Μετανάστευσης και Ασύλου

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'ΜΕΤΑδραση - Δράση για τη Μετανάστευση και την Ανάπτυξη' | 24 Απριλίου 2020, 16:26

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Α) Αναφορικά με το πρώτο εδάφιο της παρ. 3 του άρθρου 39 του ν. 4636/2019, παρατηρείται ότι όντως ενσωματώνεται η οδηγία 2013/32/ΕΕ, με την προσθήκη του (γλώσσας που) ευλόγως θεωρείται ότι κατανοούν οι αιτούντες. Ωστόσο θα πρέπει με τη νέα διάταξη να διασφαλίζεται η κατανόηση της γλώσσας της ενημέρωσης η οποία να μην έχει τυπικό χαρακτήρα αλλά ουσιαστικό, κατά τέτοιο τρόπο που τα δικαιώματά και οι υποχρεώσεις να μπορούν να είναι κατανοητά από όλους. Β) Αναφορικά με την περίπτωση δ’ της παραγράφου 5 του άρθρου 39, παρατηρείται ότι υπάρχει μια ασάφεια ως προς το ποιο πρόσωπο μπορεί να θεωρηθεί ηλικιωμένο – η οποία θα μπορούσε να αρθεί με την ρητή αναφορά σε ηλικιακό όριο (π.χ. το 65ο έτος). Περαιτέρω θα είχε σημασία κατ’ αναλογία των διατάξεων του άρθρου 48 παρ. 4 εδ. (γ) για την κράτηση, σύμφωνα με το οποίο « Οι αρμόδιες αρχές μεριμνούν ώστε να αποφεύγεται η κράτηση γυναικών κατά τη διάρκεια της κύησης και για τρεις (3) μήνες μετά τον τοκετό» , να προστεθεί και η κατηγορία των γυναικών σε λοχεία, δηλαδή γυναικών έως και τον 3ο μήνα μετά τη γέννα. Γ) ) Αναφορικά με την περίπτωση στ’ της παρ 5 του άρθρου 39, παρατηρούνται τα εξής: Με την προτεινόμενη τροποποίηση καταργείται το τεκμήριο υπέρ της ανηλικότητας των αιτούντων άσυλο που υπάρχει κατά την διάρκεια των διαδικασιών διαπίστωσης ανηλικότητας και εωσότου εκδοθεί πόρισμα σχετικά με την ηλικία του αιτούντα. Πρόκειται για κατάργηση μίας σημαντικής εγγύησης που έχει τεθεί προκειμένου να διαφυλαχθούν τα δικαιώματα των παιδιών. Σε αντίθετη περίπτωση υπάρχει ο κίνδυνος ανήλικοί να μεταχειρίζονται ως ενήλικοι μέχρι να διαπιστωθεί η ανηλικότητά τους με αποτέλεσμα να λαμβάνει χώρα παραβίαση των δικαιωμάτων τους που απορρέουν από το διεθνές δίκαιο και την Σύμβαση Δικαιωμάτων του Παιδιού. Η αφαίρεση του τελευταίου εδαφίου σύμφωνα με το οποίο «Σε κάθε περίπτωση, μέχρι την έκδοση πορίσματος περί της ηλικίας του, το πρόσωπο θεωρείται ανήλικος και τυγχάνει αντίστοιχης μεταχείρισης. Η διαδικασία του προηγούμενου εδαφίου κινείται σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας και αν ανακύψει αμφιβολία για την ανηλικότητα του προσώπου.» δεν θεωρείται ορθή, αφού η προτεινόμενη τροποποίηση δεν συνεπάγεται ότι ο ανήλικος θα μεταχειρίζεται ως ενήλικος έως την έκβαση της εξέτασης ανηλικότητας, όπως προβλέπεται και στη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού (άρθρα 3 και 12). Είναι πολύ σημαντικό να διατηρηθεί το τελευταίο εδάφιο στον νόμο ώστε να κατοχυρώνεται ρητά και να μην υπάρχει καμία αμφιβολία για το πώς θα πρέπει να αντιμετωπίζεται όποιος/α υποβάλλεται σε εξέταση ανηλικότητας. Σε κάθε περίπτωση είναι σημαντικό να παραλειφθεί η φράση «κατά τη δήλωσή του» αφού, στην πράξη, είναι συχνό και το αντίθετο πρόβλημα: ανήλικοι και μάλιστα ασυνόδευτοι να δηλώνουν ενήλικοι με στόχο να μην κρατηθούν και χωριστούν από την ομάδα ή ενίοτε το διακινητή τους που τους έχει συμβουλέψει ή υποχρεώσει να προβούν στη σχετική δήλωση. Δεδομένης της αρχής του βέλτιστου συμφέροντος του ανηλίκου, προτείνεται, σε περίπτωση αμφισβήτησης της πραγματικής του ηλικίας «προς τα κάτω», κατά τη διάρκεια της διαδικασίας εξέτασης της ανηλικότητας να θεωρείται, κατά τεκμήριο, και πάλι ανήλικος. Τέλος, στην τροποποίηση αυτή προστίθενται και οι διοικητές της Υπηρεσίας Πρώτης Υποδοχής και της Υπηρεσίας Ασύλου στα πρόσωπα που μπορούν με απόφαση τους να παραπέμψουν σε διαδικασία εξέτασης ανηλικότητας με σκοπό, όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση, να μειωθεί ο αριθμός των προσώπων που καταχρηστικά δηλώνουν ανήλικοι. Η προτεινόμενη τροποποίηση δεν είναι εύστοχη αφού δημιουργεί σύγχυση αρμοδιοτήτων και μπορεί να οδηγήσει σε γραφειοκρατικά προβλήματα με πιθανό αποτέλεσμα, αντί να αντιμετωπίσει το πρόβλημα των καταχρηστικών δηλώσεων ανηλικότητας να το επιτείνει. Σε περίπτωση αμφιβολίας ανηλικότητας θα πρέπει να αναφέρεται στον νόμο ότι θα ενημερώνεται και ο εισαγγελέας ανηλίκων ή ο κατά τόπον αρμόδιος, που δρα ως προσωρινός επίτροπος των ανήλικων και ο επίτροπος του ανηλίκου.