Αρχική Κτήμα ΤατοϊουΆρθρο 02: Εξειδίκευση χρήσεων, δραστηριοτήτων και εγκαταστάσεωνΣχόλιο του χρήστη ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΦΙΛΟΙ ΚΤΗΜΑΤΟΣ ΤΑΤΟΙΟΥ | 5 Ιουνίου 2015, 09:51
  • Σχόλιο του χρήστη 'ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΦΙΛΟΙ ΚΤΗΜΑΤΟΣ ΤΑΤΟΙΟΥ' | 5 Ιουνίου 2015, 09:51

    Αθήνα, 5 Ιουνίου 2015 Αριθ. Πρωτ.: 21 Συμμετοχή Σωματείου Φίλων Κτήματος Τατοΐου στην Δημόσια Διαβούλευση του σχεδίου ΚΥΑ για την αξιοποίηση του πρώην βασιλικού κτήματος Τατοΐου Γενικές παρατηρήσεις: Το Σωματείο Φίλων Κτήματος Τατοΐου με περισσότερα από 5 έτη παρουσίας στα θέματα που αφορούν στο πρώην βασιλικό κτήμα Τατοΐου, την ανάδειξη και την διάσωσή του, έχει δημοσίως παρουσιάσει το όραμα και τις απόψεις του για την αξιοποίηση του κτήματος Τατοΐου. Στο πλαίσιο αυτό συμμετέχουμε ουσιαστικά στην προσπάθεια ανακοπής της προϊούσας φθοράς των κτιρίων του κτήματος στηρίζοντας το έργο του Υπουργείου Πολιτισμού για την προστασία των ιστορικών κτιρίων με ένα πρόγραμμα που ξεπερνά σήμερα τις 70.000 ευρώ. Οι απόψεις μας για το μέλλον του κτήματος στηρίζονται καθολικά από την κοινωνία των πολιτών και είναι ευρέως αποδεκτές από τους φορείς που σχετίζονται με το πρώην βασιλικό κτήμα. Είναι απαύγασμα της άμεσης και τακτικής μας επαφής με το κτήμα και όλες τις παραμέτρους που το συνθέτουν. Πολλές από τις προτάσεις μας για την νέα χρήση που οφείλουν να έχουν τα ιστορικά κτίρια του κτήματος (κηρυγμένα Νεώτερα Μνημεία του Ελληνικού Κράτους), έχουν τροποποιηθεί και μεταβληθεί όλα αυτά τα χρόνια υπακούοντας τόσο στις επιστημονικές κατευθύνσεις που δόθηκαν μέσα από την μελέτη του Οργανισμού Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας όσο και από την 5ετή διαβούλευση με τους εμπλεκόμενους φορείς και εκπροσώπων κλάδων της ελληνικής οικονομίας που σχετίζονται με τις δραστηριότητες εντός του πρώην Βασιλικού Κτήματος Τατοΐου. Βασική αρχή μας παραμένει ότι οποιοσδήποτε διάλογος για το μέλλον του κτήματος θα πρέπει να βασιστεί στην μελέτη που ανέθεσε ο Οργανισμός Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας (ΟΡΣΑ) και παρέλαβε από ειδική ομάδα μελετητών. Η μελέτη που χρηματοδοτήθηκε με χρήματα του Έλληνα φορολογούμενου, απαντά και λύνει τα χρόνια προβλήματα του πρώην βασιλικού κτήματος και είναι, κατά ποσοστό 70% περίπου, σύμφωνη και με τις δικές μας αρχές και σκέψεις για το μέλλον του κτήματος. Τα πλεονεκτήματα της μελέτης και της ΚΥΑ είναι πολλά και σημαντικά και δεν χρειάζονται σχολιασμό στα πλαίσια της παρούσας διαβούλευσης που στόχο έχει την βελτίωση των διατάξεων της ΚΥΑ. Παρόλα αυτά η μελέτη αυτή παρουσιάζει σημαντικές ελλείψεις που σχετίζονται κυρίως με τον περιορισμό που θέτει το θεσμικό πλαίσιο για την προστασία