Αρχική Βελτίωση Μεταναστευτικής Νομοθεσίας, τροποποίηση διατάξεων των νόμων 4636/2019 (A’ 169), 4375/2016 (A’ 51), 4251/2014 (Α’ 80) και άλλες διατάξειςΆρθρο 16 Τροποποίηση άρθρου 83 του ν. 4636/2019Σχόλιο του χρήστη Υποστήριξη Προσφύγων στο Αιγαίο (RSA) | 23 Απριλίου 2020, 09:38
Η «μερική αναδιαμόρφωση των κατηγοριών αιτήσεων που υπάγονται στην οικεία διαδικασία», χωρίς σχετική αιτιολογία, απαλείφει από το πεδίο εφαρμογής της εξέτασης κατά προτεραιότητα τις αιτήσεις ευάλωτων προσώπων και τις αιτήσεις που ευλόγως πιθανολογούνται ως βάσιμες. Η RSA επαναλαμβάνει ότι το πνεύμα του αρ. 31, παρ. 7 της Οδηγίας για τις διαδικασίες ασύλου στοχεύει στη γρήγορη διεκπεραίωση υποθέσεων ευάλωτων ατόμων και αιτημάτων που είναι πιθανόν να θεωρηθούν βάσιμα, ούτως ώστε να εξοικονομούνται οι διοικητικοί πόροι των αρχών ασύλου. Η ταχεία απόδοση του ασύλου σε κατηγορίες προσώπων που βάσιμα υπάγονται στο καθεστώς της διεθνούς προστασίας εξυπηρετεί τόσο τη διοίκηση όσο και τους αιτούντες, ενώ βρίσκει έρεισμα σε εδραιωμένες πρακτικές της Υπηρεσίας Ασύλου όπως η ειδική διαδικασία κατά προτεραιότητα για Σύρους πολίτες («Syria Fast Track»). Υπογραμμίζεται, ωστόσο, ότι η προτεραιοποίηση των αιτήσεων ευάλωτων προσώπων δεν δικαιολογεί την παράλειψη θεμελιωδών εγγυήσεων, ήτοι διαπίστωση της ευαλωτότητας ή ιατρικός έλεγχος. Η διοίκηση οφείλει να μεριμνά πλήρως για την αξιολόγηση των ειδικών αναγκών των αιτούντων, ούτως ώστε τους παρασχεθεί η δυνατότητα να υποστηρίξουν επαρκώς την αίτησή τους ενώπιον των αρχών. Επίσης, απαλείφεται η περ. ιβ΄ του αρ. 83, παρ. 9 Ν 4636/2019, ήτοι η λήψη της ευαλωτότητας του αιτούντος άσυλο ως λόγου εφαρμογής της ταχύρρυθμης διαδικασίας. Η RSA είχε επισημάνει κατά τη συζήτηση του Σχεδίου Νόμου περί Διεθνούς Προστασίας ότι η εν λόγω διάταξη αντιβαίνει στο ενωσιακό δίκαιο, επομένως η κατάργησή της κρίνεται εύλογη. Τέλος, η RSA επανέρχεται στην ανάγκη επαναφοράς της ρητής και απόλυτης εξαίρεσης των ασυνόδευτων παιδιών από την ταχύρρυθμη διαδικασία, καθώς η υπαγωγή τους σε μειωμένες διαδικαστικές εγγυήσεις, ήτοι αυστηρότερες προθεσμίες και εξαιρέσεις από το δικαίωμα παραμονής στο έδαφος κατά την εξέταση της προσφυγής, ουδέποτε δύναται να συνάδει με το βέλτιστο συμφέρον του παιδιού. Για τους λόγους αυτούς, η RSA συνιστά την τροποποίηση του αρ. 16 ως εξής: 1. Η παρ. 7 του άρθρου 83 του ν. 4636/2019 αντικαθίσταται ως εξής: «7. Οι αρμόδιες Αρχές Παραλαβής καταγράφουν και εξετάζουν κατά απόλυτη προτεραιότητα αιτήσεις διεθνούς προστασίας, σύμφωνα με: (α) την περίπτωση γ’ της παραγράφου 10 του άρθρου 39 και (β) την παράγραφο 8 του άρθρου 46 του παρόντος νόμου. Στις περιπτώσεις αυτές ενόψει του κατεπείγοντος, η εξέταση της αίτησης πρέπει να ολοκληρώνεται υποχρεωτικά εντός δεκαπέντε (15) ημερών. Οι αρμόδιες Αρχές Παραλαβής καταγράφουν και εξετάζουν κατά προτεραιότητα αιτήσεις διεθνούς προστασίας, με την επιφύλαξη ειδικότερων διατάξεων του παρόντος, όταν αυτές αφορούν: (α) άτομα που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες σύμφωνα με την παράγραφο 4 του άρθρου 39 του παρόντος, εφόσον έχει προηγηθεί πλήρης αξιολόγηση των ειδικών αναγκών τους (β) άτομα που υποβάλλουν αίτηση βάσει του άρθρου 90 του παρόντος ευρισκόμενα σε ζώνες διέλευσης λιμένων ή αερολιμένων της Χώρας (διαδικασία στα σύνορα), (γ) άτομα που ενδέχεται να υπαχθούν στις διαδικασίες του Κανονισμού (ΕΕ) 604/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου ή εφόσον άλλο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει χορηγήσει στον αιτούντα καθεστώς διεθνούς προστασίας ή άλλο κράτος που δεσμεύεται από τον Κανονισμό (ΕΕ) 604/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου κατ’ εφαρμογή του Κανονισμού αυτού, έχει αναλάβει την ευθύνη εξέτασης της σχετικής αίτησης, (δ) άτομα των οποίων οι αιτήσεις μπορούν να θεωρηθούν ως προδήλως αβάσιμες σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 88 του παρόντος, (ε) άτομα για τα οποία η Ελληνική Αστυνομία με αιτιολογημένο έγγραφό της αναφέρει ότι συνιστούν κίνδυνο για την εθνική ασφάλεια ή τη δημόσια τάξη της Χώρας, (στ) άτομα τα οποία υποβάλλουν μεταγενέστερες αιτήσεις διεθνούς προστασίας κατά το στάδιο εξέτασης του παραδεκτού, σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 89 του παρόντος, (ζ) άτομα τα οποία προέρχονται από πρώτη χώρα ασύλου σύμφωνα με το άρθρο 85 του παρόντος ή από ασφαλή τρίτη χώρα σύμφωνα με το άρθρο 86 του παρόντος ή από ασφαλή χώρα καταγωγής σύμφωνα με το άρθρο 87 του παρόντος, (η) άτομα των οποίων οι αιτήσεις εύλογα πιθανολογείται ότι είναι βάσιμες.» 2. Η περίπτωση ιβ’ της παραγράφου 9 διαγράφεται. 3. Η παράγραφος 10 αντικαθίσταται ως εξής: Αιτήσεις διεθνούς προστασίας ασυνόδευτων ανηλίκων δεν εξετάζονται σε καμία περίπτωση με την ταχύρρυθμη διαδικασία της παραγράφου 9 του παρόντος.