1. Η περ. γ’ της παρ. 2 του άρθρου 95 του ν. 4636/2019, τροποποιείται ως εξής: «γ. από πέντε (5) ημέρες μετά την κατάθεση προσφυγής, που ασκείται κατά απόφασης με την οποία απορρίπτεται αίτηση διεθνούς προστασίας στις περιπτώσεις του άρθρου 90 του παρόντος ή που υποβάλλεται ενώ ο προσφεύγων βρίσκεται σε Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης ή κρατείται».
2. Η παρ. 7 του άρθρου 95 του ν. 4636/2019 τροποποιείται ως εξής: «7. Κατά τον προσδιορισμό της προσφυγής η Αρμόδια Αρχή Παραλαβής, προσδιορίζει ανά Επιτροπή, από εβδομήντα πέντε (75) έως ενενήντα (90) υποθέσεις προς συζήτηση ανά μήνα και για τις δύο συνθέσεις (Τριμελή και Μονομελή), με την επιφύλαξη των ειδικότερα οριζόμενων στον Κανονισμό Λειτουργίας της Αρχής Προσφυγών για τη λειτουργία των Τμημάτων διακοπών. Οι υποθέσεις που συζητούνται σε κάθε σύνθεση κατανέμονται ισομερώς, κατά κατηγορία και αντικείμενο, στον Πρόεδρο και τα μέλη των Επιτροπών. Ο συνολικός μηνιαίος αριθμός από τις συζητηθείσες υποθέσεις που χρεώνεται κάθε μέλος, ανέρχεται σε τουλάχιστον είκοσι πέντε (25) για όλες τις συνθέσεις. Σε περίπτωση εμβόλιμων δικασίμων, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στον Κανονισμό Λειτουργίας της Αρχής Προσφυγών, ο αριθμός των προσδιοριζόμενων προς συζήτηση υποθέσεων δεν υπερβαίνει τις δεκαπέντε (15) υποθέσεις ανά συνεδρίαση, υπό την επιφύλαξη της παρ. 2 του άρθρου 98.». Σε κάθε περίπτωση, το σύνολο των ανά μήνα υποθέσεων που χρεώνεται κάθε μέλος (σε τακτικές και εμβόλιμες δικασίμους) δεν δύναται να υπερβαίνει τις τριάντα (30). Σε περίπτωση υπέρβασης του αριθμού του προηγούμενου εδαφίου, λαμβάνεται πρόνοια για ανάλογη μείωση της χρέωσης κατά τους αμέσως επόμενους μήνες.
3. Η παρ. 10 του άρθρου 95 του ν. 4636/2019 τροποποιείται ως εξής: «10. Σε περίπτωση απόρριψης της προσφυγής, η Ανεξάρτητη Επιτροπή Προσφυγών εκδίδει απόφαση επιστροφής του υπηκόου τρίτης χώρας, η οποία αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της απόφασης. Στην περίπτωση αυτή εφαρμόζονται οι διατάξεις των άρθρων 17 έως 31 του ν. 3907/2011.»
Με την τροποποίηση της παρ.7 του άρθρου 95 του Ν.4636/2019 αυξάνεται περαιτέρω ο ήδη μεγάλος όγκος υποθέσεων που χρεώνεται τόσο στις Επιτροπές όσο και στα μέλη αυτών. Με βάση απλώς την κοινή λογική, θεωρείται απίθανο να έχουμε διεκπεραίωση τόσων πολλών υποθέσεων και μάλιστα διατηρώντας το επιθυμητό επίπεδο δικαστικής κρίσης, με δεδομένη άλλωστε την παράλληλη απασχόληση των μελών των Επιτροπών. Επομένως, πρέπει να βρεθούν άλλες λύσεις, όπως για παράδειγμα η δημιουργία νέων Επιτροπών.
Η πρόταση για αύξηση των υποθέσεων ανά Επιτρπή οδηγεί στην υπερφότωση των πινακίων των Επιτροπών αφού κάθε μέλος της Επιτροπής θα χρεώνεται έως 30 υποθέσεις ανά μήνα και επιπρόσθετες 5 (από τις 15 της Επιτροπής) από τυχόν εμβόλιμες συνεδριάσεις.
Η έκδοση των αυτών των υποθέσεων καθίσταται δυσβάστακτη για τα μέλη των Επιτροπών που είναι ενεργοί διοικητικοί δικαστές και έχουν άλλο φόρτο εργασίας στα διοικητικά δικαστήρια.Έτσι καθίσταται υπαρκτός ο κίνδυνος της πτώσης της ποιότητας των αποφάσεων και, άρα, της αύξησης της προσβολής τους στα διοικητικά δικαστήρια ενώ θα αυξάνεται ο αριθμός των χρεωμένων υποθέσεων ανά δικαστή καθώς δεν είναι εφικτό ο κάθε διαστής να εκδίδει 30 αποφάσεις κάθε μήνα, δεδομένου και του φόρου εργασίας στα διοικητικά δικαστήρια.Ως πρώην μέλος των Επιτροπών αυτών επίχρόνια υεωρώ εφικτό έναν αριθμό χρεώσεων έως 20 ανά μέλος Επιτροπής ανά μήνα συνολικά 9κια όχι έως 35 που προβλέπεται τώρα).
