ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ AΔΕΙΩΝ ΔΙΑΜΟΝΗΣ ΓΙΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ
(ΑΔΕΙΑ ΔΙΑΜΟΝΗΣ ΤΥΠΟΥ «Ο»)
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΔ΄
ΕΙΣΔΟΧΗ ΠΟΛΙΤΩΝ ΤΡΙΤΩΝ ΧΩΡΩΝ ΓΙΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΕΠΑΝΕΝΩΣΗ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΟΔΗΓΙΑ 2003/86/ΕΚ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ 22ης ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2003
(ΑΔΕΙΑ ΔΙΑΜΟΝΗΣ ΤΥΠΟΥ «Ο.1»)
Άρθρο 83
Πεδίο εφαρμογής
(άρθρο 3 Οδηγίας 2003/86)
1. Οι διατάξεις του παρόντος Κεφαλαίου εφαρμόζονται όταν ο συντηρών κατέχει άδεια διαμονής που έχει εκδοθεί από τις αρμόδιες ελληνικές αρχές, διάρκειας ισχύος τουλάχιστον δύο (2) ετών, η οποία του παρέχει τη δυνατότητα να αποκτήσει δικαίωμα μόνιμης διαμονής, εφόσον τα μέλη της οικογένειάς του είναι πολίτες τρίτης χώρας, ανεξάρτητα από το καθεστώς τους.
2. Τα άρθρα 84 έως 90 δεν εφαρμόζονται όταν ο συντηρών:
α. έχει υποβάλει αίτηση να του αναγνωρισθεί η ιδιότητα του δικαιούχου διεθνούς προστασίας, επί της οποίας δεν έχει ακόμα εκδοθεί η σχετική απόφαση,
β. έχει λάβει άδεια διαμονής δυνάμει προσωρινής προστασίας ή ζητεί άδεια να διαμείνει με αυτό το καθεστώς και αναμένει την έκδοση σχετικής απόφασης,
γ. έχει λάβει άδεια διαμονής στην Ελλάδα δυνάμει επικουρικών μορφών προστασίας ή ζητεί άδεια να διαμείνει με αυτό το καθεστώς και αναμένει την έκδοση σχετικής απόφασης.
3. Τα άρθρα 84 έως 90 δεν εφαρμόζονται στα μέλη της οικογένειας πολίτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
4. Τα άρθρα 84 έως 90 εφαρμόζονται υπό την επιφύλαξη ευνοϊκότερων διατάξεων:
α. διμερών και πολυμερών συμφωνιών μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών – μελών της, αφενός, και τρίτων χωρών, αφετέρου,
β. του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη της 18ης Οκτωβρίου 1961 [ν. 1426 /1984, (Α’ 32)].
Άρθρο 84
Προϋποθέσεις για την οικογενειακή επανένωση
(άρθρα 5, 7 και, 8 Οδηγίας 2003/86)
1. Ο πολίτης τρίτης χώρας που κατοικεί νόμιμα στην Ελλάδα για διάστημα δύο (2) ετών δικαιούται να ζητήσει, κατόπιν αίτησής του, την είσοδο και διαμονή στη χώρα των μελών της οικογένειάς του. Η αίτηση υποβάλλεται και εξετάζεται όταν τα μέλη αυτά διαμένουν εκτός της ελληνικής επικράτειας. Τυχόν διαμονή των μελών αυτών στην ελληνική επικράτεια, πριν την υποβολή της αίτησης για οικογενειακή επανένωση, δεν αποτελεί λόγο που παρακωλύει την υποβολή της αίτησης.
