Αρχική Κατάταξη Έργων και Δραστηριοτήτων σε κατηγορίες του Νόμου για την Περιβαλλοντική ΑδειοδότησηΆρθρο 5 (Παραρτήματα)Σχόλιο του χρήστη Ιωάννης Τσιπουρίδης | 28 Οκτωβρίου 2011, 20:05
  • Σχόλιο του χρήστη 'Ιωάννης Τσιπουρίδης' | 28 Οκτωβρίου 2011, 20:05

    Παρατηρήσεις της ΔΕΗ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ Α.Ε. επί του υπό διαβούλευση σχεδίου Υπουργικής Απόφασης για την «κατάταξη δημόσιων και ιδιωτικών έργων σε κατηγορίες και υποκατηγορίες σύμφωνα με το Άρθρο 1 παράγραφος 4 του Ν. 4014/21.09.2011 (ΦΕΚ Α’ 209/2011)» Λαμβάνοντας υπόψη το σκοπό και το αντικείμενο της εταιρείας ΔΕΗ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ Α.Ε. οι παρούσες παρατηρήσεις περιορίζονται στην κατάταξη σε κατηγορίες των έργων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (εφεξής ΑΠΕ) και των σχετικών με αυτών έργων. 1. Γενικά σχόλια Αναμφίβολα ο Ν. 4014/2011 κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση της ελάφρυνσης, της απλοποίησης και της επιτάχυνσης της περιβαλλοντικής αδειοδότησης και της μείωσης της γραφειοκρατίας. Για να εφαρμοστεί όμως σωστά επιβάλλεται να εκδοθούν το συντομότερο όλες οι Υπουργικές Αποφάσεις (Υ.Α.) που προβλέπονται στον εν λόγω νόμο. Πιο κρίσιμη από όλες τις προαναφερθείσες Υ.Α., αφού αποτελεί αφετηρία και βάση για την περιβαλλοντική αδειοδότηση, είναι η υπό διαβούλευση Υ.Α. η οποία αφορά στην «Κατάταξη δημόσιων και ιδιωτικών έργων και δραστηριοτήτων σε κατηγορίες και υποκατηγορίες σύμφωνα με το άρθρο 1 του Νόμου 4014/2011». Εξίσου σημαντική είναι και η Υ.Α. που προβλέπεται στο άρθρο 8 παρ. 3, Ν. 4014/2011 σχετικά με την περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων κατηγορίας Β τα οποία απαλλάσσονται από τη διαδικασία υποβολής φακέλου Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) αλλά υπόκεινται σε Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις (ΠΠΔ), την έκδοση της οποίας ελπίζουμε η Πολιτεία να επισπεύσει. Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση του Ν. 4014/2011 (βλ. κεφάλαιο Α’ - Γενικά, σελ. 1 -2), σκοπός των σχετικών ρυθμίσεων είναι ο υποδεκαπλασιασμός των μελετών που διεξάγονται ετησίως (κάτω από 2.000 μελέτες) μέσω: απαλλαγής από τη διαδικασία των ΜΠΕ των έργων και δραστηριοτήτων που έχουν μόνο τοπικές επιπτώσεις στο περιβάλλον (με την υφιστάμενη κατηγοριοποίηση έργων και δραστηριοτήτων η ρύθμιση αυτή αφορά 13.300 φακέλους ετησίως), κατάργηση της υφιστάμενης κατηγορίας Β4 (4.200 φάκελοι ετησίως), κατάργηση της προμελέτης (ΠΠΕΑ), η οποία πλέον καθίσταται προαιρετική (περίπου 2.800 φάκελοι ετησίως). Φρονούμε ότι για να επιτευχθεί ο ανωτέρω στόχος και να απλοποιηθεί πράγματι η διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης, χωρίς να θίγεται η προστασία του περιβάλλοντος, θα πρέπει να αυξηθεί ο αριθμός των έργων και δραστηριοτήτων ΑΠΕ που εντάσσονται στην κατηγορία Β και γενικότερα να υπάρξει μετακύλιση έργων και δραστηριοτήτων από την υποκατηγορία Α1 στην Α2 και από την Α2 στη Β δηλαδή τα όρια ένταξης στις υποκατηγορίες Α1 και Α2 να αυξηθούν όπως και το άνω όριο της κατηγορίας Β. Εντύπωση προκαλεί ωστόσο ότι ενώ το υπό διαβούλευση σχέδιο της Υ.