Αρχική Επιτάχυνση της ανάπτυξης των Ανανεώσιμων Πηγών ΕνέργειαςΆρθρο 2 Άδεια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Α.Π.Ε. ή Σ.Η.Θ.Υ.Α.Σχόλιο του χρήστη Μιχάλης Μπουτάρης, Δ/νων Σύμβουλος NUR-MOH Α.Ε. ΗΛΙΟΘΕΡΜΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ | 13 Ιανουαρίου 2010, 13:59
  • Σχόλιο του χρήστη 'Μιχάλης Μπουτάρης, Δ/νων Σύμβουλος NUR-MOH Α.Ε. ΗΛΙΟΘΕΡΜΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ' | 13 Ιανουαρίου 2010, 13:59

    Α. ΕΙΣΗΓΗΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ Το ελπιδοφόρο και αξιέπαινο αυτό νομοσχέδιο τιμά και επιβεβαιώνει την πολιτική βούληση της ηγεσίας του νεοσύστατου ΥΠΕΚΑ για την προώθηση της καθαρής ενέργειας στην χώρα μας. Στοχευμένα αντιμετωπίζει στη ρίζα τους τα κύρια προβλήματα αδειοδότησης που ταλανίζουν τον κλάδο των ΑΠΕ εδώ και χρόνια. Στο πλαίσιο αυτό θα θέλαμε να επιστήσουμε την προσοχή της Υπουργού σε μία ακόμα πτυχή που αφορά στην αδειοδότηση των ηλιοθερμικών σταθμών. Τα μεγάλα πλεονεκτήματα της ανάπτυξής τους ειδικά στα κορεσμένα δίκτυα της νησιωτικής Ελλάδας έχουν αναδειχθεί τα τελευταία χρόνια: προβλέψιμη παραγωγή στην αιχμή ζήτησης και σε ημερήσια, αλλά και εποχιακή βάση, καθαρή ενέργεια με εγγύηση ισχύος και κόστος εφάμιλλο της συμβατικής, ευέλικτη χωροθέτηση, πολλαπλάσιες θέσεις εργασίας συγκριτικά με άλλες ΑΠΕ κ.α. Οι ηλιοθερμικοί σταθμοί είναι εξ ορισμού υβριδικοί, όμως το ισχύον θεσμικό πλαίσιο αφενός θέτει έναν αυθαίρετο περιορισμό στο ποσοστό χρήσης συμβατικής ενέργειας και αφετέρου δεν καλύπτει τους κανόνες λειτουργίας τους. Επομένως, καθίσταται πρακτικά ανέφικτη η υλοποίηση σοβαρών επενδύσεων στον τομέα αυτό, ο οποίος χάρη στον αποδοτικό συνδυασμό καθαρής και ελεγχόμενης παραγωγής μπορεί να επιταχύνει θεαματικά την ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Συνεπώς εισηγούμαστε την τροποποίηση της παρ. 25 του Αρ. 2 του Ν.3468/2006, ώστε να επιταχυνθεί κυρίως η ανάπτυξη Μικτών Ηλιοθερμικών Σταθμών, δηλαδή μονάδων μεσαίας κυρίως κλίμακας (20-50MW), που βασίζονται αφενός σε ηλιακό συλλέκτη αξιοποιώντας ως επί το πλείστον την ηλιακή ενέργεια και αφετέρου σε εφεδρικό καυστήρα (με ορυκτά καύσιμα ή βιοκαύσιμα) εξασφαλίζοντας επικουρικά την απαιτούμενη εγγυήση ισχύος. Παράλληλα ρυθμίζεται και το καθεστώς των Συμβατικών Ηλιοθερμικών (συνδυασμένου ή άλλου κύκλου), αλλά και των Αμιγών Ηλιοθερμικών Σταθμών. Β. ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥ 25 ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 2 ΤΟΥ Ν.3468/2006 (Διακρίνονται παρακάτω οι προσθήκες με το κείμενο εντός αγκυλών και οι διαγραφές με αποσιωπητικά εντός αγκυλών) «25. Υβριδικός Σταθμός: Κάθε σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας που: α) Χρησιμοποιεί μία, τουλάχιστον, μορφή Α.