Αρχική Ενίσχυση δημοσιότητας και διαφάνειας στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύποΚΕΦΑΛΑΙΟ Β’ ΣΥΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΜΗΤΡΩΟΥ ΕΝΤΥΠΟΥ ΤΥΠΟΥ Άρθρο 4 Σύσταση Μητρώου Έντυπου Τύπου (Μ.Ε.Τ.) – Προϋποθέσεις εγγραφής και επανεγγραφήςΣχόλιο του χρήστη ΕΣΗΕΜ-Θ, ΕΣΗΕΘΣΤΕΕ, ΕΣΗΕΠΗΝ, ΕΣΠΗΤ | 15 Σεπτεμβρίου 2022, 15:01
Παρατηρήσεις της ΕΣΗΕΜ-Θ, ΕΣΗΕΘΣΤΕΕ, ΕΣΗΕΠΗΝ και ΕΣΠΗΤ στο σχέδιο νόμου «Ενίσχυση Δημοσιότητας και διαφάνειας στον έντυπο και ηλεκτρονικό Τύπο- σύσταση ηλεκτρονικών μητρώων έντυπου και ηλεκτρονικού Τύπου και λοιπές ρυθμίσεις αρμοδιότητας της Γ.Γ Επικοινωνίας και Ενημέρωσης» Αξιότιμε κύριε Υπουργέ, Στο πλαίσιο της διαβουλεύσεως επί του νομοσχεδίου για την ««Σύσταση και λειτουργία Μητρώου Έντυπου Τύπου», σας καταθέτουμε τις παρατηρήσεις μας και παρακαλούμε να ληφθούν υπόψη κατά την κατάρτιση της τελικής μορφής αυτού. ΑΡΘΡΟ 29 Καταρχάς θα πρέπει να τονίσουμε ότι την ήδη εκπεφρασμένη ανάγκη εξολοκλήρου απόσυρσης της επίμαχης διάταξης του άρθρου 29 του νομοσχεδίου, σύμφωνα με το οποίο δίνεται η δυνατότητα στους τηλεοπτικούς σταθμούς πανελλαδικής εμβέλειας να προσμετρούν στο ελάχιστο προβλεπόμενο προσωπικό των 400 εργαζομένων μέχρι και το 40% (160 εργαζόμενους) αυτού που απασχολείται σε συνδεδεμένες με τον αδειούχο πάροχο επιχειρήσεις και σε ανεξάρτητες εταιρίες παραγωγής στις οποίες ο πάροχος αναθέτει συγκεκριμένο έργο. Η διάταξη αυτή όπως έχουμε ήδη επισημάνει δίνει τη δυνατότητα στους ιδιοκτήτες των σταθμών πανελλαδικής εμβέλειας να προβούν σε μεγάλες μειώσεις του προσωπικού τους και απαλλαγής τους από τις δυσμενείς για αυτούς προστατευτικές διατάξεις των οικείων σ.σ.ε. Πλέον όμως αυτού, η διατύπωση «βεβαίωση απασχόλησης ανάλογου χρόνου» για το προσωπικό των συνδεδεμένων επιχειρήσεων και των εταιριών παραγωγής δίνει τη δυνατότητα οι εταιρίες αυτές να απασχολούν τους εργαζόμενους όχι μόνο για τις ανάγκες των τηλεοπτικών σταθμών εθνικής εμβέλειας, αλλά και για άλλες παραγωγές σε άλλους εργοδότες, γεγονός που δίνει πολύ μεγάλη ευελιξία στις εταιρίες αυτές και αφαιρεί ουσιαστικά ανθρώπινο δυναμικό από τους τηλεοπτικούς σταθμούς πανελλαδικής εμβέλειας. Επ’ αυτού, επισημαίνουμε την παλαιότερη θέση μας ότι δεν νοούνται τηλεοπτικοί σταθμοί πανελλαδικής εμβέλειας που να μην διαθέτουν ένα ελάχιστο αριθμό ανταποκριτών στην περιφέρεια και προτείνουμε την τροποποίηση της διάταξης της παρ. 2 του άρθρου 9 του ν.4339/2015 ως εξής: «2. Το προσωπικό των αδειούχων παρόχων περιεχομένου πρέπει να απαρτίζεται τουλάχιστον από: α. τετρακόσια (400) άτομα για άδεια εθνικής εμβέλειας γενικού ενημερωτικού περιεχομένου και Οι ανωτέρω πάροχοι πρέπει υποχρεωτικά να απασχολούν με συμβάσεις εξαρτημένης εργασίας πλήρους απασχόλησης, κατά μέσο όρο