Αρχική Εθνική Στρατηγική για τις ΤΠΕ και την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση1. Ερωτήσεις για την ΣτρατηγικήΣχόλιο του χρήστη Δρ Λεωνίδας Ανθόπουλος | 25 Μαρτίου 2012, 23:41
  • Σχόλιο του χρήστη 'Δρ Λεωνίδας Ανθόπουλος' | 25 Μαρτίου 2012, 23:41
    Το βλέπω Θετικά/Αρνητικά:  

    Σας παραθέτω το σύνολο των σχολίων μου στην κατεύθυνση του να βοηθήσω τη διαδικασία. Ειλικρινά, περίμενα πολύ περισσότερα από την εν λόγω πρωτοβουλία. Ένα γενικό σχόλιο είναι ότι δεν φροντίσαμε να αξιοποιήσουμε την Ευρωπαϊκή Στρατηγική ως βάση για την ανάπτυξη της εθνικής στρατηγικής, αλλά την παραθέτουμε ως σαν να δηλώνουμε απλή αποδοχή της. Αυτό όμως είναι αδυναμία, γιατί δεν πείθουμε ότι έχουμε κατανοήσει τις στρατηγικές προκλήσεις που εντοπίζει η Ευρώπη και καθιστά επίφοβη την επιτυχία της. Φαίνεται ότι για άλλη μια φορά απλά υιοθετούμε την Ευρωπαϊκή Στρατηγική χωρίς να την προσαρμόζουμε -όπου απαιτείται- στις εθνικές μας δυνατότητες. Ένα δεύτερο γενικό σχόλιο είναι ότι η δική μας προσέγγιση πάσχει πρωτοτυπίας και δεν φροντίζει να ενσωματώσει τις σύγχρονες προκλήσεις της Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, που προέκυψαν από τα διεθνή συμπεράσματα από πλέον της μιας δεκαετίας, ήτοι: - Διεθνώς επιδιώκεται η προτυποίηση των ηλεκτρονικών υπηρεσιών (π.χ. μέσω Επιχειρησιακής Αρχιτεκτονικής), ενώ εμείς παρουσιάζουμε ενδεικτική προτυποποίηση ηλεκτρονικών φορμών. - Διεθνώς κινούνται προς τη διασυνδεδεμένη κυβέρνηση (connected Government) και εμείς ούτε καν παρουσιάζουμε τιμές από το δείκτη του ΟΗΕ για e-Government Readiness. - Διεθνώς μετρούν την ικανοποίηση του πολίτη-πελάτη και οδηγούνται προς βελτιωμένες ηλεκτρονικές δημόσιες υπηρεσίες και εμείς δεν αντιλαμβανόμαστε καν, μήπως και κάποιες αυτοματοποιημένες υπηρεσίες πρέπει να τις καταργήσουμε. Ένα τρίτο γενικό σχόλιο είναι ότι απουσιάζει μια μέτρηση των υφιστάμενων πρακτικών στην Ελλάδα και μια αξιολόγηση κόστους οφέλους για τις προτεινόμενες μελλοντικές δράσεις. Υπό αυτό το πρίσμα, το κείμενο δεν αποτελεί στρατηγική, αλλά μόνο μια παράθεση ιδεών για συζήτηση. Ένα τελευταίο γενικό σχόλιο είναι ότι απουσιάζει μια παρουσίαση του τι έχει επιτευχθεί από τις προγενέστερες ψηφιακές στρατηγικές. Πόσες από τις 20 ευρωπαϊκές ψηφιακές δημόσιες υπηρεσίες προσφέρονται σήμερα; τι έφταιξε και δεν πετύχαμε σε αυτά που άλλες μικρές ευρωπαϊκές χώρες πέτυχαν από το 2005; Θα περίμενα να είναι ένα τεχνικό έγγραφο, πιο ειλικρινές, με αίσθημα λογοδοσίας, που να δείχνει ότι κάτι έχει αλλάξει με την οικονομική μας κρίση. Α) Σχόλια για την παρουσίαση της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής 1) Για άλλη μια φορά χρησιμοποιούμε τους δείκτες (Ενότητα 2.2, σελ. 19-20) για να επιβεβαιώνουμε την υστέρησή μας έναντι του κοινοτικού μέσου όρου. Γιατί όμως δεν επιχειρούμε μια κατανόησή τους πρώτα, ώστε να δούμε αν υπάρχουν ουσιαστικά και δομικά προβλήματα στη χώρα; Π.