Αρχική Επιτάχυνση της ανάπτυξης των Ανανεώσιμων Πηγών ΕνέργειαςΣχέδιο Νόμου «Επιτάχυνση της ανάπτυξης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής»Σχόλιο του χρήστη ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΥΔΡΟΓΟΝΟΥ & ΚΥΨΕΛΩΝ ΚΑΥΣΙΜΟΥ | 15 Ιανουαρίου 2010, 12:13
  • Σχόλιο του χρήστη 'ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΥΔΡΟΓΟΝΟΥ & ΚΥΨΕΛΩΝ ΚΑΥΣΙΜΟΥ' | 15 Ιανουαρίου 2010, 12:13

    ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΥΔΡΟΓΟΝΟΥ & ΚΥΨΕΛΩΝ ΚΑΥΣΙΜΟΥ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1.1. Ποια είναι η πλατφόρμα υδρογόνου και κυψελών καυσίμου. Η Ελληνική Πολιτεία έχει δείξει έμπρακτα το ενδιαφέρον της στη χάραξη εθνικής στρατηγικής στον τομέα αυτό, με σκοπό η Ελλάδα να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στη δημιουργούμενη Οικονομία Υδρογόνου. Μέσα στο 2006 πραγματοποιήθηκαν δύο συναντήσεις στο τότε Υπουργείο Ανάπτυξης με θέμα: «Κατευθύνσεις Εθνικής Στρατηγικής Έρευνας & Ανάπτυξης Τεχνολογιών Υδρογόνου», που είχαν ως αποτέλεσμα τη δημιουργία της Ελληνικής Πλατφόρμας Υδρογόνου. Το συντονισμό και τη γραμματειακή υποστήριξη της προσπάθειας έχει η Γραμματεία της Ελληνικής Πλατφόρμας Υδρογόνου που έχει αναληφθεί από το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Κ.Α.Π.Ε.) και την Ελληνική Εταιρεία Υδρογόνου (ΕΛ.ΕΤ.Υ). Σκοπός της Ελληνικής Πλατφόρμας είναι να συνεισφέρει στην προώθηση της οικονομίας Υδρογόνου για βιώσιμη ανάπτυξη της χώρας με τη χρήση υπαρχουσών πηγών ενέργειας και τη μείωση των εκπομπών CO2, μέσω των ακολούθων ενεργειών: • Καθορισμό Οδικού Χάρτη (roadmap) για την ανάπτυξη και χρήση τεχνολογιών Υδρογόνου και των Κυψελών Καυσίμου στην Ελλάδα με χρονικό ορίζοντα το 2050 και το 2100. • Λεπτομερή καθορισμό των θεμάτων Ε&Α που πρέπει να υλοποιηθούν σε εθνικό επίπεδο προκειμένου να υποστηριχθεί η υλοποίηση του οδικού χάρτη • Εξασφάλιση της υποστήριξης της Πολιτείας σε θέματα στρατηγικής για την Ε&Α και την ανάπτυξη της αγοράς • Συντονισμό των προσπαθειών, διασφαλίζοντας τη συνέργεια και συμπληρωματικότητα των ερευνητικών φορέων και των δυνάμεων της αγοράς. Ο Ελληνικός Οδικός Χάρτης για το Υδρογόνο και τις Κυψέλες Καυσίμου καταρτίστηκε τον Απρίλιο του 2007 από τη Συντονιστική Επιτροπή της Ελληνικής Πλατφόρμας Υδρογόνου, και παραδόθηκε στο τότε Υπουργείο Ανάπτυξης. Επισυνάπτεται το τελευταίο κεφάλαιο των προτάσεων. (Συνημμένο Νο 1). Λόγω του επανακαθορισμού των θεμάτων Ε & Α σε κοινοτικό επίπεδο, πρακτικά δεν προκηρύχτηκαν εν τω μεταξύ σχετικά έργα και ο τομέας αυτός περιέπεσε σε λήθαργο, πλην ορισμένων διακεκριμένων περιπτώσεων. Οι ελληνικές εταιρείες οι οποίες δραστηριοποιούνται ερευνητικά και προεμπορικά στον τομέα του υδρογόνου και των κυψελών καυσίμου τα έτη 2007-2009 υπέστησαν πιέσεις για επιθετικές εξαγορές ή συμμετοχές από ομίλους εταιρειών του εξωτερικού. 