2. Για την άσκηση του δικαιώματος της παρ. 1, ο συντηρών αποδεικνύει την οικογενειακή σχέση με τα μέλη της οικογένειάς του για τα οποία ζητεί την επανένωση στην Ελλάδα, καθώς και ότι πληροί ο ίδιος, σωρευτικά, τις κατωτέρω προϋποθέσεις:
α. διαθέτει κατάλυμα ικανό να καλύψει τις ανάγκες του ιδίου και των μελών της οικογένειάς του για τα οποία ζητεί την επανένωση,
β. διαθέτει προσωπικό εισόδημα σταθερό και τακτικό, επαρκές για τις ανάγκες του ιδίου και της οικογένειάς του, το οποίο δεν προέρχεται από προσφυγή στο σύστημα κοινωνικής αρωγής της χώρας. Το εισόδημα αυτό δεν μπορεί να είναι κατώτερο από τις ετήσιες απολαβές του αμειβόμενου με τον κατώτατο μισθό, σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία, προσαυξημένο κατά είκοσι τοις εκατό (20%) για τον ή τη σύζυγο και κατά δεκαπέντε τοις εκατό (15%) για κάθε τέκνο. Η ανωτέρω προσαύξηση του δεκαπέντε τοις εκατό (15%) για κάθε τέκνο δεν απαιτείται αν και οι δύο (2) σύζυγοι διαμένουν νομίμως στην Ελλάδα,
γ. διαθέτει πλήρη ασφάλιση ασθενείας ως προς το σύνολο των κινδύνων που καλύπτονται για τις αντίστοιχες κατηγορίες εργαζομένων ημεδαπών, η οποία να μπορεί να καλύψει και τα μέλη της οικογένειας του.
3. Σε περίπτωση πολυγαμίας, αν ο συντηρών έχει ήδη σύζυγο που ζει μαζί του στην Ελλάδα, δεν επιτρέπεται η οικογενειακή επανένωση με άλλη σύζυγο.
Δεν επιτρέπεται η οικογενειακή επανένωση ανήλικων τέκνων του συντηρούντος και άλλης συζύγου, εκτός των περιπτώσεων που του έχει ανατεθεί νομίμως η επιμέλεια.
4. Για τη διακρίβωση ύπαρξης της οικογενειακής σχέσης, το αρμόδιο όργανο μπορεί να καλεί τον συντηρούντα σε προσωπική συνέντευξη και να διενεργεί οποιαδήποτε άλλη έρευνα κρίνεται αναγκαία και η αίτηση του συντηρούντος να συνοδεύεται από τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, όπως ορίζονται στην απόφαση της παρ. 1 του άρθρου 178.
Άρθρο 85
Υποβολή και εξέταση της αίτησης για έγκριση της οικογενειακής επανένωσης
(άρθρα 5, 6 και 13 Οδηγίας 2003/86)
1. Ο συντηρών καταθέτει, μέσω των ηλεκτρονικών υπηρεσιών του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, αίτηση οικογενειακής επανένωσης, που συνοδεύεται από τα απαιτούμενα δικαιολογητικά σύμφωνα με το άρθρο 10.
2. Η Υπηρεσία που είναι αρμόδια για την εξέταση του αιτήματος υποχρεούται να ζητήσει άμεσα τη γνώμη της οικείας αστυνομικής αρχής για θέματα που αφορούν στη δημόσια τάξη και ασφάλεια, καθώς και τη γνώμη της αρμόδιας ελληνικής προξενικής αρχής, με σκοπό τη διακρίβωση ύπαρξης της οικογενειακής σχέσης, ιδίως μέσω προσωπικών συνεντεύξεων με τα μέλη της οικογένειας και την εξέταση κινδύνων που προκύπτουν για τη δημόσια υγεία. Μη εμφάνιση των μελών της οικογένειας, των οποίων την είσοδο έχει αιτηθεί ο συντηρών, σε κλήση για συνέντευξη, στην οικεία προξενική αρχή καθιστά το αίτημα μη παραδεκτό. Οι ανωτέρω γνώμες παρέχονται εντός αποκλειστικής προθεσμίας τριών (3) μηνών. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις που έχουν σχέση με τον σύνθετο χαρακτήρα της εξέτασης, η εν λόγω προθεσμία μπορεί να παρατείνεται για διάστημα τριάντα (30) ημερών. Ο πλήρης φάκελος του αιτούντος οικογενειακή επανένωση αποστέλλεται στο οικείο Προξενείο από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου αποστέλλονται σε κάθε περίπτωση, προς τα οικεία προξενεία και κατάλογοι με τους πολίτες, οι οποίοι έχουν καταθέσει αίτηση για οικογενειακή επανένωση. Η αρμόδια Υπηρεσία εξετάζει την αίτηση ως προς τη συνδρομή των προϋποθέσεων του άρθρου 84. Κατά την εξέταση της αίτησης για οικογενειακή επανένωση εκτιμάται ιδιαιτέρως το συμφέρον των ανηλίκων τέκνων.