Α. ακολουθεί αυτή τη κατεύθυνση για ρυπογόνους σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (βλέπε κατωτέρω πίνακες) δεν γίνεται το ίδιο για τους φιλικούς προς το περιβάλλον σταθμούς ΑΠΕ. Ισχύουσα Υ.Α. Σχέδιο νέας Υ.Α. Εξάλλου θα πρέπει να ληφθούν υπόψη και οι ρυθμίσεις του Ν. 3851/2010 για την «Επιτάχυνση της ανάπτυξης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και άλλες διατάξεις σε θέματα αρμοδιότητας του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής», (ΦΕΚ Α’ 85/04.06.2010), οι οποίες συνδέονται ρητώς με την αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής και διαπνέονται από την αρχή της βιώσιμης/αειφόρου ανάπτυξης, προωθώντας αναλογικά και τις τρεις συνιστώσες της αρχής (περιβαλλοντική, οικονομική και κοινωνική), καθώς και ο εθνικός δεσμευτικός στόχος συμμετοχής της ενέργειας που παράγεται από ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας ποσοστού 20% ως το 2020. Τέλος θα πρέπει να σταθμιστεί και η αναγωγή της προστασίας του κλίματος, μέσω της προώθησης της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ, σε περιβαλλοντική και ενεργειακή προτεραιότητα ύψιστης σημασίας για τη χώρα, στα πλαίσια της εξεύρεσης ισορροπίας μεταξύ προστασίας του περιβάλλοντος και οικονομικής ανάπτυξης (βλπτ. άρ. 1, Ν. 3851/2010). 2. Σχολιασμός ανά κατηγορία έργου Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας 2.1 Παράρτημα Χ, Ομάδα 10η: Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, α/α 1: Ηλεκτροπαραγωγή από αιολική ενέργεια Ισχύουσα Υ.Α. Σχέδιο νέας Υ.Α. Θεωρούμε ότι δεν υφίσταται κανένας απολύτως λόγος μείωσης του ορίου της κατηγορίας Β από τα 5 MW στο 1 MW. Αυτό είναι αντίθετο στη λογική των ρυθμίσεων του Ν. 4014/2011, ενώ δεν υπάρχει περιβαλλοντική διάκριση, ουσιαστική περιβαλλοντική διαφορά και επιβάρυνση μεταξύ 1 και 5 MW. Αντίθετα το όριο θα μπορούσε ενδεχομένως να αυξηθεί στα 10 MW. Τα Αιολικά αυτά Πάρκα είναι μικρά και έχουν μόνο τοπικές και μη σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον. Επίσης η υποκατηγορία Α1 θα μπορούσε να αυξηθεί μεταξύ 40 και 100 MW. Δεν είναι δυνατό λιγνιτικές μονάδες 100 MW να εντάσσονται στην υποκατηγορία Α2 και σταθμοί ΑΠΕ > 40 MW, πιο φιλικοί περιβαλλοντικά βεβαίως, να εντάσσονται στην κατηγορία Α1. Η εισαγωγή διάκρισης (25 αντί 40 MW) για τις περιοχές Natura κατά τη γνώμη μας δεν εξυπηρετεί τίποτα ούτε είναι στην κατεύθυνση της απλοποίησης. Αντίθετα θετικό είναι ότι έχουν αυξηθεί τα όρια και οι προϋποθέσεις για την κατάταξη των έργων σύνδεσης στην υποκατηγορία Α1 (Μήκος γραμμής 150 kV>20 km). 