Αρχική Αναθεώρηση Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ)Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης ΑποβλήτωνΣχόλιο του χρήστη Λέκκας Θεμιστοκλής, ομ. Καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηαχανικής, Πρόεδρος Ε.Γ.Α. | 9 Ιουνίου 2015, 11:39
  • Σχόλιο του χρήστη 'Λέκκας Θεμιστοκλής, ομ. Καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηαχανικής, Πρόεδρος Ε.Γ.Α.' | 9 Ιουνίου 2015, 11:39

    1. Ένα αρχικό σχόλιο: Η ποσότητα των παραγομένων κατά κεφαλή και ημέρα Αστικών Στερεών Αποβλήτων που δέχεται ο ΕΣΔΑ για τη χώρα μας (1.5 Kg/pcpd) είναι υπερβολική και δεν ισχύει σύμφωνα με μετρήσεις των δύο τελευταίων ετών. Δεν πρέπει λοιπόν, να εφαρμοσθεί σχεδιασμός βασισμένος σε στοιχεία που γνωρίζουμε ότι δεν είναι ακριβή. Τέτοιες προσεγγίσεις οδηγούν , ενώ δεν θα έπρεπε , σε συμβάσεις με εγγυημένες ποσότητες και με προφανή τον κίνδυνο να κληθούν οι πολίτες να πληρώσουν για στερεά απόβλητα που δεν παράγουν. Το άλλο μεγάλο πρόβλημα που συνδέεται με αυτήν την ανακρίβεια είναι ό κίνδυνος σχεδιασμών που θα προβλέπουν π.χ. μεγαλύτερους εξοπλισμούς από τους απαιτούμενους. Πρέπει να διορθωθεί 2. Επίσης στους αριθμούς: Στον πίνακα 13 αναφέρεται ως ποσοτικός στόχος για τα ανακυκλώσιμα υλικά ( χαρτί-χαρτόνι, πλαστικό, μέταλλο, γυαλί) 2560000 tn/έτος. Στον πίνακα 14 αναφέρεται ότι τα απόβλητα Υλικά Συσκευασίας είναι 829000 tn/έτος. Ως γνωστόν στα Αστικά Στερεά Απόβλητα τα Υλικά Συσκευασίας αποτελούν τουλάχιστον το 95% ( για κάποια υλικά το 98% ) των ανακυκλωσίμων . Τι είναι λοιπόν η διαφορά μεταξύ των 2560000 – 829000 = 1631000 tn./έτος Πρόκειται περί λάθους; 3. Εισφορές των υπόχρεων. Εδώ γίνεται , τουλάχιστον σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή και Ελληνική νομοθεσία, μία μεγάλη παρανόηση. Σύμφωνα με τη οδηγία Ε.Ε. 62/94 και τον νόμο 2939/2001, όπως ισχύουν σήμερα, οι υπόχρεοι έχουν υποχρέωση να μεριμνήσουν για την ανάκτηση και αξιοποίηση ενός ποσοστού των Υλικών Συσκευασίας των προϊόντων τους που καταλήγουν στα Αστικά Στερεά Απόβλητα . Προβλέπεται, επίσης, ότι πρέπει να καλύψουν το κόστος με δικούς οικονομικούς πόρους όπως θα έκαναν για τα υγρά ή αέρια απόβλητα μιας π.χ. παραγωγικής τους μονάδας. Επειδή τα απόβλητα των Υλικών Συσκευασίας είναι διάχυτα σε όλη τη χώρα και δεν θα μπορούσε να τα ανακτήσει ο καθένας υπόχρεος μόνος τους , προβλέφθηκε (Ευρωπαϊκά και Ελληνικά) η δημιουργία των Συλλογικών Συστημάτων, τα οποία ιδρύουν οι υπόχρεοι. Δηλαδή μέσω των Συλλογικών Συστημάτων οι υπόχρεοι διαχειρίζονται τους ίδιους πόρους. Τώρα, επειδή η ανάκτηση και αξιοποίηση των Υλικών Συσκευασίας προστατεύει το περιβάλλον που είναι Δημόσιο αγαθό και επειδή η πολιτεία πρέπει να πιστοποιεί εκπλήρωση του νόμου δηλαδή την επίτευξη των στόχων , η λειτουργία των Συστημάτων των υπόχρεων τελεί υπό την εποπτεία της Πολιτείας. Οι αρμόδιες υπηρεσίες εγκρίνουν τα επιχειρησιακά σχέδια, τα οποία βάσει του νόμου είναι εξαετή και ελέγχουν την διαχείριση των Συστημάτων ( Διαχειριστικούς ελέγχους , ελέγχους πιστοποίησης και κυρίως ελέγχους εφαρμογής των εγκεκριμένων επιχειρησιακών σχεδίων). Οι ιδιωτικοί , λοιπόν, πόροι των εισφορών διαχειρίζονται από τους ιδιώτες υπόχρεους υπό την εποπτεία της πολιτείας με στόχο την επίτευξη των στόχων που θέτει ο νόμος. Σε καμία περίπτωση οι πόροι αυτοί δεν μετατρέπονται σε φορολογία την οποία δεν προβλέπει η αρχική οδηγία της Ε.Ε. για την ανάκτηση αξιοποίηση των απόβλητων Υλικών Συσκευασίας. Επομένως η ιδέα της είσπραξης των εισφορών από το κράτος και η κατάργηση της αυτοδιαχείρισης παραπέμπει σε φορολογία υπέρ της ανακύκλωση και όχι στη αυτοδιαχείριση της υποχρέωσης των υπόχρεων διαχειριστών. Μια τέτοια εξέλιξη είναι αντίθετη στην Ευρωπαϊκή νομοθεσία, καταργεί την αρχήν της Διευρυμένης Ευθύνης του Παραγωγού και φυσικά θα σταματήσει την σημερινή ανάκτηση/ανακύκλωση των δευτερογενών υλικών και το σύνολο της παραγωγής που σχετίζεται με όλο αυτόν τον μηχανισμό. Στον αρχικό ΕΣΔΑ δεν υπήρχαν σχετικές σκέψεις και πιθανόν προστέθηκαν από στελέχη του Υπουργείου που συγχέουν την αρμοδιότητα έγκρισης και ελέγχου του Υπουργείου με την διαχείριση των πόρων. Η Πολιτεία μέσω της εποπτικής και εγκριτικής της αρμοδιότητας, έχει κάθε δυνατότητα να ζητήσει τροποποιήσεις των επιχειρηματικών σχεδίων όταν δεν επιτυγχάνονται οι στόχοι. Η ευθύνη επίτευξης των στόχων ανήκει στους υπόχρεους που πρέπει με ίδιους πόρους να χρηματοδοτούν τα εγκεκριμένα επιχειρησιακά τους σχέδια.