Μετανάστευσης και Ασύλου

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες' | 14 Φεβρουαρίου 2019, 21:20

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Η συγκεκριμένη ενότητα εστιάζει στη διαφύλαξη θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την εξασφάλιση αξιοπρεπούς διαβίωσης κατά την είσοδο των αιτούντων στην ελληνική κοινωνία μέσω της «αναβάθμισης και υποστήριξης των διαδικασιών, των υπηρεσιών και δομών που σχετίζονται με την αρχική υποδοχή τους ως προαπαιτούμενο παράγοντα που επηρεάζει σημαντικά για την επιτυχή προστασία και ένταξή τους». Η επιτυχία του συγκεκριμένου στόχου στην πράξη, εξαρτάται άμεσα από την αναθεώρηση της πολιτικής επιλογής συστηματικής επιβολής γεωγραφικού περιορισμού στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, κατόπιν της Κοινής Δήλωσης αρχηγών κρατών μελών και κυβερνήσεων ΕΕ-Τουρκίας. Ο μη επιμερισμός των αιτούντων άσυλο σε ολόκληρη τη χώρα και η άνιση συγκέντρωσή τους σε ορισμένες μόνο περιφέρειες καθιστά δυσχερέστερη κάθε προσπάθεια αναβάθμισης της πρώτης υποδοχής (βλ. και απόφαση 805/2018 Δ΄ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας με την οποία ακύρωσε την απόφαση 10464/31-5-2017 της προηγούμενης Διευθύντριας της Υπηρεσίας Ασύλου που επέβαλε γεωγραφικό περιορισμό). Ακόμη, ως προς την εν λόγω ενότητα θα πρέπει να παρατηρηθεί ότι αναφέρεται σε Ανοικτές Δομές Φιλοξενίας και Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης, και όχι σε άλλες μορφές στέγασης, όπως η φιλοξενία μέσω ενοικιαζόμενων διαμερισμάτων, ξενοδοχείων ή άλλων προσωρινών ή μόνιμων δομών φιλοξενίας, για τις οποίες επιφυλάσσεται η υλοποίηση προγραμμάτων μέσω της Αυτοδιοίκησης υπό τον επόμενο άξονα πολιτικής (3.6) και υπό το μέτρο πολιτικής 1.3. Ηδη όμως, και στο σημείο αυτό θα έπρεπε να τεθεί ότι η παροχή φιλοξενίας/ στέγασης θα έπρεπε να γίνει και υπό μορφές στέγασης, οι οποίες θα υποβοηθούν την ένταξη. Η αποκλειστική χρήση των ανοικτών δομών φιλοξενίας και των ΚΥΤ για την υποδοχή των αιτούντων άσυλο θα πρέπει να αποφευχθεί σε κάθε περίπτωση, ιδιαίτερα ως στόχος μιας Εθνικής Στρατηγικής για την Ενταξη, η οποία εκκινεί ήδη από το στάδιο της Υποδοχής των μελλόντων να αναγνωρισθούν ως δικαιούχοι διεθνούς προστασίας. Τούτο, καθώς η ένταξη των δικαιούχων διεθνούς προστασίας μπορεί να υποβοηθηθεί μόνο μέσα από μοντέλα στέγασης, που τους φέρνουν σε μεγαλύτερη επαφή και διάδραση με το γηγενή πληθυσμό, και όχι σε ιδιαίτερους χώρους απομονωμένους από το λοιπό οικιστικό περιβάλλον, όπως ισχύει σήμερα στη μεγαλύτερη πλειοψηφία των ΚΥΤ και Ανοικτών Δομών Φιλοξενίας, αφήνοντας παράμερα και τις απαράδεκτες συνθήκες υποδοχής στα ΚΥΤ των νησιών του Ανατ. Αιγαίου. Τα μέτρα πολιτικής 1.1, 1.2, 1.3 και 1.4 προϋποθέτουν την ύπαρξη ειδικού στρατηγικού σχεδιασμού, στη βάση του οποίου θα αναπτυχθεί η αύξηση του ανθρώπινου δυναμικού παροχής εξειδικευμένων υπηρεσιών. Η ενδεικτική αναφορά πιθανών χρηματοδοτικών εργαλείων στο Παράρτημα της Στρατηγικής δεν είναι αρκετή για την ανάπτυξη μίας βιώσιμης λύσης. Κρίνεται απαραίτητη η κατάρτιση συγκεκριμένης μεθοδολογίας η οποία θα περιλαμβάνει έγκαιρους μηχανισμούς πρόγνωσης αστάθμητων παραγόντων (κυρίως τις γεωπολιτικές εξελίξεις), τακτική επανεκτίμηση των χαρακτηριστικών των μετακινούμενων πληθυσμών και των ιδιαίτερων αναγκών προστασίας τους κ.α. Ειδάλλως, οι ανάγκες θα εξακολουθούν να αντιμετωπίζονται αποσπασματικά. Επιπλέον, ειδικότερα: Για το μέτρο πολιτικής 1.1: Αναβάθμιση και λειτουργία Ανοικτών Δομών Σχετικά με τη στέγαση, θα πρέπει να υπάρχει πρόβλεψη και για τους χρήζοντες διεθνούς προστασίας οι οποίοι δεν έχουν υποβάλλει αίτημα, λόγω ιδίως των διοικητικών προσκομμάτων (π.χ. του συστήματος skype της Υπηρεσίας Ασύλου), έτσι ώστε να δύναται να παρέχεται στέγαση και συνθήκες υποδοχής και σε αυτή την περίπτωση, ιδιαίτερα δε σε οικογένειες και άτομα που ανήκουν στις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Για το μέτρο Πολιτικής 1.2: Αναβάθμιση και ενίσχυση υπηρεσιών εξέτασης ασύλου 1.2.1 Ενίσχυση της επιχειρησιακής ικανότητας της Υπηρεσίας Ασύλου Πέρα από ενίσχυση με προσωπικό κρίνεται απαραίτητη και η υποχρεωτική συνεχής επιμόρφωση των χειριστών και του προσωπικού της ΥΑ σε σχέση με θέματα προστασίας των αιτούντων διεθνούς προστασίας και τον τρόπο διεξαγωγής των συνεντεύξεων. 1.2.2 Προγράμματα νομικής συνδρομής σε αιτούντες/σες διεθνή προστασία Η επέκταση της νομικής συνδρομής οφείλει να επεκταθεί στον πρώτο βαθμό, στο σύνολο της διαδικασίας ασύλου, προβλέποντας όμως και επαρκή υποστήριξη της νομικής συνδρομής μέσω διερμηνείας και συνδρομής κοινωνικής υπηρεσίας, που δεν προβλέπει το παρόν σύστημα νομικής βοήθειας στο β΄ βαθμό. Στο σημείο αυτό, θα άξιζε να αναφερθεί ότι θα έπρεπε να επιδιωχθεί η συσχέτιση με τις συνθήκες υποδοχής και των Προαναχωρησιακών Κέντρων κράτησης, όπου κρατούνται, ιδίως προσωρινά, αιτούντες άσυλο, οι οποίοι ουδεμία προστασία λαμβάνουν, παρότι μεγάλος αριθμός εξ αυτών, καθίστανται τελικά δικαιούχοι διεθνούς προστασίας. Θα έπρεπε έτσι ο άξονας της υποδοχής να περιλάβει και συνθήκες υποδοχής προς κρατούμενους αιτούντες διεθνή προστασία. Τούτο δε ισχύει ιδιαίτερα και για ασυνόδευτους ανηλίκους, οι οποίοι κρατούνται υπό τη μορφή της προστατευτικής φύλαξης.