3. Η αρμόδια Υπηρεσία, αφού λάβει υπόψη τις ανωτέρω γνώμες, εκδίδει σχετική απόφαση έγκρισης για οικογενειακή επανένωση και τη διαβιβάζει μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στην οικεία ελληνική προξενική αρχή, η οποία, εφόσον το αίτημα έχει γίνει δεκτό και πληρούνται οι λοιποί όροι εισόδου, χορηγεί, στα μέλη της οικογένειας, τις απαιτούμενες ειδικές θεωρήσεις εισόδου, με την επιφύλαξη του άρθρου 82 του ν. 3386/2005 (Α’ 212), περί απαγόρευσης εισόδου.
Άρθρο 86
Χορήγηση της άδειας διαμονής
(άρθρο 5 Οδηγίας 2003/86)
1. Κάθε μέλος της οικογένειας, μετά από την είσοδό του στη χώρα και πριν από τη λήξη της θεώρησης εισόδου, υποβάλλει αίτηση για χορήγηση της οικείας άδειας διαμονής, σύμφωνα με το άρθρο 10. Για τα ανήλικα τέκνα, η αίτηση υποβάλλεται από εκείνον που ασκεί την επιμέλεια και χορηγείται ατομική άδεια διαμονής.
2. Η αίτηση για τη χορήγηση της άδειας διαμονής συνοδεύεται από τα απαιτούμενα δικαιολογητικά της απόφασης της παρ. 1 του άρθρου 178. Η άδεια διαμονής χορηγείται με απόφαση του Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ή του Υπουργού Μετανάστευσης και Ασύλου, κατά περίπτωση.
3. Η διαδικασία της οικογενειακής επανένωσης ολοκληρώνεται το αργότερο μέσα σε εννέα (9) μήνες αφότου υποβλήθηκε η αίτηση της παρ. 1 του άρθρου 85 για την έγκριση της οικογενειακής επανένωσης. Σε περίπτωση συνδρομής εξαιρετικών λόγων, η ανωτέρω προθεσμία μπορεί να παρατείνεται έως τρεις (3) μήνες ακόμη.
Άρθρο 87
Διάρκεια και ανανέωση άδειας διαμονής
(άρθρα 13 και 16 Οδηγίας 2003/86)
1. Στα μέλη της οικογένειας χορηγείται αρχική άδεια διαμονής με ημερομηνία λήξης αυτήν της άδειας διαμονής του συντηρούντος. Κατά την ανανέωση, η άδεια διαμονής των μελών ακολουθεί την τύχη της άδειας διαμονής του συντηρούντος.
Αν ο συντηρών αποκτήσει την ιδιότητα του επί μακρόν διαμένοντος, η άδεια διαμονής των μελών της οικογένειας του ανανεώνεται ανά τριετία.
Αν ο συντηρών έχει ήδη αποκτήσει την ιδιότητα του επί μακρόν διαμένοντος, η αρχική άδεια διαμονής στα μέλη της οικογένειάς του για τα οποία έχει αιτηθεί οικογενειακής επανένωσης χορηγείται για τρία (3) έτη και ανανεώνεται ανά τριετία.
2. Για την ανανέωση της άδειας διαμονής, ο συντηρών αποδεικνύει ότι εξακολουθεί να διατηρεί την οικογενειακή σχέση με τα συντηρούμενα μέλη της οικογένειάς του και ότι έχει εκπληρώσει τις ασφαλιστικές και φορολογικές του υποχρεώσεις.
3. Το μέλος της οικογένειας, που επιθυμεί την ανανέωση της άδειας διαμονής για λόγους οικογενειακής επανένωσης υποχρεούται, πριν από τη λήξη της, να καταθέσει αίτηση στο αρμόδιο, κατά περίπτωση, όργανο, που συνοδεύεται από τα απαιτούμενα δικαιολογητικά.
