Στην παρ. 10 του άρθρου 12 του ν. 2328/1995 (Α’ 159) προστίθεται νέο τελευταίο εδάφιο και η παρ. 10 του άρθρου 12 διαμορφώνεται ως εξής:
«10. Οι γενικές διατάξεις του δικαίου του ανταγωνισμού ισχύουν και ως προς την εμπορική πρακτική των ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών σταθμών, των διαφημιστών και των διαφημιζομένων, ως προς τις μεταξύ τους σχέσεις. Απαγορεύεται κάθε άμεση ή έμμεση οργανωμένη και συστηματική ή μη ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ διαφημιζόμενων επιχειρήσεων ή/και διαφημιστών, ή μεταξύ των ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών σταθμών, σχετικά με τις τιμές πώλησης ή τις μέσες τιμές πώλησης ή το κόστος ανά μονάδα διαφημιστικής φόρτισης (CPR) ή τη διαφημιστική δαπάνη για την αγορά διαφημιστικού χώρου ή χρόνου από μέσα της παρ. 1. Οι διαφημιστικές επιχειρήσεις, εφόσον λειτουργούν ως ανώνυμες εταιρείες, έχουν υποχρεωτικά ονομαστικές μετοχές. Εφόσον οι μετοχές αυτές κατέχονται από άλλη ανώνυμη εταιρεία, οι μετοχές αυτής της εταιρείας πρέπει να είναι ονομαστικές και ούτω καθεξής μέχρι φυσικού προσώπου. Από την υποχρέωση του προηγούμενου εδαφίου εξαιρούνται οι εταιρείες που είναι εισηγμένες σε ημεδαπό ή αλλοδαπό χρηματιστήριο αξιών, καθώς και οι οργανισμοί συλλογικών επενδύσεων σε κινητές αξίες και οι εταιρείες επενδύσεων χαρτοφυλακίου. Ειδικά για την παροχή διαφημιστικών υπηρεσιών προς τον ευρύτερο δημόσιο τομέα, η εξαίρεση του προηγούμενου εδαφίου ισχύει μόνο για τις ανώνυμες εταιρείες, οι οποίες προσκομίζουν πιστοποιητικό φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας προς το ελληνικό Δημόσιο, καθώς και έγγραφο δανειοληπτικής ικανότητας από αξιόχρεο πιστωτικό ίδρυμα. Με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται μετά από πρόταση του Υπουργού στον οποίο έχουν ανατεθεί οι αρμοδιότητες της Γενικής Γραμματείας Επικοινωνίας και Ενημέρωσης, μπορούν να καθορίζονται οι ειδικότερες προϋποθέσεις και οι τυχόν αναγκαίες λεπτομέρειες για την εφαρμογή της παρούσας. Το παρόν δεν θίγει την εφαρμογή των άρθρων 101 και 102 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Σ.Λ.Ε.Ε.)».
Συμφωνούμε με τα σχόλια του Συνδέσμου Διαφημιζομένων Ελλάδος (ΣΔΕ).
Η προσθήκη της τελευταίας πρότασης στην παρ.10 του άρθρου 12 του Ν.2328/1995 (όπως ισχύει), δεν προσδίδει νομική βαρύτητα στο περιεχόμενο της παραγράφου, ούτε δύναται να «προκαταλαμβάνει» -αν αυτό είναι η στόχευσή της- τη συμβατότητά της με το ενωσιακό δίκαιο. Αντιθέτως, μάλλον αποδεικνύει την αδυναμία της εν λόγω ρύθμισης υπό το πρίσμα του ενωσιακού δικαίου και της ευρωπαϊκής πρακτικής.
