ΚΕΦΑΛΑΙΟ Κ΄ – ΔΙΑΜΟΝΗ ΓΙΑ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΟΥΣ ΚΑΙ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ
Άρθρο 134
Άδειες διαμονής για ανθρωπιστικούς και εξαιρετικούς λόγους
(άδεια διαμονής τύπου «Α»)
1. Με απόφαση του Υπουργού Μετανάστευσης και Ασύλου μπορεί να χορηγείται άδεια διαμονής κατά περίπτωση/ad hoc για λόγους ανθρωπιστικής φύσεως σε πολίτες τρίτων χωρών που βρίσκονται στην Ελλάδα (άδεια διαμονής τύπου «Α.1» – Ad Hoc Residence Permit) και ιδίως σε θύματα και ουσιώδεις μάρτυρες εγκληματικών πράξεων, σε θύματα ενδοοικογενειακής βίας, σε θύματα εγκλημάτων με ρατσιστικά χαρακτηριστικά, σε πάσχοντες από σοβαρά προβλήματα υγείας, σε θύματα εργατικών ατυχημάτων, σε όσους παρακολουθούν εγκεκριμένο κατά νόμο θεραπευτικό πρόγραμμα ψυχικής εξάρτησης, σε μέλη της οικογένειας Έλληνα πολίτη που πληρούν τις προϋποθέσεις χορήγησης αυτοτελούς άδειας διαμονής (άδεια διαμονής τύπου «Ο.2») του άρθρου 90, καθώς και σε πολίτες τρίτων χωρών που με κίνδυνο της ζωής τους, προέβησαν σε πράξεις κοινωνικής αρετής, προσφοράς και αλληλεγγύης που προάγουν τις αξίες του ανθρωπισμού. Ο Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου δύναται να παραπέμπει την υπόθεση στην Επιτροπή Μετανάστευσης του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου για παροχή γνώμης.
2. Με απόφαση του Υπουργού Μετανάστευσης και Ασύλου χορηγείται άδεια διαμονής για ανθρωπιστικούς λόγους σε πολίτες τρίτων χωρών που βρίσκονται στην Ελλάδα και εμπίπτουν σε κάποια από τις παρακάτω κατηγορίες:
α. θύματα εμπορίας ανθρώπων που υπάγονται στις διατάξεις του Πρωτοκόλλου του Παλέρμο που κυρώθηκε με τον ν. 3875/2010 (Α΄158) και δεν υπάγονται στα άρθρα 135 έως 142 του παρόντος (άδεια διαμονής τύπου «Α.2»),
β. πολίτες τρίτων χωρών, οι οποίοι απασχολήθηκαν είτε με ιδιαίτερα καταχρηστικούς όρους εργασίας, είτε ως ανήλικοι, σύμφωνα με το άρθρο 89 του ν. 4052/2012 (Α` 41) (άδεια διαμονής τύπου «Α.3»),
3. Η άδεια διαμονής που χορηγείται σύμφωνα με τις παρ. 1 και 2 έχει διάρκεια ισχύος ένα (1) έτος και ανανεώνεται για ισόχρονο διάστημα, εφόσον εξακολουθούν να συντρέχουν οι προϋποθέσεις χορήγησης. Η άδεια διαμονής μπορεί να ανανεωθεί σύμφωνα με το άρθρο 11 για έναν από τους λοιπούς λόγους του παρόντος, εφόσον εκλείψουν οι λόγοι για τους οποίους χορηγήθηκαν.
4. Με απόφαση του Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης χορηγείται άδεια διαμονής για ανθρωπιστικούς λόγους σε πολίτες τρίτων χωρών που βρίσκονται στην Ελλάδα και εμπίπτουν σε κάποια από τις παρακάτω κατηγορίες:
αα. Ενήλικοι πολίτες τρίτων χωρών, ανίκανοι να επιμεληθούν τις υποθέσεις τους εξαιτίας λόγων υγείας ή ανήλικοι που αποδεδειγμένα χρήζουν προστατευτικών μέτρων και φιλοξενούνται από ιδρύματα ή άλλα νομικά πρόσωπα κοινωφελούς σκοπού, εφόσον η επιστροφή τους σε ασφαλές περιβάλλον είναι αδύνατη,
αβ. ανήλικοι, η επιμέλεια των οποίων έχει ανατεθεί με απόφαση ελληνικού δικαστηρίου ή αλλοδαπού δικαστηρίου που αναγνωρίζεται από τις ελληνικές αρχές, σε οικογένειες Ελλήνων ή οικογένειες πολιτών τρίτων χωρών με νόμιμη διαμονή στη χώρα ή για τα οποία είναι εκκρεμής διαδικασία υιοθεσίας ενώπιον των ελληνικών αρχών,
αγ. ανήλικοι πολίτες τρίτων χωρών, οι οποίοι έχουν τοποθετηθεί σε ανάδοχη οικογένεια είτε με δικαστική απόφαση είτε κατόπιν κατάρτισης έγγραφης σύμβασης των φυσικών γονέων ή του επιτρόπου ή του φορέα που έχει την επιμέλεια του ανηλίκου με τους ανάδοχους γονείς (άδεια διαμονής τύπου «Α.4»).
