Κεφάλαιο 3 – Άξονας Πολιτικής 4 – Μέτρο Πολιτικής 4.2
Μέτρο Πολιτικής 4.2: Διευκόλυνση της πρόσβασης στην αγορά εργασίας
4.2.1 Προώθηση της απασχόλησης στην αγροτική οικονομία και τη μεταποίηση δικαιούχων διεθνούς προστασίας
Η δράση στοχεύει στην προώθηση στην απασχόληση δικαιούχων διεθνούς προστασίας σε αγροτικές εργασίες, κυκλικού χαρακτήρα, για τις οποίες συνήθως προσλαμβάνονται περιοδικά και περιστασιακά εργάτες γης από γειτονικές χώρες, καθώς σε υπηρεσίες μεταποίησης. Η δράση σκοπεύει στο να ενδυναμώσει τους επωφελούμενους και τις επωφελούμενες ενισχύοντας τις πιθανότητες αξιοπρεπούς διαβίωσής τους και, εν γένει, την ομαλή ένταξή τους στην ελληνική κοινωνία, στηρίζοντας παράλληλα τους τοπικούς αγροτικούς συνεταιρισμούς, οι οποίοι καλύπτουν τις εποχικές ανάγκες τους με αντίστοιχες προσκλήσεις για προσωρινό προσωπικό από άλλες χώρες.
4.2.2 Πρόγραμμα συμβουλευτικής υποστήριξης (mentoring), κατάρτισης και μαθητείας/πρακτικής άσκησης για τη διευκόλυνση της πρόσβασης στην αγορά εργασίας δικαιούχων διεθνούς προστασίας
Η δράση στοχεύει, σε συνεργασία με το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης να παράσχει συμβουλευτική υποστήριξη, μέσω του Ο.Α.Ε.Δ., σε δικαιούχους διεθνούς προστασίας με σκοπό τη διευκόλυνση της πρόσβασης στην αγορά εργασίας. Η δράση προβλέπει αρχικά στη συμβουλευτική υποστήριξη και στη χαρτογράφηση των γνώσεων και των δυνατοτήτων των ωφελούμενων με στόχο οι τελευταίοι καθίστανται ικανοί να αναζητούν και να διαχειρίζονται πληροφορίες σχετικά με την αγορά εργασίας. Στη συνέχεια, οι ωφελούμενοι/-ες θα παρακολουθούν ταχύρρυθμα μαθήματα γλωσσομάθειας με κατεύθυνση τεχνικής ορολογίας (terminology) πριν την εισαγωγή τους στο επόμενο στάδιο της κατάρτισης και της μαθητείας/πρακτικής άσκησης με βάση τον τομέα της εξειδίκευσής τους.
Άλλες δράσεις
• Δημιουργία διαδικτυακών σημείων επαφής (skills pooling) ανέργων με επιχειρήσεις που διαθέτουν προγράμματα εταιρικής κοινωνικής ευθύνης
• Προγράμματα κατάρτισης και πρακτικής άσκησης (μαθητεία) σε ιδιωτικές επιχειρήσεις δικαιούχων διεθνούς προστασία, ηλικίας 18-29 ετών
• Πρόγραμμα κατάρτισης και πιστοποίησης διαφορετικών τεχνικών ειδικοτήτων (ράφτες, logistics, κ.ά.) και προώθηση στην εργασία σε ιδιωτικές βιοτεχνίες και επιχειρήσεις
• Πρόγραμμα απασχόλησης σε συνεταιριστικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο δευτερογενή αγροτικό τομέα (π.χ. συσκευαστήρια)
4.2.1
Θεωρούμε άστοχη την επιλογή της Προώθησης της απασχόλησης των δικαιούχων διεθνούς προστασίας στην αγροτική οικονομία και τη μεταποίηση, ως μέτρου διευκόλυνσης της προώθησης στην αγορά εργασίας, καθώς με τον τρόπο αυτό υποδηλώνεται ότι το Κράτος θεωρεί πως οι δικαιούχοι διεθνούς προστασίας είναι ικανοί μόνο για την εκτέλεση γεωργικών εργασιών και υπηρεσιών μεταποίησης, ενώ θα έπρεπε να προβλέπεται στο πλαίσιο της Εθνικής Στρατηγικής Ένταξης να έχουν ίσες ευκαιρίες σε όλους τους τομείς της αγοράς εργασίας.