της Πάρνηθας. Όταν το 2007-2008 θεσπίστηκε το συγκεκριμένο νομικό πλαίσιο δεν υπήρχε αναλυτική μελέτη βιωσιμότητας και χωροταξίας των νέων χρήσεων του κτήματος. Με βάση λοιπόν αυτό το περιοριστικό και αναχρονιστικό πλαίσιο η μελέτη του ΟΡΣΑ περιορίστηκε στα όρια του νομοθετήματος και σε πολλές περιπτώσεις παραβίασε συγκεκριμένα άρθρα και παρερμήνευσε το πνεύμα του νομοθέτη, αφήνοντας σε πολλά σημεία την ΚΥΑ μετέωρη νομικά. Για τον λόγο αυτόν το Σωματείο Φίλων Κτήματος Τατοΐου, συμμετέχοντας στην δημόσια διαβούλευση, εισηγείται τα παρακάτω: Εισήγηση του Συλλόγου Φίλων Κτήματος Τατοΐου περί τροποποίησης θεσμικού πλαισίου (ΠΔ 19.7/24.07.2007 (Δ’336), και 40707/2008/4.12.2008) που αφορά στον «Καθορισμό ζωνών προστασίας του ορεινού όγκου Πάνηθας (Ν. Αττικής) Ο Σύλλογος Φίλων Κτήματος Τατοΐου συμφωνεί με το πλαίσιο των Προεδρικών Διαταγμάτων 2007/2008, τόσον ως προς τον περιορισμό της δόμησης στον Ιστορικό πυρήνα, όσον και ως προς την προστασία του οικοσυστήματος και της τεράστιας περιβαλλοντολογικής σημασίας του πρώην βασιλικού κτήματος Τατοΐου, ως μέρους του ορεινού όγκου της Πάρνηθας. Το βασικότερο μειονέκτημα του ισχύοντος νομικού πλαισίου το εντοπίζουμε στην διάσπαση του ιστορικού πυρήνα του κτήματος (κηρυγμένος ιστορικός τόπος και τα κτίρια νεώτερα μνημεία) σε ζώνες (ΔΙ, Δ2, Δ3, Β4, Α1) με περιορισμούς στις νέες χρήσεις των ιστορικών κτιρίων. Οι εν λόγω περιορισμοί φτάνουν, μάλιστα, σε σημείο να αλλοιώνουν την ιστορική φυσιογνωμία των κτιρίων, να αποκόπτουν το κτήμα από την ιστορία του και την παράδοσή του, να προτείνουν χρήσεις που θέτουν την βιωσιμότητα της αυτόνομης λειτουργίας του κτήματος με έσοδα από τις χρήσεις υπό σοβαρή αμφισβήτηση. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι στην ζώνη Δ3 (χωριό-γεωκτηνοτροφική ενότητα) ο νομοθέτης δεν προβλέπει την δημιουργία μικρής μονάδας ήπιας φιλοξενίας με αποτέλεσμα να μην μπορεί να λειτουργήσει το ιστορικό Ξενοδοχείο Τατόιον. Τίθεται το εύλογο ερώτημα γιατί ένα ιστορικό Ξενοδοχείο που υπήρχε ήδη στο κτήμα με οκτώ (8) μόνο δωμάτια δεν μπορεί να επαναλειτουργήσει. Πέραν αυτού η προτεινόμενη χρήση του κτιρίου ως εστιατορίου προσβάλει την ιστορική φυσιογνωμία του κτιρίου. Με τα κτίρια της Οικιστικής Ζώνης (Διευθυντήριο, Δασονομείο, Εργατοκατοικίες, Εργαστήρι, Χωροφυλακή, Οικία Αξιωματικών Φρουράς) μπορεί να λειτουργήσει εξαιρετικά μια μικρή μονάδα ήπιας φιλοξενίας η οποία μπορεί να καταστεί βιώσιμη σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς. Επιπλέον η λειτουργία του ιστορικού ξενοδοχείου «Τατοΐον» θα αποσυμφορήσει τον κεντρικό πυρήνα του κτήματος από τον μεγάλο όγκο των επισκεπτών. Όπως επανειλημμένως έχουμε τονίσει το πρώην Βασιλικό Κτήμα έχει φέρουσα ικανότητα η