Αρχική Βελτίωση Μεταναστευτικής Νομοθεσίας, τροποποίηση διατάξεων των νόμων 4636/2019 (A’ 169), 4375/2016 (A’ 51), 4251/2014 (Α’ 80) και άλλες διατάξειςΆρθρο 25 Τροποποίηση άρθρου 98 του ν. 4636/2019Σχόλιο του χρήστη HumanRights360 | 22 Απριλίου 2020, 11:36
Με την προτεινόμενη τροπολογία γίνεται μερική και εσφαλμένη μεταφορά της Οδηγίας 2013/32/ΕΕ, με τρόπο που οδηγεί σε αυθαίρετο περιορισμό της νομικής συνδρομής και εκπροσώπησης του αιτούντος και εμποδίζει την ουσιαστική πρόσβαση του αιτούντος στη δικαιοσύνη. Ειδικότερα: Α) Σύμφωνα με το άρθρο 93 του Ν. 4636/2019, η προσφυγή ασκείται μέσω δικογράφου, το οποίο πρέπει να φέρει συγκεκριμένες τυπικές προϋποθέσεις και κυρίως, τους συγκεκριμένους λόγους στους οποίους αυτή βασίζεται και ως εκ τούτου καθίσταται σαφής η ανάγκη σύνταξης της προσφυγής από δικηγόρο, ώστε αυτή να μην απορριφθεί ως απαράδεκτη. Με την προτεινόμενη τροπολογία, ωστόσο, τίθεται ως προϋπόθεση η νομική συνδρομή να παρέχεται στους αιτούντες εφόσον το σχετικό αίτημά τους εγκριθεί από τον Πρόεδρο της Επιτροπής Προσφυγών ή τον αρμόδιο Εισηγητή-Δικαστή, με αποτέλεσμα να μην διευκρινίζεται ο τρόπος με τον οποίο εξαρχής θα κατατίθεται η προσφυγή σε αυτές τις περιπτώσεις, χωρίς να υπάρχει σχετική ανάθεση της υπόθεσης στον αρμόδιο δικηγόρο της νομικής συνδρομής από την Υπηρεσία Ασύλου. Β) Επίσης, ενώ η οδηγία (άρθρο 20 (3) Οδηγίας 2013/32/ΕΕ), προβλέπει ότι όταν λαμβάνεται απόφαση για τη μη παροχή δωρεάν νομικής συνδρομής από αρχή η οποία δεν είναι δικαστήριο, τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι ο αιτών έχει το δικαίωμα πραγματικής προσφυγής κατά της εν λόγω απόφασης ενώπιον δικαστηρίου, στην μεταφορά του σχετικού άρθρου στον νόμο δεν γίνεται πρόβλεψη αυτού του δικαιώματος της προσφυγής κατά της εν λόγω απόφασης, με αποτέλεσμα να μην είναι ξεκάθαρος ο τρόπος με τον οποίο ο αιτών θα μπορεί να εξασφαλίζει το δικαίωμά του ή αν τελικά θα στερηθεί αυτό το δικαίωμά του. Επιπλέον, οι αρμόδιες Επιτροπές θα πρέπει υποχρεωτικά να αναβάλλουν για επόμενη δικάσιμο τη συζήτηση των υποθέσεων για τις οποίες θα γίνεται δεκτή η αίτηση για παροχή νομικής συνδρομής, προκειμένου να εξασφαλιστεί γι’ αυτές ο επαρκής χρόνος ανάθεσης και παροχής της νομικής συνδρομής, ενώ μέχρι πρότινος, η διαδικασία περατωνόταν κατά την ημερομηνία της συζήτησης, προσθέτοντας μεγαλύτερο γραφειοκρατικό όγκο στην ήδη επιβαρυμένη Διοίκηση και καθυστερώντας σημαντικά την ολοκλήρωση της διαδικασίας. Γ) Με την υιοθέτηση της τροπολογίας αυτής επιβαρύνεται σημαντικά ο ρόλος των Προέδρων/Εισηγητών-Δικαστών των Επιτροπών, δεδομένου ότι, για να αποφανθούν σχετικά με την αποδοχή ή απόρριψη του αιτήματος για νομική συνδρομή, θα πρέπει υποχρεωτικά να μελετήσουν την υπόθεση στην ουσία των επικαλούμενων ισχυρισμών και να σχηματίσουν δικανική πεποίθηση για τη βασιμότητα ή όχι του αιτήματος για διεθνή προστασία, ώστε να αποφασίσουν εάν η υπό κρίση προσφυγή έχει «πιθανότητες να ευδοκιμήσει». Με αυτόν τον τρόπο, όμως, καταλύεται η ανάγκη της νομικής συνδρομής, η οποία εκτός των άλλων έχει και τον καίριο ρόλο να βοηθά το αρμόδιο όργανο να εκδώσει απόφαση, ειδικά στις περιπτώσεις κατά τις οποίες δεν είναι εμφανείς εκ πρώτης όψεως οι πραγματικοί λόγοι υποβολής του αιτήματος διεθνούς προστασίας, αλλά χρήζουν περαιτέρω ανάλυσης για την αναγνώριση του αιτούντα ως δικαιούχου επικουρικής προστασίας ή για την παραπομπή του για έκδοση άδειας παραμονής για ανθρωπιστικούς λόγους, παραβιάζοντας έτσι κατάφωρα το δικαίωμα σε αποτελεσματική προσφυγή. Ενόψει, λοιπόν, της πλήρους αντίθεσης της τροπολογίας με το ουσιαστικό πνεύμα της Οδηγίας 2013/32/ΕΕ και με σοβαρό κίνδυνο την ακύρωσή της από τα αρμόδια Δικαστήρια, κρίνεται αναγκαία η επανεξέταση των διατάξεων αυτής.