Αρχική Χαρακτηρισμός των χερσαίων και θαλάσσιων περιοχών των «GR2330005, «GR2330008 και «GR2550005…Άρθρο 2 – Χαρακτηρισμός και οριοθέτηση της συνολικής περιοχής και των επιμέρους ζωνώνΣχόλιο του χρήστη ΑΡΧΕΛΩΝ, MEDASSET, WWF Ελλάς | 11 Μαρτίου 2016, 19:34
Άρθρο 2 – Οριοθέτηση και ζώνωση της συνολικής περιοχής Παρά το γεγονός ότι στο άρθρο 1, παράγραφος 2 αναφέρεται ότι στόχος του παρόντος σχεδίου Π.Δ. είναι η προστασία της ακεραιότητας της περιοχής, με ενδιαφέρον εντοπίζουμε ότι με την προτεινόμενη ζώνωση ουσιαστικά επιχειρείται η διχοτόμηση της προστατευτέας περιοχής σε δύο υποπεριοχές, δηλ. την περιοχή προστασίας της φύσης (άρθρο 2, παράγραφος 1) και την περιφερειακή ζώνη προστασίας (άρθρο 2, παράγραφος 2), βασικό χαρακτηριστικό της οποίας είναι η δυνατότητα δόμησης, καθόσον στην πλειοψηφία της ορίζεται ως ΖΑΤ. Η έκταση της περιοχής προστασίας της φύσης είναι αρκετά μικρότερη από εκείνη της περιοχής μελέτης και προστασίας που είχε ενταχθεί στην ΕΠΜ και σε προηγούμενα σχέδια διατάγματος που χαρακτήριζαν το σύνολο της περιοχής ως περιφερειακό πάρκο, χωρίς να δίνεται κάποια εξήγηση για τη συρρίκνωση αυτή. Σημειώνουμε, ωστόσο, ως πολύ σημαντική την πρόβλεψη των ΠΠΦ ως ενιαίες συνεχόμενες περιοχές κατά μήκος της ακτογραμμής και καλύπτοντας το σύνολο των περιοχών ωοτοκίας της χελώνας καρέτα καθώς και τις σταθερές και μετακινούμενες αμμοθίνες, σε αντίθεση με προβλέψεις για διακοπτόμενες ζώνες που είχαν περιληφθεί σε προηγούμενα σχεδία διατάγματος για την περιοχή. Με δεδομένο το σκεπτικό του Π.Ε. 32/2015 (Σκ. 13) αλλά και την ΕΠΜ (Κεφ. 2.5) δεν αντιλαμβανόμαστε γιατί δεν προκρίνεται ο χαρακτηρισμός «εθνικό πάρκο» για το σύνολο της έκτασης της περιοχής στο οποίο θα μπορούσε στη συνέχεια να περιλαμβάνονται οι ζώνες που προτείνονται. Μολονότι οι διατάξεις για τις περιοχές (απλής) προστασίας της φύσης μοιάζουν αυστηρές, υπάρχουν μερικές δραστηριότητες που επιτρέπονται μέσα σε αυτές βάσει ειδικών νόμων – π.χ., στρατηγικές επενδύσεις, υφιστάμενες (κατά τον ν. 4042) εγκαταστάσεις διαχείρισης αποβλήτων. Ο χαρακτηρισμός «εθνικό πάρκο» ανταποκρίνεται καλύτερα στην έκταση, τον χαρακτήρα και τα προστατευτέα αντικείμενα της περιοχής που είναι εθνικής, ευρωπαϊκής και διεθνούς σημασίας. Αίσθηση προκαλεί ο κατακερματισμός της περιοχής σε 20 ζώνες και υποζώνες, οι οποίες δεν δικαιολογούνται από τα οικολογικά και περιβαλλοντικά στοιχεία της κάθε περιοχής. Ειδικότερα δεν δικαιολογείται ο διαχωρισμός της ζώνης ΠΠΦ-2 σε έξι διαφορετικές υποζώνες