Υπουργείο Εθνικής Άμυνας

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'ΤΡΙΤΕΚΝΟΣ - ΠΟΛΥΤΕΚΝΟΣ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟΣ' | 12 Μαΐου 2024, 12:05

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Κύριε Υπουργέ, σχετικά με το υπό διαβούλευση νομοσχέδιο και συγκεκριμένα για το άρθρο 69 το οποίο τροποποιεί το άρθρο 5 του ν. 3883/2010, επιτρέψτε μου τις παρακάτω παρατηρήσεις: 1) Σύμφωνα με το άρθρο 21§3 και 5 του Συντάγματος οι πολύτεκνες οικογένειες έχουν δικαίωμα ειδικής φροντίδας από το κράτος και η εφαρμογή της δημογραφικής πολιτικής καθώς και η λήψη όλων των αναγκαίων μέτρων αποτελεί υποχρεώσεις του κράτους. 2) Η ισότητα κατά την έννοια του άρθρου 4§1 του Συντάγματος δεν είναι τυπική ή αριθμητική, δεν συνεπάγεται δηλαδή υποχρέωση του νομοθέτη να ρυθμίζει καθ΄ όμοιο τρόπο καταστάσεις ανόμοιες μεταξύ τους. Αντιθέτως η ισότητα εκλαμβάνεται με την ουσιαστική ή αναλογική έννοια, επιτάσσει δηλαδή όμοια μεταχείριση των ομοίων και ανόμοια των ανόμοιων. Υπάρχουν μάλιστα συνταγματικές διατάξεις που ρητά καθιερώνουν υποχρέωση του νομοθέτη για ευνοϊκότερες ρυθμίσεις υπέρ ορισμένων κατηγοριών προσώπων άξιων ιδιαίτερης προστασίας (π.χ άρθρο 21§2 και 3 του Συντάγματος). Και γενικότερα όμως, η τυχόν όμοια ρύθμιση ανόμοιων καταστάσεων θα συνεπαγόταν ενίσχυση της υφιστάμενης κοινωνικής ανισότητας και άρα, δεν θα επρόκειτο για ισότητα αλλά το αντίθετο της. Κάτι τέτοιο προσπαθεί να κάνει η τροποποίηση του άρθρου 5 του ν. 3883/2010 αντιμετωπίζοντας τους τριτεκνους και πολύτεκνους στρατιωτικούς, όσον αφορά την μεταθετικότητα, το ίδιο με τους υπόλοιπους στρατιωτικούς. Το κράτος υποχρεούται να διαφοροποιεί ανάλογα με τις ιδιομορφίες της αντιμετωπιζόμενης κάθε φορά περίπτωσης. 3) Οι στρατιωτικοί αποτελούν μια την κατηγορία Ελλήνων πολιτών στην οποία εντοπίζεται το μεγαλύτερο ποσοστό τριτέκνων και πολυτέκνων οικογενειών. Καθοριστικό σε αυτό ρόλο έπαιξε η ψήφιση του ν. 3883/2010, μια πρωτοβουλία του τότε Υπουργού Εθνικής Άμυνας Ευάγγελου Βενιζέλου ο οποίος προσπάθησε με αυτόν τον τρόπο, στο πλαίσιο και του σχεδιασμού της δημογραφικής πολιτικής, να δώσει μια λύση στο υφιστάμενο δημογραφικό πρόβλημα. Ο υπόψη νόμος παρέχει ως κίνητρο το αμετάθετο των στρατιωτικών που αποφασίζουν, παρόλες τις αντικειμενικές δυσκολίες όπως π.χ οι χαμηλές τους αποδοχές σε σχέση με στρατιωτικούς άλλων ευρωπαϊκών χωρών, να αποκτήσουν τρία και παραπάνω τέκνα. 