Yπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'Κυρκίτσος Φίλιππος Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης' | 12 Ιουνίου 2015, 09:50

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  ΘΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΟΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΥΠΟ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ ΕΘΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ - ΠΡΏΤΟ ΜΈΡΟΣ Φίλιππος Κυρκίτσος Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης Νίκος Χαραλαμπίδης Greenpeace Βαγγέλης Κουκιάσας Δίκτυο Μεσόγειος SOS Αθήνα, 11 Ιουνίου 2015 Οι παρακάτω θέσεις και απόψεις κατατίθενται στα πλαίσια του υπό διαβούλευση Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) με την πρόθεση να συμβάλλουν στην τελική κατάρτιση ενός ολοκληρωμένου, καινοτόμου και κυρίως αποτελεσματικού ΕΣΔΑ. Η Ελλάδα μέχρι σήμερα έχει ταλαιπωρηθεί πάρα πολύ από «κακούς», «μέτριους» ή «καλούς» ΕΣΔΑ, που δυστυχώς ΟΛΟΙ τους δεν κατάφεραν το αυτονόητο, ΝΑ ΕΦΑΡΜΟΣΘΟΥΝ. Άρα, θα πρέπει να αξιοποιήσουμε την μέχρι σήμερα αρνητική εμπειρία και να δώσουμε στο νέο ΕΣΔΑ μεγάλη έμφαση στην ρεαλιστικότητα και αποτελεσματικότητα των στόχων και των μέτρων που θέτει, ώστε να ανατραπούν γρήγορα τα μέχρι σήμερα πολλά αρνητικά δεδομένα στην Διαχείριση Στερεών Αποβλήτων (ΔΣΑ). Το γεγονός ότι υστερούμε της συντριπτικής πλειοψηφίας των υπόλοιπων χωρών μελών της ΕΕ μπορεί να αξιοποιηθεί ως ευκαιρία. Εάν αποφύγουμε τα λάθη των πιο προχωρημένων χωρών και εάν υιοθετήσουμε και προσαρμόσουμε στα Ελληνικά δεδομένα ότι πετυχημένο γίνεται διεθνώς, μπορούμε να φθάσουμε πολύ σύντομα τους μέσους όρους της Ευρώπης στη ΔΣΑ και εν συνεχεία να πάμε ακόμη καλύτερα. Η ανακύκλωση – κομποστοποίηση και η εναλλακτική διαχείριση είναι σε κρίσιμο σημείο και μπορούν να «απογειωθούν» τα επόμενα χρόνια, αρκεί να μην επαναλάβουμε λάθη του παρελθόντος και κυρίως να μην κάνουμε καινούργια λάθη. Τέλος, δρομολογώντας ολοκληρωμένα τις επίσημες σύγχρονες πολιτικές στη ΔΣΑ, δημιουργούμε παράλληλα καλύτερες προϋποθέσεις για ανάπτυξη της οικονομίας, για δημιουργία υγιούς κοινωνικής επιχειρηματικότητας με ταυτόχρονη συμβολή στη μείωση της τεράστιας ανεργίας στη χώρα. 1. ΓΕΝΙΚΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΕΣΔΑ Είναι πολύ θετικό, και καθόλου αυτονόητο για την Ελλάδα, το γεγονός ότι το ΕΣΔΑ υιοθετεί με κατηγορηματικό τρόπο τη βασική ιεραρχία διαχείρισης των αποβλήτων (Πρόληψη, επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση-κομποστοποίηση, επεξεργασία, τελική διάθεση) και αυτό το αποδεικνύει έμπρακτα με συγκεκριμένες θετικές και καλοδεχούμενες προτάσεις και μέτρα. Μπαίνουν λοιπόν επιτέλους στην επίσημη πολιτική διαχείρισης πάγια αιτήματα και συγκεκριμένες διαχρονικές προτάσεις των οικολογικών οργανώσεων και άλλων φορέων και αυτό το θεωρούμε πολύ θετικό. Τέτοιες θετικές προτάσεις και μέτρα είναι π.