οποία θα πρέπει να διερευνηθεί επιστημονικά και βάση αυτών των στοιχείων να επιτραπούν οι όποιες βαριές εμπορικές χρήσεις σε έναν τόσο περιορισμένο χώρο. Επιπροσθέτως στην ζώνη Δ2 (Ανακτορική Ενότητα) δεν προβλέπεται η δημιουργία χώρων εστίασης και αναψυκτηρίων με αποτέλεσμα να μην μπορεί να λειτουργήσει το καφέ του Μουσείου στο κτίριο των Μαγειρείων αλλά ούτε και το προτεινόμενο από τον Σύλλογο Φίλων Τατοΐου εστιατόριο/χώρος κοινωνικών εκδηλώσεων στο κτίριο των Στρατώνων. Περαιτέρω το προεδρικό διάταγμα προβλέπει την δημιουργία μικρής μονάδας φιλοξενίας προσωπικοτήτων χωρίς να την εξειδικεύει σε φιλοξενία επισκεπτών, αυτό δε, έχει ως αποτέλεσμα ο ΟΡΣΑ να προτείνει την λειτουργία μεγάλης μονάδας φιλοξενίας στο κτίριο των Στρατώνων και μάλιστα με τροποποιήσεις των υπαρχόντων κτιρίων, μολονότι η πρόταση αυτή είναι νομικά αβάσιμη σε σχέση με το νομοθετικό πλαίσιο για την ζώνη Δ2. Η παρουσία τόσων πολλών χώρων εστίασης (όπως προτείνονται από την μελέτη του ΟΡΣΑ και επιγραμματικά μόνο αναφέρεται στην ΚΥΑ) στην καρδιά του κτήματος θα έχει τεράστιες περιβαλλοντολογικές συνέπειες και θα επιβαρύνει την φέρουσα ικανότητα του κτήματος. Αντίθετα, η δημιουργία ενός μόνον εστιατορίου στο κτίριο των Στρατώνων θα βοηθήσει στην αποσυμφόρηση του ιστορικού πυρήνα. Οι Στρατώνες είναι εύκολα προσβάσιμοι από τον δρόμο, με δικό τους χώρο στάθμευσης και μπορούν να φιλοξενήσουν ποικίλες εκδηλώσει ανεξαρτήτως περιορισμών κίνησης ή ασφάλειας που θα πρέπει να είναι σε ισχύ στο κέντρο του κτήματος ειδικά κατά την διάρκεια της νύχτας. Η σοφή απαγόρευση αυτοκινήτων επισκεπτών στον ιστορικό πυρήνα του κτήματος θα περιορίζει την πρόσβαση στο εστιατόριο αν αυτό γίνει στο κτήριο του ξενοδοχείου και θα κάνει απαγορευτική την λειτουργία του εστιατορίου κατά την διάρκεια της νύχτας. Επίσης, το σχέδιο της ΚΥΑ και η μελέτη του ΟΡΣΑ προβλέπει την δημιουργία Συνεδριακού Κέντρου στο κτήριο του Νέου Βουστασίου. Όμως, το κτήριο αυτό είναι το μοναδικό σε μέγεθος κτήριο που μπορεί να φιλοξενήσει το Μουσείο Αμαξών και Αμαξιών του κτήματος (περισσότερες από 15 άμαξες και πάνω από 20 αυτοκίνητα). Το σχέδιο της ΚΥΑ δεν προβλέπει την δημιουργία ενός τέτοιου Μουσείου κάτι που προκαλεί τουλάχιστον έκπληξη σε όσους γνωρίζουν πολύ καλά το κτήμα, την ιστορία του και τα αντικείμενα της τέως βασιλικής οικογένειας που βρίσκονται σε αυτό. Το Σωματείο Φίλων Κτήματος Τατοΐου προκαλεί επί αυτού του ζητήματος το Υπουργείο Πολιτισμού να λάβει σαφή θέση και να μας ενημερώσει τι σκοπεύει να πράξει επί αυτού του εξέχοντος σημασίας ζήτημα. Υπενθυμίζουμε ότι πριν λίγες εβδομάδες το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων χαρακτήρισε ως κινητά μνημεία 10 αυτοκίνητα που βρίσκονται στο Τατόι. Επίσης