χ. έχουμε επίδοση στη χρήση των ιδιωτικών ευρυζωνικών συνδέσεων κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο, με τραγικά χαμηλές επιδόσεις στο ανέβασμα ιδιωτικού περιεχομένου. Πως το ερμηνεύει η Ελληνική Διοίκηση; Μήπως ψηφιακό αναλφαβητισμό (γιατί, οι Έλληνες δεν χρησιμοποιούμε τα κοινωνικά δίκτυα π.χ. Youtube σε σχέση με τους άλλους Ευρωπαίους;) Μήπως αναφέρεται ο δείκτης σε άλλου είδους ψηφιακούς χώρους; Τότε θα σήμαινε αδιαφορία ή έλλειψη εμπιστοσύνης (luck of trust). Θα περίμενα από τους ειδικούς σας στην Επιστημονική Επιτροπή να έχει προηγηθεί μια ενδελεχής ανάλυση και κατανόηση του ιδιαίτερου εσωτερικού περιβάλλοντος. 2) Η στρατηγική παρουσιάζει στόχους ως να τους εφηύραμε σήμερα. Γιατί επιλέγουμε αυτούς τους στόχους; Μόνο επειδή είναι ευρωπαϊκοί; Έχει πραγματοποιηθεί μια στατιστική ανάλυση (πίνακες IFE, EFE, CPM ή κάποιοι άλλοι που ορίζονται από την επιστημονική βιβλιογραφία για τη στρατηγική διοίκηση) για να τους αξιολογήσουμε, μήπως και ορίσουμε κάτι πιο "εθνικά" απαιτητό, εφικτό και ζητούμενο; Θα περίμενα μια πιο τεκμηριωμένη προσέγγιση. Το κείμενο εμφανίζεται σαν να του λείπει ένα σημαντικό κεφάλαιο. 3) Ενότητα 3.1.2, σχετικά με τις Ηλεκτρονικές Προμήθειες: το δοκίμιο το έχω δει να επαναλαμβάνεται από το 2009. Μπορεί η διοίκηση να αναφέρει πόσο κοντά είμαστε στη χρήση του PEPPOL; Πόσο το εθνικό μας σύστημα έχει τροποποιηθεί και πότε πρόκειται να αποτελέσει αναπόσπαστο μέρος του εθνικού μας συστήματος προμηθειών; 4) Ενότητα 3.1.3, Βελτίωση και αποτελεσματικότητα κυβερνήσεων και δημόσιων διοικήσεων: ο τίτλος είναι αυτόματη μετάφραση του Ευρωπαϊκού Θεματολογίου. Θα μπορούσαν οι συντάκτες να το γράψουν στη γλώσσα μας. Επιπλέον, το ePractice.eu δεν πρέπει μόνο να το αναφέρουμε, αλλά μπορεί να μας διδάξει τι πέτυχαν οι εταίροι μας με λιγότερη προσπάθεια και με μικρότερες επενδύσεις από εμάς. Θα περίμενα από το παρόν κείμενο, να παρουσιάσει συγκριτικά στοιχεία από το ePractice.eu, που ήμασταν καλύτεροι και που χειρότεροι. 5) Ενότητα 3.1.4, διαλειτουργικότητα: μπορούμε να έχουμε μια εικόνα ποιοί οργανισμοί διαλειτουργούν και πόσες ηλεκτρονικές υπηρεσίες 4ου επιπέδου προσφέρονται μέσω της πύλης ΕΡΜΗΣ; Το ίδιο δοκίμιο επαναλαμβάνεται -με μερικές παραλλαγές- από το 2009. Σε πιο σημείο βρίσκονται οι συζητήσεις για να δούμε τις υπηρεσίες του TAXIS στον ΕΡΜΗ; Είμαστε ήδη στο 2012. Τι μας φταίει; Δεν πρέπει να το παρουσιάζουμε στο κείμενο της στρατηγικής ως "Αδύνατο Σημείο" και προτάσεις αντιμετώπισης; 6) Ενότητα 3.2 (σελ. 27): αναφορικά με την αρχιτεκτονική και τους διαύλους επικοινωνίας. Γιατί έχουμε αποκλείσει το web 2.0, την ψηφιακή τηλεόραση -ειδικά τώρα με την εξάπλωση του DIGEA- και την κινητή τηλεφωνία ως εναλλακτικούς διαύλους; 7) Ενότητα 3.2 (σελ. 27), σημείο 3: θα περίμενα την προτυποποίηση να την προτείνουμε γενικότερα και σε υποδομές και σε εφαρμογές της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Πρόκειται για αόριστη προσέγγιση. 