4) Κάθε τροποποίηση του υφιστάμενου νομικού πλαισίου σχετικά με την ειδική μεταθετικότητα στρατιωτικών προσκρούει σε συνταγματικές αρχές και θα δημιουργήσει πολλά προβλήματα σε αυτές τις οικογένειες καθώς αφορά όχι μόνο τον ίδιο τον στρατιωτικό αλλά και τα μέλη της οικογένειας του. Μερικά από αυτά είναι τα παρακάτω: α) Οι τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες έχουν εδώ και 14 χρόνια από την ψήφιση του ν. 3883/2010 προσαρμόσουν την ζωή τους σύμφωνα με το δεδομένο του αμετάθετου που ο εν λόγω νόμος καθιερώνει γι’ αυτές. Έτσι πολλές από αυτές τις οικογένειες μπήκαν στην διαδικασία χορήγησης στεγαστικού δανείου για την απόκτηση μόνιμης κατοικίας, ο/η σύζυγος του στρατιωτικού έχει βρει μια μόνιμη εργασία στον τόπο συμφερόντων του (αυτονόητο είναι ότι με τον υφιστάμενο χαμηλό μισθό του στρατιωτικού και του υφιστάμενου μέσου κόστους διαβίωσης η εργασία του/της συζύγου του στρατιωτικού είναι απαραίτητη για την συντήρηση της πολυμελούς οικογένειας). Επιπλέον οι οικογένειες αυτές υπηρετούν στον τόπο συμφερόντων τους στον οποίο συνήθως διαμένουν και οι παππούδες και οι γιαγιάδες αυτών που αποτελούν, στις περισσότερες των περιπτώσεων, μια πρόσθετη βοήθεια των πολυμελών αυτών οικογενειών. β) Τα περισσότερα τέκνα αυτών των πολυμελών οικογενειών δεν έχουν ζήσει την διαδικασία μιας μετάθεσης και μετακίνησης μιας οικογένειας και με αυτό το δεδομένο καθώς και με το δεδομένο του αμετάθετου των γονιών τους που τους παρέχει ο ν.3883/2010, αναπτύσσουν την προσωπικότητα τους σύμφωνα και με το άρθρο 5§1 του Συντάγματος. Έχουν αναπτύξει δηλαδή την δικιά τους κοινωνική ζωή σύμφωνα με τα δεδομένα που τους παρέχει ο ν.3883/2010 και οποιαδήποτε μεταβολή επέλθει στην ζωή τους εξαιτίας της τροποποίησης του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου (αμετάθετο) θα επηρεάσει ψυχολογικά αρνητικά τα παιδιά αυτά. γ) Με την τροποποίηση του άρθρου 5 του ν.3883/2010 θίγεται η προστασία της οικογένειας του άρθρου 21 του Συντάγματος αφού σε οποιαδήποτε ενδεχόμενη μετάθεση τρίτεκνου ή πολύτεκνου στρατιωτικού το πιθανότερο είναι να μην μετακινηθεί η υπόλοιπη οικογένεια μαζί του, ειδικά αν εργάζεται ο/η σύζυγος του στρατιωτικού. Είναι ευνόητο ότι ο εργαζόμενος/η σύζυγος του στρατιωτικού αν παραιτηθεί από την δουλειά του/της για να ακολουθήσει τον στρατιωτικό σύζυγο, συνήθως σε περιοχή με περιορισμένες ευκαιρίες εργασίας, έχει πολύ λίγες πιθανότητες να βρει εκ νέου εργασία η οποία όπως έχουμε πει παραπάνω είναι απαραίτητη για την επιβίωση της πολυμελούς οικογένειας. Το κράτος σύμφωνα με το άρθρο 21 του Συντάγματος μεριμνά για την διασφάλιση συνθηκών αξιοπρεπούς διαβίωσης όλων των πολιτών μέσω ενός συστήματος ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος. Αν το ελάχιστο αυτό εγγυημένο εισόδημα δεν επαρκεί τότε η εργασία του/της συζύγου του στρατιωτικού είναι μονόδρομος. Επίσης αν λόγω της τροποποίησης του άρθρου 5 του ν.3883/2010 και εφόσον σε περίπτωση μετάθεσης του συζύγου στρατιωτικού ο άλλος εργαζόμενος, μη στρατιωτικός, γονέας αναγκαστεί να μετακινηθεί και αυτός μαζί του, παραιτούμενος/η από την εργασία του/της