Αρχική Έκδοση Αδειών Δόμησης & Ελέγχου ΚατασκευώνΆρθρο 21 ΑρμοδιότητεςΣχόλιο του χρήστη Μανώλης Γιοματάρης | 16 Αυγούστου 2011, 22:31
  • Σχόλιο του χρήστη 'Μανώλης Γιοματάρης' | 16 Αυγούστου 2011, 22:31

    Φαίνεται λογικό να υπάρχουν συμβούλια που θα ελέγχουν την εφαρμογή των διεθνών συμβάσεων για την πολιτιστική και πολιτισμική κληρονομιά ενώ λογικό επίσης φαίνεται είναι ότι δεν πρέπει να καθησυχαστούμε από διαβεβαιώσεις αρχιτεκτόνων πως θα υπάρξει ορθή εφαρμογή των παραπάνω συμβάσεων από τους ίδιους. Το ζητούμενο είναι η εγκυρότητα , η αξιοπιστία και η ανεξαρτησία τέτοιων συμβουλίων. Για την διασφάλιση των παραπάνω και ειδικότερα για την προστασία του τοπίου και δη του πολιτισμικού, όπως άλλωστε επιβάλλεται από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για το Τοπίο το συμβούλιο πρέπει να είναι στελεχωμένο από πολλές ειδικότητες οι οποίες είναι απαραίτητες για την συστημική προσέγγιση του θέματος. Δεν γνωρίζουμε αν στις αρμοδιότητες του συμβουλίου είναι και η κοπή των δέντρων (έως τώρα ήταν αρμοδιότητα των ΕΠΑΕ). Δυστυχώς έως τώρα η διοίκηση δεν έχει την δυνατότητα άμεσα να ελέγχει με ουσιαστικές – πραγματικές αυτοψίες οποιαδήποτε άδεια σε ότι αφορά τις κοπές δέντρων και την φύτευση με αποτέλεσμα πολλοί μηχανικοί αλλά και αρχιτέκτονες να δηλώνουν ψευδή στοιχεία και να κόβουν μεγάλο αριθμό δέντρων. Για παράδειγμα δηλώνεται η ύπαρξη 50 πεύκων και η κοπή 15 πεύκων ενώ στην πραγματικότητα υπάρχουν 150 και κόβονται 115 ώστε να παραμένοντα 35 πεύκα να καλύπτουν τον μελετητή σε περίπτωση ελέγχου. Συγκεκριμένα η οργάνωση μας ( ΜΚΟ «Πευκίτες») απεκάλυψε μια τέτοια περίπτωση σε συγκρότημα κατοικιών στην Σταμάτα Αττικής (σε μελέτη που εκπόνησε τεχνικό γραφείο όπου ο υπογράφων αρχιτέκτονας έχει το ίδιο όνομα με συνυπογράφοντα κείμενο στην παρούσα διαβούλευση), όταν σε έλεγχο στους φακέλους οικοδομικών αδειών αποδείχτηκε αναντιστοιχία στον αριθμό των πεύκων που καταμετρήθηκαν από επιτροπή που όρισε μετά από παρέμβαση μας η κοινότητα Σταμάτας και σε εκείνον που υπήρχε στα τοπογραφικά διαγράμματα, τα διαγράμματα κάλυψης και τις αιτιολογικές εκθέσεις της αρχιτεκτονικής μελέτης των εν λόγω οικοδομικών αδειών, με αποτέλεσμα οι συγκεκριμένες άδειες να κριθούν άκυρες μετά από καταγγελία μας. Δυστυχώς έως τώρα δεν υπάρχουν σαφή κριτήρια για την κοπή δέντρων γεγονός που δημιουργεί χαοτικές καταστάσεις. Θεωρούμε ότι ειδικά σε περιοχές εκτός σχεδίου δεν πρέπει να κόβεται κανένα δέντρο. Το ίδιο πρέπει να επιδιώκεται και σε εντός σχεδίου περιοχές όμως αν αυτό δεν είναι δυνατόν θεωρούμε ότι πρέπει να υπάρξουν κριτήρια όπως τα παρακάτω: α) Να λαμβάνεται υπόψη το είδος, η παλαιότητα, η σπανιότητα και το μέγεθος των δέντρων β) Να γίνονται τροποποιήσεις στα