8) Ενότητα 3.2 (σελ. 28), σημείο 6: πόσες πλήρως αυτοματοποιημένες δημόσιες υπηρεσίες προσφέρει το ελληνικό δημόσιο; από αυτές, όσες προσφέρονται ηλεκτρονικά είναι απαραίτητες; π.χ. ποια η έννοια του να λαμβάνω εν έτη 2012 πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης; Η μόνη χρήση του είναι από το Ελληνικό Δημόσιο. Μήπως πρέπει να την καταργήσουμε ως υπηρεσία και να αποτελεί βήμα -ήδη επιτευγμένο- άλλων υπηρεσιών; 9) Ενότητα 3.2 (σελ. 28), σημείο 7: αν και δεν είμαι φίλος, οι Γερμανοί βάσισαν την αντίστοιχη στρατηγική τους του 1999 σε ηλεκτρονικές πληρωμές μέσω τραπεζών και πέτυχαν. Μήπως να εμπνευστούμε από την πρακτική τους και να κινηθούμε γρηγορότερα; Ποια η έννοια του παραβόλου, όταν θα μπορούσαμε μέσω του ΔΙΑΣ να καταθέτουμε σε κοινό λογαριασμό του Δημοσίου τις πληρωμές μας εδώ και πολλά χρόνια; Β) Σχόλια για την Εθνική Στρατηγική 1) Δεν παρουσιάζεται με τη λογική μιας στρατηγικής διοίκησης (ενδεικτικά ανάλυση, σύνθεση, αξιολόγηση εναλλακτικών κλπ.) 2) Σελ. 35, σε ποιο στάδιο βρίσκονται οι δράσεις που ήδη βρίσκονται σε εξελιξη; Τεχνικές παρατηρητηρίου (dashboard) θα ήταν χρήσιμες για να δείξουν τη σημερινή κατάσταση. Για παράδειγμα, το ΟΠΣ για το Εθνικό Ληξιαρχείο: από το 2009 παρακολουθώ τις σχετικές του υπηρεσίες μέσω του ΕΡΜΗΣ, άλλοτε προσφέρονται άλλοτε όχι. Οι Καλλικρατικοί Δήμοι δεν έχουν ενσωματωθεί. Η προκήρυξη της ΚτΠ Α.Ε. για την αντικατάσταση και επέκτασή του δημοσιεύτηκε πρόσφατα. Τι συμβαίνει με αυτό το έργο; Είναι σκόπιμο ή μήπως θα αρκούσε να παραχθούν ψηφιακές εγγραφές και οι υπηρεσίες έκδοσης ληξιαρχικών πράξεων να καταργηθούν -όπως τεκμηρίωσα παραπάνω- στο πλαίσιο ένταξής τους σε υπηρεσίες 4ου επιπέδου; 3) Σελ. 35, σημείο β: το δοκίμιο αποτελεί αναπαραγωγή αντίστοιχων κειμένων του παρελθόντος. Θα περίμενα να εξειδικεύονται οι ενέργειες, παρουσιάζοντας τη μέχρι σήμερα πρόοδό τους. Διαφορετικά, είναι αμφίβολη η συμβολή τους στην επιτυχία της παρούσας στρατηγικής. 4) Σελ. 36, υγεία και πρόνοια: οι προτεινόμενες ενέργειες περί τηλε-ιατρικής και ηλεκτρονικού φακέλου είναι γενικές. Πως θα διασυνδεθούν με τις μέχρι σήμερα επιτευχθείσες δράσεις; 5) Σελ. 37, σημείο Α: πράγματι οι κρατικές ψηφιακές ενισχύσεις, ξαναπέρασαν -και πολύ καλά έκαναν- στην ΚτΠ Α.Ε. Θα μπορούσε η στρατηγική να παρουσιάσει την εμπειρία από το εγχείρημα των ΨΗΦΕΝ Α.Ε. και να επιτρέψει στους πολίτες να συμπεράνουν πόσα χρήματα δαπανήθηκαν, με ποιο σκοπό και γιατί απέτυχε το εν λόγω εγχείρημα; Έστω σαν δίδαγμα (άλλωστε προβλέπεται στο πλαίσιο σύνθεσης μιας στρατηγικής, ώστε να αποφευγχθούν ανάλογες αποτυχίες). 