Συνεπώς λόγω των αμέσως προαναφερομένων, το αποθεμα εκκρεμών αποφάσεων (backlog) των Επιτροπών Pροσφυγών με αποτέλεσμα νέες καθυστερήσεις στην έκδοση αποφάσεων ενώ η Αρχή Προσφυγών έχει εκκρεμείς πάνω από 14.000 αποφάσεις από το παρελθόν και κατίθνεται τουλάχιστον 1400-1500 προσφυγές κάθε μήνα υπό κανονικές συνθήκες (των προηγουμένων του κορωνοιού καταστάσεων).Συνεπώς η επιλογή αυτή οδηγεί εκ των πραγμάτων σε νέες καθυστερήσεις και αύξηση των εκκρεμών υποθέσεων προς έκδοση.
Προτείνεται η ίδρυση νέων,πρόσθετων Επιτροπών (τουλάχιστον 3-4) ώστε να διεκπεραιώνονται ταχύτερα οι αποφάσεις και να μειωθεί το απόθεμα εκκρεμών υποθέσεων της Αρχής Προσφυγών.
Παράλληλα απαιτείται η ενίσχυση της Αρχής Προσφυγών με νέο μόνιμο προσωπικό και έγκαιρη και επαρκή υλικοτεχνική υποστήριξη καθώς παρατηρούνται συχνά ελλείψεις σε βασικές λειτουργικές ανάγκες των Επιτροπών (προβλήματα με εκτυπωτές, μελάνι εκτυπωτών, άλλα αναλώσιμα,καθαριότητα κλπ) ήδη από το 2016 και,κατά περιόδους, μέχρι και σήμερα, οι οποίες (ελλείψεις) συντείνουν σε αρρυθμίες και σε καθυστερήσεις στις διαδικασίες.
Είναι η πρώτη φορά που καταργείται εντελώς η παραπομπή για ανθρωπιστικούς λόγους.
Στο προτεινόμενο του νομοσχεδίου προβλέπεται, επίσης, για πρώτη φορά, ότι οι Επιτροπές Προσφυγών εκδίδουν μαζί με την απορριπτική απόφαση και απόφαση επιστροφής αφού εξετάσουν ζητήματα επαναπροώθησης κλπ. ενώ έχουν νέα δυνατότητα για αναβολή απομάκρυνσης των απορριφθέντων αιτούντων με σχετική βεβαίωση παραμονής στη χώρα με παραπομπή της προτεινόμενη διάταξης στα άρθρα 17-31 του νόμου 3907/2011.
Συνεπώς με την προτεινόμενη διάταξη μπορεί να δίνεται αναβολή απομάκρυσνης στους απορριφθέντες αιτούντες διθνή προστασία για 6 μήνες που μπορεί να ανανεωθεί σε περίπτωση αντικειμενικής αδυναίας απέλασης, σοβαρών λόγων υγείας ή άλλων ειδικών λόγων.Θα πρέπει να διευκρινιστεί εάν η ανανέωση αυτή θα γίνεται με νέα απόφαση της Επιτροπής, συνεπως, στην περίπτωση αυτή θα επανέρχονται ανά τακτά διαστήματα οι υποθέσεις αυτές στις Επιτροπές.
Προτιμότερη σαφώς είναι η διατήρση του κατοαργούμενου άρθρου 67 του ν. 4375/2016 καθώς το καθεστώw αυτό είναι πιο ισχυρό νομικό ενώ η αναβολή απομάκρυνσης είναι ασθενέστερο και πιο προσωρινό.Εφόσον υφίσταται λόγοι αντιμενικής αδυναμίας απέλασης, λόγοι υγείας, ειδικά ζητήματα που άπτονται ασυνόδευτων ανηλίκων και του βέλτιστου συμφέροντός του κλπ, θα πρέπει να δίνεται άδεια διαμονής για ανθρωπιστικούς λόγους που, έτσι κια αλλιώς είναι διάρκειας 1-2 ετών.
Ειδικά οι ασυνόδευτοι ανήλικοι που δεν πληρούν τις προυποθέσεις για άσυλο ή πεικουρική προστασία θα πρέπει να πάιρνουν άδεια διαμονής για ανθρωπιστικούς λόγους καθώς είναι, κατά κανόνα, προς το βέλτιστο συμφέρον τους,σύμφωνα και με τη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού, να παραμείνουν με ασφάλεια σε κάποια δομή φιλοξενίας με κατάλληλες συνθήκες διαμονής (και όχι, βέβαια, στις δήθεν safe zones των νησιών του ανατολικού Αιγαίου που κάθε άλλο παρά safe είναι ή σε αστυνομικά κρατητήρια.
Η πρόβλεψη προθεσμίας 5 ημερών για τη συζήτηση της προσφυγής, αποκλείει στην πραγματικότητα τη νομική συνδρομή, ενώ ο προβλεπόμενος αριθμός των υποθέσεων ανά επιτροπή είναι εξαντλητικός και δεν εγγυάται την ποιότητα των αποφάσεων.
Στο εν λόγω άρθρο ενδεχομένως εμφιλοχωρεί αριθμητικό λάθος. Ο ανώτατος αριθμός χρεώσεων ανά μήνα για κάθε μέλος της Επιτροπής που συμμετέχει σε τακτικές και εμβόλιμες συνεδριάσεις δεν μπορεί να ξεπεράσει τις 35.