Μετανάστευσης και Ασύλου

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ' | 14 Μαρτίου 2023, 08:19

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Άρθρα 4 ια και 135-142 (θύματα εμπορίας ανθρώπων) Τα άρθρα 4 ια (ορισμοί), 135 έως και 142 του σχεδίου για τον Κώδικα Μετανάστευσης ορίζουν ρυθμίσεις για την Εισδοχή πολιτών τρίτων χωρών – θυμάτων εμπορίας ανθρώπων ή παράνομης διακίνησης μεταναστών κατά την οδηγία 2004/81 ΕΚ. Το άρθρο 4 ια του σχεδίου για τον Κώδικα Μετανάστευσης, ορίζει την έννοια του θύματος εμπορίας ανθρώπων ενώ ταυτόχρονα ρυθμίζει και την διαδικασία χαρακτηρισμού ενός πολίτη ως τέτοιου. Δεν ορίζονται ρητά οι διαδικασίες που απαιτούνται για τον χαρακτηρισμό ενός πολίτη τρίτης χώρας ως θύμα εμπορίας, από τον Εισαγγελέα, ενώ και στο σχέδιο του Κώδικα, δεν προβλέπεται το δικαίωμα άσκησης ένδικου μέσου ή προσφυγής του πολίτη τρίτης χώρας σε περίπτωση έκδοσης απορριπτικής πράξης χαρακτηρισμού από τον Εισαγγελέα. Η διαδικασία χαρακτηρισμού ενός πολίτη ως θύμα εμπορίας ανθρώπων, εξαιτίας της σοβαρότητας του αδικήματος που τελείται σε βάρος του συγκεκριμένου ατόμου, της διεθνούς υποχρέωσης προστασίας βάσει της Σύμβασης του Παλέρμου και άλλων Συμβάσεων και Πρωτοκόλλων, πρέπει να είναι σαφής, ορισμένη και διατυπωμένη σε ξεχωριστή διάταξη και μάλιστα σε διάταξη που θα ρυθμίζεται από τον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, με δικαιώματα άσκησης ενδίκου μέσου από το άτομο που επιθυμεί να χαρακτηριστεί ως θύμα εμπορίας ανθρώπων και η οποία θα συμπεριλαμβάνει και τα θύματα εμπορίας ανθρώπων που είναι Έλληνες και Ελληνίδες πολίτες και όχι μόνο τους πολίτες τρίτων χωρών. Ειδικότερα το άρθρο 138 του προτεινόμενου κώδικα αναφέρεται ότι πολίτης τρίτης χώρας «που έχει χαρακτηρισθεί θύμα εμπορίας ανθρώπων ή παράνομης διακίνησης μεταναστών, με Πράξη του αρμόδιου Εισαγγελέα Πρωτοδικών, σύμφωνα με το άρθρο 135, χορηγείται, μετά από σχετική αίτησή του που υποβάλλεται αυτοπροσώπως ή μέσω του αρμόδιου Εισαγγελέα, άδεια διαμονής θυμάτων εμπορίας ανθρώπων ή παράνομης διακίνησης μεταναστών (άδεια διαμονής τύπου «Α.7») ή ανανεώνεται η χορηγηθείσα άδεια, χωρίς να απαιτείται η καταβολή παράβολου, με τις προϋποθέσεις και τη διαδικασία των άρθρων 139 έως 142». Στο σημείο αυτό λοιπόν προβληματική κρίνεται ή τουλάχιστον με ελλείψεις (δείτε και ανωτέρω) όπως και σε προηγούμενους νόμους, εμπλοκή ενός λειτουργού της ποινικής δικαιοσύνης του Εισαγγελέα στην έκδοση άδειων διαμονής μέσω του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου. Μάλιστα μέρος των κενών που προέκυψαν ως προς τον χαρακτηρισμό ενός πολίτη ως θύμα εμπορίας ανθρώπων από τους Εισαγγελείς, επιχειρεί να καλύψει, ύστερα από παρεμβάσεις του πρώην Επικεφαλής του Γραφείου Εθνικού Εισηγητή για την Καταπολέμηση της Εμπορίας Ανθρώπων και μέρος της Κοινωνίας των Πολιτών, η με αριθμό πρωτοκόλλου 4573/2022 Εγκύκλιος που εκδόθηκε από τον Αντιεισαγγελέα του Αρείου Πάγου κ. Σκιαδαρέσης. Επισημαίνουμε δε ότι το άρθρο 134 παρ.5 που ορίζει ως προϋπόθεση την κατοχή διαβατηρίου έστω και ληγμένου άλλως σε περίπτωση αδυναμίας προσκόμισης αυτού, εφόσον αυτό διαπιστώνεται, κατόπιν αιτιολογημένης αίτησης του ενδιαφερομένου και γνώμης της αρμόδιας Επιτροπής Μετανάστευσης εκδίδεται η άδεια διαμονής δημιουργεί πλήθος προβλημάτων καθώς αρκετά θύματα εμπορίας ανθρώπων στερούνται διαβατήριων και δεν μπορούν να συνδιαλλαγούν με τις υπάρχουσες Πρεσβείες ή Προξενεία της Χώρας τους στην Ελλάδα ή με εκείνες που υπάρχουν σε άλλες χώρες του Εξωτερικού, ενώ η Επιτροπή Μετανάστευσης πρακτικά καθυστερεί ή δεν συνεδριάζει για την έκδοση γνώμης επί του συγκεκριμένου θέματος, με αποτέλεσμα να καθυστερεί η έκδοση άδειων διαμονής για τα θύματα εμπορίας ανθρώπων με ότι και να συνεπάγεται αυτό για την ασφάλεια τους. Προτείνουμε επομένως την νομική θεσμοθέτηση της διαδικασίας έκδοσης της εισαγγελικής πράξης χαρακτηρισμού ενός πολίτη (Έλληνα ή Πολίτη τρίτης χώρας) ως θύμα εμπορίας ανθρώπων στον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας με δικαιώματα άσκησης ένδικων μέσων ή βοηθημάτων από τον αιτούντα και όχι την ένταξη αυτής στον Κώδικα Μετανάστευσης. Επιπλέον και σε ότι αφορά την χορήγηση- έκδοση άδειας διαμονής σε πολίτες τρίτων χωρών θυμάτων εμπορίας ανθρώπων προτείνουμε αρμόδιο να είναι το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου ύστερα από κατάθεση της πράξης αναγνώρισης ενός ατόμου ως θύμα εμπορίας ανθρώπων. Ταυτόχρονα κατά το χρονικό διάστημα αναμονής έως την έκδοση ή μη της πράξης για την επαρκή προστασία των θυμάτων εμπορίας ανθρώπων προτείνουμε την χορήγηση προσωρινής άδειας διαμονής σε αυτά από το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου σε συνεργασία με τις εισαγγελικές αρχές. Σημειώνουμε τέλος ότι η διάταξη του άρθρο 134 παρ. 2 α του σχεδίου είναι ασαφή και θα πρέπει να διευκρινισθεί ποιες περιπτώσεις ρυθμίζει η συγκεκριμένη διάταξη και το ποιοι είναι οι δικαιούχοι αυτής της άδειας ανθρωπιστικών λόγων (θύματα εμπορίας ανθρώπων που υπάγονται στις διατάξεις του Πρωτοκόλλου του Παλέρμο και δεν υπάγονται στα άρθρα 135 εως 142).