Αρχική Εθνική Μεταλλευτική ΠολιτικήΕθνική Πολιτική της Χώρας για την Αξιοποίηση του Ορυκτού ΠλούτουΣχόλιο του χρήστη Αλέξανδρος Αργυρόπουλος | 30 Σεπτεμβρίου 2011, 10:24
  • Σχόλιο του χρήστη 'Αλέξανδρος Αργυρόπουλος' | 30 Σεπτεμβρίου 2011, 10:24

    Σχόλια στο σχέδιο νόμου για την εθνική μεταλλευτική πολιτική και στην ανακοίνωση COM 2008/699 της ευρωπαϊκής επιτροπής προς το ευρωκοινοβούλιο Περιεχόμενα: Εισαγωγή Α. Σχόλια στην ανακοίνωση COM 2008/699 της ευρωπαϊκής επιτροπής Β. Σχόλια στο ΣΝ προς διαβούλευση Εισαγωγή: Θεωρώ το ΣΝ αυτό πολύ σημαντικό περιβαλλοντικά διότι αφορά τις πρώτες ύλες και την αγορά τους. Με δεδομένο τον τεράστιο αντίκτυπο των εξορύξεων στο περιβάλλον, πολλά δεινά ξεκινούν από εδώ. Α. Σχόλια στην εισηγητική ανακοίνωση COM 2008/699 της επιτροπής (Η ανακοίνωση αυτή έγινε την 4/11/2008 στις Βρυξέλλες). Α.1. Διαδικαστικά (ισχύουν και για την COM 2011/25): Α.1.1. Τι νομική ισχύ έχει η ανακοίνωση αυτή της επιτροπής; Α.1.2. Την παρήγγειλε κάποιο εκλεγμένο σώμα ή είναι προϊόν lobbying των μεταλλευτικών και άλλων βιομηχανιών; Α.1.3. Το ευρωκοινοβούλιο ψήφισε ή έστω σχολίασε την ανακοίνωση αυτή; Α.2. Ουσιαστικά θέματα: Α.2.1. Ξεπερασμένο αναπτυξιακό μοντέλο: Ολη η έκθεση (και το ΣΝ) ιεραρχεί τις προτάσεις αρχίζοντας από την εξασφάλιση πρόσβασης σε πρώτες ύλες και όχι από την μείωση κατανάλωσης, την ανακύκλωση και την εύρεση εναλλακτικών πηγών. Βασίζεται δηλαδή στο μοντέλο της αενάως αναπτυσσόμενης οικονομίας που μας έχει φτάσει σε αυτά τα πρόσφατα οικονομικά, περιβαλλοντικά & οικονομικά χάλια. Α.2.2. Πρώτες ύλες υπάρχουν άφθονες: «Από γεωλογική άποψη, για την πλειονότητα των πρώτων υλών στον κόσμο δεν υπάρχει ένδειξη για επικείμενη φυσική έλλειψη τους.» βλ. σελ. 5, παρ. 1.2 στην αρχή. Επειδή δηλαδή δεν επίκειται η έλλειψη σχεδιάζουμε και υλοποιούμε νόμους ωσάν να μην υπάρχει όριο στην ανάπτυξη, την κατανάλωση και φυσικά την εξόρυξη πρώτων υλών. Εχουν οι κύριοι/ες αυτοί/ες πρόσβαση σε δεύτερο πλανήτη; Α.2.3. Ελλειψη πληροφόρησης σχετικά με ανακυκλωμένα υλικά !! Σελ. 4 - τελευταία παρ.: «Στα εμπόδια περιλαμβάνονται η έλλειψη πληροφοριών σχετικά με την ποιότητα των ανακυκλωμένων υλικών και οι σημαντικές δαπάνες έρευνας και συναλλαγών, διότι είναι ιδιαίτερα δύσκολο για τους αγοραστές και τους πωλητές να βρουν ο ένας τον άλλο, ή ο ένας δεν γνωρίζει καθόλου ότι υπάρχει ο άλλος.» Η έλλειψη συντονισμού μεταξύ επεξεργαστών απορριμμάτων και βιομηχανιών είναι σημαντική. Είναι χρήσιμο να φτιαχτούν δίκτυα ανά υλικό σε κάθε χώρα μέλος και ειδικές βάσεις δεδομένων ώστε να μην σπαταλιούνται πόροι για την εξόρυξη πρώτων υλών που υπάρχουν διαθέσιμες από την ανακύκλωση. Α.2.4. Βιώσιμη ανάπτυξη;: Ο όρος αυτός χρησιμοποιείται πολύ συχνά στο κείμενο (βλ. σελ. 1 τελευταία παρ. & COM 2005/658). Κάποιος πρέπει να τους πληροφορήσει ότι είναι άτοπος. A.2.5. Επέμβαση