Π.Ε. β) Η συνολική ενέργεια που [τυχόν] απορροφά από το Δίκτυο, σε ετήσια βάση, δεν υπερβαίνει το 30% της συνολικής ενέργειας που καταναλώνεται για την πλήρωση του συστήματος αποθήκευσης του σταθμού αυτού. Ως ενέργεια που απορροφά ο Υβριδικός Σταθμός από το Δίκτυο, κατά το προηγούμενο εδάφιο, ορίζεται η διαφορά μεταξύ της ενέργειας που μετράται κατά την είσοδο της στο σταθμό και της ενέργειας που αποδίδεται απευθείας στο Δίκτυο από τις μονάδες Α.Π.Ε. του Υβριδικού Σταθμού. Η διαφορά αυτή υπολογίζεται, για τα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά, σε ωριαία βάση. Αν για την αξιοποίηση της ηλιακής ενέργειας εφαρμόζεται τεχνολογία διαφορετική από αυτή των φωτοβολταϊκών, μπορεί να χρησιμοποιείται και συμβατική ενέργεια [...] για την [αποδοτική] αξιοποίηση της ηλιακής ενέργειας [και τη διασφάλιση εγγυημένης ισχύος]. Η χρησιμοποιούμενη συμβατική ενέργεια δεν μπορεί να υπερβαίνει το [...] [30%] της συνολικής [παραγόμενης] ενέργειας [...] σε ετήσια βάση [...]. γ) Η μέγιστη ισχύς παραγωγής των μονάδων του σταθμού Α.Π.Ε. δεν μπορεί να υπερβαίνει την εγκατεστημένη ισχύ των μονάδων [ελεγχόμενης παραγωγής] [...] του σταθμού αυτού, προσαυξημένη κατά ποσοστό μέχρι [...] [30%]. [Η μονάδα ελεγχόμενης παραγωγής μπορεί να αξιοποιεί συμβατική ή ανανεώσιμη πηγή ενέργειας, π.χ. μπαταρίες, ταμιευτήρες νερού, υλικά που αποθηκεύουν θερμότητα όπως εύτηκτα άλατα ή μονάδες καύσης (αεριοστρόβιλους, ατμοστρόβιλους, μηχανές εσωτερικής καύσης, καυστήρες βιοκαυσίμων, ορυκτών καυσίμων, υδρογόνου, βιομάζας, κ.α.)] [δ) Ειδικά για τους Ηλιοθερμικούς Υβριδικούς Σταθμούς προβλέπονται (i) Συμβατικοί Ηλιοθερμικοί Σταθμοί, που ενσωματώνουν ηλιοθερμικό πεδίο και συλλέκτη εντός συμβατικής μονάδας (π.χ. συνδυασμένου ή άλλου θερμικού κύκλου), (ii) Μικτοί Ηλιοθερμικοί Σταθμοί, που διαθέτουν εφεδρικό καυστήρα με προαιρετικό σύστημα αποθήκευσης θερμότητας, (iii) Αμιγείς Ηλιοθερμικοί Σταθμοί, που χωρίς εξοπλισμό ηλεκτροπαραγωγής διαθέτουν θερμότητα στα πλαίσια του Άρ. 14 του Ν.3175/2003. Με απόφαση Υπουργού, που θα δημοσιευτεί εντός τριών μηνών από την ψήφιση του Νόμου, θα καθοριστούν λεπτομερώς τα ζητήματα των Ηλιοθερμικών Υβριδικών Σταθμών που αφορούν στον Κώδικα Διαχείρισης Δικτύου (προτεραιότητα ένταξής τους στο Σύστημα, εγγύηση ισχύος κ.