ΜΕΡΟΣ Γ΄: ΛΟΙΠΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ, Άρθρο 32 Εγγυήσεις προστασίας ανταγωνισμού – Προσθήκη τελευταίου εδαφίου στην παρ. 10 στο άρθρο 12 ν. 2328/1995
Σχόλιο 1
Κατά την άποψή μας, η προσθήκη αυτή ουδόλως ικανοποιεί τις επιταγές του δικαίου της Ε.Ε. Η αναφορά στα άρθρα 101 και 102 ΣΛΕΕ είναι ταυτόχρονα περιττή και ανούσια. Περιττή, καθόσον εθνική διάταξη δεν θα μπορούσε ούτως ή άλλως να θίξει την εφαρμογή των κανόνων του δικαίου της Ε.Ε., εν προκειμένω, ως προς το δίκαιο ανταγωνισμού. Ανούσια, επειδή επιχειρεί να «υπενθυμίσει» στους εμπλεκόμενους παράγοντες στον διαφημιστικό κλάδο και δη στα μέσα επικοινωνίας και τους διαφημιστές, ότι η απαγόρευση του media benchmarking δεν πρέπει να οδηγεί σε συμπράξεις (άρθρο 101 ΣΛΕΕ) ή κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης (άρθρο 102 ΣΛΕΕ). Ωστόσο, πρόκειται για υπενθύμιση που δεν διασφαλίζει τον υγιή ανταγωνισμό, καθώς το πρόβλημα προέρχεται στην πραγματικότητα όχι από τους εμπλεκόμενους στην διαφημιστική αγορά, αλλά από την ίδια τη νομοθετική διάταξη του άρθρου 12 παρ. 10 του Ν. 2328/1995, καθώς έρχεται σε αντίθεση με το άρθρο 56 ΣΛΕΛΕ (ελεύθερη παροχή υπηρεσιών) και τα άρθρα 16 παρ. 1 και 19 της Οδηγίας 2006/123/ΕΚ, θέτοντας πλήρη απαγόρευση στην παροχή υπηρεσιών media benchmarking και δημιουργώντας προσκόμματα στην παροχή διαφημιστικών υπηρεσιών μέσω των Μ.Μ.Ε. από τις διαφημιστικές εταιρίες προς τους διαφημιζόμενους.
Για τους παραπάνω λόγους, προτείνουμε την απόσυρση του ακόλουθου εδαφίου (προσθήκης) στην παρ. 10 στο άρθρο 12 ν. 2328/1995:
«Το παρόν δεν θίγει την εφαρμογή των άρθρων 101 και 102 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Σ.Λ.Ε.Ε.)»
Σχόλιο 2
Όπως έχουμε επανειλημμένα αναλυτικά αναπτύξει, η καθολική απαγόρευση ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ συνεργατών (διαφημιζομένων, διαφημιστών και Μέσων) που συμπεριλήφθηκε στην παρ. 10 του άρθρου 12 του ν. 2328/1995 με τον ν. 4764/2020, ΔΕΝ προστατεύει τον ανταγωνισμό, αντίθετα αποτελεί αδικαιολόγητη παρέμβαση στην λειτουργία της διαφημιστικής αγοράς καθώς:
α) Οδηγεί σε απαγόρευση παροχής υπηρεσιών από εταιρείες μέτρησης Μέσων (συγκεκριμένα, υπηρεσιών media benchmarking). Οι υπηρεσίες αυτές είναι απολύτως νόμιμες και απαραίτητες για την ομαλή λειτουργία της αγοράς, αποτελούν βασικό εργαλείο για κάθε διαφημιζόμενο, προσφέρονται σε όλες τις Ευρωπαϊκές και ανεπτυγμένες χώρες και η απαγόρευσή τους παραβιάζει την ελευθερία του επιχειρείν.
β) Οδηγεί σε απαγόρευση της απολύτως θεμιτής ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ συνεργατών (διαφημιζομένων και διαφημιστών), λειτουργώντας υπέρ της πλήρους αδιαφάνειας της αγοράς και δημιουργώντας τον κίνδυνο μονοπωλιακών πρακτικών από την πλευρά των Μέσων.
γ) Λειτουργεί σε βάρος του υγιούς και θεμιτού ανταγωνισμού, δεδομένου ότι τα στοιχεία αυτά δεν εμπίπτουν σε καμία περίπτωση στις διατάξεις της νομοθεσίας περί ανταγωνισμού.
Η απαγόρευση ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των μερών και κατά συνέπεια, παροχής υπηρεσιών media benchmarking, όχι μόνο στερείται νομικής βάσης, αλλά συνιστά αδικαιολόγητη παρέμβαση στην εύρυθμη λειτουργία της αγοράς κατά παράβαση του ευρωενωσιακού καθεστώτος (δείτε παραπάνω και σχόλιο 1 του Συνδέσμου) αλλά και της συνταγματικής ελευθερίας που προβλέπεται από το άρθρο 5 παρ. 1 του Συντάγματος περί της ελευθερίας ανάπτυξης οικονομικής δραστηριότητας.
Για τους παραπάνω λόγους προτείνουμε την κατάργηση του ακόλουθου εδαφίου από την παρ. 10 του άρθρου 12 του ν. 2328/1995:
«Απαγορεύεται κάθε άμεση ή έμμεση οργανωμένη και συστηματική ή μη ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ διαφημιζόμενων επιχειρήσεων ή/και διαφημιστών, ή μεταξύ των ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών σταθμών, σχετικά με τις τιμές πώλησης ή τις μέσες τιμές πώλησης ή το κόστος ανά μονάδα διαφημιστικής φόρτισης (CPR) ή τη διαφημιστική δαπάνη για την αγορά διαφημιστικού χώρου ή χρόνου από μέσα της παρ.1»