στα εσωτερικά τρίτων χωρών για την άρση των περιορισμών στην πρόσβαση σε πρώτες ύλες. Το αποικιοκρατικό μοντέλο καλά κρατεί! Βλ. σελ. 6 – 3-παρ. στο τέλος: «Σε ορισμένες περιπτώσεις τέθηκαν ζητήματα σχετικά με πρακτικές εταιρειών όσον αφορά την προστασία του περιβάλλοντος και τα δικαιώματα των εργαζομένων, και σε άλλες διατυπώθηκαν ανησυχίες σχετικά με τις επιπτώσεις των συμβάσεων δημόσιου-ιδιωτικού τομέα στο χρέος των χωρών». Δηλαδή κακώς κάποιες χώρες θέτουν ερωτήματα – θέματα για την προστασία του περιβάλλοντος! Να τους στείλουμε τον κο. Παπακωνσταντίνου να τις συμμορφώσει… Α.2.6. Η πολιτική απάντηση με λάθος ιεράρχηση: Οι παράγραφοι (1), (2) και (3) στο τέλος της 6-ης σελίδας και στην αρχή της 7-ης έπρεπε να είναι με ανάποδη σειρά: 3-2-1. (βλ. και σχόλιο Α.2.1.) Α.2.7. Εξόρυξη σε μεγάλα βάθη και στην Αρκτική;; «2.1. Πρώτος πυλώνας: Πρόσβαση στις πρώτες ύλες στις παγκόσμιες αγορές, χωρίς στρέβλωση των όρων.» - Αμα ξεκινάς με λάθος παραδοχές καταλήγεις σε «παπάδες»: Βλ. και σελ 7 στο τέλος: «Στις ενέργειες αυτές περιλαμβάνεται διάλογος σχετικά με την εξόρυξη εκμετάλλευσης στον πυθμένα της θάλασσας σε μεγάλο βάθος, την περιοχή της Αρκτικής και την ασφάλεια των διεθνών εμπορικών οδών για τις πρώτες ύλες» Αξίζει κάποιος να μάθει κανείς πως και από ποιούς τίθενται τέτοιες προτεραιότητες στην πολιτική της ΕΕ. Αραγε τώρα μετά το ατύχημα στον κόλπο του Μεξικού ισχύουν ακόμα αυτές οι αρχές; Α.2.8. Ενίσχυση των κρατών (για να επιτρέπουν την πρόσβαση στις πρώτες ύλες τους;) «Στο πλαίσιο του 10ου Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάπτυξης προβλέπεται η παροχή κινήτρων ύψους 2,7 δισεκ. ευρώ σε χώρες ανάλογα με τα προγράμματα διακυβέρνησής τους14. Πολλά προγράμματα διακυβέρνησης περιλαμβάνουν είτε γενικές δεσμεύσεις για οικονομική, χρηματοπιστωτική, φορολογική και δικαστική διακυβέρνηση είτε ειδικές δεσμεύσεις για τη διαχείριση των φυσικών πόρων και τη διαφάνεια των εμπορικών συναλλαγών στον εξορυκτικό τομέα και των εσόδων από τον εξορυκτικό τομέα.15» . βλ. σελ. 9 στο τέλος . Αραγε τα 2,7 δις είναι το λάδωμα των μεταλλευτικών για να ανοίξουν οι πόρτες όπου είναι κλειστές; Δείτε και παρακάτω στην ίδια παρ. για τα έργα : «Ένα άλλο σημαντικό μέρος της βοήθειας που παρέχουμε διατίθεται για έργα υποδομών των μεταφορών σε χώρες ΑΚΕ, τα οποία είναι αναγκαία για τη βιώσιμη λειτουργία του εξορυκτικού τομέα16». Μετά αναρωτιόμαστε τι έχουν και ψοφάν τα έρμα (τα κράτη)… Α.2.9. Λεφτά υπάρχουν!: βλ. σελ. 10, Αρθρο Β στο τέλος (χωρίς σχόλια): Ένα άλλο μέτρο το οποίο συμβάλλει στην αύξηση του βιώσιμου εφοδιασμού με πρώτες ύλες είναι τα δάνεια της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων για εξορυκτικά έργα. Η ΕΤΕ θα αυξήσει αυτά τα δάνεια πάνω από το μέσο ετήσιο ποσό, που ανέρχεται στα 140 εκατ. Ευρώ από τότε που άρχισε να ισχύει