Άρθρο 88
Απόρριψη αίτησης, ανάκληση ή μη ανανέωση άδειας διαμονής
(άρθρα 5, 6, 16, 17 Οδηγίας 2003/86)
1. Η άδεια διαμονής για οικογενειακή επανένωση δεν χορηγείται, ανακαλείται ή δεν ανανεώνεται, στις ακόλουθες περιπτώσεις:
α. Συντρέχει κίνδυνος για τη δημόσια τάξη και ασφάλεια. Η εξέταση λόγων που αφορούν στη δημόσια τάξη και ασφάλεια αποτελεί προαπαιτούμενο στοιχείο κατά την έγκριση της οικογενειακής επανένωσης και την αρχική χορήγηση της άδειας διαμονής στα μέλη της οικογένειας,
β. συντρέχουν λόγοι δημόσιας υγείας,
γ. ο συντηρών και τα μέλη της οικογένειάς του έπαυσαν να διάγουν πραγματικό συζυγικό ή οικογενειακό βίο,
δ. αποδειχθεί, από επίσημο έγγραφο αρμόδιας ελληνικής αρχής ή τελεσίδικη δικαστική απόφαση, ότι χρησιμοποιήθηκαν ψευδείς ή παραπλανητικές πληροφορίες, πλαστά ή παραποιημένα έγγραφα, ότι διαπράχθηκε, με οποιονδήποτε τρόπο απάτη ή χρησιμοποιήθηκαν άλλα παράνομα μέσα,
ε. διαπιστωθεί ότι η οικογενειακή σχέση, ιδίως ο γάμος, η υιοθεσία ή η αναγνώριση τέκνων έχει συναφθεί με σκοπό την καταστρατήγηση του παρόντος, προκειμένου να επιτευχθεί η είσοδος ή διαμονή στη χώρα ή η διαμονή του συντηρούντος τερματισθεί και το μέλος της οικογένειας δεν διαθέτει αυτοτελές δικαίωμα διαμονής.
2. Κατά την ανάκληση ή τη μη ανανέωση της άδειας διαμονής μέλους της οικογένειας του συντηρούντος για λόγους δημόσιας τάξης και δημόσιας ασφάλειας ή δημόσιας υγείας, εξετάζονται, πέραν των περιπτώσεων της παρ. 1, καθώς και του άρθρου 8, η σοβαρότητα ή το είδος του αδικήματος που διαπράχθηκε και οι κίνδυνοι που προέρχονται από αυτό το άτομο.
3. Έλεγχοι μπορούν να διενεργούνται σε κάθε περίπτωση που περιέρχεται στη γνώση των υπηρεσιών και για οποιοδήποτε περιστατικό που μπορεί να δικαιολογήσει ανάκληση της άδειας διαμονής.
4. Για την απόρριψη αίτησης, την ανάκληση ή την άρνηση ανανέωσης της άδειας διαμονής, ή σε περίπτωση λήψης μέτρου απομάκρυνσης εις βάρος του συντηρούντος ή μελών της οικογένειάς του, συνεκτιμώνται ο χαρακτήρας και η σταθερότητα των οικογενειακών δεσμών του προσώπου, η διάρκεια διαμονής του στη χώρα, καθώς και η ύπαρξη οικογενειακών, πολιτιστικών και κοινωνικών δεσμών με τη χώρα καταγωγής του.
Άρθρο 89
Δικαιώματα και υποχρεώσεις μελών οικογένειας πολίτη τρίτης χώρας
(άρθρο 14 Οδηγίας 2003/86)
1. Τα μέλη της οικογένειας του συντηρούντος έχουν, εξίσου με αυτόν, δικαίωμα:
α. πρόσβασης στην εκπαίδευση,
β. πρόσβασης σε εξαρτημένη εργασία,
γ. πρόσβασης στον επαγγελματικό προσανατολισμό, τη βασική και περαιτέρω κατάρτιση, καθώς και την επανακατάρτιση.
2. Οι κάτοχοι αδειών διαμονής για οικογενειακή επανένωση υπόκεινται στα γενικά δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των πολιτών τρίτων χωρών, σύμφωνα με τον παρόντα.
Άρθρο 90
Αυτοτελής άδεια διαμονής μελών οικογένειας
(άδεια διαμονής τύπου «Ο.2»)
(άρθρο 15 Οδηγίας 2003/86)
1. Το αργότερο έπειτα από πέντε (5) έτη διαµονής στην Ελλάδα και εφόσον στο µέλος της οικογένειας δεν έχει χορηγηθεί άδεια διαµονής για άλλους λόγους εκτός της οικογενειακής επανένωσης, ο/η σύζυγος ή σύντροφος και το τέκνο που έχει ενηλικιωθεί δικαιούνται, κατόπιν αίτησής τους, να αποκτήσουν αυτοτελή άδεια διαμονής στην Ελλάδα.
