσληφθεί ένας αριθμός μουσικών αντίστοιχος με αυτόν των μουσικών συνόλων της ΕΡΤ. Θα πρότεινα να παρουσιάζονται οκτώ με δέκα συναυλίες το χρόνο κατά της οποίες η ορχήστρα ή η χορωδία θα βρίσκεται σε πλήρη σύνθεση. Ταυτόχρονα θα πρότεινα τη δημιουργία ευέλικτων σχημάτων (κουαρτέτων εγχόρδων, σύνολο πνευστών, κουϊντέτο εγχόρδων, ορχήστρες δωματίου κτλ), τα οποία θα ετοιμάζουν προγράμματα συναυλιών, οι οποίες θα λαμβάνουν χώρα σε όλη την ελληνική επικράτεια. Τα μικρά σχήματα είναι πιο ευέλικτα και δύνανται να αποφέρουν περισσότερα έσοδα. Αν υποθέσουμε ότι κατά τον προγραμματισμό μιας περιόδου προκύψουν έξι σύνολα (οργανικά ή φωνητικά), τα οποία θα προετοιμάσουν έναν μικρό αριθμό προγραμμάτων συναυλιών, τότε αυτομάτως προκύπτει η δυνατότητα διενέργειας πολλών συναυλιών σε συναυλιακούς χώρους και σχολεία ανά την επικράτεια, προκειμένου ο κόσμος στην περιφέρεια να εξοικειωθεί με τον ήχο των οργάνων της συμφωνικής ορχήστρας. Το κόστος για τη διενέργεια τέτοιου τύπου συναυλιών είναι πολύ μικρότερο από το κόστος της συναυλίας μιας συμφωνικής ορχήστρας σε πλήρη σύνθεση, ενώ τα έσοδα από τα εισιτήρια θα είναι πολλαπλάσια, δεδομένου ότι περισσότερες συναυλίες θα πραγματοποιούνται με λιγότερα έξοδα. Τα μουσικά σύνολα, πέραν των εκτελέσεων κλασικών έργων, θα πρέπει να αποτελέσουν τον πυρήνα της διάδοσης της Ελληνικής Μουσικής με την παρουσίαση έργων Ελλήνων Συνθετών που δεν είναι γνωστοί στο ευρύ κοινό, με την εκτέλεση έργων συνθετών του παρελθόντος (Μάντζαρος, Καρρέρ κλπ), και με την παρουσίαση πρωτότυπων συνθέσεων και ενορχηστρωτικών διασκευών έργων που θα γίνονται από Έλληνες και όχι μόνο συνθέτες του σήμερα. Ακόμα, τα μουσικά σύνολα θα πρέπει να είναι διαθέσιμα για τις ανάγκες των παραγωγών της Ραδιοτηλεόρασης (σήματα εκπομπών ραδιοφώνου, μουσική για τηλεοπτικές σειρές, μουσική για ντοκυμανταίρ και κινηματογραφικές παραγωγές της ΝΕΡΙΤ κ.ο.κ.. ) 2.3 Η πολιτισμική πολυμορφία μπορεί να γίνει με την έρευνα πάνω στις συνήθειες των Ελλήνων ανά την επικράτεια. Θα επικεντρωθώ και πάλι στη μουσική. Γιατί σίγουρα άλλη είναι η μουσική που ακούγεται στην ύπαιθρο της Κρήτης, και άλλη αυτή που ακούγεται στην ύπαιθρο της Ηπείρου. Έχει πολύ ενδιαφέρον η παραγωγή ντοκυμανταίρ πάνω στο θέμα αυτό, και είναι πολύ σημαντική η συνδρομή των μουσικών συνόλων, τα μέλη των οποίων θα μπορούν να προτάξουν τη δική τους πρόταση πάνω στην ερμηνεία της παραδοσιακής Ελληνικής μουσικής και όχι μόνο, που είναι ιδιαίτερα δημοφιλής σήμερα στην Ελληνική περιφέρεια, με επισκέψεις σε διάφορα μέρη της επικράτειας. (Κάνοντας μια παρέκβαση, θέλω να επισημάνω ότι σε πολλά μέρη της Ελλάδος καλός μουσικός θεωρείται αυτός που μπορεί να φέρει εις πέρας όλο το πρόγραμμα του γαμήλιου γλεντιού. Καλό θα ήταν να γίνονται επισκέψεις των μουσικών συνόλων στις περιοχές αυτές, τα οποία θα προτάσσουν τη δική τους ερμηνευτική πρόταση. Το επόμενο βήμα είναι η ανάδειξη νέων ακουσμάτων στους ανθρώπους της υπαίθρου. Εργαζόμενος για μια περίοδο της ζωής μου στην άγονη γραμμή ως δάσκαλος μουσικής είχα συγκινηθεί όταν ένας μαθητής μου ηλικίας 15 ετών, χωρίς ιδιαίτερες προσλαμβάνουσες κλασικής μουσικής, μου έστειλε μέσω facebook ένα κομμάτι του Debussy, εκφράζοντας το θαυμασμό και το πάθος του για το κομμάτι). 