που στην πλειοψηφία τους χαρακτηρίζονται από την παρουσία σταθεροποιημένων θινών, καθώς η μόνο διαφοροποίηση στους όρους που αφορούν στη ζώνη ΠΠΦ-2 αφορά την υποζώνη ΠΠΦ -2β. Επίσης δεν δικαιολογείται ο διαχωρισμός σε πέντε διαφορετικές ΠΦΣ και μάλιστα με επιπλέον υποζώνες εντός της κάθε ΠΦΣ. Ο μεγάλος αριθμός ζωνώσεων και υποπεριοχών θα προκαλέσει σύγχυση και σοβαρά προβλήματα στην εφαρμογή και την επιβολή των μέτρων προστασίας. Η περίπτωση της περιοχής της λίμνης Καΐάφα και ο κατακερματισμός της εστιασμένης αυτής περιοχές σε περισσότερες από εννέα ζώνες είναι πλέον χαρακτηριστική των προβλημάτων που θα προκύψουν σε μία σχετικά μικρή έκταση. Το άρθ. 5 παρ. 6 του ν. 3937/2011 προβλέπει τη δυνατότητα ύπαρξης «περιφερειακή[ς] – ρυθμιστική[ς] ζώνη[ς] προστασίας, επαρκούς έκτασης, ώστε να κλιμακώνονται οι όροι και περιορισμοί για την καλύτερη διασφάλιση του προστατευτέου αντικειμένου». Προτείνεται να αξιοποιηθεί αυτή η δυνατότητα και να διασφαλιστεί η κλιμάκωση των όρων και περιορισμών, ώστε: 1) να δημιουργηθεί περιφερειακή ζώνη γύρω από την ΠΠΦ-3 «Θαλάσσια Περιοχή Κόλπου Κυπαρισσίας», 2) τα όρια των ΠΠΦ (ΠΠΦ-2γ, 2ε, 2στ) να μην συμπίπτουν με τα εξωτερικά όρια της περιοχής αλλά να περιβάλλονται από κάποια περιφερειακή ζώνη, 3) να κλιμακώνονται οι ρυθμίσεις εντός της περιφερειακής ζώνης που εφάπτεται σε περιοχές ΠΠΦ-1 (π.χ. στις περιοχές Ζαχάρως και Γιαννιτσοχωρίου, όπου η ΖΑΤ οριοθετείται ακριβώς πίσω από την ΠΠΦ-1α και το παράκτιο τμήμα από το ρέμα Μπραζέρι (ή Πραζέρη) έως την Κυπαρισσία, όπου η ΖΑΤ οριοθετείται πίσω από την ΠΠΦ-1β) και 4) να διασφαλίζονται οι εστιασμένες περιοχές που χαρακτηρίζονται ως «προστατευόμενοι φυσικοί σχηματισμοί». Άρθρο 2, παράγραφος 1, περίπτωση β – οριοθέτηση περιοχής ΠΠΦ-1β Ως ΠΠΦ-1β ορίζεται το τμήμα «παράκτιες αμμοθίνες από τις εκβολές της Νέδας ως το ρέμα Μπραζέρι» (ή ρέμα Πραζέρη όπως ονομάζεται στον συνοδευτικό χάρτη 01-4). Το ρέμα Μπραζέρι βρίσκεται βορειότερα από το βόρειο άκρο του χωριού Καλό Νερό. Ωστόσο στον συνοδευτικό του σχεδίου Π.Δ. χάρτη 01-4 φαίνεται ότι η ζώνη ΠΠΦ-1β συνεχίζεται και μετά το ρέμα Μπραζέρι προς νότο, δηλαδή ότι εντός αυτής βρίσκονται και: (α) η παραλία του χωριού Καλό Νερό, η οποία εκτείνεται από το ρέμα Μπραζέρι προς βορρά έως τον ποταμό Αρκαδικό (ή ρέμα Περιστεριάς όπως ονομάζεται στο συνοδευτικό χάρτη 01-4) προς νότο, (β) οι παραλίες που βρίσκονται νότια του Αρκαδικού ποταμού μέχρι το λιμάνι της Κυπαρισσίας. Προκύπτει επομένως ότι η χρήση του τοπωνυμίου