2. Αυτοτελής άδεια διαμονής μπορεί να χορηγείται στα πρόσωπα που έχουν εισέλθει στη χώρα δυνάμει οικογενειακής επανένωσης στις ακόλουθες περιπτώσεις:
α. θανάτου του συντηρούντος, εφόσον τα μέλη της οικογένειας διαμένουν στη χώρα τουλάχιστον επί ένα (1) έτος πριν τον θάνατο του,
β. σε περίπτωση διαζυγίου ή ακύρωσης του γάμου ή αποδεδειγμένης διακοπής της έγγαμης συμβίωσης, εφόσον:
βα. Ο γάμος διήρκεσε, έως την έναρξη της δίκης έκδοσης διαζυγίου ή τη λύση του γάμου στην περίπτωση συναινετικού διαζυγίου, σύμφωνα με το άρθρο 1441 του Αστικού Κώδικα, ή ακύρωσης του γάμου ή αποδεδειγμένης διακοπής της έγγαμης συμβίωσης, επί τρία (3), τουλάχιστον, έτη από τα οποία το ένα (1) έτος έχει διανυθεί στη χώρα,
ββ. συντρέχουν ιδιαιτέρως δυσχερείς καταστάσεις, όπως σε περίπτωση που το μέλος της οικογένειας υπήρξε θύμα οικογενειακής βίας, ενόσω υφίστατο ο γάμος.
3. Η διάρκεια της αυτοτελούς άδειας διαμονής δεν μπορεί να υπερβαίνει τα τρία (3) έτη. Κάτοχοι αυτοτελούς άδειας διαμονής δύνανται να υποβάλουν οποτεδήποτε εντός του διαστήματος ισχύος της, αίτηση για μεταβολή κατηγορίας, σύμφωνα με το άρθρο 12.
4. Το δικαίωμα διαμονής των ανήλικων τέκνων ακολουθεί την τύχη του δικαιώματος διαμονής του γονέα, στον οποίον έχει ανατεθεί η επιμέλεια.
5. Για τα τέκνα που ενηλικιώνονται, η αυτοτελής άδεια διαμονής είναι τριετής και ανανεώνεται για άλλα τρία (3) έτη, με μόνη υποχρέωση την προσκόμιση της προηγούμενης αυτοτελούς άδειας διαμονής. Περαιτέρω ανανέωσή της επιτρέπεται σύμφωνα με το άρθρο 11.
6. Η αίτηση για τη χορήγηση αυτοτελούς άδειας διαμονής υποβάλλεται σύμφωνα με το άρθρο 85 και συνοδεύεται από τα απαιτούμενα δικαιολογητικά της απόφασης της παρ. 1 του άρθρου 178.
7. Η αυτοτελής άδεια διαμονής παρέχει στον κάτοχό της δικαίωμα άμεσης πρόσβασης στην εξαρτημένη εργασία, καθώς και σε σπουδές σε οποιαδήποτε βαθμίδα εκπαίδευσης.
8. Η παρ. 5 καταλαμβάνει κάθε πολίτη τρίτης χώρας που κατά την ενηλικίωσή του διέμενε νόμιμα στην Ελλάδα με οριστικό τίτλο νόμιμης διαμονής, ανεξάρτητα από την αρχή έκδοσής του.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΕ΄ – ΕΘΝΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΕΠΑΝΕΝΩΣΗ
Άρθρο 91
Εξαιρετικές προϋποθέσεις χορήγησης αυτοτελούς άδειας διαμονής
Η παρ. 5 του άρθρου 90 καταλαμβάνει κάθε πολίτη τρίτης χώρας που κατά την ενηλικίωσή του διέμενε νόμιμα στην Ελλάδα με οριστικό τίτλο νόμιμης διαμονής, ανεξάρτητα από την αρχή έκδοσής του.