α.), στο σύστημα ελέγχου μικτής λειτουργίας και τιμολόγησης του ποσοστού συμμετοχής καυσίμου των Συμβατικών και Μικτών Ηλιοθερμικών Σταθμών, στους όρους και τιμές διανομής θερμότητας από Αμιγείς Ηλιοθερμικούς Σταθμούς σε γειτονικές ατμοηλεκτρικές ή βιομηχανικές μονάδες, στην εξαίρεση της κατανάλωσης βιοκαυσίμων στους εφεδρικούς λέβητες Μικτών Ηλιοθερμικών Σταθμών από το «Πρόγραμμα Κατανομής Ποσοτήτων Βιοκαυσίμων» (κατά τα προβλεπόμενα της παρ. 4 του Άρ. 15Α του Ν.3423/2005), καθώς επίσης και στην ολοκλήρωση της μελέτης προσδιορισμού του τεχνικώς και οικονομικώς εκμεταλλεύσιμου ηλιοθερμικού δυναμικού στις νήσους Κρήτη και Ρόδο.»] Γ. ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ 1. Παράγραφος (β) • Το ηλιοθερμικό δυναμικό στην χώρα μας παρατηρείται κυρίως στο Μη Διασυνδεδεμένο Σύστημα. Άρα η χρήση της συμβατικής ενέργειας απαιτείται αναγκαστικά, για να παρέχει ένας ηλιοθερμικός υβριδικός σταθμός την εγγύηση ισχύος που απαιτεί ο Διαχειριστής των Μη Διασυνδεδεμένων Συστημάτων όλο το έτος και ειδικά στην περίοδο αιχμής. Επίσης η συμβατική ενέργεια πρέπει πάντα να απορροφάται από το δίκτυο, αφού η παραγόμενη θερμότητα του εφεδρικού καυστήρα είτε άμεσα είτε θεωρητικά μέσω συστήματος αποθήκευσης θερμότητας καταλήγει στον ατμοστρόβιλο • Η αύξηση του ανώτατου (και όχι φυσικά του προβλεπόμενου) ποσοστού της συμβατικής ενέργειας από το 10% στο 30% της συνολικής παραγόμενης ενέργειας (και όχι μόνο της ηλιακής) των Μικτών Ηλιοθερμικών Σταθμών είναι αναγκαία λόγω της αναγκαιότητας εγγύησης ισχύος, διότι: o Το 10% σίγουρα δεν αρκεί, ενώ το 30% αρκεί, για να καλύψει τη συχνότητα των παροδικών νεφώσεων που ακόμα και στην καλύτερη περίπτωση στην χώρα μας (π.χ. Κρήτη και Ρόδος) παρατηρούνται κατά μέσο όρο για 200 μέρες ετησίως. Αν δεν αυξηθεί το ανώτατο ποσοστό συμμετοχής καυσίμου, για να διασφαλιστεί η απαιτούμενη εγγύηση ισχύος, θα πρέπει να αναζητηθεί εναλλακτική λύση o Όμως η μόνη διαθέσιμη εναλλακτική, δηλαδή η χρήση συστήματος αποθήκευσης θερμότητας χωρίς αυξημένη συμμετοχή καυσίμου, είναι απαγορευτική για τους εξής λόγους:  δεν είναι αξιόπιστη, γιατί δεν μπορεί να αντικαταστήσει πλήρως συμβατική μονάδα του νησιού, αφού (i) πρώτον εξασφαλίζει εγγύηση ισχύος για λίγες ώρες μόνο και εφόσον δεν επικρατούν παρατεταμένες νεφώσεις και σίγουρα όχι για το σύνολο του έτους και ειδικά της περιόδου αιχμής, (ii) δεύτερον δεν είναι τεχνολογικά ώριμη  αυξάνει την απαιτούμενη εδαφοκάλυψη ανά MW, που είναι ο πιο περιοριστικός παράγοντας ανάπτυξης των ηλιοθερμικών σταθμών στα νησιά, όπου υπάρχει και το υψηλότερο ηλιοθερμικό δυναμικό  καθιστά μη βιώσιμες τις επενδύσεις με τη σημερινή τιμή πώλησης της ηλιοθερμικής ενέργειας όχι μόνο λόγω του ίδιου του κόστους κατασκευής του, αλλά και της επακόλουθης αύξησης του κόστους της μονάδας ηλεκτροπαραγωγής (λόγω ειδικής παραγγελίας ατμοστροβίλου μικρού μεγέθους και ειδικών προδιαγραφών)  επιφέρει μικρότερη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, γιατί