Αρχική «ΕΘΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΠΙΤΡΟΠΕΙΑΣ ΑΣΥΝΟΔΕΥΤΩΝ ΑΝΗΛΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΛΑΙΣΙΟ ΦΙΛΟΞΕΝΙΑΣ ΑΣΥΝΟΔΕΥΤΩΝ ΑΝΗΛΙΚΩΝ"ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΠΙΤΡΟΠΕΙΑΣ ΑΣΥΝΟΔΕΥΤΩΝ ΑΝΗΛΙΚΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α’ ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ Άρθρο 1 ΣκοπόςΣχόλιο του χρήστη ΜΕΤΑδραση | 4 Ιουλίου 2022, 20:14
Γενικά Σχόλια: Χαιρετίζουμε την αξιόλογη προσπάθεια εφαρμογής ενός αποτελεσματικού συστήματος επιτροπείας Ασυνόδευτων Ανηλίκων στην χώρα μας. Ο νόμος 4554/2018, έβαλε τις βάσεις για τη δημιουργία θεσμικού πλαισίου Επιτροπείας για τους ασυνόδευτους ανηλίκους, εντούτοις παρά τις προσπάθειες δεν εφαρμόστηκε ποτέ, διότι αδυνατούσε να καλύψει με αποτελεσματικό τρόπο τις ιδιαίτερες και απαιτητικές ανάγκες εκπροσώπησης των ασυνόδευτων ανηλίκων σε μία χώρα που αποτελεί μέρος των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε., όπως η Ελλάδα. Το τεράστιο κενό δεκαετιών της αδυναμίας των Εισαγγελέων, λόγω φόρτου εργασίας, να ανταποκριθούν στον ρόλο του προσωρινού επιτρόπου και η έλλειψη φορέα που θα αναλάμβανε να υποστηρίξει το έργο τους, οδήγησε τη ΜΕΤΑδραση να ξεκινήσει πιλοτικά το 2014 το «Δίκτυο Μελών Επιτροπείας». Για περισσότερα από επτά συνεχόμενα έτη η ΜΕΤΑδραση, προσπαθώντας να καλύψει τις ανάγκες προστασίας και εκπροσώπησης των ασυνόδευτων ανηλίκων, έθετε διαρκώς στις αρμόδιες αρχές τα σοβαρά ζητήματα που αντιμετώπιζαν και αντιμετωπίζουν καθημερινά οι «Επίτροποί» της. Παρά τα θετικά βήματα για την εφαρμογή ενός συστήματος επιτροπείας, το συγκεκριμένο νομοσχέδιο αποφεύγει την επίλυση αυτών των θεμάτων με αποτέλεσμα να παραμένουν ασάφειες και να ενισχύεται η αποποίηση και η μεταβίβαση ευθυνών από τον έναν φορέα στον άλλον. Α) Παρά το γεγονός ότι η Επιτροπεία υποβοηθά τον Εισαγγελέα στο έργο του, ο Εισαγγελέας παραμένει «όργανο της Επιτροπείας» και ελλείψει κρατικού φορέα που θα επιλύει τα προβλήματα του Επιτρόπου, στην πράξη ο εντεταλμένος επίτροπος θα είναι αναγκασμένος και πάλι να ζητάει την συνδρομή του Εισαγγελέα. Β) Δεν προβλέπεται με σαφήνεια η υποχρεωτικότητα όλων των δημοσίων και ιδιωτικών φορέων να ενημερώνουν τον επίτροπο κατά την άφιξη του ασυνόδευτου ανηλίκου και για όποιο θέμα αντιμετωπίζει (για παράδειγμα για την άφιξη για θέματα υγείας, οικογενειακά, νομικά κλπ) και να διασφαλίζουν την απρόσκοπτη πρόσβαση των εντεταλμένων Επιτροπείας στους χώρους διαμονής των ασυνόδευτων ανηλίκων και σε όποια σχετική έγγραφη ή προφορική πληροφορία για αυτά. Προτείνεται η επίλυση των προβλημάτων που προκύψουν κατά την ενάσκηση των καθηκόντων επιτροπείας (κυρίως με τους φορείς του δημοσίου) να την αναλάβει το Συμβούλιο Επιτροπείας Ασυνόδευτων Ανηλίκων του άρθρου 22 του παρόντος σχεδίου νόμου και να μην αφεθεί για μία ακόμη φορά να παλεύει ο επίτροπος, ο εντεταλμένος επιτροπείας και ο εισαγγελέας να βρουν την προσήκουσα λύση. Γ) Ο Φορέας Παροχής Υπηρεσιών Επιτροπείας και οι Εντεταλμένοι Επιτροπείας είναι υπεύθυνοι για να μεριμνούν και να εποπτεύουν τις υπηρεσίες που παρέχονται από τους εξειδικευμένους επαγγελματίες που πλαισιώνουν καθημερινά το παιδί (δικηγόροι, κοινωνικοί λειτουργοί, φροντιστές κλπ) στην κατεύθυνση του βέλτιστου συμφέροντος του παιδιού. Από την μακροχρόνια μας εμπειρία έως σήμερα γνωρίζουμε ότι ένα από τα βασικότερα προβλήματα που θα αντιμετωπίσουν οι εντεταλμένοι επιτροπείας είναι η έλλειψη των συγκεκριμένων υπηρεσιών για την κάλυψη των αναγκών των παιδιών ή ή κακή ποιότητα παροχής τους. Αυτή η κατάσταση έχει ως αποτέλεσμα πολλές φορές οι επίτροποι να αναγκάζονται να καλύπτουν ανάγκες των παιδιών, ενώ δεν είναι στον ρόλο τους. Η μη επίλυση του μείζονος αυτού ζητήματος θα οδηγήσει εντεταλμένους επιτροπείας είτε εκτός ρόλου, είτε να προσπαθούν εγγράφως να αποποιηθούν την ευθύνη, με αποτέλεσμα να μην καλύπτονται οι ανάγκες των ασυνόδευτων παιδιών. Στο σημείο αυτό το Συμβούλιο Επιτροπείας Ασυνόδευτων Ανηλίκων θα έπρεπε να αναλάβει την ευθύνη κάλυψης των κενών παροχής υπηρεσιών των εκ του νόμου προβλεπόμενων υπηρεσιών προς τα ασυνόδευτα ανήλικα (νομική, ψυχολογική, κοινωνική κλπ). Δ) Είναι μία μοναδική ευκαιρία να αποτελέσει ο Επίτροπος το μοναδικό πρόσωπο που θα έχει την πλήρη εικόνα για το παιδί και να αποτελέσει εργαλείο συντονισμού, συνέργειας, αλληλοενημέρωσης και υποστήριξης των φορέων και επαγγελματιών που σχετίζονται με τον Ασυνόδευτο ανήλικο. Με αυτόν τον τρόπο θα μπορούσε να καταπολεμηθεί ο συνεχής κατακερματισμός, η πολυγνωμία και η μεταβίβαση ευθυνών από τον ένα φορέα στον άλλον. Στο πλαίσιο αυτό, δεν είναι σαφές στο συγκεκριμένο σχέδιο νόμου ποιος είναι αρμόδιος να προβεί στην εκτίμηση του βέλτιστου συμφέροντος του παιδιού. Κατά την άποψή μας την αρμοδιότητα αυτή θα έπρεπε να την αναλάβει ο Επίτροπος (λαμβάνοντας όλες τις εκτιμήσεις των εξειδικευμένων επαγγελματιών που σχετίζονται με το παιδί το βέλτιστο συμφέρον του παιδιού).