1.2. Ποια είναι η ανάγκη ανάπτυξης των τεχνολογιών υδρογόνου και κυψελών καυσίμου. Οι εξελίξεις στον τομέα της Ενέργειας παγκοσμίως που αφορούν αφενός τη μείωση των κοιτασμάτων ορυκτών καυσίμων και αφετέρου την ραγδαία κλιματική αλλαγή, έχουν στρέψει το ενδιαφέρον των χωρών στις Ανανεώσιμες μορφές ενέργειας. Η επίτευξη υψηλών ποσοστών διείσδυσης Α.Π.Ε. στα ηλεκτρικά δίκτυα μπορεί να πραγματοποιηθεί με την επίλυση του προβλήματος του συγχρονισμού της παραγωγής ενέργειας με τη ζήτηση. Για την επίλυση αυτή απαιτούνται σύμφωνα με τις συγκλίνουσες απόψεις των φορέων οι οποίοι ασχολούνται με το θέμα δημιουργία και χρήση ευφυών δικτύων και αποθήκευσης της ενέργειας. Η αποθήκευση πραγματοποιείται είτε στη μορφή μηχανικής ενέργειας (αντλησιοταμίευση) είτε στη μορφή χημικής ενέργειας (υδρογόνο, συσσωρευτές). Σημειώνουμε ότι οι τεχνολογίες υδρογόνου, συμπεριλαμβάνουν τις Κυψέλες υδρογόνου για την έγχυση ηλεκτρικής ενέργειας στο ηλεκτρικό δίκτυο. Η τεχνολογία ΥΔΡΟΓΟΝΟΥ και ΚΥΨΕΛΩΝ ΥΔΡΟΓΟΝΟΥ αποτελούν σε συνδυασμό με τις Α.Π.Ε. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ παραγωγής, αποθήκευσης και έγχυσης ηλεκτρικής ενέργειας ΜΗΔΕΝΙΚΩΝ ΡΥΠΩΝ. Οι Κυψέλες καυσίμου αποτελούν βέβαια από μόνες τους πεδίο ιδιαίτερα υψηλής τεχνολογίας καθώς περιλαμβάνουν στην ομάδα καυσίμων τους και το Βιοαέριο από τους Χώρους Υγειονομικής ταφής απορριμμάτων. Για το λόγους αυτούς το υδρογόνο και οι κυψέλες Η2 περιλαμβάνονται στα στρατηγικά σχέδια ανάπτυξης της ενέργειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και στην Ιαπωνία. Ο σχεδιασμός αφορά τόσο την υποστήριξη της ανάπτυξης της τεχνολογίας όσο και την διαμόρφωση των συνθηκών ένταξης των τεχνολογιών υδρογόνου και Κυψελών Καυσίμου στον ενεργειακό χάρτη σε εθνικό και διεθνές. Η καταγεγραμμένη εκτίμηση της ΕΕ. για συμμετοχή του υδρογόνου κατά 5% στον ενεργειακό χάρτη το 2020 προοιωνίζει τη σημαντική συμμετοχή του σε βάθος χρόνου. Το 2100 θα μπορούσε να επιτευχθεί η συμμετοχή του υδρογόνου έως και 50% στον ενεργειακό χάρτη, εφόσον επιλυθούν τα σχετικά τεχνικά προβλήματα. Πρέπει να σημειωθεί ότι η Ελλάδα έχει συνεχή παρουσία στην Ευρωπαϊκή Έρευνα σε θέματα τεχνολογιών υδρογόνου και Κυψελών Καυσίμου με συμμετοχή κυρίως των Πανεπιστημιακών / Ερευνητικών Ιδρυμάτων και Ινστιτούτων σε αντίστοιχα ανταγωνιστικά προγράμματα. Κατά το Ε.Ε. – Π.Π.5 σε σύνολο 66 εγκεκριμένων έργων, η Ελλάδα συμμετείχε σε 13 με την συμμετοχή 17 φορέων σε σύνολο 352. Στο Ε.Ε. – Π.Π.6, και σύμφωνα με τα εγκεκριμένα έργα έως το 2005, η συμμετοχή της Ελλάδας ήταν στα 12 εκ των 30 έργων. Τα ερευνητικά και αναπτυξιακά προγράμματα έχουν ήδη αποτελέσει τη βάση για τη δημιουργία Ελληνικών εταιρειών ανάπτυξης εμπορικών προϊόντων σχετιζόμενων με το υδρογόνο. Ορόσημα επιτυχούς ένταξης των τεχνολογιών υδρογόνου στο ενεργειακό σύστημα αποτελούν: • το κόστος παραγωγής, διανομής και αποθήκευσης, και τεχνολογιών χρήσης υδρογόνου. Η διαμόρφωση του κόστους