Αρχική Επιτάχυνση της ανάπτυξης των Ανανεώσιμων Πηγών ΕνέργειαςΆρθρο 8 Τροποποίηση διατάξεων για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγήςΣχόλιο του χρήστη Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία | 15 Ιανουαρίου 2010, 13:40
  • Σχόλιο του χρήστη 'Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία' | 15 Ιανουαρίου 2010, 13:40

    1. Η προσθήκη της παραγράφου αυτής στον ν. 1650/86 είναι κατ’ αρχήν θετική. Παρόλα αυτά αποδίδει αδικαιολόγητα στην προώθηση των ΑΠΕ «προτεραιότητα» σε σχέση με τις τοπικές συνέπειες. Τούτο αποτελεί λανθασμένη αντίληψη για το πώς η φύση επηρεάζεται τοπικά και πώς οι συναφείς επιδράσεις σωρεύονται σε εθνικό επίπεδο. Η εντατική και λανθασμένα χωροθετημένη εγκατάσταση ΑΠΕ σε όλη την Ελλάδα δύναται να έχει πολύ σοβαρές σωρευτικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Με βάση το άρθρο 2 της ΚΥΑ ενσωμάτωσης της Οδηγίας 2001/42/ΕΚ ως «σχέδια και προγράμματα» νοούνται αυτά «[…]που εκπονούνται από μια δημόσια αρχή προκειμένου να εγκριθούν, μέσω νομοθετικής διαδικασίας, από το Κοινοβούλιο ή την Κυβέρνηση », ενώ τα σχέδια που εφαρμόζονται εν μέρει εντός του δικτύου Natura 2000 επίσης ανήκουν στο πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας. Ως εκ τούτου για το προτεινόμενο σχέδιο νόμου του οποίου η εφαρμογή ενδέχεται να προκαλέσει σημαντικές τοπικές και εν τέλει σωρευτικές επιπτώσεις στα ενδιαιτήματα των άγριων πουλιών σε εθνικό επίπεδο, πρέπει να εκπονηθεί Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων. Αυτό προβλέπεται άλλωστε και από τον σκοπό τη σχετικής Οδηγίας: «στο πλαίσιο μιας ισόρροπης ανάπτυξης, να ενσωματώνεται η περιβαλλοντική διάσταση πριν την υιοθέτηση σχεδίων και προγραμμάτων, με την θέσπιση των αναγκαίων μέτρων, όρων και διαδικασιών για την αξιολόγηση και εκτίμηση των επιπτώσεων που ενδέχεται να έχουν στο περιβάλλον και να προωθείται έτσι η αειφόρος ανάπτυξη και μία υψηλού επιπέδου προστασία του περιβάλλοντος.» Θεωρούμε απαραίτητη την εκπόνηση Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για το νόμο αυτό ο οποίος χωροθετεί μία βιομηχανική δραστηριότητα σε εθνικό επίπεδο. 2. Αντικαθίσταται το άρθρο 19 του ν. 1650/1986, προβλέποντας την εγκατάσταση ΑΠΕ σε: Περιοχές απόλυτης προστασίας της φύσης, Περιοχές προστασίας της φύσης, Εθνικά Πάρκα, Προστατευόμενους φυσικούς σχηματισμούς, προστατευόμενα τοπία και στοιχεία του τοπίου και Περιοχές οικοανάπτυξης (παράγραφος 3 του άρθρου 18). Η τροποποίηση αυτή συνιστά σημαντική εξαίρεση από το άρθρο 19 του ν. 1650/1986, σε βαθμό που να καθιστά το σχέδιο νόμου αντισυνταγματικό, αλλά και αντίθετο στην Οδηγία 92/43/ΕΟΚ για τους εξής λόγους: i) Επιτρέπει την χωροθέτηση ΑΠΕ σε περιοχές απολύτου προστασίας της φύσης όπου και «απαγορεύεται