ετησίως, συγκεκριμένο αριθμό δημοσιογράφων σε ανταποκριτικά γραφεία ανά γεωγραφικά διαμερίσματα. Ο αριθμός των απασχολούμενων δημοσιογράφων είναι τουλάχιστον δώδεκα (12) στη Βόρεια Ελλάδα (Μακεδονία – Θράκη), δέκα (10) στην Ήπειρο, στην Πελοπόννησο και στα νησιά και επτά (7) στη Θεσσαλία και στη Στερεά Ελλάδα». ΑΡΘΡΟ 33 Απόσυρση ολόκληρου του άρθρου 33 του σχεδίου νόμου, το οποίο πλήττει καίρια τα συμφέροντα του ΕΔΟΕΑΠ ΑΡΘΡΟ 4 Παρ.δ’: στην απαρίθμηση των πλημμελημάτων (που δεν θα πρέπει να έχουν καταδικαστεί ιδιοκτήτης, εκδότης, διευθυντής και διευθυντής σύνταξης εφημερίδας ή περιοδικού) θα πρέπει να προστεθεί και η καταδίκη για παραβίαση του ν.2121/1993 περί πνευματικών δικαιωμάτων. Με τον τρόπο αυτό διασφαλίζονται τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των ΜΜΕ, που εγγράφονται στο Μητρώο. Το ίδιο ακριβώς θα πρέπει να ισχύσει και για την παράγραφο γ’ του άρθρου 11 Παρ.στ’: θα πρέπει να διαμορφωθεί ως εξής : « στ) να μην περιέχει ύλη η οποία αποτελεί αναπαραγωγή του περιεχομένου άλλου εντύπου, εφημερίδας ή περιοδικού, ή ηλεκτρονικού μέσου μαζικής ενημέρωσης, ηλεκτρονικής ιστοσελίδας, blog που έχει δημοσιευθεί σε έντυπο διαφορετικού εκδότη ή ηλεκτρονικό μμε άλλης επιχείρησης………………». Κι’ αυτό, διότι η αναδημοσίευση αυτούσιων κειμένων δεν γίνεται μόνο από έντυπο σε έντυπο ή από ιστοσελίδα σε ιστοσελίδα, αλλά και από ιστοσελίδα και έντυπο και το αντίστροφο. Το ίδιο ακριβώς θα πρέπει να ισχύσει και για την παράγραφο στ’ του άρθρου 11. Παρ ζ’: πρέπει να τροποποιηθεί ως εξής: «να απασχολεί επαγγελματίες δημοσιογράφους μέλη αναγνωρισμένων συνδικαλιστικών οργανώσεων που ανήκουν στον ΠΟΕΣΥ με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας πλήρους απασχόλησης, ασφαλισμένους στον ΕΦΚΑ-πρώην ΕΤΑΠ ΜΜΕ». Η απασχόληση επαγγελματιών δημοσιογράφων αποτελεί εξαιρετικά σημαντικό στοιχείο, αφενός για την διασφάλιση των θέσεων εργασίας και αφετέρου για την διασφάλιση της ποιότητας της ύλης των ιδίων των εντύπων, ενώ αποτρέπει τους ιδιοκτήτες από το να καταρτίζουν εικονικές συμβάσεις με πρόσωπα του περιβάλλοντός τους, που δεν σχετίζονται με την επαγγελματική δημοσιογραφία. Το ίδιο ακριβώς θα πρέπει να ισχύσει και για την παρ. ζ’ του άρθρου 11. Παρ. ζα’: λέει «οι ημερήσιες πανελλαδικής κυκλοφορίας εφημερίδες (να απασχολούν) τουλάχιστον 15 δημοσιογράφους». Η ως άνω διάταξη παραγνωρίζει το γεγονός, ότι στις περιπτώσεις των πανελλαδικής κυκλοφορίας εφημερίδων θα πρέπει να εμπεριέχονται και πανελλαδικά θέματα. Συνεπεία αυτού, φρονούμε, ότι επιβάλλεται να απασχολούν έναν ικανό αριθμό ανταποκριτών στην περιφέρεια της χώρας (εκτός Αττικής). ΑΡΘΡΟ 7 Παρ 1 και 2: Επιβάλλεται να προστεθεί, ότι «σε περίπτωση αλλαγής ή μετασχηματισμού εταιρείας που αναλαμβάνει την έκδοση ή την