στο σχέδιο της ΚΥΑ σε επίπεδο Υπουργείου Πολιτισμού δεν προβλέπονται αποθηκευτικοί χώροι ούτε εργαστήρια συντήρησης, παραβλέποντας εντελώς της ανάγκες της Διεύθυνσης Συντήρησης του Υπουργείου Πολιτισμού και όλων των υπηρεσιών του Υπουργείου που αυτή την στιγμή επιτελούν ένα σημαντικό έργο στο Τατόι, σημαντικότερο σίγουρα από το έργο οποιουδήποτε άλλου κρατικού φορέα που σχετίζεται με την διαχείριση του πρώην Βασιλικού Κτήματος. Η ζώνη Β4 που περιλαμβάνει τις γεωργικές εκτάσεις του κτήματος η καλλιέργεια των οποίων θα προσφέρει σημαντικά οικονομικά οφέλη στην διαχείριση του κτήματος και στον προϋπολογισμό του, μένει, σύμφωνα με το διάταγμα, στην διαχείριση του Φορέα Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας με αποτέλεσμα να υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων και πολυαρχία πέραν από τον διαμελισμό του κτήματος σε τόσες ζώνες, ο οποίος διαμελισμός δεν κρίνεται απαραίτητος και δεν δικαιολογείται. Περαιτέρω, στην ζώνη αυτήν, η μελέτη του ΟΡΣΑ μεταφέρει από την καρδιά του ιστορικού πυρήνα το κτηνοτροφικό πάρκο χωρίς να υπάρχει η νομική δυνατότητα από το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο για την λειτουργία γεωργικών αποθηκών, στάβλων προβάτων, αγελάδων και όλων των απαραίτητων βιοτεχνικών εγκαταστάσεων για την παραγωγή και τυποποίηση όλων των προϊόντων του κτήματος. Ο Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας διαχειρίζεται επίσης και τις ζώνες Α1 και Δ1 που αποτελούν μέρος του ιστορικών ορίων του πρώην Βασιλικού Κτήματος με αποτέλεσμα την ακόμη περαιτέρω διάσπαση του κτήματος και την μη ευέλικτη διαχείρισή του. Τέλος, σύμφωνα με τα παραπάνω π.δ. οι διαδικασίες έγκρισης χρήσεων-έργων διαφέρουν ανά ζώνη του Κτήματος, δημιουργώντας μια πολύπλοκη δομή λήψης αποφάσεων. Οι παραπάνω παθογένειες των π.δ. έχουν εντοπιστεί και καταδειχθεί σαφέστατα και στην μελέτη του ΟΡΣΑ και μας προκαλεί τουλάχιστον έκπληξη το γεγονός ότι δρομολογείται ΚΥΑ, χωρίς την απαραίτητη όπως έχει τονιστεί από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς τροποποίηση των παραπάνω π.δ. Προτείνουμε και Εισηγούμαστε: Την τροποποίηση, πριν την εξαγγελία του Σχεδίου Γενικής Διάταξης του ΟΡΣΑ και την υπογραφή της ΚΥΑ, των Προεδρικών Διαταγμάτων Σουφλιά (2007/2008) έτσι ώστε το κτήμα να αντιμετωπίζεται ως ενιαία οντότητα στα ιστορικά του όρια και να μην τεμαχίζεται σε ζώνες με ασαφές διαχειριστικό καθεστώς. Εφόσον καταργηθεί ο Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας το θεσμικό πλαίσιο θα περιπλεχθεί περισσότερο με αποτέλεσμα το Τατόι να παραμείνει στην κατάσταση που είναι τουλάχιστον για μια ακόμα δεκαετία. Η πολυαρχία θα οδηγήσει, με μαθηματική ακρίβεια, την όποια προσπάθεια επαναλειτουργίας του