χ. η πραγματική διάθεση για μεγιστοποίηση της Διαλογής στην Πηγή (ΔσΠ) των ανακυκλώσιμων υλικών, η έμφαση στη χωριστή συλλογή των βιοαποβλήτων, η δημιουργία Πράσινων Σημείων, η βασική επιλογή της κομποστοποίησης για την διαχείριση των οργανικών υλικών, η ενίσχυση του ρόλου των δήμων, το άνοιγμα στην κοινωνική οικονομία κ.α. Σε κάθε περίπτωση, η επιτυχία ενός ΕΣΔΑ δεν κρίνεται από τη διακηρυγμένη και φιλόδοξη στρατηγική του, αλλά: α) από τα συγκεκριμένα και ρεαλιστικά μέτρα που υλοποιούν αυτήν την στρατηγική, β) από το επίπεδο και την θέληση αυτών, που καλούνται να εφαρμόσουν τα όποια μέτρα και γ) από τους οικονομικούς πόρους που θα διατεθούν για την υλοποίησή τους. Και για τις τρεις αυτές προϋποθέσεις της επιτυχίας του ΕΣΔΑ έχουμε πολλή δουλειά μπροστά μας. Τέλος, στο προτεινόμενο ΕΣΔΑ υπάρχουν προτάσεις και προσεγγίσεις που θα πρέπει οπωσδήποτε να συζητηθούν σε βάθος με όλους τους εμπλεκόμενους και ενδιαφερόμενους φορείς, δεδομένης της πιθανότητας να επιφέρουν αρνητικές επιπτώσεις. Σε κάποιες περιπτώσεις είναι απαραίτητες ορισμένες διευκρινίσεις ώστε να αποφύγουμε παλινωδίες ανάμεσα σε διαφορετικές ερμηνείες, κάποιες από τις οποίες ενδεχομένως θα μας πάνε πολλά χρόνια πίσω. Επίσης, στο προτεινόμενο ΕΣΔΑ παρατηρείται υστέρηση και ελλείψεις σε θέματα, που πλέον είναι πολύ ώριμα να τεθούν στην Ελληνική κοινωνία. Παρακάτω, παρουσιάζουμε αυτά τα θέματα καταθέτουμε κάποιες πρώτες απόψεις και προβληματισμούς ενώ θεωρούμε ότι θα πρέπει να γίνει ένας σύντομος αλλά ουσιαστικός διάλογος, σε μεγαλύτερο βάθος με όλους τους ενδιαφερόμενους και τους αρμόδιους, που εισηγήθηκαν το προς διαβούλευση ΕΣΔΑ. 2. ΕΛΛΕΙΨΕΙΣ ΤΟΥ ΕΣΔΑ Ένα Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) σαφώς δίνει τις πολιτικές και τις κατευθύνσεις για όλα τα σχετικά θέματα. Όμως, όσο πιο συγκεκριμένος και λεπτομερής γίνεται το ΕΣΔΑ σε όλα τα επιμέρους θέματα, τόσο πιο γρήγορα μπορούν να επιτευχθούν οι στόχοι που θέτει. Άρα, το να αφήνουμε τα θέματα να ρυθμίζονται με επόμενες προσεγγίσεις, διαδικασίες και νομοθεσία, απλώς καθυστερεί ή/και αναστέλλει την εφαρμογή του. Άρα, ένα ΕΣΔΑ θα πρέπει να εμπεριέχει, με όση περισσότερη λεπτομέρεια μπορεί, εάν είναι δυνατόν όλες τις κατευθύνσεις, τεχνικές και προτάσεις για κάθε θέμα, ώστε να μην υπάρχουν πολλά περιθώρια ασάφειας και άρα μετέπειτα καθυστερήσεων ή αναβολών. Με βάση αυτή την εμπειρία, αναφερόμαστε επιγραμματικά παρακάτω σε κάποιες βασικές προτάσεις, που εκτιμάμε ότι μπορούν να συμπεριληφθούν στο ΕΣΔΑ, ώστε να υποστηριχθεί και επιταχυνθεί η επίτευξη των φιλόδοξων στόχων