1. Η επιτροπεία του ασυνόδευτου ανηλίκου λήγει αυτοδικαίως με:
α) την ενηλικίωση του,
β) τον θάνατό του,
γ) την αναχώρησή του από την ελληνική επικράτεια με οποιονδήποτε τρόπο,
δ) τη διαπίστωση, κατά τη διαδικασία της υπ’ αρ. 9889/4.8.2020 (Β’ 3390) κοινής απόφασης των Υπουργών Υγείας και Μετανάστευσης και Ασύλου, ότι δεν είναι ανήλικος,
ε) την κτήση της ελληνικής ιθαγένειας, σύμφωνα με τον Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας [ν. 3284/2004 (Α’ 217)],
στ) τη σύναψη γάμου, με την επιφύλαξη του άρθρου 1350 του Αστικού Κώδικα,
ζ) την παρέλευση ενός (1) μήνα από τη δήλωση εξαφάνισης του ασυνόδευτου ανηλίκου,
η) την επανένωσή του στην ελληνική επικράτεια με τους ασκούντες τη γονική του μέριμνα.
2. Κατ’ εξαίρεση, μετά την αναχώρηση του ασυνόδευτου ανηλίκου από την ελληνική επικράτεια, ο επίτροπος εξακολουθεί να τον εκπροσωπεί σε εκκρεμείς διαδικασίες, διοικητικές και δικαστικές, μέχρι την ολοκλήρωσή τους.
3. Σε κάθε περίπτωση λήξης της επιτροπείας, ο επίτροπος ενημερώνει αμελλητί τη Μονάδα Θεσμικής Προστασίας και τον Εισαγγελέα.
Προτείνεται η απαλοιφή της περίπτωσης «ε’». Ακόμα και με την απόκτηση ελληνικής ιθαγένειας, είναι σημαντικό να διατηρηθεί η επιτροπεία έστω κατ’ εξαίρεση καθότι ο ανήλικος παραμένει ασυνόδευτος.
Στην περίπτωση «ζ) την παρέλευση ενός (1) μήνα από τη δήλωση εξαφάνισης του ασυνόδευτου ανηλίκου,» προτείνεται να προστεθεί η φράση : «με τον εκ νέου εντοπισμό του ασυνόδευτου ανηλίκου, πραγματοποιείται ξανά η διαδικασία του ορισμού όπως περιγράφεται στο άρθρο 10» .
Προτείνουμε στην παρ.1 δ) να μπει “την οριστική διαπίστωση, μετά και την έκδοση απόφασης επί της τυχόν ασκηθείσας ενδικοφανούς προσφυγής του άρ. 1 παρ 9 της ΚΥΑ υπ’ αριθμ. 9889/2020..”. Στην παρ.1 η) να συμπληρωθεί “ή ένα εξ αυτών στην περίπτωση που την ασκούν αμφότεροι”. Στην παρ.2 να αποσαφηνίζεται ότι η ρύθμιση δεν αφορά τις περιπτώσεις εξαφάνισης και άτυπης φυγής του ασυνόδευτου παιδιού, διότι αλλιώς θα έρχεται η ρύθμιση αυτή σε αντίθεση με τη ρύθμιση του αρθ.19 παρ.1 ζ).
Στο συγκεκριμένο άρθρο είναι σκόπιμο να προβλεφθούν ενέργειες σχετικές με την λήξη της επιτροπείας παιδιών που ενηλικιώνονται, ωστόσο λόγω αναπηρίας (σωματικής ή νοητικής)δεν έχουν δικαιοπρακτική ικανότητα.
Το άρθρο 19 (1) ορίζει ότι «[η] επιτροπεία του ασυνόδευτου ανηλίκου λήγει αυτοδικαίως με: […] ε) την κτήση της ελληνικής ιθαγένειας, σύμφωνα με τον Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας […]». Δεδομένου ωστόσο ότι ακόμη και σε αυτήν την περίπτωση (κτήση ιθαγένειας) το ασυνόδευτο παιδί συνεχίζει να είναι ασυνόδευτο και έχει τις ίδιες ανάγκες προστασίας, εκπροσώπησης κτλ. θα πρέπει να προβλεφθεί η παραπομπή του σε κατάλληλες διαδικασίες έτσι ώστε να συνεχιστεί η κάλυψη των αναγκών αυτών προς εξυπηρέτηση του βέλτιστου συμφέροντος του.
Άρθρο 19 παρ. 2: Κρίνεται προβληματική η παράγραφος 2 του άρθρου 19 που ορίζει ότι με την αναχώρηση του ασυνόδευτου ανήλικου από την ελληνική επικράτεια λήγει αυτοδικαίως η επιτροπεία ωστόσο κατ΄ εξαίρεση ο Επίτροπος θα εκπροσωπεί το ανήλικο σε εκκρεμείς διαδικασίες μέχρι την ολοκλήρωση τους. Δε προκύπτει ότι από αυτή τη διάταξη ικανοποιείται το βέλτιστο συμφέρον του ανηλίκου ούτε η εικαζόμενη βούλησή του.
Για κτήση ελληνικής ιθαγένειας, σύναψη γάμου, ποιες διατάξεις ισχύουν; Σε περίπτωση κτήσης της ελληνικής ιθαγένειας, πως γίνεται η μετάβαση σε διαφορετικό καθεστώς επιτροπείας; Η σύναψη γάμου δεν οδηγεί αυτόματα σε πλήρη δικαιοπρακτική ικανότητα του ανηλίκου καθώς υπάρχει το ενδεχόμενο ο ανήλικος που έχει τελέσει γάμο να χρειαστεί συναίνεση επιτρόπου για συγκεκριμένες πράξεις, θα πρέπει να οριστεί το πώς καλύπτεται αυτό το κενό.