εκμετάλλευση του εντύπου, για την ανανέωση εγγραφής στο ΜΕΤ θα πρέπει να προσκομίζονται φορολογική και ασφαλιστική ενημερότητα της εταιρείας που είχε την εκμετάλλευση, καθώς και υπεύθυνες δηλώσεις των εργαζομένων, ότι δεν τους οφείλονται δεδουλευμένα». Επίσης, θα πρέπει να προβλέπεται, ότι «η νέα εταιρεία αναλαμβάνει όλες τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τις μισθολογικές ωριμάνσεις και των δικαιώματα (εφάπαξ και αποζημιώσεις) των εργαζομένων» Το ίδιο ακριβώς θα πρέπει να ισχύσει και για την παρ. 2 του άρθρου 14. ΑΡΘΡΟ 11 Παρ γ’: δεν υπάρχει αναφορά σε καταδίκη για παράβαση του νόμου για τα πνευματικά δικαιώματα ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΕΓΓΡΑΦΗΣ ΣΤΟ ΜΗΤ - πρέπει να προστεθεί ότι η ιδιοκτήτρια επιχείρηση οφείλει να είναι φορολογικά και ασφαλιστικά ενήμερη, προϋπόθεση πολύ σημαντική κατά την άποψή μας για τη αποφυγή διασπάθισης δημοσίου χρήματος. Δυστυχώς, δεν είναι σπάνιο το φαινόμενο ιδιοκτήτες εντύπων μέσων να ανοίγουν μια ιστοσελίδα και μέσω αυτής να εκδίδουν αποδείξεις για την είσπραξη χωρίς πρόβλημα των διαφημίσεων και των καταχωρήσεων και για το έντυπο μέσο, που κατέχουν. - πρέπει να προστεθεί ότι η ιδιοκτήτρια επιχείρηση θα πρέπει να έχει εξοφλήσει το σύνολο των δεδουλευμένων αποδοχών των εργαζομένων, προϋπόθεση που πληρείται με την προσκόμιση υπεύθυνων δηλώσεων του προσωπικού και των παραστατικών κατάθεσης των μισθών του προσωπικού στην τράπεζα το τελευταίο εξάμηνο πριν την υποβολή της αίτησης. Παρ. ζ’: αναφέρεται «να απασχολεί δημοσιογράφους ασφαλισμένους στους οικείους ασφαλιστικούς φορείς». Κατά την άποψη μας πρέπει να προστεθεί η λέξη «επαγγελματίες δημοσιογράφους». Περαιτέρω, ενώ στις παραγράφους ζα, ζβ, και ζγ μιλάει μόνο για εργαζόμενους και όχι για δημοσιογράφους. Για παράδειγμα, στην παρ. ζα προβλέπεται για επιχειρήσεις με κύκλο εργασιών μέχρι 80.000 ευρώ η απασχόληση ενός εργαζομένου. Εύλογα συνεπώς γεννάται το ερώτημα, ο εργαζόμενος αυτός θα είναι δημοσιογράφος ή τεχνικός; - ανακύπτει, επιπροσθέτως, μεγάλο πρόβλημα για τις ιστοσελίδες, που λειτουργούν στην περιφέρεια, αφού γίνεται αναφορά σε δημοσιογράφους ασφαλισμένους στους οικείους ασφαλιστικούς φορείς. Εάν η πρόβλεψη αυτή αναφέρεται σε ασφάλιση στον ΕΦΚΑ-δνση πρώην ΕΤΑΜ ΜΜΕ, τότε οι ιστοσελίδες της Περιφέρειας κινδυνεύουν να μείνουν εκτός μητρώου, αφού οι δημοσιογράφοι της περιφέρειας, που εργάζονται σε αυτές δεν μπορούν να ασφαλιστούν στον εν λόγω ασφαλιστικό φορέα (ΕΦΚΑ Διεύθυνση πρώην ΕΤΑΠ ΜΜΕ), επειδή κάτι τέτοιο δεν προβλεπόταν στο καταστατικό. Οι περιφερειακές ενώσεις και τα ΤΕΑΣ και ΕΤΑΣ έχουν ζητήσει να υπάρξει σχετική τροπολογία ώστε οι δημοσιογράφοι, που εργάζονται στις ιστοσελίδες στην περιφέρεια να ασφαλίζονται στο διεύθυνση του πρώην