τότε συντρέχει περίπτωση προσβολής της θετικής ελευθερίας της εργασίας και του επαγγέλματος, ως προστατευόμενη επιμέρους εκδήλωση της προστασίας της προσωπικότητας του άρθρου 5§1 του Συντάγματος. Η θετική ελευθερία της εργασίας και του επαγγέλματος σημαίνει ότι ο καθένας μπορεί να επιλέγει ή να αλλάζει το είδος, τον τόπο και τον χρόνο της εργασιακής του απασχόλησης καθώς και τον τρόπο άσκησης της. Εδώ προφανώς σε περίπτωση μετάθεσης πολυμελούς στρατιωτικής οικογένειας δεν τίθεται θέμα επιλογής στον έτερο, μη στρατιωτικό, εργαζόμενο γονέα ο οποίος εξαναγκάζεται να παραιτηθεί προκειμένου να ακολουθήσει τον/την στρατιωτικό σύζυγο. δ) Με την τροποποίηση του άρθρου 5 του ν.3883/2010 προσβάλλεται η συνταγματική αρχή της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης του πολίτη προς το κράτος. Θέμα προστασίας της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης προκύπτει όταν με βάση συγκεκριμένο ισχύον νομοθετικό καθεστώς, οι διοικούμενοι ανέπτυξαν σημαντική δραστηριότητα και δημιουργήθηκαν πραγματικές καταστάσεις με ισχυρή επίδραση στη ζωή των ενδιαφερόμενων, έτσι ώστε ανατροπή τους να συνεπάγεται υπέρμετρη αναστάτωση της. Πρόκειται λοιπών για ζήτημα πραγματικό και όχι μόνο ψυχολογικό. Δεν είναι επομένως καταρχάς ηθικό αλλά και συνταγματικό η πολιτεία να καταργεί και μάλιστα αναδρομικά, όπως φαίνεται στην «ανάλυση των συνεπειών ρύθμισης» του υπό διαβούλευση νόμου, τα κίνητρα που δόθηκαν για την αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος, αφήνοντας έτσι εκτεθειμένους και μόνους τους τρίτεκνους και πολύτεκνους στρατιωτικούς που πίστεψαν την πολιτεία και προχώρησαν στην δημιουργία πολυμελούς οικογένειας, χωρίς μάλιστα να δίνεται από το κράτος άλλη βοήθεια που θα λειτουργούσε αντισταθμιστικά στις αρνητικές συνέπειες της τροποποίησης του άρθρου 5 του ν.3883/2010. Το σίγουρο είναι ότι με τέτοιες ενέργειες, οι οποίες δεν ξεχνιούνται και εύκολα, ο πολίτης και συγκεκριμένα ο στρατιωτικός και τα μέλη της οικογένειας του χάνουν την εμπιστοσύνη τους προς την πολιτεία διότι οποιαδήποτε τροποποίηση του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου που αφορά την ειδική μεταθετικότητα, εφόσον κάποιες από τις οικογένειες αυτές μετατεθούν χωρίς την συναίνεση τους, θα επιφέρει πολλά προβλήματα μερικά εκ των οποίων αναπτύχθηκαν παραπάνω. 5) Κλείνοντας θα ήθελα να θέσω τα παρακάτω ζητήματα: α) Τίθεται ζήτημα αναδρομικότητας νόμου στην «ανάλυση συνεπειών ρύθμισης» του υπό διαβούλευση νόμου και συγκεκριμένα στο άρθρο 69 σύμφωνα με το οποίο «για τον υπολογισμό του θεσπιζόμενου χρονικού ορίου παραμονής της εξαετίας, λαμβάνεται υπόψη και ο χρόνος που έχουν ήδη υπηρετήσει τα στελέχη στον τόπο προτίμησης τους πριν από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου». Σύμφωνα