η συμφωνία εταιρικής σχέσης του Κοτονού το 2000, ιδίως για τις χώρες οι οποίες δεσμεύτηκαν να εφαρμόσουν μεταρρυθμίσεις στο πλαίσιο συμφωνημένων σχεδίων δράσης στον τομέα της διακυβέρνησης που επικεντρώνονται στη βελτίωση της διακυβέρνησης και της διαφάνειας στις εξορυκτικές βιομηχανίες. Η Επιτροπή υποστηρίζει με σθένος το στόχο αυτό. Γιατί τόσο σθένος δεν καταλαβαίνω…. Α.2.10. Ο δεύτερος πυλώνας Προώθηση εφοδιασμού & περιορισμός των άλλων χρήσεων γης!!. Ολο το άρθρο 2.2. για τον δεύτερο πυλώνα βρίθει από «μαργαριτάρια»: - Περιορισμός ανταγωνιστικών με την εξόρυξη χρήσεων γης - Επιτάχυνση των αδειοδοτήσεων εξορύξεων - Συνεργασία των γεωλογικών ινστιτούτων (εκτός του ΙΓΜΕ;;;) - Κτηματική υπηρεσία Kopernikus - Εξορύξεις σε Natura 2000: Αυτό το εδάφιο το μεταφέρω ατόφιο: «Οι περισσότερες νομοθετικές διατάξεις σε επίπεδο ΕΕ για την εξορυκτική βιομηχανία μη ενεργειακών πρώτων υλών είναι οριζόντιες. Η εφαρμογή της νομοθεσίας «Natura 2000» έχει ιδιαίτερη σημασία για την εξορυκτική βιομηχανία. Κατά τη δημόσια διαβούλευση, η βιομηχανία διατύπωσε ανησυχίες σχετικά με τους - μερικές φορές - ανταγωνιστικούς στόχους της προστασίας των περιοχών «Natura 2000» και της ανάπτυξης των εξορυκτικών δραστηριοτήτων στην Ευρώπη. Η Επιτροπή τονίζει ότι οι εξορυκτικές δραστηριότητες δεν αποκλείονται κατά κανένα τρόπο από το νομικό πλαίσιο του «Natura 2000». Ωστόσο, η Επιτροπή και τα κράτη μέλη δεσμεύτηκαν να εκπονήσουν κατευθυντήριες γραμμές για τη βιομηχανία και τις αρχές ούτως ώστε να διασαφηνιστεί ο τρόπος με τον οποίο οι εξορυκτικές δραστηριότητες που πραγματοποιούνται εντός ή πλησίον περιοχών «Natura 2000» μπορούν να συμβιβαστούν με την προστασία του περιβάλλοντος. Οι κατευθυντήριες γραμμές αναμένεται να οριστικοποιηθούν έως το τέλος του 2008 και θα βασίζονται στις υφιστάμενες ορθές πρακτικές» (απόσπασμα της παρ. 2.2.) - Waterborne για εξορύξεις σε μεγάλα βάθη στη θάλασσα - Και βέβαια σχετικά προγράμματα Erasmus: φοιτητικά προγράμματα εις όφελος των μεταλλευτικών βιομηχανιών και της νοοτροπίας τους. A.2.11. Τρίτος πυλώνας: Μείωση της κατανάλωσης πρωτογενών πρώτων υλών από την ΕΕ. (σελ. 12 παρ. 2.3.) Αυτός έπρεπε να είναι ο πρώτος πυλώνας. ---------------------------------------------------------------- Χωρίς να μπορώ να είμαι σίγουρος πιστεύω πως το συνοδευτικό παράρτημα της COM 2008/699 (Αnnex 1 έως 8) είναι ξεπερασμένο. Αξίζει να αναμορφωθεί με βάση τα μετά την κρίση στοιχεία. Συμπέρασμα σχετικά με την ανακοίνωση COM 2008/699: Αντί η επιτροπή να καθιερώσει σαν πολιτική την αποανάπτυξη, την αποτελεσματικότητα, την προστασία των οικοσυστημάτων και των περιοχών Natura, την ενσωμάτωση στις πρώτες ύλες του πλήρους κόστους αποκατάστασης και χρήσης των εκτάσεων εξορύξεων και την ίση μεταχείριση των επαγγελματικών κλάδων, εισηγείται ουσιαστικά την πριμοδότηση των