καθορίζεται από την ανάπτυξη της βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας στον τομέα των διαφόρων τεχνολογικών λύσεων, από τη παραγωγική διαδικασία, καθώς και από την επιλογή των ενεργειακών πηγών για την παραγωγή υδρογόνου • οι τεχνολογίες που αφορούν την ανάπτυξη των υλικών και των διεργασιών των Κυψελών Καυσίμου που εξασφαλίζουν υψηλούς βαθμούς απόδοσης, αξιοπιστία και υψηλή διάρκεια λειτουργίας • ο συνδυασμός τεχνολογιών υδρογόνου με ΑΠΕ, οι οποίες έχουν στοχαστικό χαρακτήρα, παρέχοντας τη δυνατότητα αποθήκευσης της πλεονάζουσας ενέργειας από εγκαταστάσεις ΑΠΕ σε μορφή υδρογόνου, εξασφαλίζοντας εγγυημένη παροχή ισχύος και συμβάλλοντας στην ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού και την αειφόρο ανάπτυξη • Ο συνδυασμός των κύκλων Η2Ο και CO2 • η αποθήκευση και διανομή υδρογόνου ώστε να επιτυγχάνεται η συμβολή του ως ενεργειακού φορέα στην εξισορρόπηση φορτίου και τη βελτίωση της απόδοσης ενεργειακών συστημάτων. Επίσης η κάλυψη ενεργειακών απαιτήσεων για την επίτευξη επαρκούς αυτονομίας επιμέρους τεχνολογικών λύσεων όπως οι μεταφορές • η ασφαλής χρήση του υδρογόνου, τόσο με κατάλληλες τεχνολογίες, όσο και με κανονιστικές διατάξεις και εκπαίδευση • ο ρόλος της Οικονομίας Υδρογόνου στο σύστημα των μεταφορών • η κοινωνική αποδοχή και η ένταξη του στο ενεργειακό σύστημα Έμφαση πρέπει να δοθεί σε συστήματα που συνδυάζουν την παραγωγή υδρογόνου μέσω ηλεκτρόλυσης που τροφοδοτείται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, κυρίως από ηλιακή και αιολική, και ειδικά με αξιοποίηση της πλεονάζουσας ή απορριπτόμενης ισχύος. Σημαντικό ρόλο μπορούν επίσης να παίξουν οι μονάδες που χρησιμοποιούν βιομάζα ή / και βιοκαύσιμα για την παραγωγή υδρογόνου. Σύμφωνα με το άρθρο 1 του νομοσχεδίου καθορίζονται οι εθνικοί στόχοι. Για την υποβοήθηση στην επίτευξη των στόχων αυτών απαιτείται να πραγματοποιηθεί ενδελεχής μελέτη του δικτύου από την οποία θα προκύψουν οι περιοχές οι οποίες συγκεντρώνουν τα πλεονεκτήματα της διάθεσης του σχετικού δυναμικού (αιολικού, υδάτινου και βιοαερίου), της διαθεσιμότητας του δικτύου και των αναγκαίων αναβαθμίσεών του σε ευφυές δίκτυο. Επίσης θα προκύψουν σημαντικές πληροφορίες , όπως μεγέθη απορριπτόμενων φορτίων και οι δυνατότητες οικονομικής αποθήκευσης αυτής της ενέργειας, είτε σε ταμιευτήρες ύδατος είτε σε υδρογόνο και επανέγχυσής της στο δίκτυο. Θεωρώντας ότι η σταδιακή ένταξη του Υδρογόνου και των κυψελών θα περάσει αρχικά από τα απομονωμένα ηλεκτρικά δίκτυα όπως και από τη χρήση κυψελών καυσίμων στον κτιριακό τομέα με τη χρήση φυσικού αερίου ή υδρογόνου για συμπαραγωγή ηλεκτρισμού και θερμότητας, προτείνουμε πιο κάτω συγκεκριμένα μέτρα τα οποία θα βοηθήσουν στη δημιουργία αγοράς υδρογόνου και κυψελών καυσίμου με θετικές επιπτώσεις στην ελληνική οικονομία, καθώς υπάρχει εγχώριο δυναμικό για την πραγματοποίηση επενδύσεων σε μονάδες παραγωγής κυψελών καυσίμων. 