κτήματος σε αποτυχία. Πλέον συγκεκριμένα προτείνουμε τις εξής τροποποιήσεις (προτείνονται οι περισσότερες και στην μελέτη του ΟΡΣΑ): 1. Επέκταση της περιοχής αρμοδιότητας του Φορέα Διαχείρισης Τατοΐου ώστε να περιλάβει και το τμήμα του κτήματος των ζωνών Α1, Δ1 και Β4. Σε στενή συνεργασία με τον Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας μπορεί ο Φορέας Διαχείρισης Τατοΐου να χρησιμοποιεί τις ζώνες, ειδικά αν ο Πρόεδρος του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας είναι μέλος του ΔΣ του Φορέα Διαχείρισης του Κτήματος Τατοΐου. Ειδικά για την ζώνη Α1 (περιοχή απολύτου προστασίας) θα εντάσσεται μεν στην αρμοδιότητα του φορέα διαχείρισης Τατοΐου αλλά δεν θα επιτρέπεται καμία χρήση όπως σαφέστατα ορίζουν τα σχετικά προεδρικά διατάγματα. 2. Σαφής και επακριβώς προσδιορισμένη ένταξη στους σκοπούς & αρμοδιότητες του Φορέα Διαχείρισης Τατοΐου, της εκμετάλλευσης των αγροτικών εκτάσεων του Κτήματος και της δυνατότητας συνεργασίας και με ιδιωτικούς φορείς για την λειτουργία του κτήματος και την διοργάνωση ή συ-νδιοργάνωση δραστηριοτήτων συναφών με τους σκοπούς του. 3. Ρητή πρόβλεψη της μετατροπής πρώην στρατιωτικών εγκαταστάσεων σε εγκαταστάσεις φιλοξενίας στην ζώνη Δ1. 4. Ρητή πρόβλεψη της μετατροπής πρώην στρατιωτικών εγκαταστάσεων σε βιοτεχνικές εγκαταστάσεις και αποθήκες στην ζώνη Β4 (κοντά στο τρένο). Αν δεν γίνει η προτεινόμενη μετατροπή δεν είναι εφικτή η δημιουργία κτηνοτροφικού πάρκου και μονάδων παραγωγής αγροτικών/κτηνοτροφικών προϊόντων. 5. Πρόβλεψη της κατασκευής στεγάστρου αμαξών και στάβλων αλόγων και προβάτων στην ζώνη Β4. Με το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο ουδέν σχετικό προβλέπεται. 6. Όσον αφορά τις επιτρεπόμενες χρήσεις στη ζώνη Δ3, επιβάλλεται να προβλεφθεί η λειτουργία εγκαταστάσεων φιλοξενίας, ώστε να μπορέσει να λειτουργήσει το ιστορικό ξενοδοχείο «Τατόϊον» και τα πέριξ αυτού κτίρια. Επίσης επιβάλλεται να γίνεται ρητή αναφορά/εξειδίκευση στις ιππικές εγκαταστάσεις ώστε να λειτουργήσει το ιπποστάσιο καθώς και η ρητή αναφορά/εξειδίκευση στην λειτουργία κτηνοτροφικών και γεωργικών εγκαταστάσεων ώστε να περιλαμβάνονται δραστηριότητες-εγκαταστάσεις επεξεργασίας, τυποποίησης και πώλησης αγροτικών κτηνοτροφικών και συναφών προϊόντων με χαρακτήρα επιδεικτικό-αγροτουριστικό. 7. Στην ζώνη Δ2 (Ανακτορική ενότητα) να εξειδικευτούν κατά τρόπο σαφή και ορισμένο οι γενικές χρήσεις έτσι ώστε να μπορεί να λειτουργήσουν μονάδες εστίασης και αναψυκτήρια. 8. Σύμφωνα με τα προεδρικά διατάγματα για του 2007 και 2008 δεν επιτρέπεται η αύξηση των συντελεστών δόμησης στα υπάρχοντα κτίρια του κτήματος. Η ΚΥΑ προτείνει συγκεκριμένα ποσοστά αύξησης της δόμησης που θα οδηγήσει σε αλλοίωση της φυσιογνωμίας των κτιρίων και αντιτίθεται των άρθρων περί προστασίας νεωτέρων μνημείων. Φυσικά μια τέτοια αναφορά στην ΚΥΑ παραβλέπει και πάλι το θεσμικό πλαίσιο και εκπίπτει νομικά. 