προτεινόμενα σχέδια του μελετητή ώστε να σώζονται τα παλαιά δέντρα (όπως για παράδειγμα πράττει η Αρχαιολογική Υπηρεσία με μη απαλλοτριωμένα αρχαία κατάλοιπα που έρχονται στο φως κατά την διάρκεια των σωστικών ανασκαφών) γ) Να υπάρχει πρόνοια για την διατήρηση των παλαιών και των μεγάλων δέντρων αφού προφανώς δεν μπορούν να υποκατασταθούν σε καμιά περίπτωση από νέα προς φύτευση δέντρα, τα οποία χρειάζονται δεκαετίες για να μεγαλώσουν και συνήθως δεν είναι της ίδιας ποιότητας και τοπικής βιοποικιλότητας με τα κομμένα δ) Να αποφεύγεται η άσκοπη κοπή δέντρων σε ακάλυπτους χώρους ειδικά όταν εξυπηρετούν είτε κατασκευαστικές ανάγκες είτε την διάβαση ή στάθμευση αυτοκινήτων, είτε την κατασκευή βόθρων, αγωγών κ.λ.π . ε) Να υπάρξει μέριμνα ώστε να σταματήσει η τάση που υπάρχει από τους ιδιοκτήτες να κλαδεύουν τα πεύκα έτσι ώστε να παραμένει μόνον η κορυφή. ζ) Να διερευνείται το συχνό φαινόμενο των ξερών πεύκων, να ελέγχεται ο ενδεχόμενο δόλος και να μην θεωρούνται όλες ξηράνσεις δέντρων αποτέλεσμα φυσικής διαδικασίας. Να ελέγχεται η ύπαρξη ξερών δέντρων και λαμβάνεται μέριμνα ώστε να αποκατασταθεί η φύτευση στο συγκεκριμένο σημείο στ) Να ελέγχεται η νέα φύτευση στην οποία υποχρεούται ο ιδιοκτήτης . Να υπάρχει πρόνοια ώστε η φύτευση να ελέγχεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα ώστε να διασφαλιστεί η ύπαρξη της και σε μελλοντικό χρόνο Επίσης προτείνουμε να επαναπροσδιοριστεί 1) το ύψος των ποσών που αφορούν στην αποζημίωση για την κοπή πεύκων, τα οποία είναι πολύ χαμηλά, καθώς και τα πρόστιμα που αφορούν στην υπεράριθμη (δηλ. παράνομη και εκτός διαγράμματος κάλυψης) κοπή πεύκων τα οποία επίσης είναι απαράδεκτα χαμηλά. Συγκεκριμένα προτείνουμε για κάθε κοπή πεύκου το ελάχιστο κόστος κοπής δέντρου να ανέρχεται σε ποσό που αντιστοιχεί τουλάχιστον στην αντικειμενική τιμή του κάθε τετραγωνικού ενός σπιτιού ενώ στην περίπτωση που κόβεται δέντρο χωρίς έγκριση από τις αρμόδιες υπηρεσίες να επιβάλλονται υψηλά πρόστιμα αφενός μεν για την πράξη αφετέρου δε για κάθε δέντρο που κόβεται επιπλέον αλλά κυρίως να ακυρώνεται άμεσα η άδεια και να αποκαθίσταται το τοπίο. 2) σε κάθε νέα άδεια που αναρτιέται σε υπό ανέγερση οικοδομή πρέπει να γράφεται ευκρινώς ο αριθμός των δέντρων που υπάρχουν στο οικόπεδο, ο αριθμός των δέντρων που έχει εγκριθεί να κοπούν και ο αριθμός των δέντρων που θα παραμείνουν. Επίσης η ανάρτηση της άδειας θα πρέπει να γίνεται το πολύ μία εβδομάδα μετά την έκδοση της και δύο μήνες πριν την έναρξη των εργασιών ώστε να είναι εφικτός ο έλεγχος των πεύκων. Για να είναι δυνατά τα παραπάνω, πάνω στη αναρτημένη πινακίδα της άδειας πρέπει να σημειώνεται ευκρινώς η ημερομηνία ανάρτησης Επιβάλλεται επομένως ο επιτόπιος έλεγχος με αυτοψίες