2.5 Καλώς ή κακώς, η ιδιότητά μου με καλεί να επικεντρώνομαι διαρκώς στο κομμάτι της μουσικής. Μια ιδέα θα ήταν η διενέργεια μουσικών αγώνων ανά την Ελλάδα ή ανά ελληνική περιφέρεια. Κάτι τέτοιο γίνεται σε πολλές χώρες του κόσμου. (Μια αντίστοιχη εκδήλωση παρακολούθησα στην Αλβανική Τηλεόραση). Σ’ αυτό θα μπορούσαν να βοηθήσουν και οι τοπικοί σταθμοί εφόσον θα υπάρχουν. Μια μουσική σχολή ανά την επικράτεια έχει σίγουρα σπουδαστές μουσικής που μπορούν να προσφέρουν στην τέχνη κάτι διαφορετικό, είτε ως εκτελεστές είτε ως δημιουργοί. Αυτοί οι σπουδαστές, με την καθοδήγηση ειδικών, θα πρέπει να αναδεικνύονται, είτε μέσω ειδικών ραδιοτηλεοπτικών εκπομπών τόσο στα κεντρικά όσο και στα περιφερειακά δίκτυα, είτε μέσω ειδικών προγραμμάτων που θα λαμβάνουν χώρα στην ιστοσελίδα της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης. Το κίνητρο της εμφάνισης ενός μέλλοντα μουσικού μέσα από εκπομπές της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης θα συμβάλλει στην ενασχόληση περισσότερων νέων με τη μουσική και την ποιοτική εκτέλεσή της. Αντίστοιχες δράσεις σε όλες τις τέχνες θα συμβάλλουν στην ανάδειξη νέων δημιουργών. Εννοείται ότι θα υπάρχουν στην Ελληνική Δημόσια Ραδιοτηλεόραση οι άνθρωποι που θα έχουν την ευαισθησία να εργαστούν πάνω στη διάδοση πολιτιστικών δράσεων καθώς και στην ανάδειξη πρωτότυπων και υψηλού επιπέδου πολιτιστικών δρωμένων ανά την επικράτεια. Ολοκληρώνοντας την παρέμβασή μου, θα επιμείνω ότι ως πολίτες αυτής της χώρας οφείλουμε να υποβάλουμε της δικές μας προτάσεις με έμφαση σε θέματα που εμείς κρίνουμε ότι είναι χρήσιμα και ωφέλιμα για το κοινωνικό σύνολο. Και φυσικά οι προτάσεις μας θα πρέπει να διέπονται από σχετική τεκμηρίωση. Διαβάζοντας πολλά σχόλια των συμπολιτών μου διαπιστώνω δυστυχώς ότι δεν υπάρχει κάποια πρόταση και κάποιο όραμα. Ειδικά στη συγκεκριμένη πλατφόρμα της διαβούλευσης, όπου αναδεικνύεται το θέμα της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης ως μέσου παραγωγής πολιτισμού, δεν υπάρχει κάποια πρόταση για τη σημασία της διατήρησης κάποιων δομών που λάμβαναν χώρα στην ΕΡΤ, και της ανάδειξης του ρόλου τους στη σύγχρονη εποχή. Η δημόσια ραδιοτηλεόραση είναι ο καθρέφτης της κοινωνίας. Η έλλειψη προτάσεων εκ μέρους μας οδηγεί στην εν λευκώ λήψη αποφάσεων από ανθρώπους που καλούνται να τις λάβουν. Πέτρος Ανδριώτης Διδάκτορας Τμήματος Μουσικών Σπουδών Ιονίου Πανεπιστημίου