2. ΤΑΡΙΦΕΣ Πλήθος οικονομικών σχημάτων έχουν χρησιμοποιηθεί παγκοσμίως για την υποστήριξη τεχνολογιών παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ. Το μέτρο που έχει υιοθετηθεί από την πλειοψηφία των κρατών-μελών της Ε.Ε. είναι αυτό της επιδοτούμενης τιμολόγησης (feed-in tariff). Ο Νόμος 3468/2006 καθώς και το νέο Σχέδιο Νόμου προβλέπει επιδοτούμενα τιμολόγια για την ενέργεια που παράγεται από όλες τις μορφές ΑΠΕ χωρίς να περιλαμβάνει ωστόσο τα συστήματα κυψελών καυσίμου. Κατάλληλα σχεδιασμένα τιμολόγια θα διασφαλίσουν μακροπρόθεσμη ανάπτυξη και μείωση του κόστους της συγκεκριμένης τεχνολογίας. Στον Πίνακα που ακολουθεί αναφέρονται οι προτεινόμενες τιμές πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας για συστήματα κυψελών καυσίμου κατηγοριοποιημένες σε 3 επίπεδα (μικρά kW > 100 και μεγάλα > 100 kW) όπως προέκυψαν από τεχνο-οικονομική ανάλυση. Μέγεθος παραγόμενης ισχύος Μικρά Μεσαία Μεγάλα έως 5 kW 5 έως 100 kW άνω των 100 kW 0,45 €/kWh 0,40 €/kWh 0,35 €/kWh Η ανάλυση του κόστους παραγωγής ισχύος έγινε με τις παρακάτω παραδοχές: 1. Ελάχιστη παραγωγή 1000 συστημάτων κυψελών καυσίμου το έτος για ισχύ έως 5ΚW, 10 συστημάτων το έτος για ισχύ έως 100ΚW, 2 συστημάτων το έτος για ισχύ 250ΚW. (Για να επιτευχθεί μικρότερη τιμή κόστους είναι απαραίτητη η επένδυση για τη δημιουργία εργοστασίων παραγωγής συστημάτων). Τα νούμερα κατασκευαστικού κόστους είναι βασισμένα σε αναλυτικές μελέτες και είναι ρεαλιστικά. 2. Φυσικό αέριο ως πρώτη ύλη με βάση τις τιμές λιανικής για οικιακή χρήση μετά φόρων στην Αττική (0,028€/ΚWh). 3. Κελιά καυσίμου χαμηλής θερμοκρασίας τύπου PEM τα οποία είναι και τα μόνα εμπορικά διαθέσιμα με ικανοποιητική εγγύηση χρόνου λειτουργίας. 4. Δεν λαμβάνεται υπ' όψιν τυχόν όφελος από την παραγωγή θερμότητας. 5. Μηδενική επιδότηση του πάγιου κόστους κτήσης του εξοπλισμού. 3. ΥΒΡΙΔΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Παρακάτω παραθέτουμε τις απόψεις της Ελληνικής Τεχνολογικής Πλατφόρμας Υδρογόνου και Κυψελών Καυσίμου που αφορούν στη λειτουργία, διαχείριση και τιμολόγηση υβριδικών σταθμών: 1. Οι κυψέλες καυσίμου θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν σε υβριδικά συστήματα για την εξυπηρέτηση αιχμών ισχύος με προνομιακή τιμολόγηση της ενέργειας που παράγεται από αυτές. 2. Τα υβριδικά συστήματα ΑΠΕ – Υδρογόνου μπορούν να εξομαλύνουν τις αιχμές παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ στα μη διασυνδεδεμένα νησιά και να αποθηκεύσουν την περίσσεια ενέργειας σε μορφή υδρογόνου. 3. Στο άρθρο 2 παράγραφος 25 γ) του Νόμου 3468/3006 προβλέπεται ότι : «η μέγιστη ισχύς παραγωγής των μονάδων του σταθμού Α.Π.