Το άρθρο 99 του ν. 4636/2019 τροποποιείται ως εξής: «Ο προσφεύγων δύναται να καταθέσει υπόμνημα για την ανάπτυξη των προβαλλόμενων με την προσφυγή ισχυρισμών το αργότερο τρεις (3) ημέρες πριν από τη συζήτηση της προσφυγής. Στην ίδια προθεσμία οφείλει να προσκομίσει τα αποδεικτικά των ισχυρισμών του στοιχεία. Κατ’ εξαίρεση εφόσον εφαρμόζεται η διαδικασία του άρθρου 90, ο προσφεύγων δύναται να καταθέσει υπόμνημα έως την προτεραία της συζήτησης της προσφυγής.»
Όσον αφορά την πρόβλεψη ότι «ο δικηγόρος δύναται να καταθέσει υπόμνημα επί της προσφυγής με το οποίο προβάλλει οψιφανείς και οψιγενείς ισχυρισμούς», φαίνεται να έρχεται σε αντίθεση με το άρθρο 99, το οποίο προβλέπει: «Ο προσφεύγων δύναται να καταθέσει υπόμνημα για την ανάπτυξη των προβαλλόμενων με την προσφυγή ισχυρισμών το αργότερο τρεις (3) ημέρες πριν από τη συζήτηση της προσφυγής. Στην ίδια προθεσμία οφείλει να προσκομίσει τα αποδεικτικά των ισχυρισμών του στοιχεία. Κατ’ εξαίρεση εφόσον εφαρμόζεται η διαδικασία του άρθρου 90, ο προσφεύγων δύναται να καταθέσει υπόμνημα έως την προτεραία της συζήτησης της προσφυγής». Εφόσον κάθε προσφεύγων δύναται να καταθέσει υπόμνημα για ανάπτυξη ισχυρισμών που αρχικά κατέθεσε, και ο δικηγόρος του θα πρέπει να μπορεί να κάνει το ίδιο, δηλαδή να καταθέτει εάν το κρίνει σκόπιμο συμπληρωματικό υπόμνημα για ανάπτυξη ισχυρισμών, ακόμη και εάν δεν υπάρχουν οψιγενείς ή οψιφανείς ισχυρισμοί. Ομοίως από την άλλη πλευρά, εφόσον ο προσφεύγων στον οποίο χορηγήθηκε δικηγόρος μητρώου νομικής βοήθειας, έχει το δικαίωμα να υποβάλει με το υπόμνημά του διαμέσου του δικηγόρου του οψιγενείς ή οψιφανείς ισχυρισμούς, πρέπει και όλοι οι υπόλοιποι προσφεύγοντες να έχουν αυτό το δικαίωμα (με ή χωρίς δικηγόρο, με ιδιώτη δικηγόρο ή με δικηγόρο νομικής συνδρομής).
Με την προτεινόμενη ρύθμιση έχει απαλειφθεί από το άρθρο 99 η δυνατότητα κατάθεσης με το υπόμνημα οψιγενών και οψιφανών ισχυρισμών. Η δυνατότητα κατάθεσης οψιγενών και οφιψανών ισχυρισμών δίνεται μόνο σε όσους το αίτημα για δωρεάν νομική βοήθεια έχει ήδη εγκριθεί από την Επιτροπή, δηλαδή μόνο σε όσους έχει ήδη πιθανολογηθεί ότι το αίτημά τους (χωρίς οψιγενείς και οψιφανείς ισχυρισμούς) μπορεί να γίνει δεκτό. Δεν υπάρχει πρόβλεψη για την περίπτωση που ο αιτών έχει οψιγενείς ή οψιφανείς ισχυρισμούς. Η τροποποίηση αυτή περιορίζει και υπονομεύει σημαντικά το δικαίωμα των προσφευγόντων σε πραγματική προσφυγή και οδηγεί σε αυστηροποίηση της διαδικασίας.
Προτείνεται να παραμείνει το άρθρο ως έχει και να μην υπάρξει τροποποίηση, ήτοι αφαίρεση του εδαφίου που ορίζει «Με το ίδιο υπόμνημα μπορεί να προβάλλει οψιφανείς και οψιγενείς ισχυρισμούς», καθώς εκτός του γεγονότος ότι ευάλωτες ομάδες όπως τα ασυνόδευτα παιδιά χρειάζονται να αισθανθούν ασφάλεια και να δημιουργηθεί κλίμα εμπιστοσύνης για να αποκαλύψουν τραυματικά γεγονότα, εμφιλοχωρεί και ικανό χρονικό διάστημα μεταξύ της συζήτησης της συνέντευξης και της συζήτησης της προσφυγής, κατά το οποίο μπορεί να έχουν ανακύψει νέα δεδομένα τα οποία ως οψιγενείς και οψιφανείς ισχυρισμοί θα διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο για την έκβαση της υπόθεσης (πχ αναγνώριση προσφεύγοντος ως θύμα βασανιστηρίου ή χαρακτηρισμός του ως ευάλωτου).
Άρθρο 26 | Τροποποίηση του Άρθρου 99 του ν. 4643/2019.
Εδώ δεν αντιλαμβανόμαστε γιατί στον τρόπο καταθέσεως υπομνήματος, αφαιρέθηκε η φράση: «Με το ίδιο υπόμνημα μπορεί να προβάλει και οψιφανείς και οψιγενείς ισχυρισμούς». Κατά τη γνώμη μας θα έπρεπε να παραμείνει, καθώς ιδιαίτερα σε αυτό το στοιχεία βασίζονται τα αιτήματα στις Επιτροπές Προσφυγών.
Έχει αφαιρεθεί από το άρθρο 99, το εδάφιο που ορίζει «Με το ίδιο υπόμνημα μπορεί να προβάλλει οψιφανείς και οψιγενείς ισχυρισμούς», κάτι το οποίο ιδίως για τους ασυνόδευτους ανηλίκους είναι πολύ σημαντικό καθώς λόγω της ηλικίας αλλά και της ευαλωτότητας τους, δύναται να καθυστερήσουν να αποκαλύψουν πραγματικά περιστατικά που τους έχουν συμβεί και τα οποία μπορεί να αποτελούν πολύ κομβικά σημεία για την επίρρωση των ισχυρισμών τους, ενώ επίσης είναι δυνατόν στην επικοινωνία με το βιολογικό τους περιβάλλον που ενδεχομένως βρίσκεται πίσω στη χώρα καταγωγής να προκύψουν γεγονότα που να επηρεάσουν την έκβαση και του δικού τους αιτήματος ασύλου (ενδεικτικά, δολοφονία μέλους της οικογένειας από το διωκτικό περιβάλλον και του ίδιου του ανηλίκου)