του. Αυτές οι προτάσεις είναι οι εξής: 2.1 ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ 1. Πολιτική προσωρινής αποθήκευσης απορριμμάτων: Μέχρι σήμερα, απουσιάζει από όλα τα ΕΣΔΑ η πολιτική για την προσωρινή αποθήκευση των απορριμμάτων ή των προδιαλεγμένων υλικών στο δομημένο αστικό περιβάλλον. Θα πρέπει για τα νέα κτίρια να θεσμοθετηθεί πολεοδομική ρύθμιση για την ενσωμάτωση εντός των ορίων του κάθε κτιρίου, ενός επαρκούς αριθμού κάδων ή μέσων προσωρινής αποθήκευσης, τόσο μέσα σε κάθε κατοικία (ή διαμέρισμα) για την προσωρινή αποθήκευση των διαχωρισμένων υλικών, όσο και για το σύνολο των κατοικιών του κάθε κτιρίου στα όριο του οικοπέδου του σε στεγασμένο μικρό χώρο. Επίσης, για τα υπάρχοντα κτίρια θα πρέπει να προβλεφθεί η δυνατότητα θεσμοθέτησης κινήτρων για δημιουργία χώρου τοποθέτησης κάδων μέσα στα όρια των κτιρίων (όπου είναι τεχνικά εφικτό). Τέλος, σε όσα κτίρια δεν μπορεί να γίνει η ανάλογη κατασκευαστική παρέμβαση, να προβλεφθεί η μόνιμη και σταθερή τοποθέτηση κάδων για τις ανάγκες του κτιρίου μειώνοντας εν ανάγκη (μόλις κατά μία) τις θέσεις στάθμευσης μπροστά στο κτίριο. Η ρύθμιση αυτή θα διευκολύνει τους δημότες στην επίτευξη υψηλών στόχων ΔσΠ, που είναι το ζητούμενο, καθώς επίσης θα μειώσει τις αφαιρέσεις-κλοπές υλικών από τους κάδους και θα έχει σημαντικές θετικές συνέργειες και με άλλους στόχους του ΕΣΔΑ (π.χ. εφαρμογή του ΠΟΠ). 2. Ιδιαίτερη αναφορά για τη μείωση της πλαστικής σακούλας: Πέρα από την παραπομπή στο Εθνικό Σχέδιο Πρόληψης, θα μπορούσε να δοθεί ένα «στίγμα» και στο ΕΣΔΑ π.χ. με συγκεκριμένη αναφορά στο αντιπροσωπευτικότερο ίσως παράδειγμα ΠΡΟΛΗΨΗΣ, που αφορά στη μείωση της πλαστικής σακούλας. Η Ελλάδα είναι μία από τις χώρες με την μεγαλύτερη κατά κεφαλή κατανάλωση πλαστικής σακούλας στην ΕΕ, ενώ η ΕΕ δίνει μεγάλη προτεραιότητα στο θέμα, λόγω των σοβαρών περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Οικολογικές οργανώσεις έχουν καταθέσει συγκεκριμένες και ώριμες σχετικές προτάσεις, που μπορούν να ανατρέψουν τα σημερινά πολύ αρνητικά δεδομένα. Αυτές οι προτάσεις περιλαμβάνουν τα εξής: α) κατάργηση της δωρεάν παραλαβής των πλαστικών σακουλών από τα καταστήματα και χρέωση ελάχιστης τιμής κόστους στους καταναλωτές, με ταυτόχρονη ισόποση μείωση του κόστους των προϊόντων, β) υιοθέτηση κινήτρων για χρήση επαναχρησιμοποιούμενης τσάντας (πάνινης, διχτάκι, πλαστικής), γ) ενδεχόμενη μικρή φορολόγηση της σακούλας μιας χρήσης και δημιουργία ταμείου χρηματοδότησης δράσεων πρόληψης, δ) κίνητρα ή/και υποχρέωση για χρήση κομποστοποιήσιμης σακούλας (με βάση το Ευρωπαϊκό πρότυπο ΕΝ 13432), αλλά και υποχρέωση της χρήσης της, όπου δεν προσφέρονται εναλλακτικές επιλογές. 