Ε. δεν μπορεί να υπερβαίνει την εγκατεστημένη ισχύ των μονάδων αποθήκευσης του σταθμού αυτού, προσαυξημένη κατά ποσοστό μέχρι 20%». Προτείνεται αύξηση της μονάδος ΑΠΕ άνω του 1,2 της δυναμικότητας του Υβριδικού Σταθμού (ΥΒΣ), εάν ο ΥΒΣ περιλαμβάνει μονάδα παραγωγής Η2, αποθήκευσής του και Κυψέλες Καυσίμου. Ο ακριβής λόγος εγκατεστημένης ισχύος ΑΠΕ / σύστημα αποθήκευσης θα προσδιορίζεται βάσει των αναγκών του κάθε νησιού με στόχο τη βέλτιστη (μέγιστη) χρήση του υβριδικού συστήματος. 4. H τιμή της ενέργειας που απορροφάται για την φόρτιση του συστήματος αποθήκευσης μπορεί, σε ορισμένες περιπτώσεις που η φόρτιση γίνεται σε κοιλάδες φορτίου, να είναι πολύ χαμηλή και για αυτό στο άρθρο 13 παράγραφος 3 β) του Νόμου 3468/3006 η προβλεπόμενη προσαύξηση για το κατώτερο όριο τιμολόγησης ενέργειας που προσδίδεται στο σύστημα θα ήταν καλύτερα να είναι 35% αντί για 25% που προβλέπεται. Τα ακριβή ποσοστά προσαύξησης θα προκύψουν μετά από μελέτη που μπορεί να προκηρυχθεί από τη ΡΑΕ για συγκεκριμένα νησιά. 4. ΛΟΙΠΑ ΣΧΟΛΙΑ Η ανάπτυξη των ΑΠΕ σήμερα γίνεται διεθνώς σε μεγάλη κλίμακα με μεγάλο ανταγωνισμό των κατασκευαστικών εταιριών που από δεκαετίες συμμετέχουν στα κίνητρα και στο άνοιγμα της αγοράς. Μόνο στον τομέα των φωτοβολταϊκών προβλέπονται για το 2010 εγκαταστάσεις της τάξεως του 10 GIGAWATT. Ο τομέας της αποθήκευσης παρ’όλο που και σε αυτόν έχουν γίνει μεγάλες προσπάθειες και τεχνολογική ανάπτυξη παρουσιάζει ακόμα σημαντικά περιθώρια ανάπτυξης και διείσδυσης στην αγορά. Γι αυτό ο τομέας της αποθήκευσης με υδρογόνο και των κυψελών καυσίμου αλλά και άλλα συστήματα αποθήκευσης παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον και θα πρέπει να συμπεριληφθούν στις διαδικασίες και τα κίνητρα του νέου νόμου με συγκεκριμένες αναφορές. Στην Παράγραφο 12 σελίδα 10 του σχεδίου νόμου καλό είναι η Έγκριση Περιβαλλοντικών Όρων να ισχύει για 20 χρόνια ώστε να συμβαδίζει με την άδεια λειτουργίας. Στην Παράγραφο 15 σελίδα 11 του σχεδίου νόμου θα πρέπει να αναφερθεί ότι ισχύουν οι διαδικασίες και τα απαιτούμενα δικαιολογητικά ως έχουν σήμερα με την κείμενη νομοθεσία και ότι με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικών Αλλαγών δύναται να τροποποιούνται, να καθορίζονται νέα, καθώς και να ρυθμίζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την έκδοση των αδειών που προβλέπονται. Καθώς το σχέδιο νόμου αναφέρεται σε ενεργειακά μέτρα για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και ενσωματώνει μέτρα για την μείωση της κατανάλωσης κτιρίων προτείνεται η ενσωμάτωση τεχνολογικών λύσεων που αφορούν και στην ανάπτυξη δικτύων υδρογόνου για την κεντρική παραγωγή – χρήση υδρογόνου. Τα δίκτυα αυτά δύναται να τροφοδοτούνται με καθαρό υδρογόνο (από χρήση ΑΠΕ και ηλεκτρόλυση, διαχωρισμό υδρογόνου από κεντρική παροχή μίγματος υδρογόνου φυσικού αερίου), καθώς και χρήση υδρογόνου από βιοαέριο, βιομάζα και άλλα καύσιμα. Οι εφαρμογές υδρογόνου δύναται να υποστηρίζουν ηλεκτροπαραγωγή ή την συμπαραγωγή ηλεκτρισμού και θερμότητας. Τέτοιες εφαρμογές θα πρέπει να υποστηρίζονται από αντίστοιχους μηχανισμούς κινήτρων με τις άλλες εφαρμογές ΑΠΕ όπως τα φωτοβολταικά απαλλάσσοντας τον κάτοχο αδείας παραγωγής ενέργειας από το ειδικό τέλος Α.