Άρθρο 92
Ρυθμίσεις οικογενειακής επανένωσης με σύσταση της οικογένειας στην Ελλάδα
1. Σε περιπτώσεις τέλεσης γάμου ή σύναψης συμφώνου συμβίωσης στην Ελλάδα μεταξύ πολιτών τρίτων χωρών που διαμένουν στη χώρα με άδεια διαμονής, στον ένα εκ των συζύγων ή συντρόφων και στα μέλη της οικογένειάς τους, που διαμένουν ήδη νόμιμα στη χώρα μπορεί να χορηγηθεί άδεια διαμονής για οικογενειακή επανένωση.
2. Η διαμονή των ανήλικων τέκνων που γεννώνται στην Ελλάδα καλύπτεται από την άδεια διαμονής του συντηρούντος γονέα μέχρις ότου υποβληθεί αίτηση για τη χορήγηση άδειας διαμονής σε αυτά.
Άρθρο 93
Αρχική χορήγηση Δελτίου Διαμονής σε μέλη οικογένειας Έλληνα
(άδεια διαμονής τύπου «Ο.3»)
1. Σε πολίτες τρίτων χωρών που είναι μέλη οικογένειας Έλληνα, σύμφωνα με την περ. λζ’ του άρθρου 4 και εισέρχονται στην Ελλάδα, με ομοιόμορφη θεώρηση εισόδου ή θεώρηση εισόδου περιορισμένης εδαφικής ισχύος, όπου αυτή απαιτείται, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στο άρθρο 1.1 του Κανονισμού (ΕΚ) 539/2001 χορηγείται «Δελτίο Διαμονής μέλους οικογένειας Έλληνα» (άδεια διαμονής τύπου «Ο.3»), υπό την προϋπόθεση σταθερής διαμονής τους στη χώρα.
2. Δελτίο διαμονής (άδεια διαμονής τύπου «Ο.3») χορηγείται και σε γονείς ανήλικων ημεδαπών που διαμένουν στην Ελλάδα, ανεξαρτήτως του τρόπου κτήσης εκ μέρους των τέκνων τους της ελληνικής ιθαγένειας. Το ίδιο δελτίο διαμονής χορηγείται και σε ανήλικα αδέλφια των ως άνω ημεδαπών. Το δικαίωμα διαμονής των αδελφών Έλληνα ηλικίας μικρότερης του εικοστού πρώτου έτους είναι τα πέντε (5) έτη. Εφόσον η αίτηση υποβάλλεται είτε ταυτόχρονα με αυτή του συντηρούντος είτε μεταγενέστερα, στο τέκνο χορηγείται δελτίο διαμονής διάρκειας πέντε (5) ετών, μετά τη λήξη του οποίου μπορεί να μεταβεί στην άδεια διαμονής τύπου «Μ.2» του άρθρου 162. Το δελτίο διαµονής χορηγείται για πέντε (5) έτη, ανεξαρτήτως εάν η λήξη του υπερβαίνει τη συμπλήρωση του εικοστού πρώτου έτους της ηλικίας των τέκνων. Εάν η λήξη του δελτίου διαμονής υπολείπεται της συμπλήρωσης του εικοστού πρώτου έτους και ως εκ τούτου υπολείπεται χρονικό διάστηµα για τη συµπλήρωση της πενταετίας που οδηγεί στην άδεια διαμονής τύπου «Μ.2» του άρθρου 162, το δελτίο διαµονής ανανεώνεται για µία (1) επιπλέον πενταετία.
3. Ο/η σύζυγος ή ο/η συμβίος, με τον/την οποίο/α, ο/η Έλληνας/Ελληνίδα πολίτης έχει συνάψει γάμο ή σύμφωνο συμβίωσης, εφόσον τούτο καταρτίστηκε στην Ελλάδα ή ενώπιον ελληνικής προξενικής αρχής, και που επιθυμεί τη χορήγηση δελτίου διαμονής, κατά την παρ. 1, οφείλει να καταθέσει αίτηση σύμφωνα με το άρθρο 10 στην αρμόδια υπηρεσία, σε διάστημα τριών (3) μηνών, από την ημερομηνία εισόδου στη χώρα ή εντός τριών (3) μηνών από την ημερομηνία σύναψης του γάμου ή του συμφώνου συμβίωσης που καταρτίστηκε στην Ελλάδα, εφόσον αποδεικνύει εγγράφως την οικογενειακή του σχέση με τον Έλληνα πολίτη. Σε περίπτωση μη υποβολής της αίτησης εντός διαστήματος ενός (1) έτους από την ημερομηνία εισόδου ή την ημερομηνία του ληξιαρχικού γεγονότος του γάμου ή του συμφώνου συμβίωσης ή της γέννησης τέκνου, επιβάλλεται χρηματικό πρόστιμο ύψους πενήντα (50) ευρώ.