με τα άρθρα 7§1, 77§2,78§2 του Συντάγματος καθώς και το άρθρο 2 του Αστικού Κώδικα ο νόμος ορίζει για το μέλλον και δεν έχει αναδρομική δύναμη. Αλλά και η πάγια θέση της νομολογίας είναι ότι δεν είναι επιτρεπτή η αναδρομική ισχύς νόμου όταν αυτή προσκρούει σε συγκεκριμένους συνταγματικούς φραγμούς και κυρίως στην αρχή της ισότητας ή στο δικαίωμα της ιδιοκτησίας. Με λίγα λόγια αν η βούληση της νομοθετικής εξουσίας είναι να καταργήσει τα κίνητρα για την αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος, πράγμα που κατ’ εμέ αν το κάνει θα πρόκειται για μέγα εθνικό λάθος, οφείλει να το κάνει για το μέλλον και να μην αφορά τους στρατιωτικούς που έγιναν τρίτεκνοι ή πολύτεκνοι εμπιστευόμενοι την πολιτεία και τον νόμο που τέθηκε σε ισχύ το 2010. β) Στην «ανάλυση συνεπειών ρύθμισης» του υπό διαβούλευση νόμου με την τροποποίηση του άρθρου 5 του ν. 3883/2010 επιδιώκεται η εξομάλυνση της μέριμνας των Ενόπλων Δυνάμεων για τα στελέχη τους με την διατήρηση του αξιόμαχου των μονάδων τους. Πρόκειται για μια γενικόλογη και όχι συγκεκριμένη περιγραφή της δικαιολόγησης της νομοθετικής ρύθμισης. Διότι αν εννοεί ότι θα επέλθει, με αυτήν την νομοθετική ρύθμιση, κάποια είδους δικαιοσύνη όσον αφορά το ζήτημα της μεταθετικότητας των στελεχών σας υπενθυμίζω ότι θα επέλθει το αντίθετο αποτέλεσμα διότι με αυτό τον τρόπο ρυθμίζονται με όμοιο τρόπο, ανόμοιες καταστάσεις. Αν από την άλλη εννοεί ότι με την υπό διαβούλευση νομοθετική ρύθμιση θα λυθεί κάποιο υποτιθέμενο πρόβλημα αξιόμαχου των Μονάδων τότε καλό θα ήταν να δοθούν στον Κο Υπουργό τα ποσοστά των στελεχών που δεν ανήκουν στις ειδικές κατηγορίες (τριτέκνων, πολυτέκνων, οικογενειών που συντηρούν μέλη ΑΜΕΑ) και τα οποία υπηρετούν στα μεγάλα αστικά κέντρα (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Λάρισα κ.α) πλέον των 6 ετών, γεγονός το οποίο, φυσιολογικά, επιφέρει και σταδιακή μείωση των μορίων τους που λαμβάνονται υπόψη για ενδεχόμενη μετάθεση, έναντι των συναδέλφων τους που υπηρετούν σε παραμεθόριες περιοχές και των οποίων τα μόρια τους αντιθέτως αυξάνονται . γ) Σε περίπτωση που τροποποιηθεί τελικά το άρθρο 5 του ν. 3883/2010 απαραίτητη είναι και η ταυτόχρονη θέσπιση αντισταθμιστικών ρυθμίσεων που θα αφορούν τις οικογένειες οι οποίες έδειξαν εμπιστοσύνη στην πολιτεία και προσπάθησαν να συμβάλλουν στην αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος της χώρας αλλά εν τέλει μένουν εκτεθειμένες, κυρίως οικονομικά, σε περίπτωση ενδεχόμενης μετάθεσης και μετακίνησης τους. Μια θετική αντισταθμιστική ρύθμιση θα ήταν η παροχή μηνιαίου βοηθήματος 1000 Ευρώ, ως αντιστάθμιση της απώλειας εργασίας του/της συζύγου του στρατιωτικού, για όσο χρονικό διάστημα αυτές οι οικογένειες αναγκαστούν να διαμείνουν σε τόπο μη συμφερόντων τους.