1. Ο ανάδοχος υποχρεούται να παραδίδει το υλικό μέσα στα χρονικά όρια και με τον τρόπο που ορίζει η σύμβαση. Ο συμβατικός χρόνος παράδοσης των υλικών μπορεί να παρατείνεται υπό τις ακόλουθες σωρευτικές προϋποθέσεις:
α. τηρούνται οι όροι της διάταξης του άρθρου 103,
β. έχει εκδοθεί αιτιολογημένη απόφαση του αποφαινόμενου οργάνου της αναθέτουσας αρχής είτε με πρωτοβουλία της αναθέτουσας αρχής και εφόσον συμφωνεί ο ανάδοχος είτε ύστερα από σχετικό αίτημα του αναδόχου το οποίο υποβάλλεται υποχρεωτικά πριν από τη λήξη του συμβατικού χρόνου,
γ. το χρονικό διάστημα της παράτασης είναι ίσο ή μικρότερο από τον αρχικό συμβατικό χρόνο παράδοσης.
2. Στην περίπτωση παράτασης του συμβατικού χρόνου παράδοσης, ο χρόνος παράτασης δεν συνυπολογίζεται στο συμβατικό χρόνο παράδοσης.
3. Μετά τη λήξη του συμβατικού χρόνου παράδοσης, το υλικό δεν παραλαμβάνεται από την επιτροπή παραλαβής, μέχρι την έκδοση της απόφασης σχετικά με την αιτηθείσα παράταση. Η απόφαση παράτασης εκδίδεται εντός ευλόγου χρονικού διαστήματος από την υποβολή του σχετικού αιτήματος του αναδόχου.
4. Στην περίπτωση παράτασης του συμβατικού χρόνου παράδοσης συνεπεία λόγων ανωτέρας βίας ή υπαιτιότητας της αναθέτουσας αρχής που καθιστούν αντικειμενικώς αδύνατη την εμπρόθεσμη παράδοση των συμβατικών ειδών, δεν επιβάλλονται κυρώσεις. Σε κάθε άλλη περίπτωση παράτασης του συμβατικού χρόνου παράδοσης, επιβάλλονται οι κυρώσεις που προβλέπονται στο άρθρο 124.
5. Εάν λήξει ο συμβατικός χρόνος παράδοσης, χωρίς να υποβληθεί εγκαίρως αίτημα παράτασης ή εάν λήξει ο παραταθείς, κατά τα ανωτέρω, χρόνος, χωρίς να παραδοθεί το υλικό, ο ανάδοχος κηρύσσεται έκπτωτος, με την επιφύλαξη της παρ. 3 του άρθρου 125.
6. Ο ανάδοχος υποχρεούται να ειδοποιεί την υπηρεσία που εκτελεί την προμήθεια, την αποθήκη υποδοχής των υλικών και την επιτροπή παραλαβής, για την ημερομηνία που προτίθεται να παραδώσει το υλικό, τουλάχιστον πέντε (5) εργάσιμες ημέρες νωρίτερα.
7. Μετά από κάθε προσκόμιση υλικού στον τόπο παράδοσης αυτού, ο ανάδοχος υποχρεούται να υποβάλει στην υπηρεσία αποδεικτικό, θεωρημένο από τον υπεύθυνο της αποθήκης, στο οποίο αναφέρεται η ημερομηνία προσκόμισης, το υλικό, η ποσότητα και ο αριθμός της σύμβασης σε εκτέλεση της οποίας προσκομίστηκε.
8. Στη σύμβαση υπηρεσιών ορίζεται η συνολική διάρκεια για την εκτέλεση του αντικειμένου της σύμβασης. Επιπλέον, ορίζονται, εφόσον απαιτείται, τμηματικές/ενδιαμέσες προθεσμίες για τα επιμέρους στάδια παροχής των υπηρεσιών και/ ή υποβολής των παραδοτέων. Ως συνολική διάρκεια νοείται το χρονικό διάστημα που ορίζεται από την αναθέτουσα αρχή στα έγγραφα της σύμβασης, το οποίο αρχίζει από την ημερομηνία υπογραφής της σύμβασης ή από την ημερομηνία που ορίζεται σε αυτήν και λήγει είτε σε δήλη ημερομηνία ή προθεσμία είτε, εφόσον υπάρχουν ενδιάμεσα επιμέρους παραδοτέα, με την υποβολή του τελευταίου παραδοτέου στον χρόνο που ορίζεται στη σύμβαση.