Η άδεια διαμονής που χορηγείται στις περ. αα), αβ), αγ) έχει διάρκεια ισχύος τρία (3) έτη και ανανεώνεται για ισόχρονο διάστημα εφόσον εξακολουθούν να συντρέχουν οι προϋποθέσεις χορήγησης. Η άδεια διαμονής μπορεί να ανανεωθεί σύμφωνα με το άρθρο 11 για έναν από τους λοιπούς λόγους του παρόντος, εφόσον εκλείψουν οι λόγοι για τους οποίους χορηγήθηκε.
β. ανήλικοι φιλοξενούμενοι σε οικοτροφεία που λειτουργούν υπό την εποπτεία των αρμόδιων Υπουργείων (άδεια διαμονής τύπου «Α.5»). Η άδεια διαμονής έχει διάρκεια ισχύος τρία (3) έτη και ανανεώνεται για ισόχρονο διάστημα εφόσον εξακολουθούν να συντρέχουν οι προϋποθέσεις χορήγησης. Η άδεια διαμονής μπορεί να ανανεωθεί σύμφωνα με το άρθρο 11 για έναν από τους λοιπούς λόγους του παρόντος, εφόσον εκλείψουν οι λόγοι για τους οποίους χορηγήθηκε,
γ. πολίτες τρίτων χωρών που διαμένουν στη χώρα για επτά (7) τουλάχιστον συνεχή έτη, πριν από την υποβολή αίτησης, σύμφωνα με έγγραφα βέβαιης χρονολογίας ή είναι γονείς ανήλικου ημεδαπού και προσκομίζουν στοιχεία που τεκμηριώνουν τη γονική σχέση με το/τα τέκνο/α και δεν έχει εκδοθεί τελεσίδικη αρνητική απόφαση χορήγησης διεθνούς προστασίας (άδεια διαμονής τύπου «Α.6»). Η άδεια διαμονής χορηγείται άπαξ, έχει διάρκεια ισχύος τρία (3) έτη και μπορεί να ανανεώνεται σύμφωνα με το άρθρο 11 για έναν από τους λοιπούς λόγους του παρόντος Κώδικα. Σε πολίτες τρίτων χωρών που αποδεικνύουν ότι διαμένουν στη χώρα για επτά (7) τουλάχιστον συναπτά έτη, χορηγείται απόδειξη παραλαβής αιτήματος στην οποία αναγράφεται ότι κωλύεται η έκδοση απόφασης επιστροφής σύμφωνα με το άρθρο 21 του ν. 3907/2011 (Α` 7) για τον χρόνο που θα απαιτηθεί μέχρι την εξέταση του αιτήματος. Ο χρόνος παραμονής βάσει σχετικού δικαιώματος του αιτούντος διεθνούς προστασίας στη Χώρα, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 73 του ν. 4939/2022, δεν προσμετράται για τη συμπλήρωση της επταετίας.
5. Προϋπόθεση για τη χορήγηση άδειας διαμονής σε πρόσωπα που υπάγονται στο παρόν είναι η κατοχή διαβατηρίου, έστω και εάν αυτό έχει λήξει. Άδεια διαμονής χορηγείται και στις περιπτώσεις που διαπιστώνεται αντικειμενική αδυναμία εφοδιασμού του ενδιαφερόμενου με διαβατήριο, εφόσον αυτό διαπιστώνεται, κατόπιν αιτιολογημένης αίτησης του ενδιαφερομένου και γνώμης της αρμόδιας Επιτροπής Μετανάστευσης.
6. Για την εξέταση αίτησης χορήγησης άδειας διαμονής, σύμφωνα με το παρόν άρθρο δεν καταβάλλεται παράβολο, με την εξαίρεση της περ. γ΄ της παρ. 4, για την οποία καταβάλλεται παράβολο ύψους τριακοσίων (300) ευρώ.
6. Αιτήσεις για τη χορήγηση άδειας διαμονής ανηλίκων ή ενηλίκων που αδυνατούν να επιληφθούν των υποθέσεών τους και φιλοξενούνται σε οποιοδήποτε ίδρυμα ή σε νομικά πρόσωπα κοινωφελούς σκοπού, υποβάλλονται από τον οριζόμενο εκπρόσωπο του ιδρύματος ή του νομικού προσώπου.