Π.Ε. Στο Άρθρο 7 σελίδα 16 του σχεδίου νόμου προτείνεται η αλλαγή της παραγράφου Α.1 του άρθρου 25 του ν.3468/2006, όπως ισχύει, ως ακολούθως: «Α.1. Κάθε παραγωγός ηλεκτρικής ενέργειας από Α.Π.Ε., στον οποίο χορηγείται άδεια παραγωγής μετά την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου, επιβαρύνεται, από την έναρξη της εμπορικής λειτουργίας του σταθμού του, με ειδικό τέλος. Το τέλος αυτό αντιστοιχεί σε ποσοστό 3% επί της, προ Φ.Π.Α., τιμής πώλησης της ηλεκτρικής ενέργειας στον Διαχειριστή του Συστήματος ή του Δικτύου ή των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών. Από την καταβολή του ειδικού τέλους απαλλάσσονται οι παραγωγοί ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκά συστήματα. Απαλλάσσονται της καταβολής του ειδικού τέλους οι εφαρμογές τεχνολογιών υδρογόνου». Στο Άρθρο 10 σελίδα 22 του σχεδίου νόμου προτείνονται οι ακόλουθες αλλαγές: 1. Η παράγραφος 2 του άρθρου 4 του ν.3661/2008 (ΦΕΚ 89Α’) αντικαθίσταται ως εξής: «2. Για τα νέα κτίρια, πριν την έναρξη της ανέγερσης, πρέπει να εκπονείται και να υποβάλλεται στην αρμόδια Πολεοδομική Υπηρεσία μελέτη, που συνοδεύει τη μελέτη της παραγράφου 1 του άρθρου 3 και η οποία περιλαμβάνει την τεχνική, περιβαλλοντική και οικονομική σκοπιμότητα εγκατάστασης τουλάχιστον ενός εκ των εναλλακτικών συστημάτων παροχής ενέργειας, όπως αποκεντρωμένων συστημάτων παροχής ενέργειας που βασίζονται σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, συμπαραγωγής ηλεκτρισμού και θερμότητας, συστημάτων θέρμανσης ή ψύξης σε κλίμακα περιοχής ή οικοδομικού τετραγώνου, γεωθερμικών αντλιών θερμότητας καθώς και αποκεντρωμένων εφαρμογών τεχνολογιών υδρογόνου για συμπαραγωγή με προαιρετική επιλογή της ανάπτυξης τοπικής κλίμακας συστημάτων παραγωγής – διανομής υδρογόνου. Στην περίπτωση χρήσης τοπικών δικτύων διανομής θερμότητας η μελέτη θα περιλαμβάνει και σχέδιο σύμβασης πώλησης θερμικής ενέργειας στους τελικούς καταναλωτές». 2. Στο άρθρο 4 του ν.3661/2008 προστίθενται οι εξής παράγραφοι: «3. Σε όλα τα νέα κτίρια είναι υποχρεωτική η κάλυψη μέρους των αναγκών σε ζεστό νερό χρήσης από ηλιοθερμικά συστήματα. Το ελάχιστο ποσοστό του ηλιακού μεριδίου σε ετήσια βάση καθορίζεται ως εξής: κλιματική ζώνη Α: ≥ 80%, κλιματική ζώνη Β: ≥ 75%, κλιματική ζώνη Γ: ≥ 70%, κλιματική ζώνη Δ: ≥ 65%. Η υποχρέωση αυτή δεν ισχύει για τις εξαιρέσεις που αναφέρονται στο άρθρο 11 του παρόντος, καθώς και όταν οι ανάγκες σε ζεστό νερό χρήσης καλύπτονται από άλλα αποκεντρωμένα συστήματα παροχής ενέργειας που βασίζονται σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, συμπαραγωγή ηλεκτρισμού και θερμότητας, συστήματα τηλεθέρμανσης σε κλίμακα περιοχής ή οικοδομικού τετραγώνου, γεωθερμικές αντλίες θερμότητας καθώς και εφαρμογές τεχνολογιών υδρογόνου. 