ΕΤΑΠ-ΜΜΕ και οι εισφορές για την επικουρική ασφάλιση να πηγαίνουν μέσω ΕΟΔΕΑΠ στα ΕΤΑΣ και ΤΕΑΣ και όχι στο επικουρικό του πρώην ΙΚΑ. ΑΡΘΡΟ 23 Παρ. γα’: αναφέρεται: «υπεύθυνη δήλωση του ιδιοκτήτη της εφημερίδας σχετικά με τους δημοσιογράφους που απασχολεί και τα χρονικά διαστήματα απασχόλησης τους…» Η φράση «τα χρονικά διαστήματα απασχόλησης τους» πρέπει να αντικατασταθεί με «σύμβαση εξαρτημένης εργασίας πλήρους απασχόλησης». ΑΡΘΡΟ 22 δ) Με την παράγραφο 3 του άρθρου 22 συστήνεται Επιτροπή για την τήρηση των αρχών της δημοσιογραφικής ηθικής και δεοντολογίας. Με δεδομένο ότι η επιτροπή μπορεί να αποφαίνεται για την διαγραφή ενός εντύπου ή μιας ιστοσελίδας από τα Μητρώα με αποκλειστικό γνώμονα την τήρηση της δεοντολογίας και της ηθικής στο δημοσιογραφικό επάγγελμα, κατανοούμε το ενδιαφέρον των εκπροσώπων των ενώσεων ιδιοκτητών να συμμετέχουν με εκπροσώπους τους στην Επιτροπή. Η δεοντολογία μολαταύτα είναι πρωτίστως υπόθεση των δημοσιογράφων και έτσι πρέπει να παραμείνει. Οι δημοσιογράφοι σε όλο τον κόσμο έχουν ορίσει κανόνες αυτοδέσμευσης και αυτορρύθμισης της ηθικής και της δεοντολογίας του επαγγέλματος τους οι οποίοι συνάδουν με την συνταγματικά κατοχυρωμένη ελευθερία της έκφρασης. Πρόκειται για κώδικες δεοντολογίας, όπως αυτός της ΕΣΗΕΑ ο οποίος εγκρίθηκε στη Γενική της Συνέλευση με ποσοστό 80,4%. Εξάλλου στις δημοσιογραφικές Ενώσεις της χώρας λειτουργούν αιρετά όργανα ελέγχου της τήρησης των κανόνων αυτών. Θεωρούμε, ως εκ τούτου, επιβεβλημένο η Επιτροπή του άρθρου 22 να συμπληρωθεί με τους επικεφαλής των επιτροπών δεοντολογίας της ΕΣΗΕΑ και της ΕΣΗΕΜΘ που είναι οι δύο μεγαλύτερες και ιστορικότερες δημοσιογραφικές ενώσεις της χώρας. Όσον αφορά τον Πρόεδρο της Επιτροπής θεωρούμε ότι το τεκμήριο αμεροληψίας της Επιτροπής θα εξυπηρετηθεί με τον βέλτιστο τρόπο αν το συγκεκριμένο αξίωμα αποδοθεί ex officio στον εκάστοτε Πρόεδρο του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ), πρόσωπο εξ’ ορισμού εγνωσμένου κύρους και επικεφαλής Ανεξάρτητης Αρχής διορισμένο από ευρεία διακομματική συναίνεση. Στην ίδια κατεύθυνση θεωρούμε ότι είναι χρήσιμη η συμμετοχή δύο μελών ΔΕΠ από τμήματα δημοσιογραφίας, στο πρόγραμμα σπουδών των οποίων περιλαμβάνονται οι ορθές πρακτικές στο δημοσιογραφικό επάγγελμα. Με στόχο ωστόσο της διασφάλιση της ανεξαρτησίας της επιτροπής θεωρούμε σωστό οι δυο θέσεις για μέλη Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού (Δ.Ε.Π.) ελληνικού Α.Ε.Ι. με γνωστικό αντικείμενο τη δημοσιογραφία, την επικοινωνία ή τα μέσα μαζικής ενημέρωσης να ορίζονται από τα ίδια τα τμήματα και να διορίζονται κατόπιν από τον Υπουργό. Δεδομένου ότι σήμερα λειτουργούν τρία τμήματα (ΕΚΠΑ, Πάντειο, ΑΠΘ) η κάλυψη των εν λόγω θέσεων θα μπορούσε να γίνεται εκ περιτροπής.