6) Σελ. 37, σημείο Β: παρουσιάζεται μια πρωτοβουλία e-Auction. Πράγματι, πολύ χρήσιμη. Έχει γίνει συζήτηση με τις ενώσεις παραγωγών/εμπορίου ή θα πάμε στην παραγωγή του ηλεκτρονικού καρτέλ; Θέλει πολύ προσοχή και αισθάνομαι προβληματισμό γιατί δεν έχω δει ανάλογες δράσεις στο εξωτερικό. Μπορεί το Υπουργείο να παρουσιάσει κάποια βέλτιστη διεθνή πρακτική; Οι υπόλοιπες δράσεις δε, είναι πολύ γενικές. 7) Σελ. 39 - 40: στο σημείο Α θα ήταν σκόπιμο να παρουσιαστεί ο βαθμός επιτυχίας και αποδοχής (adoption) των μεμονωμένων "ολοκληρωμένων" συστημάτων που έχουν ήδη υλοποιηθεί. Τα συμπεράσματα θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την πρόβλεψη της αποδοχής και της επιτυχίας των προτεινόμενων μεμονωμένων δράσεων (σημείο Β). Από την προσωπική μου εμπειρία (εμπειρικός σχολιασμός), οι προτεινόμενες δράσεις για το ΥπΕξ θα επιτύχουν αν πρώτα επιτευχθεί οργανωσιακή διαλειτουργικότητα εντός του Οργανισμού. Μήπως θα ήταν χρήσιμο να πραγματοποιηθεί μια ολιστική προσέγγιση στο τι πραγματικά χρειάζεται το Ελληνικό δημόσιο; Ειδικά στις εποχές μας που μάλλον πρέπει να συρρικνώσουμε τις ανάγκες μας και να αξιολογήσουμε με περισσότερη σύνεση τις προτεινόμενες δράσεις, με βάση και το κόστος συντήρησής τους (π.χ. cost-benefit analysis για τις προτεινόμενες δράσεις). Εύχομαι να έχει γίνει τέτοια ανάλυση των δράσεων και θα ήταν σκόπιμο να αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του παρόντος κειμένου. Το ρωτώ γιατί με προβλημάτισε ο τίτλος της προτεινόμενης δράσης "Ιχνιλασιμότητα Τροφίμων" (δηλαδή food tracing?). Ποια η σκοπιμότητα της δράσης; 8) Σελ. 41, γεωδεδομένα: υπάρχει μόνο σημείο Α. Άρα δεν υπάρχουν προτεινόμενες δράσεις; Οι υφιστάμενες τα κάλυψαν όλα; Η ΑΟΖ μας για παράδειγμα έχει ψηφιοποιηθεί; Σχετικές δράσεις με χωρική ασφάλεια και είσοδος μεταναστών δεν θα μπορούσε να προβλέπεται; (πάντοτε μετά από ανάλυση κόστους-οφέλους) 9) Σελ. 42, έρευνα και καινοτομία: στο σημείο Α απουσιάζουν οι αναφορές για τα υπό εξέλιξη ψηφιακά αποθετήρια στα ΑΕΙ και ΤΕΙ. Θα ήταν σκόπιμη η αναφορά τους για τη διασύνδεση με το open access του σημείου Β. 10) Σελ. 43, περιβάλλον και ενέργεια: υλοποιήθηκαν μια σειρά έργων ευφυών μεταφορών στην ελληνική επικράτεια (πχ. Τρίκαλα και πολλά Αστικά ΚΤΕΛ σε Κατερίνη, Λάρισα) που υπολειτουργούν και οι φορείς τους δεν μπορούν να καλύψουν το κόστος συντήρησής τους. Μέχρι σήμερα τα πληρώνουν οι Δήμοι από τους προϋπολογισμούς τους. Ποια τα πορίσματα που θα πρέπει να ενσωματωθούν στη στρατηγική αυτή; 11) Σελ. 44, πολιτισμός: ψηφιοποίηση πολιτιστικού περιεχομένου πραγματοποιήθηκε πολλάκις από τις προγενέστερες στρατηγικές (π.χ. Πολιτιστικοί Οργανισμοί Δήμων). Προσωπικά δεν έχω κατορθώσει να προσπελάσω κάποια συλλογή πέραν του ψηφιακού αρχείου της ΕΡΤ που είναι ένα υπέροχο παράδειγμα. Λειτουργούν τα υπόλοιπα; Μπορεί η στρατηγική να αποτυπώσει στοιχεία σκοπιμότητας νέων δράσεων ψηφιοποίησης;