4. Το αργότερο ως τις 31.12.2019, όλα τα νέα κτίρια θα πρέπει να καλύπτουν το σύνολο της πρωτογενούς ενεργειακής κατανάλωσης τους με αποκεντρωμένα συστήματα παροχής ενέργειας που βασίζονται σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, συμπαραγωγή ηλεκτρισμού και θερμότητας, συστήματα τηλεθέρμανσης σε κλίμακα περιοχής ή οικοδομικού τετραγώνου, γεωθερμικές αντλίες θερμότητας καθώς και εφαρμογές τεχνολογιών υδρογόνου. Στην περίπτωση των νέων κτιρίων που στεγάζουν υπηρεσίες του δημοσίου και ευρύτερου δημοσίου τομέα, η υποχρέωση αυτή θα πρέπει να τεθεί σε ισχύ το αργότερο ως τις 31.12.2014». 5. ΣΥΝΗΜΜΕΝΟ Νο 1 (Οι προτάσεις του ελληνικού οδικού χάρτη. Απρίλιος 2007) Στα πλαίσια του παγκόσμιου στρατηγικού στόχου της προστασίας του περιβάλλοντος με την αποδέσμευση από τα συμβατικά καύσιμα, η ΕΕ αναζητά μέσω της τεχνολογικής πρωτοπορίας στο Υδρογόνο & στις Κυψέλες Καυσίμου να έχει ρόλο στην επερχόμενη παγκοσμιοποιημένη αγορά. Η Ελλάδα μπορεί και πρέπει να παίξει ρόλο στο ενεργειακό «γίγνεσθαι» της Ευρώπης, ρόλο σε αντιστοιχία με τις υπάρχουσες ικανότητες και δεξιότητες, αλλά και τους διαθέσιμους ενεργειακούς πόρους. Στο πλαίσιο αυτό, πλήθος κοινωνικών, οικονομικών, περιβαλλοντικών και πολιτικών θεμάτων σχετικών με την ενσωμάτωση των τεχνολογιών Υδρογόνου και Κυψελών Καυσίμου στο ενεργειακό σύστημα της χώρας θα πρέπει να διερευνηθούν και προσδιοριστούν. Η πολιτεία και τα διάφορα όργανά της θα παίξουν ουσιαστικό ρόλο στη διαμόρφωση του πλαισίου εντός του οποίου οι εταιρείες θα αναπτύξουν την αγορά. Από ελληνικής πλευράς, τόσο η πολιτεία όσο και οι εμπλεκόμενοι φορείς θα πρέπει να συνεισφέρουν από την μεριά τους στα ακόλουθα, κατά σειρά προτεραιότητας, έχοντας συνείδηση ότι πρόκειται για κοινή προσπάθεια ιδιωτικού και δημόσιου ενδιαφέροντος επίτευξης τεχνολογιών αειφόρου ανάπτυξης:  Εθνικός σχεδιασμός, χάραξη στρατηγικής προώθησης υδρογόνου: o Σύσταση Εθνικού Προγράμματος Υδρογόνου και ένταξή του στον Εθνικό Ενεργειακό σχεδιασμό. o Ουσιαστική συμμετοχή στην Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία για το Υδρογόνο και συντονισμό με όλους τους φορείς για την επίτευξη των εθνικών στόχων στο γενικότερο πλαίσιο των ευρωπαϊκών στόχων. o Οι εθνικοί στόχοι έως το 2010 είναι να υλοποιηθούν 10 επιδεικτικά έργα, 3 έργα βασικής έρευνας και 2 έργα φάροι. Επιπλέον οι εθνικοί στόχοι σε ότι αφορά τα εγκαταστημένα συστήματα αθροιστικά θα πρέπει να είναι οι εξής : Μικρά συστήματα: 5 MWe (Αθροιστικά), Συστήματα μεσαίας δυναμικότητας: 0,1 Mwe (Αθροιστικά), Συστήματα μεγάλης δυναμικότητας: 10 MWe (Αθροιστικά), Ειδικά οχήματα: 50 τεμάχια, Ολοκληρωμένα συστήματα Αιολικά-Υδρογόνου: 2 πάρκα και Ολοκληρωμένα συστήματα Φωτοβολταϊκά-Υδρογόνου: 1 πάρκο.  