μειώνει το συντελεστή απόδοσης και άρα της συνολικής παραγωγής του ηλιοθερμικού πεδίου o Επομένως, ο Νόμος θα πρέπει να θέσει ένα ρεαλιστικό ανώτατο ποσοστό συμμετοχής καυσίμου, ώστε ναι μεν να είναι σαφής ο ηλιακός χαρακτήρας των ηλιοθερμικών υβριδικών σταθμών, αλλά και να είναι στην πράξη βιώσιμη η λειτουργία τους εκεί όπου χρειάζονται περισσότερο, δηλαδή στα νησιά. Πιθανόν μελλοντικά το ποσοστό συμμετοχής καυσίμου να μπορέσει να αναπροσαρμοστεί προς τα κάτω, εφόσον αλλάξουν οι κλιματολογικές συνθήκες ή οι απαιτήσεις του Διαχειριστή των μη διασυνδεδεμένων δικτύων 2. Παράγραφος (γ) • Η αντικατάσταση του όρου «μονάδα αποθήκευσης» από τον όρο «μονάδα ελεγχόμενης παραγωγής» είναι απαραίτητη, ώστε να μην περιορίζεται τεχνικά το σύστημα αδιάλειπτης λειτουργίας του ηλιοθερμικού σταθμού και να επιτρέπει την προσαρμογή του στις τεχνολογικές εξελίξεις • Στο ίδιο σκεπτικό η προσθήκη της επεξήγησης εντάσσει με σαφήνεια και πέρα από κάθε αμφιβολία την ηλιοθερμική τεχνολογία (αλλά τυχόν και άλλες) στο πλαίσιο των υβριδικών σταθμών 3. Παράγραφος (δ) (νέα) • Η προσθήκη επιπλέον παραγράφου για την κατηγοριοποίηση των ηλιοθερμικών υβριδικών σταθμών και την επίλυση των ειδικών ζητημάτων τους με υπουργική απόφαση είναι απαραίτητη, διότι διαφέρουν από τους αιολικούς υβριδικούς σταθμούς με αντλιοταμιευτήρα στα παρακάτω κύρια σημεία: i. Το σύστημα διασφάλισης εγγύησης ισχύος τους δεν αποτελείται από δύο ανεξάρτητες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής, αλλά είναι ενσωματωμένο στη μία και μοναδική μονάδα ελεγχόμενης παραγωγής τους που χρησιμοποιεί πέρα από τον ηλιοθερμικό ατμό και καύσιμο ii. Απαιτούν κατά συνέπεια ειδικές προβλέψεις για τη συμμετοχή του καυσίμου, που μπορεί να είναι είτε ορυκτό είτε βιοκαύσιμο iii. Είναι εντελώς παράλογο να απορροφούν ενέργεια από το ΣΗΕ για την πλήρωση μονάδων αποθήκευσης (απαιτούνται 4KWh από το δίκτυο για κάθε 1KWh που μπορεί να επιστρέψει θεωρητικά ένας ηλιοθερμικός σταθμός με σύστημα αποθήκευσης θερμότητας) iv. Είναι εφικτό χωρίς εξοπλισμό ηλεκτροπαραγωγής να διαθέσουν θερμότητα σε ατμοηλεκτρικές ή βιομηχανικές μονάδες πετυχαίνοντας σημαντική εξοικονόμηση καυσίμων και μείωση εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα χωρίς αύξηση ισχύος ακόμα και σε κορεσμένα δίκτυα v. Μπορούν να συνδυαστούν αποδοτικά και με μεγάλες συμβατικές μονάδες, π.χ. συνδυασμένου κύκλου vi. Μπορούν δυνητικά να χρησιμοποιηθούν εκτάκτως από το Διαχειριστή του δικτύου και ως σταθμοί βάσης vii. Χωροθετούνται βιώσιμα σε ελάχιστες περιοχές στην χώρα μας (τουλάχιστον σε πρώτη φάση) σε αντίθεση με τις άφθονες κατάλληλες θέσεις που υπάρχουν για ανεμογεννήτριες και αντλιοταμιευτήρες