Κεφάλαιο 4 – 4.2.4 Συνεργασία με τον Ιδιωτικό Τομέα
Ο ιδιωτικός τομέας έχει διαδραματίσει αποφασιστικό ρόλο κυρίως στον τομέα ένταξης των μεταναστών και των δικαιούχων διεθνούς προστασίας στην αγορά εργασίας. Ο ρόλος του έχει υπάρξει συχνά ανεξάρτητος από την εθνική πολιτική για τη διαχείριση της μετανάστευσης, καθώς λειτούργησε ως παράγοντας έλξης παράτυπων μεταναστών και μεταναστριών κατά την περίοδο που η χώρα αναπτυσσόταν μεν οικονομικά, αλλά δεν ζητούσε επίσημα μετανάστες και μετανάστριες, όσο και της ένταξης, παραβιάζοντας την εθνική νομοθεσία περί ισότητας στη μεταχείριση των εργαζομένων μεταναστών και μεταναστριών ως προς τους γηγενείς.
Το φαινόμενο της απουσίας συνεργασίας μεταξύ κρατικού και ιδιωτικού φορέα δεν αποτελεί ελληνική «ιδιορρυθμία». Αφορούσε το σύνολο των κρατών μελών της Ε.Ε. αλλά και της πλειονότητας των χωρών υποδοχής διεθνώς. Η αναζήτηση της συνεργασίας του ιδιωτικού τομέα από τις κυβερνήσεις των χωρών υποδοχής ξεκίνησε με την έναρξη της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης αλλά και την συνειδητοποίηση ότι η ένταξη δεν μπορεί να εμπίπτει μόνο σε κρατικούς μηχανισμούς.
Η συνεργασία των κυβερνήσεων με τον ιδιωτικό φορέα αφορά τόσο την προσαρμογή των πολιτικών μετανάστευσης στις ανάγκες της αγοράς εργασίας και της ανάπτυξης όσο και στην ανάγκη ανάληψης συμπληρωματικών δράσεων του ιδιωτικού τομέα ως προς τις κρατικές πολιτικές ένταξης, ιδιαίτερα στην πρόσβαση των ομάδων–στόχου στην αγορά εργασίας.
Η συνεργασία του ιδιωτικού φορέα για θέματα απασχόλησης επιδιώκεται στο πλαίσιο της παρούσας Εθνικής Στρατηγικής, καθώς η αύξηση της ανεργίας, λόγω της οικονομικής ύφεσης, έχει οδηγήσει μεγάλο αριθμό μεταναστών και μεταναστριών στην απώλεια της νομιμότητας, τον κοινωνικό αποκλεισμό και τη φτώχεια, ενώ απειλεί τους/τις δικαιούχους διεθνούς προστασίας που παραμένουν στο ελληνικό έδαφος με συνεχή εξάρτηση από το κράτος και τη δράση της κοινωνίας των πολιτών.
Η συνεργασία του Υ.ΜΕ.ΠΟ. μπορεί να δομηθεί αρχικά με το Ελληνικό Δίκτυο για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη, με την υπογραφή Μνημονίου Συνεργασίας (ΜoU) για την κάλυψη αναγκών σε διάφορους τομείς ένταξης, αλλά και την δυνατότητα εναρμόνισης της προσφοράς και της ζήτησης εργασίας, αφού καταγράφουν οι επαγγελματικές δεξιότητες και τα προσόντα των ανέργων μεταναστών και δικαιούχων διεθνούς προστασίας.
Επίσης, η συνεργασία μπορεί να επεκταθεί και στον τομέα της μικρο-επιχειρηματικότητας τόσο κατά την δημιουργία νέων επιχειρήσεων (start-up) όσο και κατά την εξέλιξη της με παροχή τεχνογνωσίας, συμβουλευτικής σε εθελοντική βάση και συγχρηματοδότησης για καινοτόμα εγχειρήματα με προστιθέμενη αξία. Η ανάπτυξη της μικρο-επιχειρηματικότητας μπορεί να δώσει διέξοδο – όπως και στους γηγενείς – στην ανεργία και τον κοινωνικό αποκλεισμό των ευάλωτων ομάδων-στόχου.
Σημειώνεται ότι η συνεργασία αφορά στους ιδιωτικούς φορείς που σέβονται την εθνική νομοθεσία περί ίσης μεταχείρισης και σεβασμού των δικαιωμάτων των ομάδων–στόχου και που, στο πλαίσιο της πολιτικής τους περί κοινωνικής ευθύνης, επιθυμούν να δεσμευτούν από και να συγκλίνουν με τους στόχους της Εθνικής Στρατηγικής.
Ο θεσμός των χορηγιών των Ιδιωτικών Ιδρυμάτων (sponsorship), τον οποίο έχουν εκμεταλλευτεί ως σήμερα οι Μ.Κ.Ο., θα μπορούσε επίσης να χρησιμοποιηθεί από το Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής στο πλαίσιο των κατάλληλων νομοθετικών ρυθμίσεων, ως συμπληρωματική πηγή χρηματοδότησης προς τα εθνικά και ευρωπαϊκά κονδύλια για την ένταξη.
Εξάλλου, η επιτυχής υλοποίηση της Εθνικής Στρατηγικής εξαρτάται από την ενεργοποίηση όλων όσοι εμπλέκονται σε θέματα ένταξης ώστε να επιτευχθεί η βέλτιστη αξιοποίηση τους, μέσω της συνεργασίας με το Υ.ΜΕ.ΠΟ. το οποίο έχει την κατ΄ εξοχήν αρμοδιότητα και ευθύνη της ολοκληρωμένης ένταξης μεταναστών και μεταναστριών, αιτούντων/αιτουσών και δικαιούχων διεθνούς προστασίας.