4. Τα κατά τα οριζόμενα στις υποπερ. λζγ’, λζδ’, λζε’ της περ. λζ’ του άρθρου 4, μέλη της οικογένειας του Έλληνα οφείλουν να καταθέσουν αίτηση σύμφωνα με το άρθρο 10, σε διάστημα τριών (3) μηνών από την ημερομηνία εισόδου στη χώρα ή εντός τριών (3) μηνών από την ημερομηνία σύναψης του γάμου ή του συμφώνου συμβίωσης που καταρτίστηκε στην Ελλάδα και πάντως, μεταγενέστερα της υποβολής αίτησης από το μέλος της οικογένειας του Έλληνα από το οποίο αντλούν δικαίωμα διαμονής, εφόσον:
α. αποδεικνύουν εγγράφως την οικογενειακή τους σχέση με τον Έλληνα,
β. αποδεικνύουν ότι συντρέχει η προϋπόθεση του συντηρούμενου μέλους, δηλαδή ότι υποστηρίζεται υλικά από τον Έλληνα ή τον έτερο των συζύγων που είναι πολίτης τρίτης χώρας. Ειδικότερα, πρέπει να αποδεικνύουν ότι συντηρούνται από τον Έλληνα και ότι συντηρούνταν ή ζούσαν υπό τη στέγη του ετέρου των συζύγων που είναι πολίτης τρίτης χώρας στη χώρα καταγωγής ή ότι υπάρχουν σοβαροί λόγοι υγείας που καθιστούν απολύτως αναγκαία την προσωπική φροντίδα του μέλους της οικογένειας από τον Έλληνα.
5. Το δελτίο διαμονής είναι ατομικό και χορηγείται στα μέλη της οικογένειας της παρ. 6, με απόφαση του Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, υπό την επιφύλαξη εξέτασης λόγων δημόσιας τάξης και ασφάλειας και συνδρομής των προϋποθέσεων της παρ. 8.
6. Αρμόδια για την εξέταση της αίτησης είναι η Διεύθυνση Αλλοδαπών και Μετανάστευσης της Αποκεντρωμένης Διοίκησης του τόπου κατοικίας του αιτούντος, η οποία και χορηγεί το δελτίο διαμονής.
7. Το δελτίο διαμονής έχει διάρκεια πέντε (5) έτη. Το αδιάλειπτο της διαμονής δεν θίγεται από προσωρινές απουσίες που δεν υπερβαίνουν συνολικά τους έξι (6) μήνες ετησίως, ούτε από απουσίες μεγαλύτερης διάρκειας για την εκπλήρωση υποχρεωτικής στρατιωτικής θητείας ή από μία (1) απουσία δώδεκα (12) συναπτών μηνών κατ’ ανώτατο όριο, για σοβαρούς λόγους, ιδίως εγκυμοσύνη και μητρότητα, σοβαρή ασθένεια, σπουδές ή επαγγελματική κατάρτιση ή τοποθέτηση σε άλλο κράτος-μέλος ή τρίτη χώρα.
8. Απόρριψη της σχετικής αίτησης για λόγους δημόσιας τάξης και ασφάλειας πρέπει να τηρεί την αρχή της αναλογικότητας και να θεμελιώνεται αποκλειστικά στην προσωπική συμπεριφορά του προσώπου που αφορά. Προηγούμενες ποινικές καταδίκες δεν αποτελούν αυτοτελώς λόγους για τη λήψη τέτοιας απόφασης. Η προσωπική συμπεριφορά του προσώπου που αφορά στο μέτρο πρέπει να συνιστά πραγματική, ενεστώσα και αρκούντως σοβαρή απειλή, που στρέφεται κατά θεμελιώδους συμφέροντος της κοινωνίας. Αιτιολογίες που δεν συνδέονται με τα στοιχεία της υπόθεσης ή στηρίζονται σε εκτιμήσεις γενικής πρόληψης δεν γίνονται αποδεκτές.