εξορύξεων και των συναφών αγορών με οικονομική ενίσχυση, αποτροπή ανταγωνιστικών δράσεων, περιορισμό περιβαλλοντικών δεσμεύσεων κλπ. Δεν λαμβάνεται υπόψη επίσης η προστασία του τοπίου που αποτελεί ευρωπαϊκή κατάκτηση: Ευρωπαϊκή Σύμβαση του Τοπίου, που υπεγράφη στη Φλωρεντία, στις 20 Οκτωβρίου 2000. B. Σχόλια στο προ-σχέδιο νόμου / δηλ. τον πίνακα του ΥΠΕΚΑ: B.1. Εισαγωγή – γενικό σχόλιο: Η πρόσκληση του κου, Μανιάκη καθώς και όλος ο πίνακας βασικών αξόνων, πολιτικών και ειδικών ενεργειών που φροντίζουν να ενσωματώσουν στο ΣΝ διαποτίζεται από την φιλο-εξορυκτική πολιτική της COM 2008/699 και ενισχύεται με εγχώριες ιδέες. Β.2. ΤΕΕ-ΓΕΩΤΕΕ: Μια από τις αρχικές μου παρατηρήσεις είναι αν γνωρίζουμε την γνώμη του ΤΕΕ και του ΓΕΩ-ΤΕΕ στο ΣΝ αυτό δεδομένου ότι, όπως αναφέρεται και στην πρόσκληση ήταν από τους συνδιαμορφωτές των βασικών αξόνων του ΣΝ. Αξίζει να ερωτηθούν. Β.3. ΙΓΜΕ: Επίσης, ερωτηματικά δημιουργεί και το πώς θα συνεχίσει τη δράση του και το ΙΓΜΕ: Από τη μια αξιοποιείται στην διαμόρφωση του σημαντικού αυτού ΣΝ από την άλλη καταργείται βάσει πρόσφατων εξαγγελιών. Β.4. Αειφόρος ανάπτυξη: Και εδώ γίνεται προσπάθεια η ανάπτυξη να βαφτισθεί ακίνδυνη και ευεργετική. Μπορεί να είναι και αειφόρος (σε έναν διαστελλόμενο πλανήτη ίσως;) Β.5. ΒΑΣΙΚΟΙ ΑΞΟΝΕΣ: (Πίνακας ΣΝ) Β.5.1. Εθνική πολιτική βασισμένη σε κίνητρα και ενισχύσεις. Β.5.2. Πρόληψη ανταγωνιστικών χρήσεων γης σε χώρους που έχουν υποψήφια μεταλλεία. Πρόβλεψη κατ’ εξαίρεση διαδικασιών χρήσεων γης. Β.5.3. Κωδικοποίηση νομοθεσίας: Απλοποίηση της διαδικασίας μεταλλευτικής αδειοδότησης. Β.5.3.α. Εγκριση περιβαλλοντικών όρων με ΥΑ αντί για ΚΥΑ (υποβάθμιση της διαδικασίας σε αμιγώς εσωτερική). Β.5. 3.β. Νομικό πλαίσιο λατομείων: Απουσιάζει οποιαδήποτε αναφορά στην ανακύκλωση οικοδομικών υλικών που έχει θεσπιστεί με το νόμο: ΦΕΚ 1312/Β/24-Αυγ-2010. Β.5.4. Προώθηση διαλόγου: Οι μέχρι τώρα πρακτικές άλλα δείχνουν (βλ. Διάλογο για τη Χαλκιδική στην Αθήνα!) - «Εμπρακτη εφαρμογή κανόνων βιώσιμης ανάπτυξης ως ΜΟΝΑΔΙΚΟΥ παράγοντα απρόσκοπτης λειτουργίας των εξορυκτικών έργων. Εφαρμογή σχετικών πιλοτικών προγραμμάτων»: Πείτε μου εσείς τι καταλαβαίνεται διότι εγώ σηκώνω τα χέρια! - Επίσης, στην 3-η στήλη: «Δημοσίευση όλων των πληροφοριών εφαρμογής καλών πρακτικών από την εξορυκτική βιομηχανία αλλά και τις αρμόδιες Δ/νσεις του ΥΠΕΚΑ». Για τις καλές εντάξει , θα φροντίσουν όμως και στη δημοσιοποίηση των κακών πρακτικών; ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ ΠΙΝΑΚΑ ΣΝ: Γνώση του κοιτασματολογικού δυναμικού της χώρας: Αναφέρεται η έρευνα και τα προγράμματα εντοπισμού κοιτασμάτων σε μεγαλύτερα βάθη. Σαν συμπέρασμα για το ΣΝ ισχύουν αυτά που ανέφερα για την COM 2008/699: Πρόκειται για εφαρμογή ευρωπαικής εξορυκτικής πολιτικής. Αλέξανδρος Αργυρόπουλος Πολιτικός Μηχανικός Μέλος των Οικολόγων Πράσινων