3. Άμεση θεσμοθέτηση της εθελοντικής εφαρμογής στους δήμους του Πληρώνω Όσο Πετάω (ΠΟΠ): Τα δημοτικά τέλη σήμερα δεν είναι καθόλου ανταποδοτικά για τα νοικοκυριά, ως όφειλαν, και θα πρέπει να συνδεθούν με την παραγόμενη ποσότητα απορριμμάτων. Έτσι, επιτυγχάνονται τα εξής: α) Δίνεται η δυνατότητα στα οικονομικά ασθενέστερα νοικοκυριά να κάνουν ΔσΠ και να μειώσουν σημαντικά τα δημοτικά τους τέλη, β) Δίνονται επιπλέον οικονομικά κίνητρα στους δημότες, ώστε να αυξηθεί η πρόληψη – ανακύκλωση – κομποστοποίηση – εναλλακτική διαχείριση. Το ΠΟΠ είναι σταθερό αίτημα των οικολογικών οργανώσεων τα τελευταία 5 χρόνια και είναι πολύ θετικό που το ΕΣΔΑ υιοθετεί το ΠΟΠ. Προτείνουμε να προχωρήσουμε ένα ακόμη βήμα: να συμπεριλάβουμε στο ΕΣΔΑ την πρόταση για άμεση νομοθετική ρύθμιση της εθελοντικής εφαρμογής του ΠΟΠ στους δήμους, διότι απαγορεύεται από το 1975 με το νόμο 25/21-4-1975!!! Έχουμε επεξεργαστεί (Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης) ολοκληρωμένη πρόταση προσαρμογής της ευρωπαϊκής εμπειρίας του ΠΟΠ στα Ελληνικά δεδομένα και είναι πλέον ώριμη να αρχίσει η εφαρμογή του. Ας μην μας διαφεύγει ότι η Ελλάδα είναι από τις 2-3 τελευταίες χώρες στην ΕΕ27 που δεν έχει εφαρμόσει ακόμη το ΠΟΠ. 4. Υποχρεωτικό EMAS στο δημόσιο: Η εφαρμογή του περιβαλλοντικού Ευρωπαϊκού πρότυπου EMAS σε έναν οργανισμό περιλαμβάνει και συγκεκριμένα μέτρα για την πρόληψη, επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση των αποβλήτων του. Θα έδινε ένα πολύ θετικό μήνυμα προς την κοινωνία εάν γινόταν υποχρεωτική η εφαρμογή του για τους δημόσιους και ευρύτερου δημόσιου φορείς με ένα ρεαλιστικό χρονοδιάγραμμα. Δε μπορεί να ζητάει το κράτος EMAS από τους λοιπούς φορείς και εταίρους και οι δημόσιοι φορείς να μην αναλαμβάνουν την ευθύνη που τους αναλογεί. 5. Άρση πολεοδομικών εμποδίων στη χωροθέτηση Πράσινων Σημείων: Δεν αρκεί να επιδιώκεται «ένα Πράσινο Σημείο σε κάθε δήμο» εάν δεν επιτευχθεί η άρση των πολεοδομικών εμποδίων στη χωροθέτηση των Πράσινων Σημείων ή/και Ολοκληρωμένων Πράσινων Σημείων (μαζί με Κέντρα Επαναχρησιμοποίησης) εντός των αστικών χώρων, αγροτικής γης ή και αλλού. Στο ΕΣΔΑ πρέπει να προβλεφθεί μία τέτοια απαραίτητη ρύθμιση. 6. Συγκεκριμένη πολιτική υπέρ της επαναχρησιμοποίησης και της κοινωνικής επιχειρηματικότητας: Θεσμοθέτηση συγκεκριμένων κινήτρων για τη δημιουργία δραστηριοτήτων επαναχρησιμοποίησης πολλών κατηγοριών αντικειμένων, όπως έπιπλα, ρουχισμός, ηλεκτρικές συσκευές, είδη οικιακής χρήσης, παιχνίδια, κ.α. Τέτοια κίνητρα μπορεί να είναι συγκεκριμένα χρηματοδοτικά εργαλεία και πλεονεκτήματα προς δήμους και κοινωνικές επιχειρήσεις, η υπαγωγή στο χαμηλό ΦΠΑ, ειδικά κίνητρα για τις κοινωνικές επιχειρήσεις, όπως π.