2.2 Γεωθερμία 2.2.1 Παράρτημα Χ, Ομάδα 5η: Εξορυκτικές και συναφείς δραστηριότητες, α/α 7: Γεωθερμικές γεωτρήσεις και ερευνητικές εργασίες για την ανεύρεση γεωθερμικών πεδίων Το μοναδικό κριτήριο κατηγοριοποίησης των σχετικών έργων είναι η θερμοκρασία του ερευνώμενου πεδίου, σύμφωνα με τους ορισμούς του Ν. 3175/2003, δηλ. υψηλή θερμοκρασία Τ > 90ο C, χαμηλή θερμοκρασία 90ο > Τ > 25ο C. Ο ορισμός των εργασιών και η ομαδοποίησή τους σε «γεωτρήσεις και ερευνητικές εργασίες» είναι πολύ γενικός και συμπεριλαμβάνει πολύ διαφορετικές εργασίες. Η πρόταση μας είναι να απαιτείται διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης (Α1 ως Β) μόνο για τις γεωτρήσεις, αφού όλες οι άλλες ερευνητικές εργασίες (γεωφυσικές μετρήσεις, γεωλογικές χαρτογραφήσεις, τηλεπισκόπηση, δειγματοληψίες) είναι μη παρεμβατικές, με την έννοια ότι δεν υφίσταται ούτε ως ενδεχόμενο η πρόκληση σημαντικών επιπτώσεων στο περιβάλλον. Οι γεωτρητικές εργασίες πάλι, θεωρούμε ότι πρέπει να διακριθούν σε περισσότερες υποομάδες με κριτήριο όχι την θερμοκρασία (η οποία συχνά δεν είναι γνωστή πριν από τη διάτρηση, σκοπός της οποίας είναι ακριβώς ο προσδιορισμός της θερμοκρασίας) αλλά το βάθος, τη διάμετρο και τις αντλούμενες ποσότητες γεωθερμικού ρευστού. Επίσης προτείνεται να γίνει σαφής διάκριση μεταξύ ερευνητικών και παραγωγικών γεωτρήσεων. Η πρότασή μας είναι η ακόλουθη: Ερευνητικές γεωθερμικές γεωτρήσεις α. Γεωτρήσεις θερμοβαθμίδας: μικρά βάθη ως 300 m, μικρή διάμετρος ( 2,5’’): βάθη > 300 m, σε περίπτωση εντοπισμού ρευστών πραγματοποιούνται δοκιμαστικές αντλήσεις. Προτείνεται να ενταχθούν στην κατηγορία Α2, ανεξάρτητα της θερμοκρασίας. Παραγωγικές γεωτρήσεις Γεωτρήσεις που κατασκευάζονται για την εκμετάλλευση εντοπισμένου γεωθερμικού πεδίου. Προτείνεται να ενταχθούν στις κατηγορίες Α1 ή Α2, ανάλογα με τη θερμοκρασία, όπως στο σχέδιο της απόφασης. Το ίδιο να ισχύει και για τις γεωτρήσεις επανεισαγωγής. 2.2.2 Παράρτημα Χ, Ομάδα 10η: Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, α/α 4: Ηλεκτροπαραγωγή από γεωθερμικούς σταθμούς Για τους σταθμούς παραγωγής προτείνουμε να ισχύσουν τα ίδια κριτήρια με τους σταθμούς βιομάζας (ομάδα 10η, α/α 7), δηλ. P 10 MW κατηγορία Α1. Επισημαίνουμε ότι σε περιπτώσεις παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας οι παραγωγικές γεωτρήσεις θα είναι σε κάθε περίπτωση υψηλής θερμοκρασίας και άρα θα έχουν ΑΕΠΟ κατηγορίας Α1. Η κατηγοριοποίηση των σταθμών σχετίζεται με την έκταση που καταλαμβάνει ο σταθμός. Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με την Κ.Υ.Α. υπ’ αρ. Δ6/Φ1/οικ.19500/04.11.2004 (ΦΕΚ Β’/1671/11.11.2004) οι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής από γεωθερμική ενέργεια μικρότερης από ή ίσης με 5 MW ισχύος θεωρούνται χαμηλής όχλησης, ενώ μεγαλύτερης των 5 MW ισχύος μέσης όχλησης. Ίσως θα παρουσίαζε μεγαλύτερη συνάφεια η ένταξη των εν λόγω σταθμών στην κατηγορία Β και κατ’ ανώτατο στην κατηγορία Α2. 