κάθε δραστηριότητα. Κατ' εξαίρεση μπορεί να επιτρέπονται σύμφωνα με τις ειδικότερες ρυθμίσεις του οικείου κανονισμού η διεξαγωγή επιστημονικών ερευνών και η εκτέλεση εργασιών που αποσκοπούν στη διατήρηση των χαρακτηριστικών τους, εφόσον εξασφαλίζεται υψηλός βαθμός προστασίας». Είναι σαφές ότι με την εγκατάσταση ΑΠΕ εντός των ευαίσθητων αυτών περιοχών δεν εξασφαλίζεται υψηλός βαθμός προστασίας και το κράτος δεν εκπληρώνει την υποχρέωσή του να προστατέψει το φυσικό περιβάλλον όπως προβλέπει το άρθρο 24 παρ. 1 του Συντάγματος. ii) Η λήψη προληπτικών μέτρων για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος συνιστά συνταγματική υποχρέωση του Κράτους με βάση το άρθρο 24 παρ. 1 Συντ. Το σχέδιο νόμου καταργεί οποιεσδήποτε διαδικασίες πρόληψης βλάβης. Να σημειωθεί ότι υπάρχουν πλήθος περιοχών για τις οποίες δεν έχει εκπονηθεί ΕΠΜ, ενώ το μεγαλύτερο ποσοστό των ΕΠΜ που εκκρεμούν για έγκριση δεν είναι επικαιροποιημένες με στοιχεία για την «ανεπιστρεπτή επίπτωση» των ΑΠΕ στο προστατευτέο αντικείμενο. Ως εκ τούτου, όλες οι ΕΠΜ της χώρας πρέπει να εκπονηθούν από την αρχή, πράγμα γραφειοκρατικά αδύνατο και το οποίο θα καθυστερήσει τη θεσμοθέτηση των προστατευόμενων περιοχών της χώρας μετά το 2012. Δηλαδή το έτος κατά το οποίο η Ελλάδα οφείλει να έχει ορίσει μέτρα για όλες τις περιοχές Natura 2000. Δεδομένου ότι η εκ νέου εκπόνηση των υπάρχοντων ΕΠΜ είναι ανέφικτη, το σχέδιο νόμου ουσιαστικά επιτρέπει την χωροθέτηση ΑΠΕ σε όλες τις περιοχές απόλυτης προστασίας της φύσης της Ελλάδας. iii) Παραβλέπει τις υποχρεώσεις και τις διαδικασίες του απορρέουν από το άρθρο 6 της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ. Όσον αφορά τις υποχρεώσεις, από τον ερμηνευτικό οδηγό της Επιτροπής και την νομολογία του Δ.Ε.Κ., , προκύπτει η υποχρέωση να γίνεται η εκτίμηση της σημασίας των επιπτώσεων σε σχέση με τους στόχους διατήρησης μιας περιοχής . Συναφώς, και το άρθρο 3§2 περ. (β) της Οδηγίας 79/409/ΕΟΚ προβλέπει την «β) συντήρηση και διευθέτηση σύμφωνα με τις οικολογικές απαιτήσεις των οικοτόπων που βρίσκονται στο εσωτερικό και στο εξωτερικό των ζωνών προστασίας...». Στο προτεινόμενο σχέδιο νόμου δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι λαμβάνονται υπόψη οι στόχοι διατήρησης των υφιστάμενων θεσμοθετημένων περιοχών Natura 2000. Όσον αφορά τις διαδικασίες που προβλέπει το άρθρο 6, εάν οι επιπτώσεις του έργου είναι αρνητικές, πρέπει να εξεταστούν πρώτα εναλλακτικές λύσεις. Ελλείψει λύσεων μόνο εάν «ένα σχέδιο πρέπει να πραγματοποιηθεί για άλλους επιτακτικούς λόγους σημαντικού δημοσίου συμφέροντος, […] το κράτος μέλος λαμβάνει κάθε αναγκαίο αντισταθμιστικό μέτρο». Το σχέδιο νόμου παρακάμπτει την διαδικασία αυτή, καθώς παραπέμπει απευθείας στη λήψη αντισταθμιστικών μέτρων.