9. Προτείνεται, με αποκλειστικό σκοπό την ενιαία αντιμετώπιση του κτήματος και την διευκόλυνση λήψης αποφάσεων, η απλούστευση της διαδικασίας ώστε να γίνει ενιαία για όλες τις ζώνες. Στο πλαίσιο αυτό προτείνεται η έγκριση χρήσεων να γίνεται από τα αρμόδια όργανα του ΥΠΠΟ με σύμφωνη γνώμη του ΥΠΕΚΑ ύστερα από γνωμοδότηση του αρμοδίου Φορέα Διαχείρισης του πρώην Βασιλικού Κτήματος Τατοΐου. 10. Όσον αφορά την πρώτη φάση λειτουργίας του κτήματος οι υπηρεσίες του ΥΠΠΟ και τα γνωμοδοτικά του όργανα οφείλουν να αναλάβουν και να διατηρούν καθοριστικό ρόλο πάντα με στόχο την προστασία της ιστορικής φυσιογνωμίας του κτήματος και του σεβασμού της αρχιτεκτονικής αξίας των ιστορικών κτιρίων του κτήματος. Στα πλαίσια αυτά και μετά την παράλληλη διαβούλευση όλων των φορέων τοπικής αυτοδιοίκησης, συλλόγων, οργανισμών, φυσικών και νομικών προσώπων υπάρχει καθολική και κατηγορηματική άρνηση μετονομασίας του πρώην βασιλικού κτήματος Τατοΐου σε Μητροπολιτικό Πάρκο Τατοΐου ελεύθερης πρόσβασης. Είναι κοινή άποψη όλων ότι η εν λόγω μετονομασία προσβάλει βάναυσα την ιστορικότητα του χώρου και υποβαθμίζει την αξία και την μοναδικότητα του κτήματος. 11. Πρέπει να προβλεφθεί με σαφήνεια στην ΚΥΑ ότι κάθε σκέψη/πρόβλεψη αλλαγής χρήσης σε ιστορικά κτίρια θα πρέπει να κρίνεται απαραιτήτως από το ΚΣΝΜ μετά από εισήγηση του Φορέα Διαχείρισης Κτήματος Τατοΐου. 12. Προτείνεται επίσης ο περιορισμός της έκτασης των χώρων στάθμευσης του κτήματος λόγω των μεγάλων περιβαλλοντολογικών επιπτώσεων στην περιοχή και η ανάθεση ειδικής συγκοινωνιολογικής μελέτης που θα αναλύει επιστημονικά τις αναάγκες προσβασιμότητας στο κτήμα. Εκφράζουμε τέλος την ικανοποίηση μας για την διάθεση του Υπουργείου Περιβάλλοντος να ξεκινήσει την διαδικασία διαλόγου για το μέλλον του πρώην Βασιλικού Κτήματος Τατοΐου. Οι συνεχιζόμενες καταρρεύσεις κτιρίων, οι κλοπές, ο άμεσος κίνδυνος πυρκαγιάς και η γενικότερη ασυδοσία που επικρατεί στο κτήμα οφείλουν να ρυθμιστούν και να διαχειριστούν. Ευχόμαστε και ελπίζουμε η ελληνική πολιτεία να προχωρήσει στην απαιτούμενη σύνθεση των απόψεων και όλοι μαζί κράτος και πολίτες να καταλήξουμε σε ένα κοινό όραμα για το μέλλον του μοναδικού αυτού στολιδίου της Αττικής γής. Βασικές αρχές μας θα παραμένουν πάντα ο σεβασμός της ιστορικότητας και του δημόσιου χαρακτήρα του χώρου καθώς και μια λελογισμένη και ήπια αξιοποίηση που στόχο θα έχει την αυτοχρηματοδότηση της λειτουργίας του κτήματος, της οικολογικής του προστασίας και της αειφόρου ανάπτυξής τους για τις μελλοντικές γενιές. Σωματείο Φίλων Κτήματος Τατοΐου