Δημιουργία τεχνικοοικονομικού και νομοθετικού πλαισίου για την υποστήριξη των εφαρμογών υδρογόνου: o Κατάρτιση Σχεδίου Προώθησης στην αγορά εφαρμογών υδρογόνου και κυψελών καυσίμου με ειδικά κίνητρα o Επικαιροποίηση υφιστάμενης νομοθεσίας, υιοθέτηση νέων ρυθμίσεων για τη θεσμική αναγνώριση εφαρμογών υδρογόνου. o Εκπόνηση ερευνών αγοράς και κοινωνικών - οικονομικών - περιβαλλοντικών μελετών για την εισαγωγή του νέου ενεργειακού συστήματος o Ορισμός του πλαισίου επιχορηγήσεων επενδύσεων o Επιλογή γεωγραφικών περιοχών για έναρξη εφαρμογών και καθορισμός της απαιτούμενης υποδομής o Δημιουργία και υιοθέτηση τεχνικών κανονισμών και προτύπων για την ασφαλή και αποδοτική χρήση Υδρογόνου και εφαρμογών Κυψελών Καυσίμου  Παροχή κινήτρων, οικονομική στήριξη πρότυπων εφαρμογών: o Επιδοτήσεις πιλοτικών έργων συνδυασμού Τεχνολογιών ΑΠΕ και Υδρογόνου με έμφαση στην αιολική ενέργεια εκτός δικτύου αρχικά και μετέπειτα και εντός δικτύου. o Ένταξη των τεχνολογιών υδρογόνου στο θεσμικό και ρυθμιστικό πλαίσιο παρέχοντας οικονομικά και διαχειριστικά κίνητρα σε εταιρείες, διαχειριστές υποδομών και καταναλωτές (π.χ. επιδοτήσεις, φορολογικές ελαφρύνσεις, προνομιακές τιμολογήσεις, προτεραιότητα συστημάτων, απλοποίηση διαδικασιών χορήγησης αδειών, ακύρωση απαγορευτικών διατάξεων κλπ.) o Χρηματοδότηση έργων έρευνας, ανάπτυξης και επίδειξης με στήριξη των υπαρχουσών προτάσεων και καινοτομιών που αναπτύσσονται στην Ελλάδα ώστε να προωθηθεί πρακτικά η διείσδυση του Υδρογόνου (Minibus Υδρογόνου, Νησί Υδρογόνου, Ελληνική Κυψέλη Καυσίμου, τεχνικοοικονομική μελέτη για την αξιοποίηση του απορριπτόμενου ηλεκτρικού φορτίου των αιολικών πάρκων για την παραγωγή Υδρογόνου & εφαρμογή της, κ.λ.π) o Επιδίωξη αποδοτικής Δημόσιας – Ιδιωτικής Συνεργασίας με ευέλικτα σχήματα. Συνεργασία ερευνητικών κέντρων, πανεπιστημίων και βιομηχανίας για την ανάπτυξη προϊόντων, καθώς και δημόσιων φορέων και πιστωτικών ιδρυμάτων για την ανάπτυξη της σχετικής αγοράς.  Ανάπτυξη τεχνογνωσίας, ενίσχυση της έρευνας και της καινοτομίας σε θέματα σχετικά με το υδρογόνο: o Επιχορηγήσεις έρευνας και ανάπτυξης και πιο συγκεκριμένα ένταξη του Τομέα Υδρογόνου και Κυψελών Καυσίμου στο Ερευνητικό Πρόγραμμα της ΓΓΕΤ o Προκήρυξη από τη ΓΓΕΤ έργων διμερούς συνεργασίας στον τομέα του Υδρογόνου και Κυψελών Καυσίμου o Προγράμματα δημόσιας εκπαίδευσης για την εξασφάλιση γενικής παιδείας o Απαραίτητη υποδομή και προγράμματα σπουδών για την εξασφάλιση κατάλληλα εκπαιδευόμενου τεχνικού και επιστημονικού προσωπικού o Ενημέρωση / δημοσιοποίηση / μηχανισμοί διάχυσης τεχνολογίας υδρογόνου Οι πιο πάνω ενέργειες έχουν χρονικό ορίζοντα έως το 2008 . Ήδη από το 2007 εταιρείες και ιδρύματα που συμμετέχουν σε ευρωπαϊκά προγράμματα υδρογόνου αναμένουν τη συμμετοχή τους σε έργα. Μέλη της Συντονιστικής Επιτροπής: Γ. Βαρούχας (Πρόεδρος Συντονιστικής Επιτροπής) Δ. Γιαννακόπουλος Β. Γρηγορίου Κ. Καρακίτσου Α. Κωνσταντόπουλος Δ. Λυγούρας Κ. Σάρδη Π. Τσιακάρας Γ. Φρουδάκης Α. Φωτίου Σύμβουλος Συντονιστικής Επιτροπής Ε. Καραμπατέας Γραμματεία Ε. Ζούλιας Ε. Σταματάκης Χ. Μητσοπούλου