χ. η επαναφορά της μη φορολόγησης των πλεονασμάτων των ΚΟΙΝΣΕΠ. Η ουσιαστική διαβούλευση με τους εμπλεκόμενους και ενδιαφερόμενους φορείς μπορεί να αποδώσει πολλούς καρπούς στον προσδιορισμό ρεαλιστικών κινήτρων ή άλλων μέτρων πολιτικής υπέρ της επαναχρησιμοποίησης. 7. Θεσμοθέτηση κινήτρων για συστηματικά προγράμματα ενημέρωση στους δήμους: Το ΕΣΔΑ μπορεί να θεσμοθετήσει κίνητρα για υλοποίηση από τους δήμους συστηματικών δράσεων ευαισθητοποίησης – ενημέρωσης των δημοτών (για την επιτυχία της πρόληψης, επαναχρησιμοποίησης, Διαλογής στην Πηγή – ΔσΠ, ανακύκλωσης, κομποστοποίησης). Όσοι δήμοι διαθέτουν π.χ. το 4% του συνολικού κόστους διαχείρισης των απορριμμάτων τους για ενημέρωση θα μπορούσαν να επιδοτούνται σε κάποιο ποσοστό από το Ειδικό Τέλος Ταφής, που θα έπρεπε να είχε επιβληθεί από 1/1/2014 με βάση το νόμο 4042/2012. Ταυτόχρονα, με την ενημέρωση η μείωση του κόστους διαχείρισης των δήμων εκτιμάται ότι θα είναι πολύ μεγαλύτερη του 4% και άρα θα έχουν πολύ σημαντικά οφέλη και οι δήμοι. 8. Ετήσια αξιολόγηση όλων των δήμων: Η αξιολόγηση είναι ένα πολύτιμο εργαλείο ενός ΕΣΔΑ για την αποτελεσματική εφαρμογή του. Προτείνεται να συμπεριληφθεί στο ΕΣΔΑ συγκεκριμένη πρόταση υποχρεωτικής και ετήσιας αξιολόγησης των δήμων, που να συμπυκνώνεται στην υποχρέωση απάντησης συγκεκριμένου ερωτηματολογίου, που θα ελέγχεται από τις αρμόδιες υπηρεσίες. Το ερωτηματολόγιο θα ποσοτικοποιεί τις επιδόσεις του κάθε δήμου στην Πρόληψη – Προετοιμασία για Επαναχρησιμοποίηση – Ανακύκλωση & Κομποστοποίηση – Εναλλακτική Διαχείριση – Εφαρμογή της ΔσΠ – Δράσεων Ενημέρωσης (και ότι άλλο απαιτηθεί) και θα κατατάσσει τους δήμους ανάλογα. Από τα ελεγμένα αποτελέσματα των ερωτηματολογίων θα βραβεύονται ετησίως οι 5 καλύτεροι δήμοι και οι επιδόσεις όλων των δήμων θα δημοσιοποιούνται, σαν ένα μέτρο επιβράβευσης/πίεσης για μεγαλύτερη προσπάθεια. Κάθε δήμος θα μπορεί να βραβεύεται μία φορά μέσα σε μια δημαρχιακή θητεία. Προτείνεται αυτή η διαδικασία να γίνεται στον ΕΟΑΝ, όπου ήδη έχει γίνει μία πολύ καλή προεργασία σε αυτήν την κατεύθυνση και θα μπορούσε άμεσα να ξεκινήσει ένας τέτοιος θεσμός αξιολόγησης. Τα στοιχεία, που θα συγκεντρώνονται από τους δήμους θα αξιοποιούνται και για την συνολική παρακολούθηση και αξιολόγηση της εφαρμογής του ΕΣΔΑ, της καταγραφής των αδύναμων σημείων και του σχεδιασμού διορθωτικών ενεργειών σε συνεργασία με τους συναρμόδιους φορείς. 2.2 ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ 1. Να συμμετέχουν και οι εκδότες στο κόστος ανακύκλωσης για το έντυπο χαρτί: Ενώ προβλέπεται στο ΕΣΔΑ η συλλογή του έντυπου χαρτιού, δεν προβλέφτηκε, σύμφωνα με τις αρχές «ο ρυπαίνων πληρώνει» και «της ευθύνης του παραγωγού», να συμμετέχουν στο κόστος της ανακύκλωσής του και οι παραγωγοί του, που είναι οι εκδότες. Μπορεί λοιπόν να δημιουργηθεί από τους εκδότες, είτε ένα νέο ΣΕΔ, είτε να συνεργαστούν με υπάρχοντα ΣΕΔ για την ανακύκλωση και του έντυπου χαρτιού. Έτσι, θα αυξηθούν οι πόροι για την ανακύκλωση γενικότερα του χαρτιού και θα αποκατασταθεί μία διαχρονική αδικία στον επιμερισμό του κόστους. Σήμερα, το κόστος ανακύκλωσης του έντυπου χαρτιού το επωμίζεται άδικα το σύνολο των καταναλωτών, μέσα από το κόστος ανακύκλωσης των συσκευασιών. 