Άμεσα συνδεδεμένη με την εκπαίδευση/κατάρτιση είναι και η περιγραφή των στόχων και των Μέτρων διευκόλυνσης της πρόσβασης στην αγορά εργασίας, οι οποίοι και σε αυτή την περίπτωση, χαρακτηρίζονται από αδύναμη τεκμηρίωση:
Η πρόταση που διατυπώνεται στο “Μέτρο Πολιτικής 4.2. Διευκόλυνση της πρόσβασης στην αγορά εργασίας” συγκεκριμένη πρόταση δεν υποστηρίζεται από κανένα αντικειμενικό δεδομένο και καμιά ορθολογική ανάλυση των τοπικών δεξαμενών απασχόλησης και των παραγωγικών δομών σε πρωτογενή και δευτερογενή τομέα. Αντίθετα, έχουμε κάθε λόγο να ανησυχούμε ότι ο παρατεταμένος αποκλεισμός από την υποχρεωτική εκπαίδευση και την αρχική επαγγελματική και κατάρτιση, θα ενθαρρύνει τις άτυπες μορφές απασχόλησης, ιδιαίτερα σε ευαίσθητους τομείς όπως οι «αγροτικές εργασίες κυκλικού χαρακτήρα». Οι θεσμικές αδυναμίες των ελεγκτικών μηχανισμών που αποκαλύφθηκαν με την ευκαιρία της εκδίκασης από το ΕΔΔΑ της υπόθεσης Chowdury and Others v. Greece, μας καθιστούν ιδιαίτερα επιφυλακτικούς απέναντι στο συγκεκριμένο μέτρο.
Παρότι προβλέπονται κάποια μέτρα πολιτικής, κρίνουμε ότι θα έπρεπε να συμπληρωθούν με περισσότερο θετικά μέτρα διευκόλυνσης της πρόσβασης στην αγορά εργασίας, ιδιαίτερα των δικαιούχων διεθνούς προστασίας, όπως τυχόν με πρόβλεψη επιδότησης νέων θέσεων εργασίας που απευθύνονται σε πρόσφυγες, όπως συμβαίνει με άλλες ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού. Τούτο θα πρέπει να λάβει υπόψη του επίσης ως παράγοντα, το γεγονός ότι, οι δικαιούχοι διεθνούς προστασίας, σε αντίθεση με τους Ελληνες, δε διαθέτουν δικαίωμα εργασίας και εγκατάστασης σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ, ενώ όπως ανωτέρω αναπτύχθηκε, υπό 2.2.1 (Νομοθετικό πλαίσιο για τη μετανάστευση) ουδόλως υποβοηθείται η πρόσβασή τους στο καθεστώς επί μακρόν διαμένοντος.γ
Συμπερίληψη του ΝΠΙΔ «ΕΠΑΝΟΔΟΣ» στο Μέτρο Πολιτικής 4.2 (σε όλες τις υποενότητες του μέτρου).
Η ανάληψη στοχευμένων δράσεων για την ένταξη των δικαιούχων διεθνούς προστασίας που είχαν εισέλθει ως ασυνόδευτοι ανήλικοι στη χώρα μας και έχουν πλέον ενηλικωθεί, χαιρετίζεται ως θετική εξέλιξη.Η επιτυχής ωστόσο υλοποίηση τέτοιων προγραμμάτων, με τη συμμετοχή της πολιτείας, αποτελεί μια πρόκληση για τη χώρα μας, ώστε να αρθεί ο κοινωνικός αποκλεισμός των νεαρών αυτών ατόμων και να διευκολυνθεί η διαδικασία μετάβασης από την εκπαίδευση στην εργασία, κατά το πρότυπο άλλων ευρωπαϊκών χωρών που υλοποιούν προγράμματα μαθητείας (λ.χ. Αυστρία). Αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα εκπαιδευτικά προγράμματα ένταξης προσφύγων έχουν ξεκινήσει μεμονωμένα από φορείς της κοινωνίας των πολιτών, ωστόσο είναι επιβεβλημένη η υλοποίηση ανάλογων πρωτοβουλιών από το κράτος.
Από αυτήν την ενότητα λείπει η δημιουργία κινήτρων σε επιχειρήσεις για την πρόσληψη προσφύγων & αιτούντων άσυλο.
Πέρα από τα γνωστά προβλήματα που αντιμετωπίζουν γενικότερα οι μετακινούμενοι πληθυσμοί στην Ελλάδα σχετικά με την πρόσβασή τους στην εκπαίδευση -γλώσσα, ενημέρωση/πληροφόρηση, δυσκολίες εγγραφής στα μητρώα του ΟΑΕΔ (για το τελευταίο γνωρίζουμε ότι γίνονται συντονισμένες προσπάθειες επίλυσης)- παρατηρούνται επιπρόσθετα εμπόδια για τις γυναίκες πρόσφυγες (φύλαξη παιδιών) που χρήζουν αντιμετώπισης. Οποιοδήποτε πλάνο ένταξης θα πρέπει να τα λαμβάνει υπ’ όψιν.