9. Τηρουμένων των διατάξεων του άρθρου 103, με αιτιολογημένη απόφαση του αποφαινόμενου οργάνου, η συνολική διάρκεια της σύμβασης υπηρεσιών μπορεί να παρατείνεται μέχρι το πενήντα τοις εκατό (50%) αυτής, ύστερα από σχετικό αίτημα του αναδόχου που υποβάλλεται πριν από τη λήξη της διάρκειάς της, σε αντικειμενικά δικαιολογημένες περιπτώσεις που δεν οφείλονται σε υπαιτιότητα του αναδόχου. Αν λήξει η συνολική διάρκεια της σύμβασης, χωρίς να υποβληθεί εγκαίρως αίτημα παράτασης ή, αν λήξει η παραταθείσα, κατά τα ανωτέρω, διάρκεια, χωρίς να παρασχεθούν οι υπηρεσίες ή/και να υποβληθούν στην αναθέτουσα αρχή τα παραδοτέα της σύμβασης, ο ανάδοχος κηρύσσεται έκπτωτος, με την επιφύλαξη της παρ. 3 του άρθρου 125.
Πιστεύω ότι οι πιο σημαντικές συμβάσεις που αναμένεται να υπογραφούν τα επόμενα χρόνια, θα αφορούν μάλλον υποστήριξη υπαρχόντων οπλικών συστημάτων παρά προμήθεια νέων. Κατά την εκτέλεση των συμβάσεων αυτών θα βρίσκεται ανά πάσα στιγμή σε εκκρεμότητα μία πληθώρα συναλλαγών μεταξύ των δύο αντισυμβαλλόμενων (επισκευές, παραγγελίες, υπηρεσίες κτλ). Είναι απολύτως σίγουρο ότι θα υπάρχουν και καθυστερήσεις. Εάν δεν προβλέπεται, τουλάχιστον για κάποιες περιπτώσεις, μία «περίοδος χάριτος», κατά την οποία ο προμηθευτής θα μπορεί να παραδώσει καθυστερημένα, χωρίς την ανάγκη έγκρισης (με την επιβολή βεβαίως ποινικών ρητρών), τότε θα δημιουργηθεί μία συνεχής γραφειοκρατική διαδικασία προς τον ΕΟΕ για ασήμαντα περιστατικά, που θα δημιουργεί αχρείαστες καθυστερήσεις και στην εκτέλεση της ίδιας της σύμβασης.
Φανταστείτε το εξής παράδειγμα: Ο Προμηθευτής σε μία σύμβαση αρκετών δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ, καθυστερεί να παραδώσει ένα σακουλάκι βίδες, αξίας 10€. Σύμφωνα με τις τρέχουσες προβλέψεις, θα πρέπει η περίπτωσή του να δρομολογηθεί προς τον ΕΟΕ δύο φορές: μία για να εγκριθεί η παράταση και άλλη μία για να του καταλογιστούν οι ποινικές ρήτρες. Εάν δε περάσει η παράταση και δεν κατορθώσει να παρέχει τις βίδες ή δεν ζητήσει εγκαίρως παράταση, αυτομάτως παραπέμπεται στον ΕΟΕ για να κηρυχθεί Έκπτωτος. Φανταστείτε για μια στιγμή τη γραφειοκρατία όσων περιέγραψα, αλλά και τους πιθανούς κινδύνους που ελοχεύουν. Είναι άραγε αυτό το πνεύμα που θέλουμε να περάσουμε στο νόμο;
Προτείνω τις εξής εναλλακτικές προσεγγίσεις του θέματος:
• Ρύθμιση στο πνεύμα του ΠΔ 284/89 (δυνατότητα καθυστερημένης παράδοσης με επιβολή ποινικών ρητρών) τουλάχιστον για τις συμβάσεις εν συνεχεία υποστήριξης,
• Μικτή ρύθμιση (κάποια δυνατότητα εκπρόθεσμης παράδοσης χωρίς ανάγκη έγκρισης και στη συνέχεια αναγκαιότητα αίτησης παράτασης).
• Διαφορετικές προβλέψεις ανάλογα με το είδος των αντικειμένων (κρίσιμα, υψηλής αξίας κτλ) ή το είδος της σύμβασης (αρχικής προμήθειας ή εν συνεχεία υποστήριξης).
Στην τελευταία εκ των ανωτέρω περιπτώσεων, τα κρίσιμα ή υψηλής αξίας υλικά θα καθορίζονται στα έγγραφα της σύμβασης.