2. Άμεση δημιουργία νέων ΣΕΔ: Επέκταση της ευθύνης του παραγωγού με υποχρέωση δημιουργίας συστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης (ΣΕΔ) για τα έπιπλα, τον ρουχισμό, τα τηγανέλαια και τα Πετρελαιοειδή Απόβλητα Κατάλοιπα (ΠΑΚ), κατά τα πρότυπα του ν. 2939, από τις σχετικές παραγωγικές βιομηχανίες, το εμπόριο, ναυτιλιακές επιχειρήσεις ή τις αντιπροσωπείες. 3. Προετοιμασία για ομαλή ανακύκλωση των Φ/Β στο μέλλον: Χρειάζεται από τώρα συγκεκριμένη παρέμβαση για την επίλυση των προβλημάτων ανακύκλωσης των φωτοβολταϊκών (Φ/Β), που θα ολοκληρώνουν στο μέλλον τον κύκλο ζωής τους. Υπάρχουν από τις οικολογικές οργανώσεις κατατεθειμένες προτάσεις, που μπορούν να συμπεριληφθούν στο ΕΣΔΑ και να δρομολογηθεί η λύση. 4. Υποχρεωτική χρήση ανακυκλωμένου έντυπου χαρτιού στο δημόσιο: Υποχρεωτική χρήση χαρτιού με προδιαγραφές του σχετικού Ευρωπαϊκού Οικολογικού Σήματος στους δημόσιους και ευρύτερου δημόσιου φορείς και ιδιαίτερα στα σχολικά και πανεπιστημιακά βιβλία. Έτσι, θα ανοίξει επιτέλους άμεσα η αγορά του έντυπου ανακυκλωμένου χαρτιού και στους υπόλοιπους τομείς της οικονομίας με πολλαπλά οφέλη σε πολλά επίπεδα. Τέλος, με το μέτρο αυτό ανοίγει ο δρόμος και για τις Βιώσιμες Δημόσιες Προμήθειες (ΒΔΠ). 2.3 ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΤΗ ΔσΠ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗ Ο φιλόδοξος και θετικός στόχος για 40% ΔσΠ των οργανικών μέχρι το 2020 θα μείνει ευχολόγιο, εάν δεν υποστηριχθεί με τα απαραίτητα θεσμικά και τεχνικά μέτρα, υποχρεώσεις και οικονομικά εργαλεία. Στο ΕΣΔΑ προτείνονται διάφορα μέτρα, αλλά εκτιμάται ότι θα πρέπει να συμπληρωθεί και με αρκετά ακόμη. Παρακάτω προτείνουμε κάποια σημαντικά μέτρα, που θα μπορούσαν να προστεθούν στο ΕΣΔΑ. 1. Υποχρέωση για κάλυψη με οικιακή κομποστοποίηση του 5% και 10% των δημοτών στους δήμους μέχρι το 2020 και 2030: Προτείνεται να προβλεφτεί στο ΕΣΔΑ η υποχρέωση των δήμων για τη σταδιακή επίτευξη ελάχιστου ποσοστού κάλυψης 5% και 10% των δημοτών με κάδους οικιακής κομποστοποίησης και συστηματικής υποστήριξής τους μέχρι το 2020 και 2030 αντίστοιχα. Αυτός ο στόχος είναι ρεαλιστικός ακόμη και στους πιο πυκνοκατοικημένους δήμους των αστικών πολεοδομικών συγκροτημάτων. 