πριν, κατά την διάρκεια και μετά τις εργασίες κατασκευής. Στο νομοσχέδιο δεν αναφέρονται μηχανισμοί οι οποίοι να διαχειρίζονται θέματα όπως το προαναφερθέν, δηλαδή της κοπής των δέντρων σε οικόπεδα εντός σχεδίου πόλης ή σε περιοχές οργανωμένης δόμησης. Οι μηχανισμοί αυτοί όμως δεν μπορούν να είναι στελεχωμένοι μόνο από αρχιτέκτονες αφού για παράδειγμα στην παραπάνω περίπτωση χρειάζονται και ειδικοί σε ό,τι αφορά την χλωρίδα, όμως η δασική υπηρεσία δεν έχει δικαιοδοσία στις εντός σχεδίου περιοχές παρά μόνο στις εκτός σχεδίου, με αποτέλεσμα κάποια σημαντικά δασικά είδη που βρίσκονται σε περιοχές οργανωμένης δόμησης να μην μπορούν να προστατευτούν. Άλλωστε, στην πλειονότητα των περιπτώσεων, οι εντός σχεδίου περιοχές όπως και διάφοροι οικισμοί (π.χ. οι προ ΄23) έχουν σχεδιαστεί χωρίς να τηρούνται οι αρχές της αειφορίας ( π.χ. σχεδιάστηκαν χωρίς να ληφθούν υπόψη πολιτισμικές και περιβαλλοντικές παράμετροι που σήμερα θεωρούνται από την επιστήμη αναγκαίες ). Επομένως χρειάζονται μηχανισμοί ή συμβούλια (δεν έχει σημασία το όνομα) που θα χειρίζονται διάφορα θέματα και πρέπει να είναι στελεχωμένα όχι μόνο με αρχιτέκτονες αλλά και με ειδικότητες συναφείς με το αντικείμενο που χειρίζονται χωρίς όμως δυνατότητα παράκαμψης των αρμόδιων υπηρεσιών του δημοσίου ή θεσμοθετημένων επιστημονικών οργάνων. Τέτοιου είδους θέματα όπως το παραπάνω της κοπής των δέντρων δεν χρειάζονται εξειδικευμένα νομοθετήματα ή διοικητικές πράξεις και θα μπορούσαν να συμπεριλαμβάνονται στο νομοσχέδιο και να ορίζονται με σαφήνεια τα πλαίσια λειτουργίας τους. Παρεμπιπτόντως το νομοσχέδιο δεν αναφέρεται σε εναλλακτικές μορφές δόμησης φιλικές προς το περιβάλλον όπως για παράδειγμα οι κατασκευές που έχουν ως υλικό το χώμα, το άχυρο κ.λ.π , οι οποίες φέρουν συμβατικές ονομασίες όπως cob, pise κ.α και για τις οποίες θα μπορούσαν να υπάρξουν κίνητρα για την κατασκευή τους ( π.χ. απαλλαγή ή ελαχιστοποίηση του κόστους οικοδομικής άδειας ) Μηχανισμοί ελέγχου πρέπει να θεσμοθετηθούν σε θέματα που αφορούν την εφαρμογή των πολιτισμικών παραμέτρων που οφείλει να σέβεται κάθε κατασκευή και συχνά υπερβαίνουν την «λογική» του αρχιτέκτονα αφού η διαχείριση τους δεν μπορεί να γίνει μόνο από αρχιτέκτονες. Στο νομοσχέδιο δεν διακρίνονται μηχανισμοί ελέγχου τέτοιου τύπου. Η σαφής ( και όχι αόριστη και υπό ερμηνεία) κωδικοποίηση και ο ουσιαστικός έλεγχος ( πάλι με θέσπιση σαφών διαδικασιών) είναι αναγκαίοι. Η ελευθερία στην αρχιτεκτονική δημιουργία δεν είναι απλά θεμιτή , αλλά είναι επιδιωκόμενη όμως οφείλει να είναι σε αρμονία με την πολιτισμική διαδρομή του τόπου και το φυσικό περιβάλλον. Μανώλης Γιοματάρης Νόμιμος Εκπρόσωπος της Μη Κερδοσκοπικής Εταιρίας για το Περιβάλλον και τον Πολιτισμό «Πευκίτες»