9. Υπό την επιφύλαξη της παρ. 7, το δελτίο διαμονής ανανεώνεται σύμφωνα με το άρθρο 162 στην κατηγορία άδεια διαμονής «Μ.2» του παρόντος Κώδικα.
10. Υπό την επιφύλαξη της παρ. 4, σε περίπτωση μη συνδρομής των προϋποθέσεων της παρ. 7, το δελτίο διαμονής ανανεώνεται για πέντε (5) έτη κάθε φορά.
11. Τα μέλη οικογένειας Έλληνα που είναι πολίτες τρίτων χωρών, δύνανται να αιτηθούν υπαγωγή στην παρ. 1 του άρθρου 134, και στην κατηγορία άδειας διαμονής « Α.1» λόγω:
α) θανάτου του συντηρούντος, εφόσον τα μέλη της οικογένειας διαμένουν στη Χώρα τουλάχιστον επί ένα έτος πριν το θάνατο του,
β) έκδοσης αμετάκλητης απόφασης διαζυγίου ή ακύρωσης του γάμου και εφόσον ο γάμος διήρκεσε, έως την ημερομηνία κατάθεσης της αγωγής διαζυγίου ή της αγωγής ακύρωσης του γάμου, επί τρία, τουλάχιστον, έτη από τα οποία το ένα έτος έχει διανυθεί στην Ελλάδα,
γ) συνδρομής ιδιαιτέρως δυσχερών καταστάσεων, όπως σε περίπτωση που το μέλος της οικογένειας κατέστη θύμα οικογενειακής βίας, ενόσω υφίστατο ο γάμος.
12. Ο/η σύζυγος/σύντροφος ανεξαρτήτως ιθαγένειας και οι κατιόντες, συγγενείς εξ αίματος σε ευθεία γραμμή, των συζύγων/συμβίων, που κατέχουν δελτίο διαμονής έχουν πρόσβαση σε εξαρτημένη εργασία, παροχή υπηρεσιών ή έργου και επαγγελματική δραστηριότητα.
13. Το δελτίο διαμονής δεν χορηγείται, ανακαλείται ή δεν ανανεώνεται, εκτός από τις περιπτώσεις που αναφέρονται στο άρθρο 15 και στις περιπτώσεις που:
α. Αποδειχθεί από επίσημο έγγραφο ελληνικής αρχής ή τελεσίδικη δικαστική απόφαση ή αμετάκλητο βούλευμα του αρμόδιου δικαστικού συμβουλίου ότι χρησιμοποιήθηκαν ψευδείς ή παραπλανητικές πληροφορίες, πλαστά ή παραποιημένα έγγραφα ή ότι διαπράχθηκε με οποιονδήποτε τρόπο απάτη ή ότι χρησιμοποιήθηκαν άλλα παράνομα μέσα και γενικά ότι στοιχειοθετείται κατάχρηση δικαιώματος ή απάτη, όπως στην περίπτωση εικονικού γάμου.
β. Ο Έλληνας και τα μέλη της οικογένειάς του έπαυσαν να διάγουν πραγματικό συζυγικό ή οικογενειακό βίο.
γ. Διαπιστωθεί ότι η οικογενειακή σχέση, ιδίως ο γάμος, η υιοθεσία ή η αναγνώριση τέκνων έχει συναφθεί με κύριο σκοπό την καταστρατήγηση του παρόντος, προκειμένου να αποκτηθεί το δελτίο διαμονής.
Η οικογενειακή σχέση θεωρείται ότι έχει συναφθεί για τον σκοπό αυτόν, ιδίως όταν δεν υπάρχει συμβίωση των μελών της οικογένειας ή δεν υφίσταται δυνατότητα επικοινωνίας τους ή όταν ο ένας σύζυγος αγνοεί στοιχεία της ταυτότητας του ετέρου συζύγου.
14. Εφόσον αίτημα χορήγησης ή ανανέωσης άδειας διαμονής απορρίπτεται, ή χορηγηθείσα άδεια διαμονής ανακαλείται, οι αρμόδιες κατά περίπτωση υπηρεσίες εκδίδουν απόφαση επιστροφής σύμφωνα με τα άρθρα 16 έως 41 του ν. 3907/2011 (Α’ 7).