2. Στόχοι για την επί τόπου κομποστοποίηση με Μηχανικούς Κομποστοποιητές: Η δυνατότητα χρήσης Μηχανικών Κομποστοποιητών (ΜΚ) για επί τόπου διαχείριση των οργανικών από μεγάλους παραγωγούς, μπορεί να συνοδευτεί και με αντίστοιχο χρονοδιάγραμμα επίτευξης ποσοτικών στόχων, ως εξής: Το 2%, 6% και 15% των οργανικών να κομποστοποιείται σε ΜΚ μέχρι το 2020, 2030 και 2040 αντίστοιχα. Αυτοί οι εθνικοί στόχοι είναι επιτεύξιμοι με τη θεσμοθέτηση κινήτρων και αντικινήτρων προς τους χρήστες τους (ΠΟΠ, δημιουργία ΣΕΔ, μερική χρηματοδότηση κ.α.). 3. Χρονοδιάγραμμα τοποθέτησης καφέ κάδου για τα οργανικά: Η υποχρεωτική χωριστή συλλογή των βιοαποβλήτων και κυρίως των υπολειμμάτων τροφών, που προβλέπεται στον ΕΣΔΑ, θα πρέπει να συνοδευτεί και με χρονοδιάγραμμα επίτευξης. Προτείνεται να τοποθετηθούν στους δήμους διακριτοί καφέ κάδοι για τα οργανικά υλικά, με κάλυψη ολόκληρης της χώρας μέχρι το 2020. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί κατά 50% μέχρι το 2017 και κατά 100% μέχρι το 2020. Μάλιστα, το ΕΣΔΑ θα πρέπει ταυτόχρονα να προτρέπει ή/και να υποχρεώνει τους δήμους και τους δημότες στη σταδιακή χρήση κομποστοποιήσιμων σακουλών (κατά το ευρωπαϊκό πρότυπο ΕΝ 13432) για την τοποθέτηση των βιοαποβλήτων. Έτσι, θα μειωθεί και το συνολικό κόστος της κομποστοποίησης. Το κόστος για τους κάδους μπορεί να καλυφθεί είτε με Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΕΔ) για τα οργανικά (βλέπε επόμενη πρόταση), είτε από τους ίδιους τους δήμους στα πλαίσια της σταδιακής αντικατάστασης των σημερινών μεγάλων κάδων για τα σύμμεικτα απορρίμματα. Το χρονοδιάγραμμα αυτό αφήνει το περιθώριο να αναπτυχθούν οι κατάλληλες υποδομές κομποστοποίησης για την απορρόφηση των διαχρονικά αυξανόμενων προδιαλεγμένων οργανικών. 4. Δημιουργία νέου ΣΕΔ για τα οργανικά: Επέκταση της ευθύνης του παραγωγού με υποχρέωση δημιουργίας Συστήματος Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΕΔ) για τα οργανικά υλικά, κατά τα πρότυπα του ν. 2939, από τις βιομηχανίες τροφίμων και το χοντροεμπόριο τροφίμων. Το σύστημα αυτό μπορεί σταδιακά να χρηματοδοτεί το αυξημένο κόστος ΔσΠ των οργανικών και το κόστος δημιουργίας πολλών αναγκαίων εγκαταστάσεων κομποστοποίησης στην Ελλάδα. 5. Πρόβλεψη για άρση πολλών νομοθετικών εμποδίων στην κομποστοποίηση: Να προβλεφθεί στον ΕΣΔΑ ότι θα πρέπει άμεσα να αντιμετωπισθούν αρκετά νομοθετικά εμπόδια για την κομποστοποίηση, όπως: η χωροθέτηση μικρών μονάδων κομποστοποίησης σχεδόν παντού, η δυνατότητα τοποθέτησης Μηχανικών Κομποστοποιητών παντού (μέσα σε κτίρια, σε Πράσινα Σημεία κ.α.), η δυνατότητα επί τόπου κομποστοποίησης των κλαδεμάτων σε πάρκα, κήπους, δάση, αγροτικές καλλιέργειες κ.α. Παράλληλα, θα πρέπει οι αρμόδιες υπηρεσίες να επεξεργαστούν χρηματοδοτικά εργαλεία με κίνητρα και αντικίνητρα για την εφαρμογή και επιτυχία της κομποστοποίησης.