2.3 Παράρτημα Χ, Ομάδα 10η: Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, α/α 2: Ηλεκτροπαραγωγή από φωτοβολταϊκούς (Φ/Β) σταθμούς Παρατηρείται ότι έργα ΑΠΕ μεσαίας ισχύος όπως οι Φ/Β σταθμοί ισχύος >10MW, κατατάσσονται στην ίδια κατηγορία με λιγνιτικούς σταθμούς έως 100MW και πετρελαϊκούς σταθμούς έως 200MW, με αποτέλεσμα τα έργα αυτά να υποβάλλονται στην ίδια διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης ενώ είναι προφανές ότι δεν δύναται να έχουν τις ίδιες επιπτώσεις στο περιβάλλον! Πράγματι κατά το υφιστάμενο καθεστώς κανένα έργο ηλεκτροπαραγωγής από φωτοβολταϊκά δεν κατατάσσεται στην Α1 κατηγορία, ενώ σύμφωνα με την παράγραφο 13 του άρθρου 8, Ν. 3468/2006 ως ισχύει: Φωτοβολταϊκοί σταθμοί και ανεμογεννήτριες που εγκαθίστανται σε κτίρια ή και άλλες δομικές κατασκευές ή εντός οργανωμένων υποδοχέων βιομηχανικών δραστηριοτήτων, εξαιρούνται, από την υποχρέωση έκδοσης απόφασης ΕΠΟ. Ομοίως εξαιρούνται από την υποχρέωση έκδοσης απόφασης Ε.Π.Ο., οι σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Α.Π.Ε. που εγκαθίστανται σε γήπεδα, εφόσον η εγκατεστημένη ηλεκτρική ισχύς τους δεν υπερβαίνει τα εξής όρια ανά τεχνολογία: […] 0,5 MW για σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής από φωτοβολταϊκά ή ηλιοθερμικά,[…]. Όπως προκύπτει από την κατάταξη του υπό διαβούλευση σχεδίου, ενώ ένα Φ/Β Έργο ισχύος μέχρι 0,5MW απαλλάσσεται από τη διαδικασία έκδοσης ΕΠΟ, ένα έργο ισχύος >0,5MW κατατάσσεται αμέσως στην Α2 κατηγορία, χωρίς κάποιο ενδιάμεσο βήμα. Σημειώνεται δε ότι σύμφωνα με την Κ.Υ.Α. υπ’ αρ. Δ6/Φ1/οικ.19500/04.11.2004 (ΦΕΚ Β’/1671/11.11.2004) οι Φ/Β σταθμοί ισχύος έως 500 κιλοβάτ (kWp) ορίζονται ως μη οχλούσες εγκαταστάσεις, ενώ οι μεγαλύτερης ισχύος σταθμοί ορίζονται ως χαμηλής όχλησης. Προτείνεται επομένως η εξής κατάταξη των Φ/Β σταθμών: A1 A2 Β3 Β4 Ηλεκτροπαραγωγή από φ/β σταθμούς >10MW 2-10ΜW 0,5-2MW και να τεθεί ως παρατήρηση ότι σύμφωνα με το άρ. 8 παρ. 13 εδ. γ’, Ν. 3468/2006 ως ισχύει οι «Φωτοβολταϊκοί σταθμοί και ανεμογεννήτριες που εγκαθίστανται σε κτίρια ή και άλλες δομικές κατασκευές ή εντός οργανωμένων υποδοχέων βιομηχανικών δραστηριοτήτων, εξαιρούνται, από την υποχρέωση έκδοσης απόφασης ΕΠΟ» εκτός εάν α) εγκαθίστανται σε γήπεδα που βρίσκονται σε οριοθετημένες περιοχές του δικτύου Natura 2000 ή σε παράκτιες ζώνες που απέχουν λιγότερο από εκατό (100) μέτρα από την οριογραμμή του αιγιαλού εκτός βραχονησίδων, ή β) γειτνιάζουν, σε απόσταση μικρότερη των εκατόν πενήντα (150) μέτρων, με σταθμό ΑΠΕ της ίδιας τεχνολογίας που είναι εγκατεστημένος σε άλλο γήπεδο και έχει εκδοθεί γι’ αυτόν άδεια παραγωγής ή απόφαση Ε.Π.