Μπραζέρι είναι προφανώς εσφαλμένη. Πρέπει να διορθωθεί ώστε να μην προκαλείται σύγχυση για τα ακριβή όρια της ΠΠΦ-1β. Σε κάθε περίπτωση στο σημείο αυτό πρέπει να σημειωθούν τα εξής: Αναφορικά με την ωοτοκία της θαλάσσιας χελώνας, η παράκτια ζώνη της ΠΠΦ-1α (από ποταμό Αλφειό προς βορρά έως ποταμό Νέδα προς νότο) συγκεντρώνει το 13% των φωλιών του είδους σε όλον τον Κόλπο, το τμήμα της ΠΠΦ-1β που εκτείνεται μεταξύ του ποταμού Νέδα προς βορρά και του ποταμού Αρκαδικός (ή ρέμα Περιστεριάς) προς νότο συγκεντρώνει το 82% των φωλιών όλου του Κόλπου και αποτελεί τον πυρήνα του βιοτόπου ωοτοκίας, ενώ το τμήμα της ΠΠΦ-1β που εκτείνεται μεταξύ του ποταμού Αρκαδικός (ή ρέμα Περιστεριάς) προς βορρά έως το ακρωτήριο Κούνελος (νότια της πόλης της Κυπαρισσίας) προς νότο συγκεντρώνει μόλις το 5% των φωλιών (βλ. σελ 140-141 της ΕΠΜ). Προτείνουμε να διορθωθεί το παραπάνω πρόβλημα στον ορισμό της ζώνης ΠΠΦ-1β. Άρθρο 2, παράγραφος 2, περίπτωση β2 – οριοθέτηση Ζώνης Αγροτικού Τοπίου (ΖΑΤ) Ως ΖΑΤ ορίζεται το σύνολο της περιοχής, το οποίο δεν έχει οριστεί ως Περιοχή Προστασίας της Φύσης (ΠΠΦ) ή ως Προστατευόμενος Φυσικός Σχηματισμός (ΠΦΣ). Όπως εκτέθηκε και στο παραπάνω, η ΖΑΤ εφάπτεται σε περιοχές ΠΠΦ (π.χ. στις περιοχές Ζαχάρως και Γιαννιτσοχωρίου, όπου η ΖΑΤ οριοθετείται ακριβώς πίσω από την ΠΠΦ-1α και το παράκτιο τμήμα από το ρέμα Μπραζέρι (ή Πραζέρη) έως την Κυπαρισσία, όπου η ΖΑΤ οριοθετείται πίσω από την ΠΠΦ-1β) και περιλαμβάνει οριζόντιες ρυθμίσεις, χωρίς κάποια κλιμάκωση. Στο σημείο αυτό αξίζει να σημειωθεί ότι στην ΠΠΦ-1α (Αλφειός προς βορρά έως Νέδα προς νότο) γίνεται το 13% των φωλιών του Κόλπου, στο τμήμα της ΠΠΦ-1β που βρίσκεται μεταξύ του ρέματος Μπραζέρι (ή Πραζέρη) προς βορρά και του ποταμού Αρκαδικού προς νότο γίνεται το 19,4% των φωλιών του Κόλπου, ενώ στο τμήμα Αρκαδικός προς βορρά έως το ακρωτήριο Κούνελος (νότια της πόλης της Κυπαρισσίας) προς νότο γίνεται το 5% των φωλιών του Κόλπου. Λαμβανομένων υπόψη των μεγάλων διαφοροποιήσεων φωλεοποίησης στα διάφορα τμήματα παραλίας, ακριβώς πίσω από τα οποία οριοθετείται η ΖΑΤ καθώς και των ενιαίων (δηλαδή οριζόντιων) όρων και επιτρεπόμενων χρήσεων που προβλέπονται στο σύνολο της ΖΑΤ (βλ. σχετικό σχολιασμό κατωτέρω υπό άρθρο 3, παράγραφος Β2), προκύπτει ότι η οριοθέτηση της ΖΑΤ, των ενδεχόμενων επιμέρους τμημάτων αυτής καθώς και οι προβλεπόμενοι όροι και χρήσεις είναι προτιμότερο να μην διατυπώνονται με τρόπο ενιαίο αλλά να προσαρμόζονται ανάλογα με την σημασία του έμπροσθεν βιοτόπου.