Ο. ή προσφορά σύνδεσης, η δε συνολική Ισχύς των σταθμών υπερβαίνει τα καθοριζόμενα στο άρ. 8 παρ. 13, Ν. 3468/2006 ως ισχύει όρια. Εναλλακτικά προτείνεται να παραμείνει η σημερινή κατάταξη των σχετικών έργων ως έχει. 2.4 Παράρτημα ΙΙ, Ομάδα 2η: Υδραυλικά Έργα α/α 1, στήλη «Κατηγορία Β», εδάφιο (α): Εκ παραδρομής έχει γραφεί 5m ≥ H > 2m3 έναντι 5m ≥ H > 2m α/α 2, στήλη «Παρατηρήσεις», εδάφιο (α): Προς αποφυγήν παρανοήσεων, ως προς τον ορισμό του ύψους h που δεν αφορά στο ύψος φράγματος επί της κοίτης υδατορρεύματος, προτείνεται η ακόλουθη αναδιατύπωση του εδαφίου: «Ως h λαμβάνεται η μέγιστη υψομετρική διαφορά μεταξύ της στέψης του εξωποτάμιου τεχνητού τοιχώματος του ταμιευτήρα και του εδάφους αμέσως κατάντη του εξωτερικού πόδα αυτού, όπως θα διαμορφωθεί μετά την υλοποίηση του έργου. Σε περιπτώσεις ταμιευτήρων που κατασκευάζονται υπό τη στάθμη του εδάφους h = 0». α/α 3, στήλη «Υποκατηγορία Α2», εδάφιο (β): Εκ παραδρομής, το αναφερόμενο άνω όριο είναι υψηλότερο από το οριζόμενο στην περίπτωση υδροληψίας εκτός περιοχής Natura 2000 και συγκεκριμένα, 15.000.000 m3/έτος έναντι 10.000.000 m3/έτος. 2.5 Παράρτημα Χ, Ομάδα 10η: Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, α/α 9: Υβριδικά έργα Στον μεικτό όγκο των προβλεπομένων από υβριδικό έργο ταμιευτήρων δεν θα πρέπει να συναθροίζεται ο όγκος υφιστάμενου ταμιευτήρα, ο οποίος ενδεχομένως χρησιμοποιείται για την ανακύκλωση νερού. Ως εκ τούτου προτείνεται η ακόλουθη αναδιατύπωση του εδαφίου β’: «Στην περίπτωση υβριδικών σταθμών με μέσο αποθήκευσης ενέργειας ταμιευτήρες νερού, κατά την εφαρμογή του κριτηρίου του μικτού όγκου για την κατάταξή τους, λαμβάνεται υπόψη το άθροισμα των μικτών όγκων τους, μη συμπεριλαμβανομένου του όγκου υφιστάμενου ταμιευτήρα». 2.6 Παράρτημα Χ, Ομάδα 10η: Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, α/α 7: Ηλεκτροπαραγωγή από σταθμούς καύσης βιομάζας Σύμφωνα με την Κ.Υ.Α. υπ’ αρ. Δ6/Φ1/οικ.19500/04.11.2004 (ΦΕΚ Β’/1671/11.11.2004) οι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής με χρήση βιομάζας μικρότερης από ή ίσης με 5 MW ισχύος θεωρούνται χαμηλής όχλησης, ενώ μεγαλύτερης των 5 MW ισχύος μέσης όχλησης. Ίσως θα παρουσίαζε μεγαλύτερη συνάφεια η ένταξη των εν λόγω σταθμών στην κατηγορία Β και κατ’ ανώτατο στην κατηγορία Α2. 2.7 Παράρτημα ΧΙ, Ομάδα 11η: Μεταφορά ενέργειας, καυσίμων και χημικών ουσιών, α/α 8 και 9: Μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας Ισχύουσα Υ.Α. Σχέδιο νέας Υ.Α. Προτείνεται οι εναέριες γραμμές μεταφοράς ισχύος 50 έως και 150 kV με μήκος μικρότερο ή ίσο των 300 μέτρων να καταταγούν στην κατηγορία Β. Για τους Υποσταθμούς προτείνεται να ισχύσει ότι ισχύει μέχρι σήμερα δηλαδή να καταταγούν όλοι στην κατηγορία Β εκτός από τους Υποσταθμούς ανοιχτού τύπου 400 kV. Τέλος ολοκληρώνοντας το σχολιασμό θα θέλαμε αναφέρουμε ότι η κατηγοριοποίηση θα πρέπει να εναρμονίζεται με ότι ισχύει στα υπόλοιπα ευρωπαϊκά κράτη, ότι θα βοηθούσε η ανάρτηση σχετικών πληροφοριών κατά τη διαβούλευση. Επίσης προτείνουμε πριν την υπογραφή της υπουργικής απόφασης να υπολογιστεί ανά ομάδα και συνολικά βεβαίως πόσες μελέτες κατατίθεντο με τις προηγούμενες ρυθμίσεις και πόσες με τις νέες προκειμένου να υπάρχει ποσοτική εκτίμηση της επιτυχίας ή μη των νέων ρυθμίσεων.